Art. 1. Ustawa określa zasady:

1) uzyskiwania uprawnień do wykonywania zawodu biegłego rewidenta i wykonywania tego zawodu;

2) organizacji samorządu zawodowego biegłych rewidentów;

3) działalności firm audytorskich, w tym ich organizacji, oraz odpowiedzialności za naruszenie przepisów prawa;

4) sprawowania nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi, samorządem zawodowym biegłych rewidentów oraz jednostkami zainteresowania publicznego;

5) wykonywania czynności rewizji finansowej, w tym w jednostkach zainteresowania publicznego;

6) tworzenia i działania komitetów audytu w jednostkach zainteresowania publicznego;

7) odpowiedzialności dyscyplinarnej biegłych rewidentów;

8) współpracy międzynarodowej organu nadzoru publicznego, w szczególności z innymi organami nadzoru publicznego z państw Unii Europejskiej i państw trzecich.

Art. 2. Ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o:

1) badaniu ustawowym - należy przez to rozumieć badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej lub badanie rocznego sprawozdania finansowego, którego obowiązek przeprowadzania wynika z art. 64 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047 i 2255 oraz z 2017 r. poz. 61, 245, 791 i 1089), przepisów innych ustaw lub przepisów prawa Unii Europejskiej, przeprowadzane zgodnie z krajowymi standardami badania;

2) badaniu dobrowolnym - należy przez to rozumieć badanie rocznego sprawozdania finansowego, które jest przeprowadzane na podstawie decyzji badanej jednostki, a nie na podstawie art. 64 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, przepisów innych ustaw lub przepisów prawa Unii Europejskiej, przeprowadzane zgodnie z krajowymi lub innymi standardami badania, a także badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej przeprowadzane zgodnie ze standardami innymi niż krajowe standardy badania;

3) badaniu - należy przez to rozumieć badanie ustawowe lub badanie dobrowolne;

4) przeglądzie sprawozdania finansowego - należy przez to rozumieć przegląd skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej lub sprawozdania finansowego przeprowadzany zgodnie z krajowymi standardami przeglądu;

5) usługach atestacyjnych - należy przez to rozumieć usługi mające na celu uwiarygodnienie w wysokim lub umiarkowanym stopniu zagadnień obejmujących w szczególności informacje finansowe i niefinansowe, systemy, procesy, a także aspekty zachowań lub postaw określonych podmiotów, w oparciu o dowody uzyskane w trakcie przeprowadzenia odpowiednich procedur, stanowiące podstawę wydawanej, zgodnie z przyjętymi kryteriami, oceny zagadnień będących przedmiotem tych usług, zamieszczonej w sprawozdaniu z wykonanej usługi;

6) usługach pokrewnych - należy przez to rozumieć usługi polegające na przeprowadzeniu uzgodnionych procedur, wykonywanych w oparciu o uzgodniony cel, zakres prac i sposób ich wykonania, których opis i wynik są przedstawione w raporcie z wykonania usługi, lub usługi kompilacji informacji finansowych, których celem jest wykorzystanie wiedzy z zakresu rachunkowości do zebrania, sklasyfikowania i podsumowania informacji finansowych;

7) czynnościach rewizji finansowej - należy przez to rozumieć usługi atestacyjne obejmujące badania, a także przeglądy sprawozdań finansowych i inne usługi atestacyjne określone przepisami prawa, zastrzeżone dla biegłego rewidenta;

8) dużej jednostce - należy przez to rozumieć jednostkę, która na koniec danego roku obrotowego oraz na koniec roku obrotowego poprzedzającego dany rok obrotowy przekroczyła co najmniej dwie z następujących trzech wielkości:

a) 85.000.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

b) 170.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

c) 250 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty;

9) jednostkach zainteresowania publicznego - należy przez to rozumieć jednostki interesu publicznego, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylającym decyzję Komisji 2005/909/WE (Dz. Urz. UE L 158 z 27.05.2014, str. 77 oraz Dz. Urz. UE L 170 z 11.06.2014, str. 66), zwanym dalej "rozporządzeniem nr 537/2014", obejmujące:

a) emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym państwa Unii Europejskiej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, których sprawozdania finansowe objęte są obowiązkiem badania ustawowego,

b) banki krajowe, oddziały instytucji kredytowych i oddziały banków zagranicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 1988, z późn. zm.),

c) zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji oraz główne oddziały i oddziały zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji w rozumieniu ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. poz. 1844, z 2016 r. poz. 615 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 768 i 1089),

d) instytucje pieniądza elektronicznego i krajowe instytucje płatnicze w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1572 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 1089) spełniające kryteria dużej jednostki,

e) otwarte fundusze emerytalne, dobrowolne fundusze emerytalne oraz powszechne towarzystwa emerytalne w rozumieniu ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 870),

f) fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte oraz publiczne fundusze inwestycyjne zamknięte w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1896, z późn. zm.),

g) towarzystwa w rozumieniu ustawy wymienionej w lit. f, które na koniec danego roku obrotowego oraz na koniec roku obrotowego poprzedzającego dany rok obrotowy zarządzały aktywami o wartości nie mniejszej niż 10.000.000.000 zł oraz które zarządzały funduszami posiadającymi łącznie nie mniej niż 30.000 rejestrów otwartych dla uczestników,

h) podmioty prowadzące działalność maklerską, które na koniec danego roku obrotowego oraz na koniec roku obrotowego poprzedzającego dany rok obrotowy posiadały na rachunkach klientów aktywa o wartości nie mniejszej niż 10.000.000.000 zł lub zarządzały aktywami o wartości nie mniejszej niż 10.000.000.000 zł i jednocześnie posiadały minimum 10.000 klientów, z wyłączeniem podmiotów prowadzących działalność wyłącznie w zakresie przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych lub w zakresie doradztwa inwestycyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, z późn. zm.),

i) spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe w rozumieniu ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1910, z późn. zm.), spełniające kryteria dużej jednostki;

10) banku spółdzielczym - należy przez to rozumieć bank spółdzielczy w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. z 2016 r. poz. 1826 oraz z 2017 r. poz. 1089);

11) banku zrzeszającym - należy przez to rozumieć bank zrzeszający w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy wymienionej w pkt 10;

12) kluczowym biegłym rewidencie - należy przez to rozumieć:

a) w przypadku badania sprawozdania finansowego - biegłego rewidenta wyznaczonego przez firmę audytorską jako w głównym stopniu odpowiedzialnego za przeprowadzenie danego badania w imieniu firmy audytorskiej lub

b) w przypadku badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej - biegłego rewidenta wyznaczonego przez firmę audytorską jako w głównym stopniu odpowiedzialnego za przeprowadzenie badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej w imieniu firmy audytorskiej na poziomie jednostki dominującej danej grupy kapitałowej oraz biegłego rewidenta wyznaczonego jako w głównym stopniu odpowiedzialnego za przeprowadzenie badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej na poziomie istotnych jednostek zależnych objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym danej grupy kapitałowej, lub

c) biegłego rewidenta podpisującego sprawozdanie z badania;

13) firmie audytorskiej grupy - należy przez to rozumieć firmę audytorską przeprowadzającą badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego danej grupy kapitałowej;

14) sieci - należy przez to rozumieć strukturę:

a) której celem jest współpraca i do której należy biegły rewident lub firma audytorska oraz

b) której celem jest podział zysków lub kosztów lub która funkcjonuje w ramach wspólnych powiązań właścicielskich, lub która posiada wspólny system kontroli lub wspólne zarządzanie, lub która posiada wspólną politykę i procedury kontroli jakości, lub która posiada wspólną strategię gospodarczą, lub która korzysta ze wspólnego oznaczenia lub znaczącej części zasobów;

15) podmiocie powiązanym z firmą audytorską - należy przez to rozumieć podmiot, niezależnie od jego formy prawnej, który jest bezpośrednio lub pośrednio związany z firmą audytorską poprzez wspólne powiązania właścicielskie, system kontroli lub zarządzanie;

16) zespole wykonującym badanie - należy przez to rozumieć wszystkie osoby zaangażowane w przeprowadzanie badania, w szczególności biegłych rewidentów, osoby przeprowadzające kontrolę jakości wykonania zlecenia, kadrę kierowniczą wyższego szczebla oraz osoby odbywające aplikację, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 5, uczestniczących w przeprowadzanym badaniu, a także zatrudnianych przez firmę audytorską ekspertów oraz inne osoby wykonujące, w ramach danego badania, czynności na zlecenie lub pod kontrolą biegłego rewidenta lub firmy audytorskiej;

17) osobie blisko związanej - należy przez to rozumieć osobę blisko związaną w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie nadużyć na rynku (rozporządzenie w sprawie nadużyć na rynku) oraz uchylającego dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji 2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 1, Dz. Urz. UE L 171 z 29.06.2016, str. 1, Dz. Urz. UE L 175 z 30.06.2016, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 287 z 21.10.2016, str. 320);

18) jednostce kontrolowanej - należy przez to rozumieć jednostkę zależną w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 39 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

19) międzynarodowych standardach badania - należy przez to rozumieć Międzynarodowe Standardy Badania oraz inne powiązane standardy wydane przez Międzynarodową Federację Księgowych za pośrednictwem Rady Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej i Usług Atestacyjnych w zakresie, w jakim odnoszą się one do badań;

20) międzynarodowych standardach kontroli jakości - należy przez to rozumieć Międzynarodowe Standardy Kontroli Jakości oraz inne powiązane standardy wydane przez Międzynarodową Federację Księgowych za pośrednictwem Rady Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej i Usług Atestacyjnych w zakresie, w jakim odnoszą się one do kontroli jakości;

21) międzynarodowych standardach rachunkowości - należy przez to rozumieć Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej i związane z nimi interpretacje przyjęte do prawa Unii Europejskiej w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej;

22) krajowych standardach badania - należy przez to rozumieć:

a) międzynarodowe standardy badania przyjęte do prawa Unii Europejskiej w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej,

b) standardy badania w zakresie nieuregulowanym przez standardy, o których mowa w lit. a, przyjęte przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów, zatwierdzone przez Komisję Nadzoru Audytowego w zakresie, w jakim odnoszą się one do badań sprawozdań finansowych;

23) krajowych standardach wykonywania zawodu - należy przez to rozumieć krajowe standardy badania, krajowe standardy przeglądu, krajowe standardy usług atestacyjnych innych niż badanie i przegląd oraz krajowe standardy usług pokrewnych;

24) krajowych standardach kontroli jakości - należy przez to rozumieć:

a) międzynarodowe standardy kontroli jakości przyjęte do prawa Unii Europejskiej w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej,

b) zasady wewnętrznej kontroli jakości w zakresie nieuregulowanym standardami, o których mowa w lit. a, przyjęte przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów, zatwierdzone przez Komisję Nadzoru Audytowego;

25) państwie Unii Europejskiej - należy przez to rozumieć państwo członkowskie Unii Europejskiej i państwo członkowskie Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;

26) państwie trzecim - należy przez to rozumieć państwo inne niż wymienione w pkt 25;

27) zatwierdzeniu osoby lub jednostki organizacyjnej - należy przez to rozumieć uzyskanie uprawnień do przeprowadzania obowiązkowych badań sprawozdań finansowych w państwie Unii Europejskiej;

28) jednostce audytorskiej pochodzącej z państwa trzeciego - należy przez to rozumieć jednostkę organizacyjną, która przeprowadza badania rocznych lub skonsolidowanych sprawozdań finansowych jednostki zarejestrowanej w państwie trzecim, inną niż jednostka organizacyjna zarejestrowana jako firma audytorska w państwie Unii Europejskiej w wyniku zatwierdzenia takiej jednostki organizacyjnej w tym państwie Unii Europejskiej;

29) biegłym rewidencie pochodzącym z państwa trzeciego - należy przez to rozumieć osobę fizyczną, która przeprowadza badania rocznych lub skonsolidowanych sprawozdań finansowych jednostki zarejestrowanej w państwie trzecim, inną niż osoba zarejestrowana jako biegły rewident w państwie Unii Europejskiej w wyniku zatwierdzenia takiej osoby w tym państwie Unii Europejskiej;

30) państwie członkowskim pochodzenia - należy przez to rozumieć państwo Unii Europejskiej, w którym biegły rewident lub firma audytorska zostali zatwierdzeni;

31) sprawozdaniu z badania - należy przez to rozumieć pisemny raport z przeprowadzonego badania sprawozdania finansowego badanej jednostki, zawierający opinię biegłego rewidenta o zbadanym sprawozdaniu finansowym.

Art. 2a

Art. 2b

Art. 3. 1. Zawód biegłego rewidenta polega na:

1) wykonywaniu czynności rewizji finansowej;

2) świadczeniu usług atestacyjnych innych niż czynności rewizji finansowej, niezastrzeżonych do wykonywania przez biegłych rewidentów;

3) świadczeniu usług pokrewnych.

2. Biegły rewident może wykonywać zawód jako:

1) osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek, o której mowa w art. 46 pkt 1, lub

2) wspólnik firmy audytorskiej, o której mowa w art. 46 pkt 2-4, lub

3) osoba fizyczna pozostająca w stosunku pracy z firmą audytorską, o której mowa w art. 46, lub

4) osoba fizyczna, w tym osoba prowadząca działalność gospodarczą, inna niż osoba, o której mowa w art. 46 pkt 1, która zawarła umowę cywilnoprawną z firmą audytorską, o której mowa w art. 46.

3. Biegły rewident wykonuje zawód w imieniu firmy audytorskiej.

4. Biegły rewident może wykonywać zawód po uprzednim zawiadomieniu Krajowej Rady Biegłych Rewidentów o podjęciu i formie wykonywania zawodu, a w szczególności o adresie i nazwie firmy audytorskiej, w imieniu której będzie wykonywał zawód.

5. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów określi, w formie uchwały, wzór zawiadomienia, o którym mowa w ust. 4. 

Art. 4. 1. Biegłym rewidentem jest osoba wpisana do rejestru biegłych rewidentów, zwanego dalej "rejestrem". 

2. Do rejestru może być wpisana osoba fizyczna, która:

1) korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych;

2) ma nieposzlakowaną opinię i swoim dotychczasowym postępowaniem, w tym w trakcie postępowania kwalifikacyjnego, daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu biegłego rewidenta;

3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) ukończyła studia wyższe w Rzeczypospolitej Polskiej lub zagraniczne studia wyższe uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne i włada językiem polskim w mowie i piśmie;

5) odbyła:

a) roczną praktykę w zakresie rachunkowości w państwie Unii Europejskiej oraz co najmniej 2-letnią aplikację w firmie audytorskiej zarejestrowanej w państwie Unii Europejskiej pod kierunkiem biegłego rewidenta lub biegłego rewidenta zarejestrowanego w państwie Unii Europejskiej albo

b) 3-letnią aplikację w firmie audytorskiej zarejestrowanej w państwie Unii Europejskiej pod kierunkiem biegłego rewidenta lub biegłego rewidenta zarejestrowanego w państwie Unii Europejskiej

- przy czym spełnienie tych warunków zostało stwierdzone przez Komisję Egzaminacyjną, zwaną dalej "Komisją";

6) złożyła przed Komisją egzaminy dla kandydatów na biegłego rewidenta z wiedzy w zakresie wskazanym w art. 14 ust. 1 i 2;

7) złożyła przed Komisją egzamin dyplomowy;

8) złożyła ślubowanie.

3. Do rejestru może być wpisana również osoba fizyczna, która:

1) posiada co najmniej 15-letnie doświadczenie zawodowe w zakresie rachunkowości, prawa, finansów i rewizji finansowej, podczas którego nabyła umiejętności wymagane od biegłych rewidentów;

2) spełniła warunki, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4 oraz 6-8.

4. Do rejestru może być wpisana osoba fizyczna, która posiada uprawnienia do przeprowadzania obowiązkowych badań sprawozdań finansowych, uzyskane w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej, oraz złoży przed Komisją egzamin w języku polskim z prawa gospodarczego obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie niezbędnym do wykonywania badań sprawozdań finansowych.

5. Do rejestru może być wpisana, na zasadzie wzajemności, osoba fizyczna, która posiada uprawnienia do przeprowadzania obowiązkowych badań sprawozdań finansowych, uzyskane w państwie trzecim, jeżeli spełnia wymagania w zakresie kwalifikacji zawodowych zgodne z warunkami określonymi w niniejszej ustawie lub równoważne oraz złoży przed Komisją egzamin w języku polskim z prawa gospodarczego obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie niezbędnym do wykonywania badań sprawozdań finansowych.

Art. 10. 1. Szkolenia w ramach obligatoryjnego doskonalenia zawodowego przeprowadza:

1) Polska Izba Biegłych Rewidentów;

2) jednostka uprawniona.

2. Jednostką uprawnioną jest jednostka wpisana do wykazu prowadzonego przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów, zwanego dalej "wykazem jednostek uprawnionych", który jest publikowany na stronie internetowej Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

3. Do wykazu jednostek uprawnionych Krajowa Rada Biegłych Rewidentów wpisuje jednostkę, która:

1) opracowała programowe i organizacyjno-techniczne założenia obligatoryjnego doskonalenia zawodowego;

2) zapewniła, iż obligatoryjne doskonalenie zawodowe przeprowadzane będzie przez osoby posiadające wiedzę i doświadczenie w tym zakresie;

3) zapewniła przygotowanie materiałów merytorycznych na potrzeby przeprowadzania obligatoryjnego doskonalenia zawodowego obejmujące opracowania własne lub dostępne publikacje;

4) określiła sposób i formę przeprowadzania obligatoryjnego doskonalenia zawodowego.

4. Za wpis do wykazu jednostek uprawnionych uiszcza się opłatę.

5. Wpisu do wykazu jednostek uprawnionych dokonuje się na wniosek jednostki. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające spełnienie kryteriów, o których mowa w ust. 3, w tym wykaz osób przeprowadzających obligatoryjne doskonalenie zawodowe zawierający ich imiona i nazwiska oraz opis doświadczenia zawodowego, a także dowód uiszczenia opłaty za wpis.

6. Opłata za wpis do wykazu jednostek uprawnionych jest ustalana w wysokości nieprzekraczającej równowartości 20% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy, i stanowi przychód Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

7. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów przeprowadza wizytacje w jednostkach uprawnionych.

8. W przypadku stwierdzenia, że jednostka uprawniona przestała spełniać kryteria, o których mowa w ust. 3, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów skreśla jednostkę z wykazu jednostek uprawnionych.

9. Jednostki uprawnione przekazują Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów informacje dotyczące prowadzonego przez nie obligatoryjnego doskonalenia zawodowego, które podlegają publikacji na stronie internetowej Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

10. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) formy i sposób odbywania obligatoryjnego doskonalenia zawodowego oraz rodzaje dokumentów potwierdzających odbycie obligatoryjnego doskonalenia zawodowego i zakres oświadczenia o odbyciu samokształcenia zawodowego, a także sposób udokumentowania i tryb rozpatrywania wniosku o odbycie obligatoryjnego doskonalenia zawodowego w terminie późniejszym, o którym mowa w art. 9 ust. 7, mając na uwadze potrzebę zapewnienia elastyczności i efektywności systemu obligatoryjnego doskonalenia zawodowego;

2) sposób oceny przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów spełniania kryteriów, o których mowa w ust. 3, tryb dokonywania wpisu do wykazu jednostek uprawnionych, rodzaje dokumentów składanych wraz z wnioskiem o wpis do wykazu jednostek uprawnionych oraz szczegółowy zakres i tryb przekazywania Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów przez jednostki uprawnione informacji dotyczących prowadzonego przez nie obligatoryjnego doskonalenia zawodowego, mając na uwadze potrzebę zapewnienia wysokiego poziomu merytorycznego i organizacyjno-technicznego oraz kompletność przekazywanych danych.

11. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów określi, w formie uchwał, zatwierdzanych przez Komisję Nadzoru Audytowego:

1) zakres tematyczny obligatoryjnego doskonalenia zawodowego, z wyjątkiem części dotyczącej samokształcenia zawodowego, o której mowa w art. 9 ust. 3;

2) okres rozliczeniowy i minimalną liczbę godzin obligatoryjnego doskonalenia zawodowego, w tym dopuszczalną liczbę godzin przypadających na samokształcenie zawodowe, dla biegłych rewidentów wykonujących zawód i niewykonujących zawodu;

3) wysokość opłaty za wpis do wykazu jednostek uprawnionych, o której mowa w ust. 6.

Art. 11. 1. Komisja składa się z 19 członków powoływanych i odwoływanych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

2. W skład Komisji wchodzi:

1) 10 przedstawicieli ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w tym 4 osoby niebędące pracownikami urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, zwanego dalej "ministerstwem finansów", wybrane spośród przedstawicieli środowisk akademickich;

2) 7 przedstawicieli rekomendowanych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów spośród biegłych rewidentów wpisanych do rejestru;

3) 2 przedstawicieli rekomendowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.

3. Członkowie Komisji powoływani są spośród osób, które:

1) korzystają z pełni praw publicznych;

2) mają nieposzlakowaną opinię;

3) nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) ukończyły studia wyższe w Rzeczypospolitej Polskiej lub zagraniczne studia wyższe uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne;

5) posiadają autorytet, wiedzę oraz doświadczenie, które dają rękojmię prawidłowego przebiegu egzaminów dla kandydatów na biegłych rewidentów.

4. W skład Komisji nie może być powołana osoba będąca członkiem organu Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2-6, lub członkiem Komisji Nadzoru Audytowego.

5. Kadencja Komisji trwa 4 lata.

6. Nie później niż 60 dni przed upływem kadencji Komisji do składu Komisji rekomendują:

1) Krajowa Rada Biegłych Rewidentów - 14 kandydatów;

2) Komisja Nadzoru Finansowego - 4 kandydatów.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych:

1) dokonuje wyboru spośród rekomendowanych kandydatów, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia odpowiedniego, merytorycznego oraz zróżnicowanego składu Komisji dającego gwarancję i rękojmię właściwej realizacji jej zadań;

2) wyznacza przewodniczącego Komisji spośród jej członków.

8. W przypadku odwołania albo śmierci członka Komisji minister właściwy do spraw finansów publicznych powołuje nowego członka Komisji. Kadencja osoby powołanej w miejsce odwołanego lub zmarłego członka kończy się wraz z upływem kadencji Komisji. W przypadku członków rekomendowanych przez podmioty, o których mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, rekomendacje są przedstawiane w terminie 30 dni od dnia odwołania albo śmierci członka Komisji. Nieprzedstawienie rekomendacji w wymaganym terminie lub niepowołanie nowego członka nie stanowi przeszkody do działania Komisji. Przepisy ust. 6 i 7 stosuje się odpowiednio.

9. Odwołanie członka Komisji przed upływem kadencji może nastąpić:

1) na jego wniosek;

2) z urzędu - w przypadku:

a) rażącego naruszenia regulaminu działania Komisji,

b) niezłożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 10, lub naruszenia jego treści,

c) zaprzestania spełniania warunków uprawniających do powołania w skład Komisji.

10. Członkowie Komisji oraz osoby, o których mowa w art. 13 ust. 3, składają oświadczenia, że nie będą w jakikolwiek sposób udostępniać lub wykorzystywać informacji dotyczących pytań testowych oraz zadań sytuacyjnych, w szczególności przez prowadzenie szkoleń mających na celu przygotowanie do egzaminów dla kandydatów na biegłych rewidentów lub publikację materiałów szkoleniowych.

Art. 12. 1. Do zadań Komisji należy:

1) przeprowadzanie egzaminów dla kandydatów na biegłych rewidentów, w tym egzaminu dyplomowego;

2) stwierdzanie, na wniosek kandydata na biegłego rewidenta:

a) zaliczenia egzaminów z wiedzy, o których mowa w art. 15 ust. 1-3 i 5,

b) spełnienia warunku, o którym mowa odpowiednio w art. 4:

- ust. 2 pkt 5, 

- ust. 3 pkt 1,

c) zaliczenia praktyki - w przypadku spełniania warunków, o których mowa w art. 15 ust. 6;

3) ustalanie pytań testowych i zadań sytuacyjnych oraz przygotowywanie zestawów egzaminacyjnych na poszczególne egzaminy, w tym egzamin dyplomowy, dla kandydatów na biegłych rewidentów;

4) rozpatrywanie odwołań od wyników egzaminów oraz odwołań, o których mowa w art. 14 ust. 7;

5) przeprowadzanie egzaminów, o których mowa w art. 4 ust. 4 i 5;

6) ustalanie zakresu egzaminu, o którym mowa w art. 5;

7) ocena równoważności, o której mowa w art. 4 ust. 5.

2. Komisja publikuje przykładowe pytania testowe i zadania sytuacyjne wraz z wykazem prawidłowych odpowiedzi.

3. Jeżeli realizowany przez uczelnię posiadającą uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora w zakresie nauk ekonomicznych program studiów na danym kierunku, poziomie i profilu obejmuje wiedzę w zakresie wskazanym w art. 14 ust. 1 i 2, a egzaminy w tym zakresie są przeprowadzane w formie pisemnej, Komisja zawiera z uczelnią, na jej wniosek, umowę, o której mowa w art. 61 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668). Do podpisania umowy w imieniu Komisji jest uprawniony jej przewodniczący.

Art. 13. 1. Przewodniczący Komisji kieruje jej pracami oraz wyznacza składy egzaminacyjne na poszczególne egzaminy spośród członków Komisji i przewodniczących tych składów.

2. Komisja podejmuje decyzje w formie uchwał.

3. Komisja może zlecić, na podstawie umowy cywilnoprawnej, przygotowanie pytań testowych i zadań sytuacyjnych lub sprawdzenie prac egzaminacyjnych egzaminatorom powołanym przez Komisję spośród osób posiadających niezbędną wiedzę z zakresu danej dziedziny.

4. Polska Izba Biegłych Rewidentów zapewnia obsługę Komisji i egzaminów dla kandydatów na biegłych rewidentów oraz pokrywa koszty organizacji i przeprowadzenia egzaminów, koszty wynagrodzeń członków Komisji i egzaminatorów oraz koszty obsługi Komisji.

5. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów uchwala, w porozumieniu z Komisją, regulamin działania Komisji.

6. Komisja składa Komisji Nadzoru Audytowego sprawozdanie z działalności za każdy rok kalendarzowy w terminie do dnia 31 marca następnego roku.

7. Członkom Komisji przysługuje wynagrodzenie za:

1) udział w posiedzeniu Komisji lub składu egzaminacyjnego - w wysokości nieprzekraczającej 15% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy;

2) udział w egzaminie - w wysokości nieprzekraczającej przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy;

3) przygotowanie pytań testowych oraz zadań sytuacyjnych, a także opracowanie wzorca prawidłowych odpowiedzi - w wysokości nieprzekraczającej przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy;

4) rozpatrzenie:

a) odwołania od wyników egzaminów,

b) wniosku, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. a i lit. b tiret drugie,

c) odwołania, o którym mowa w art. 14 ust. 7

- w wysokości nieprzekraczającej 2% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy;

5) rozpatrzenie wniosku o stwierdzenie odbycia:

a) aplikacji,

b) praktyki albo wniosku o zaliczenie praktyki

- w wysokości nieprzekraczającej 2% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy;

6) ustalenie zakresu egzaminu, o którym mowa w art. 5 - w wysokości nieprzekraczającej 2% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy;

7) sprawdzenie prac - w wysokości nieprzekraczającej przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.

8. Egzaminatorom, o których mowa w ust. 3, przysługuje wynagrodzenie w wysokości nieprzekraczającej przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.

Art. 16. 1. Kandydat na biegłego rewidenta uiszcza opłatę wstępną za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego oraz opłaty egzaminacyjne stanowiące przychód Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, a także opłaty za rozpatrzenie wniosków, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b tiret drugie oraz art. 15 ust. 1-3 i 5.

2. Wysokość opłaty:

1) wstępnej oraz za każdy egzamin z wiedzy jest ustalana w kwocie nieprzekraczającej równowartości 20%,

2) za egzamin z prawa gospodarczego, o którym mowa w art. 4 ust. 4 i 5, oraz egzamin dyplomowy jest ustalana w kwocie nieprzekraczającej równowartości 30%

- przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.

3. Wysokość opłaty za rozpatrzenie każdego wniosku, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b tiret drugie oraz art. 15 ust. 1-3 i 5, jest ustalana w kwocie nieprzekraczającej równowartości 5% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.

4. Jeżeli kandydat na biegłego rewidenta z usprawiedliwionej przyczyny nie przystąpił do egzaminu, opłata egzaminacyjna podlega zaliczeniu na poczet egzaminu przeprowadzanego w terminie późniejszym albo zwrotowi, w wysokości 80% uiszczonej opłaty.

5. Przychód z opłat, o których mowa w ust. 2 i 3, może być przeznaczony wyłącznie na pokrycie kosztów organizacji i przeprowadzenia egzaminów, kosztów wynagrodzeń członków Komisji i egzaminatorów oraz kosztów obsługi Komisji.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób dokonywania zgłoszenia oraz tryb przystępowania do postępowania kwalifikacyjnego,

2) termin i sposób wnoszenia opłaty egzaminacyjnej oraz sposób i tryb dokonywania zwrotu opłaty,

3) tryb i sposób przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego, w tym przepisy porządkowe obowiązujące kandydatów podczas postępowania kwalifikacyjnego,

4) tryb i sposób przeprowadzania egzaminów,

5) tryb i termin uzyskiwania wglądu do prac egzaminacyjnych oraz sposób jego przeprowadzania,

6) tryb i termin wnoszenia odwołań od wyników egzaminów,

7) zakres, przebieg oraz sposób odbywania praktyki i aplikacji, a także tryb stwierdzania odbycia praktyki i aplikacji,

8) tryb stwierdzania spełniania warunku, o którym mowa w art. 4 ust. 3 pkt 1,

9) tryb i sposób zaliczania egzaminów, o których mowa w art. 15 ust. 1-3 i 5,

10) tryb stwierdzania spełniania warunków, o których mowa w art. 15 ust. 6

- uwzględniając potrzebę obiektywnego sprawdzenia teoretycznego i praktycznego przygotowania kandydatów na biegłych rewidentów, prawidłowy przebieg egzaminów oraz konieczność zapewnienia sprawnego funkcjonowania Komisji.

7. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów określi, w porozumieniu z Komisją, w formie uchwał zatwierdzanych przez Komisję Nadzoru Audytowego:

1) ramowy harmonogram przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego, określający miejsce i termin przeprowadzania egzaminów dla kandydatów na biegłych rewidentów, a także egzaminu z prawa gospodarczego, o którym mowa w art. 4 ust. 4 i 5;

2) szczegółowy zakres tematyczny egzaminów, uwzględniający dziedziny, o których mowa w art. 14 ust. 1 i 2;

3) wykaz zagadnień istotnych dla badania sprawozdań finansowych, które składają się na egzamin z prawa gospodarczego, o którym mowa w art. 4 ust. 4 i 5;

4) wysokość opłaty wstępnej za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego;

5) wysokość opłat za poszczególne egzaminy oraz wysokość wynagrodzenia przysługującego członkom Komisji;

6) tryb powoływania egzaminatorów oraz wysokość przysługującego im wynagrodzenia;

7) wysokość opłat za rozpatrzenie każdego wniosku, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b tiret drugie oraz art. 15 ust. 1-3 i 5;

8) program praktyki i aplikacji;

9) sposób dokumentowania praktyki i aplikacji oraz spełnienia warunku, o którym mowa w art. 4 ust. 3 pkt 1;

10) zakres i tryb innych działań niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania Komisji oraz szczegółową procedurę przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów na biegłych rewidentów.

Art. 17. 1. Rejestr prowadzi Krajowa Rada Biegłych Rewidentów.

2. Rejestr zawiera nazwy i adresy organów odpowiedzialnych za nadzór publiczny, wpis do rejestru, kontrole w ramach systemu zapewniania jakości, prowadzenie kontroli doraźnych i nakładanie kar administracyjnych za naruszenie przepisów ustawy oraz rozporządzenia nr 537/2014, a także obejmuje następujące dane:

1) numer wpisu do rejestru;

2) imię i nazwisko oraz adres biegłego rewidenta;

3) obywatelstwo biegłego rewidenta;

4) formę wykonywania przez biegłego rewidenta zawodu lub informację o niewykonywaniu tego zawodu;

5) nazwę, adres strony internetowej i adres firmy audytorskiej, o której mowa w art. 46 pkt 1, albo firmy audytorskiej, która zatrudnia biegłego rewidenta lub w której jest on wspólnikiem, lub z którą jest on powiązany w inny sposób;

6) informację o uzyskaniu uprawnień biegłego rewidenta w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej lub państwie trzecim, w tym numer w odpowiednim rejestrze nadany biegłemu rewidentowi przez organ rejestrujący innego państwa Unii Europejskiej lub państwa trzeciego, jeżeli został nadany, oraz nazwę tego organu.

3. Za wpis do rejestru uiszcza się opłatę.

4. Wpisu do rejestru dokonuje się na wniosek osoby, o której mowa w art. 4 ust. 2-5. Do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty za wpis.

5. Wysokość opłaty za wpis do rejestru jest ustalana w kwocie nieprzekraczającej równowartości 10% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy i stanowi przychód Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

6. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów podejmuje uchwały o wpisie do rejestru oraz wysokości opłaty za wpis do rejestru.

7. Wpis do rejestru uważa się za dokonany, jeżeli Komisja Nadzoru Audytowego, w terminie 45 dni od dnia otrzymania uchwały o wpisie do rejestru, nie wyrazi sprzeciwu w formie decyzji administracyjnej.

8. Od decyzji, o której mowa w ust. 7, osobie wnioskującej o wpis do rejestru służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia tej decyzji.

9. Biegły rewident ma obowiązek zgłaszania Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów zmiany danych podlegających wpisowi do rejestru w terminie 30 dni od dnia ich zaistnienia.

10. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów wydaje legitymację biegłego rewidenta zawierającą imię i nazwisko oraz numer legitymacji będący jednocześnie numerem wpisu biegłego rewidenta do rejestru.

11. Rejestr jest prowadzony w postaci elektronicznej i jest dostępny na stronie internetowej Polskiej Izby Biegłych Rewidentów. Dane dotyczące obywatelstwa oraz adresu biegłego rewidenta nie podlegają publikacji.

Art. 18. 1. Skreślenie biegłego rewidenta z rejestru następuje w przypadku:

1) śmierci biegłego rewidenta;

2) wystąpienia biegłego rewidenta na jego wniosek z samorządu biegłych rewidentów;

3) zaprzestania spełniania któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-3;

4) nieuiszczania składek członkowskich za okres dłuższy niż rok;

5) prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego o skreśleniu z rejestru.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów podejmuje uchwałę o skreśleniu biegłego rewidenta z rejestru.

3. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów może odmówić podjęcia uchwały o skreśleniu biegłego rewidenta z rejestru z przyczyny wymienionej w ust. 1 pkt 2, jeżeli przeciwko biegłemu rewidentowi jest prowadzone postępowanie dyscyplinarne.

4. Jeżeli przeciwko biegłemu rewidentowi, który złożył oświadczenie o wystąpieniu z samorządu biegłych rewidentów, jest prowadzone postępowanie dyscyplinarne w sprawie przewinień dyscyplinarnych popełnionych w związku z badaniem ustawowym jednostki zainteresowania publicznego, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów może podjąć uchwałę o skreśleniu biegłego rewidenta z rejestru po uzgodnieniu z Komisją Nadzoru Audytowego.

5. Skreślenie z rejestru biegłego rewidenta, który prowadzi działalność w formie określonej w art. 46 pkt 1, powoduje również skreślenie jego firmy audytorskiej z listy, o której mowa w art. 57 ust. 1.

6. Osoba skreślona z rejestru z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 2-4, może być ponownie wpisana do rejestru, jeżeli spełnia warunki, o których mowa w art. 4 ust. 2.

7. Osoba skreślona z rejestru z przyczyny, o której mowa w ust. 1 pkt 5, może być ponownie wpisana do rejestru, jeżeli spełnia warunki, o których mowa w art. 4 ust. 2, oraz upłynęło 10 lat od dnia, w którym orzeczenie o skreśleniu z rejestru stało się prawomocne.

8. Jeżeli od dnia skreślenia z rejestru upłynęło więcej niż 10 lat, osoby, o których mowa w ust. 6 i 7, mogą być ponownie wpisane do rejestru po ponownym złożeniu egzaminów, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 6.

Art. 20. 1. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów informuje Komisję Nadzoru Audytowego o każdym przypadku skreślenia z rejestru biegłego rewidenta, o którym mowa w art. 17 ust. 2 pkt 6, wraz z podaniem przyczyny skreślenia, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się uchwały o skreśleniu.

2. Komisja Nadzoru Audytowego przekazuje informację, o której mowa w ust. 1, organowi rejestrującemu państwa, w którym biegły rewident jest także zarejestrowany.

3. W przypadku poinformowania Komisji Nadzoru Audytowego przez organ rejestrujący lub organ nadzoru z innego niż Rzeczpospolita Polska państwa Unii Europejskiej o skreśleniu biegłego rewidenta, o którym mowa w art. 17 ust. 2 pkt 6, z rejestru biegłych rewidentów prowadzonego w tym państwie, Komisja Nadzoru Audytowego przekazuje otrzymaną informację Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów.

Art. 21. 1. Do uchwał Krajowej Rady Biegłych Rewidentów dotyczących wpisu do rejestru lub skreślenia biegłego rewidenta z rejestru stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23, 868, 996, 1579 i 2138 oraz z 2017 r. poz. 935).

2. Odwołania od uchwał, o których mowa w ust. 1, wnosi się do Komisji Nadzoru Audytowego, za pośrednictwem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, w terminie 14 dni od dnia ich doręczenia.

Art. 25. 1. Do zadań Polskiej Izby Biegłych Rewidentów należy w szczególności:

1) reprezentowanie członków oraz ochrona ich interesów zawodowych;

2) ustanawianie krajowych standardów wykonywania zawodu oraz zasad etyki zawodowej;

3) wykonywanie zadań w zakresie należytego wykonywania zawodu i przestrzegania zasad etyki zawodowej przez członków Polskiej Izby Biegłych Rewidentów oraz przestrzegania przepisów prawa, procedur i standardów przez firmy audytorskie, w tym:

a) przeprowadzanie kontroli badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego,

b) prowadzenie postępowań dyscyplinarnych przeciwko biegłym rewidentom przeprowadzającym badania jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego,

c) nakładanie kar administracyjnych na firmy audytorskie;

4) współdziałanie w kształtowaniu zasad rachunkowości i rewizji finansowej;

5) opracowywanie materiałów szkoleniowych dla kandydatów na biegłych rewidentów.

2. Zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, powierza się Polskiej Izbie Biegłych Rewidentów do realizacji w ramach nadzoru publicznego.

Art. 26. 1. Organami Polskiej Izby Biegłych Rewidentów są:

1) Krajowy Zjazd Biegłych Rewidentów;

2) Krajowa Rada Biegłych Rewidentów;

3) Krajowa Komisja Rewizyjna;

4) Krajowy Sąd Dyscyplinarny;

5) Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny;

6) Krajowa Komisja Nadzoru.

2. Kadencja organów, o których mowa w ust. 1 pkt 2-6, trwa 4 lata. Organy te są obowiązane działać do czasu ukonstytuowania się nowo wybranych organów.

3. W tym samym organie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2-6, nie można zasiadać dłużej niż przez dwie następujące po sobie kadencje.

4. Nie można jednocześnie wchodzić w skład więcej niż jednego z organów, o których mowa w ust. 1 pkt 2-6.

5. Siedzibą organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów jest miasto stołeczne Warszawa.

Art. 27a

Art. 27b

Art. 28. 1. Wyboru do organów, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2-6, dokonują delegaci wybrani na Krajowy Zjazd Biegłych Rewidentów.

2. Wybory odbywają się w głosowaniu bezpośrednim i tajnym, przy nieograniczonej liczbie kandydatów.

Art. 29. 1. Krajowy Zjazd Biegłych Rewidentów:

1) dokonuje wyboru:

a) Prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów i pozostałych członków Krajowej Rady Biegłych Rewidentów,

b) Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego i jego zastępców,

c) członków Krajowej Komisji Rewizyjnej, Krajowego Sądu Dyscyplinarnego oraz Krajowej Komisji Nadzoru;

2) uchwala statut Polskiej Izby Biegłych Rewidentów;

3) uchwala program działania i podstawowe zasady gospodarki finansowej Polskiej Izby Biegłych Rewidentów;

4) określa zasady ustalania składek członkowskich biegłych rewidentów;

5) rozpatruje i zatwierdza sprawozdania z działalności organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2-6, i udziela absolutorium osobom wchodzącym w skład tych organów.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 1, mogą być odwołane przed upływem kadencji przez organ, który je wybrał.

Art. 30. 1. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów kieruje działalnością samorządu w okresach między Krajowymi Zjazdami Biegłych Rewidentów.

2. Do kompetencji Krajowej Rady Biegłych Rewidentów należą wszystkie sprawy niezastrzeżone przepisami ustawy dla innych organów, w szczególności:

1) wykonywanie uchwał Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów;

2) reprezentowanie Polskiej Izby Biegłych Rewidentów wobec organów państwowych i samorządowych, instytucji naukowych, organizacji gospodarczych i społecznych oraz międzynarodowych organizacji zawodowych;

3) podejmowanie uchwał w sprawach:

a) krajowych standardów wykonywania zawodu,

b) krajowych standardów kontroli jakości,

c) zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów,

d) regulacji z zakresu obligatoryjnego doskonalenia zawodowego, o których mowa w art. 10 ust. 11,

e) regulaminu działania Komisji, o którym mowa w art. 13 ust. 5,

f) regulacji z zakresu postępowania kwalifikacyjnego, o których mowa w art. 16 ust. 7,

g) wysokości opłaty za wpis do rejestru, o której mowa w art. 17 ust. 3,

h) wysokości opłaty, o której mowa w art. 60 ust. 1, za wpis na listę, o której mowa w art. 57 ust. 1,

i) wpisu i skreślenia z rejestru lub listy, o której mowa w art. 57 ust. 1,

j) wysokości stawki procentowej opłaty z tytułu nadzoru, o której mowa w art. 56 ust. 1,

k) wysokości składek członkowskich biegłych rewidentów,

l) wysokości opłat z tytułu wpisu do wykazu jednostek uprawnionych,

m) przyjmowania rocznego planu finansowego Polskiej Izby Biegłych Rewidentów i sprawozdania z jego wykonania oraz zatwierdzania rocznych planów finansowych regionalnych oddziałów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów,

n) nakładania kar administracyjnych na firmy audytorskie - w przypadkach przewidzianych w niniejszej ustawie,

o) zakresu kontroli, o której mowa w art. 36 ust. 1 pkt 2;

4) podejmowanie innych uchwał, które uzna za celowe do właściwego funkcjonowania Polskiej Izby Biegłych Rewidentów;

5) prowadzenie rejestru i listy, o której mowa w art. 57 ust. 1;

6) prowadzenie wykazu jednostek uprawnionych;

7) wydawanie legitymacji biegłego rewidenta;

8) prowadzenie działalności wydawniczej i szkoleniowej;

9) opiniowanie projektów aktów normatywnych z zakresu prawa gospodarczego.

3. Uchwały wymienione w ust. 2 pkt 3 lit. a-f wymagają zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Audytowego.

4. Wydając uchwały w sprawie krajowych standardów badania lub krajowych standardów kontroli jakości, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów może określić dodatkowe procedury lub wymogi dotyczące badania, w zakresie nieuregulowanym przez międzynarodowe standardy badania, jeżeli są one konieczne do wykonywania przez biegłego rewidenta obowiązków określonych przez przepisy prawa Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące zakresu badania lub jeżeli są one konieczne do zwiększenia wiarygodności i jakości badań sprawozdań finansowych.

5. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów sporządza roczne sprawozdanie z działalności, w tym informacje o realizacji obowiązku dotyczącego rozwiązywania umów, o których mowa w art. 66 ust. 7 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, które przekazuje Komisji Nadzoru Audytowego w terminie do dnia 31 marca następnego roku.

6. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów zatwierdza roczne sprawozdanie finansowe Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, które po pozytywnym zaopiniowaniu przez Krajową Komisję Rewizyjną jest przekazywane Komisji Nadzoru Audytowego za każdy rok obrotowy w terminie do dnia 30 czerwca następnego roku.

Art. 31. 1. W skład Krajowej Rady Biegłych Rewidentów wchodzi od 11 do 15 członków.

2. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów wybiera ze swojego grona, w głosowaniu tajnym, 2 zastępców prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, sekretarza i skarbnika.

3. Uchwały Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 3 lit. i, zapadają bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy składu Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.

4. Prezes Krajowej Rady Biegłych Rewidentów:

1) wypełnia obowiązki kierownika jednostki oraz reprezentuje Krajową Radę Biegłych Rewidentów wobec organów państwowych i samorządowych, instytucji naukowych, organizacji gospodarczych i społecznych oraz międzynarodowych organizacji zawodowych;

2) kieruje pracami Krajowej Rady Biegłych Rewidentów;

3) podpisuje uchwały i postanowienia Krajowej Rady Biegłych Rewidentów;

4) podejmuje decyzje związane z bieżącą działalnością Polskiej Izby Biegłych Rewidentów;

5) wykonuje inne czynności określone w statucie.

Art. 32. 1. W skład Krajowej Komisji Rewizyjnej wchodzi od 3 do 5 członków. Krajowa Komisja Rewizyjna wybiera ze swojego grona przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego.

2. Krajowa Komisja Rewizyjna:

1) kontroluje finansową działalność Polskiej Izby Biegłych Rewidentów oraz wykonanie uchwał podjętych na Krajowym Zjeździe Biegłych Rewidentów, a także przedstawia wnioski w tym zakresie:

a) Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów - niezwłocznie po przeprowadzeniu kontroli,

b) Krajowemu Zjazdowi Biegłych Rewidentów - w sprawozdaniu z działalności;

2) przedstawia Krajowemu Zjazdowi Biegłych Rewidentów wniosek o udzielenie absolutorium Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów.

3. Krajowa Komisja Rewizyjna sporządza roczne sprawozdanie z działalności, które przedkłada Komisji Nadzoru Audytowego w terminie do dnia 31 marca następnego roku.

Art. 33. 1. W skład Krajowego Sądu Dyscyplinarnego wchodzi od 8 do 10 członków.

2. Krajowy Sąd Dyscyplinarny wybiera ze swojego grona przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego.

3. Krajowy Sąd Dyscyplinarny orzeka w sprawach odpowiedzialności dyscyplinarnej biegłych rewidentów.

4. Krajowy Sąd Dyscyplinarny orzeka w składzie 3 członków.

5. Przewodniczący Krajowego Sądu Dyscyplinarnego wyznacza skład orzekający.

6. Krajowy Sąd Dyscyplinarny sporządza roczne sprawozdanie z działalności, zawierające w szczególności informacje o prowadzonych postępowaniach dyscyplinarnych, które przedkłada Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów oraz Komisji Nadzoru Audytowego w terminie do dnia 31 marca następnego roku.

Art. 34. 1. Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny wykonuje swoje zadania przy pomocy od 5 do 10 zastępców.

2. Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny:

1) prowadzi postępowanie wyjaśniające;

2) prowadzi dochodzenie dyscyplinarne;

3) jest oskarżycielem w postępowaniu, o którym mowa w art. 143 pkt 2.

3. Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny sporządza roczne sprawozdanie z działalności, zawierające w szczególności informacje o prowadzonych postępowaniach dyscyplinarnych, które przedkłada Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów oraz Komisji Nadzoru Audytowego w terminie do dnia 31 marca następnego roku.

Art. 35. 1. W skład Krajowej Komisji Nadzoru wchodzi od 3 do 5 członków. Krajowa Komisja Nadzoru wybiera ze swojego grona przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego.

2. Członek Krajowej Komisji Nadzoru podlega wyłączeniu z rozpatrywania spraw dotyczących kontroli firmy audytorskiej, którą prowadzi lub prowadził lub w której jest lub był pracownikiem lub osobą należącą do kadry kierowniczej wyższego szczebla, w tym członkiem zarządu lub innego organu zarządzającego, lub członkiem rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego, lub z którą był w inny sposób powiązany w okresie 3 lat poprzedzających rozpoczęcie kontroli.

3. Krajowa Komisja Nadzoru sporządza roczne sprawozdanie z działalności zawierające informacje o funkcjonowaniu systemu zapewniania jakości w odniesieniu do badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego, w tym informacje dotyczące wykonania planów kontroli, o których mowa w art. 36 ust. 3, a także informacje na temat przeprowadzonych kontroli, o których mowa w art. 39, w zakresie niezbędnym do opracowania rocznego sprawozdania, o którym mowa w art. 90 ust. 5, które przedkłada Komisji Nadzoru Audytowego oraz Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów w terminie do dnia 31 marca następnego roku.

Art. 36. 1. Do zadań Krajowej Komisji Nadzoru należy przeprowadzanie kontroli przestrzegania przepisów prawa, procedur i standardów przez biegłych rewidentów i firmy audytorskie w zakresie:

1) badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego;

2) usług objętych krajowymi standardami wykonywania zawodu innych niż badanie ustawowe.

2. Częstotliwość kontroli, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jest uzależniona od wyników analizy ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w badaniach ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego, jednakże kontrola jest przeprowadzana nie rzadziej niż raz na 6 lat.

3. Krajowa Komisja Nadzoru opracowuje roczne plany kontroli, o których mowa w ust. 1 pkt 1. Roczny plan kontroli jest przekazywany Komisji Nadzoru Audytowego w celu zatwierdzenia. Zatwierdzony roczny plan kontroli jest publikowany na stronie internetowej Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

Art. 37. 1. Kontrole, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1, przeprowadzają kontrolerzy Krajowej Komisji Nadzoru.

2. Kontrolerem Krajowej Komisji Nadzoru może być osoba, która:

1) korzysta z pełni praw publicznych;

2) ma nieposzlakowaną opinię;

3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) posiada uprawnienia biegłego rewidenta i doświadczenie w zakresie badań sprawozdań finansowych.

3. Przed przystąpieniem do kontroli kontroler Krajowej Komisji Nadzoru składa oświadczenie, że w okresie 3 lat poprzedzających rozpoczęcie kontroli nie prowadził lub nie prowadzi kontrolowanej firmy audytorskiej oraz nie był lub nie jest zatrudniony w kontrolowanej firmie audytorskiej ani w inny sposób z nią powiązany oraz że nie występuje konflikt interesu między nim a kontrolowaną firmą audytorską i biegłymi rewidentami działającymi w jej imieniu.

4. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia". Klauzula ta zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

5. Przed przystąpieniem do pierwszej kontroli kontroler Krajowej Komisji Nadzoru przechodzi przeszkolenie w zakresie przeprowadzania kontroli zapewniania jakości w firmach audytorskich.

6. W kontrolach mogą uczestniczyć w charakterze obserwatorów, z prawem dostępu do wszelkich dokumentów, pracownicy komórki organizacyjnej w ministerstwie finansów właściwej do spraw rachunkowości i rewizji finansowej upoważnieni przez Komisję Nadzoru Audytowego.

7. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, protokół kontroli, o którym mowa w art. 119 ust. 1, sporządza się w 3 jednobrzmiących egzemplarzach, z których po jednym doręcza się kontrolowanemu i obserwatorowi.

8. Krajowa Komisja Nadzoru wykonuje wydane przez Komisję Nadzoru Audytowego zalecenia i instrukcje dotyczące sposobu przeprowadzania kontroli.

9. Do kontroli stosuje się odpowiednio przepisy art. 111 ust. 3 oraz art. 112-120 i art. 122.

10. Opracowując procedury kontroli, Krajowa Komisja Nadzoru bierze pod uwagę skalę i złożoność działalności kontrolowanej firmy audytorskiej. Procedury kontroli firmy audytorskiej uwzględniają obowiązywanie zasady proporcjonalności przy stosowaniu krajowych standardów badania przy badaniach ustawowych jednostek innych niż duże jednostki.

Art. 38. Kontrole, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 2, są przeprowadzane na podstawie procedur ustalonych przez Krajową Komisję Nadzoru. Zakres kontroli określa Krajowa Rada Biegłych Rewidentów. Do kontroli przepisy art. 113-120 i art. 122 stosuje się odpowiednio.

Art. 39. 1. W przypadku powzięcia informacji o nieprawidłowościach w przeprowadzaniu badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego, Krajowa Komisja Nadzoru może przeprowadzić kontrolę wykonywania zawodu przez biegłych rewidentów i działalności firmy audytorskiej przeprowadzającej te badania, zwaną dalej "kontrolą doraźną KKN".

2. W przypadku wystąpienia przez Komisję Nadzoru Audytowego z wnioskiem, o którym mowa w art. 90 ust. 3, lub otrzymania zlecenia, o którym mowa w art. 202 ust. 1, Krajowa Komisja Nadzoru przeprowadza kontrolę doraźną KKN.

3. Kontrola doraźna KKN jest prowadzona przez kontrolerów Krajowej Komisji Nadzoru na podstawie imiennego upoważnienia.

4. Kontrola doraźna KKN może być przeprowadzona w zakresie wszystkich lub wybranych zagadnień określonych w art. 112 ust. 1.

5. Firma audytorska jest obowiązana do udzielania wszelkich żądanych informacji i wyjaśnień, w tym przekazania dokumentów, w zakresie objętym kontrolą doraźną KKN, w wyznaczonej postaci i wyznaczonym terminie. Jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli, kontrola doraźna KKN może być prowadzona w siedzibie Krajowej Komisji Nadzoru. Przepis art. 114 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

6. Do kontroli doraźnych KKN przepisy art. 37 ust. 3, art. 111 ust. 3 oraz art. 112-120 i art. 122 stosuje się odpowiednio.

Art. 40. 1. W przypadku zaistnienia okoliczności uzasadniających podjęcie kontroli doraźnej KKN Krajowa Komisja Nadzoru niezwłocznie informuje o tym Komisję Nadzoru Audytowego.

2. W kontrolach doraźnych KKN mogą uczestniczyć w charakterze obserwatorów, z prawem dostępu do wszelkich dokumentów, pracownicy komórki organizacyjnej w ministerstwie finansów właściwej do spraw rachunkowości i rewizji finansowej upoważnieni przez Komisję Nadzoru Audytowego. W takim przypadku protokół kontroli doraźnej KKN sporządza się w 3 jednobrzmiących egzemplarzach, z których po jednym doręcza się kontrolowanemu i obserwatorowi.

3. Krajowa Komisja Nadzoru wykonuje wydane przez Komisję Nadzoru Audytowego zalecenia i instrukcje dotyczące sposobu przeprowadzania kontroli doraźnych KKN.

Art. 41. 1. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podczas kontroli, o której mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 lub art. 39, Krajowa Komisja Nadzoru:

1) kieruje do firmy audytorskiej zalecenia wraz z określeniem odpowiedniego terminu umożliwiającego ich realizację;

2) składa, jeżeli istnieją do tego podstawy:

a) zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przewinienia dyscyplinarnego do Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego,

b) informację o stwierdzonych nieprawidłowościach, o których mowa w art. 182 ust. 1, Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, kontrolerzy Krajowej Komisji Nadzoru dokonują weryfikacji realizacji zaleceń, której ustalenia są ujmowane w raporcie z realizacji zaleceń.

3. Przepisy ust. 1 pkt 2 lit. a lub b stosuje się również w przypadku niewykonania zaleceń, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

4. Krajowa Komisja Nadzoru przekazuje niezwłocznie Komisji Nadzoru Audytowego informacje o wynikach kontroli, o których mowa w ust. 1, przeprowadzonych w firmach audytorskich przeprowadzających badania ustawowe zarówno w jednostkach zainteresowania publicznego, jak i w jednostkach niebędących jednostkami zainteresowania publicznego oraz skierowanych zaleceniach.

Art. 42. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie do kontroli, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 oraz art. 39, stosuje się odpowiednio przepisy art. 6-16, art. 32-34, art. 39-60, art. 67-88a, z tym że termin wskazany w art. 79 § 1 wynosi 3 dni, i art. 123-126 oraz art. 141-144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

Art. 43. Krajowa Komisja Nadzoru określa, w formie uchwał, zatwierdzanych przez Komisję Nadzoru Audytowego:

1) procedurę wyboru kontrolerów Krajowej Komisji Nadzoru do przeprowadzania kontroli, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 i art. 39;

2) zasady doskonalenia zawodowego kontrolerów Krajowej Komisji Nadzoru;

3) wzór protokołu kontroli przeprowadzanych przez kontrolerów Krajowej Komisji Nadzoru;

4) procedury przeprowadzania kontroli, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 oraz art. 39.

Art. 43a

Art. 44. 1. Organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów są obowiązane doręczać Komisji Nadzoru Audytowego uchwały, z wyjątkiem uchwał w formie postanowień wydawanych w toku postępowania administracyjnego, w terminie 14 dni od dnia ich podjęcia.

2. Obsługę organizacyjno-kancelaryjną organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów zapewnia Biuro Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

Art. 45. Statut Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, zatwierdzany przez Komisję Nadzoru Audytowego, określa:

1) tryb tworzenia, zakres działania oraz strukturę organizacyjną, w tym funkcjonowanie regionalnych oddziałów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów;

2) tryb działania oraz sposób finansowania Polskiej Izby Biegłych Rewidentów;

3) sposób składania oświadczeń woli w imieniu Polskiej Izby Biegłych Rewidentów w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie.

Art. 47. 1. Przedmiotem działalności firmy audytorskiej jest wykonywanie czynności rewizji finansowej.

2. W przypadku firmy audytorskiej, o której mowa w art. 46 pkt 1-4, przedmiotem działalności może być również:

1) usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych i podatkowych;

2) doradztwo podatkowe;

3) prowadzenie postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego;

4) działalność wydawnicza lub szkoleniowa w zakresie rachunkowości, rewizji finansowej i podatków;

5) wykonywanie ekspertyz lub sporządzanie opinii ekonomiczno-finansowych;

6) świadczenie usług doradztwa lub zarządzania, wymagających posiadania wiedzy z zakresu rachunkowości, rewizji finansowej, prawa podatkowego oraz organizacji i funkcjonowania przedsiębiorstw;

7) świadczenie usług atestacyjnych innych niż czynności rewizji finansowej, niezastrzeżonych do wykonywania przez biegłych rewidentów;

8) świadczenie usług pokrewnych;

9) świadczenie innych usług zastrzeżonych w odrębnych przepisach do wykonywania przez biegłych rewidentów.

3. Firma audytorska może również prowadzić działalność polegającą na uzyskiwaniu pożytków z posiadanego majątku.

Art. 48. 1. Odpowiedzialność wobec badanej jednostki za przeprowadzenie badania ponosi firma audytorska zawierająca umowę o przeprowadzenie badania.

2. Przeprowadzając badanie, firma audytorska może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, powierzyć osobie fizycznej, osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej wpisanej na listę, o której mowa w art. 57 ust. 1, zwanej dalej "podwykonawcą", wykonanie w jej imieniu i na jej rzecz niektórych czynności badania.

3. W przypadku badania skonsolidowanych sprawozdań finansowych grupy kapitałowej, podwykonawcami mogą być również podmioty posiadające uprawnienia do przeprowadzania badań sprawozdań finansowych, uzyskane w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej oraz podmioty posiadające uprawnienia do przeprowadzania badań sprawozdań finansowych uzyskane w państwie trzecim.

4. W stosunku do podwykonawców, Krajowej Komisji Nadzoru lub Komisji Nadzoru Audytowego przysługują uprawnienia kontrolne, o których mowa w art. 36-39, art. 41, art. 106 i art. 124, w zakresie wykonywanych w związku z badaniem czynności na rzecz firmy audytorskiej oraz sporządzanych w związku z tymi czynnościami dokumentów.

Art. 50. 1. Firma audytorska opracowuje i wdraża system wewnętrznej kontroli jakości zgodnie z krajowymi standardami kontroli jakości. System wewnętrznej kontroli jakości obejmuje w szczególności polityki, procedury oraz rozwiązania, a także mechanizmy, o których mowa w art. 64.

2. Firma audytorska monitoruje oraz ocenia adekwatność i skuteczność systemu wewnętrznej kontroli jakości.

3. Firma audytorska przeprowadza coroczną ocenę systemu wewnętrznej kontroli jakości, w wyniku której może przedstawić propozycję rozwiązań mających na celu poprawę adekwatności i skuteczności tego systemu. Dokumentację corocznej oceny systemu wewnętrznej kontroli jakości przechowuje się co najmniej przez 5 lat.

4. Firma audytorska wyznacza biegłego rewidenta jako osobę odpowiedzialną za system wewnętrznej kontroli jakości.

Art. 51. 1. Firma audytorska, która w poprzednim roku kalendarzowym przeprowadziła badanie ustawowe jednostki zainteresowania publicznego, w terminie do ostatniego dnia lutego następnego roku, przekazuje Komisji Nadzoru Audytowego sprawozdanie za poprzedni rok kalendarzowy zawierające w szczególności:

1) informacje, o których mowa w art. 14 rozporządzenia nr 537/2014, z podaniem nazw, form organizacyjno-prawnych, siedzib oraz numerów identyfikacji podatkowej jednostek zainteresowania publicznego, w których wykonano usługi, rodzaju usługi, imienia, nazwiska, numeru w rejestrze biegłego rewidenta wykonującego usługę oraz daty i rodzaju sporządzonych sprawozdań i raportów;

2) informacje o badaniach ustawowych jednostek zainteresowania publicznego, w których czynności badania zostały zrealizowane przez podwykonawców, z podaniem nazw podwykonawców, ich form organizacyjno-prawnych, siedzib i numerów wpisu na listę, o której mowa w art. 57 ust. 1, oraz wskazaniem tych czynności;

3) informację o wysokości przychodów firmy audytorskiej, z wyszczególnieniem przychodów z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego i jednostkach innych niż jednostki zainteresowania publicznego, a także przychodów wskazanych w art. 16 ust. 3 lit. a rozporządzenia nr 537/2014.

2. Komisja Nadzoru Audytowego określi, w formie uchwały, szczegółowy zakres oraz formę i tryb przekazania sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając potrzebę uzyskania informacji innych niż określone w ust. 1, w zakresie niezbędnym do wykonania zadań określonych w niniejszej ustawie i rozporządzeniu nr 537/2014.

Art. 52. 1. Firma audytorska, w terminie do ostatniego dnia lutego następnego roku, przekazuje Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów sprawozdanie za poprzedni rok kalendarzowy zawierające w szczególności:

1) wykaz jednostek, w których przeprowadzono czynności rewizji finansowej, z wyłączeniem badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego, z podaniem nazw, form organizacyjno-prawnych, siedzib oraz numerów identyfikacji podatkowej jednostek, w których wykonano czynności rewizji finansowej, rodzaju czynności, imienia, nazwiska, numeru w rejestrze biegłego rewidenta wykonującego usługę oraz daty i rodzaju sporządzonych sprawozdań i raportów;

2) informację o liczbie i rodzaju czynności rewizji finansowej z podziałem na badania ustawowe sprawozdań finansowych, badania dobrowolne sprawozdań finansowych, badania skonsolidowanych sprawozdań finansowych, przeglądy sprawozdań finansowych, przeglądy skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz inne usługi atestacyjne;

3) informacje o badaniach ustawowych, z wyłączeniem badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego, w których czynności badania zostały zrealizowane przez podwykonawców, z podaniem nazw, form organizacyjno-prawnych, siedzib i numerów wpisu na listę, o której mowa w art. 57 ust. 1, podwykonawców oraz wskazaniem tych czynności;

4) informację, czy firma audytorska przeprowadzała badania ustawowe jednostek zainteresowania publicznego;

5) informację o wysokości przychodów firmy audytorskiej z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach innych niż jednostki zainteresowania publicznego oraz wynikającej z nich wysokości opłaty z tytułu nadzoru, o której mowa w art. 56 ust. 1;

6) informacje o odbywanych przez kandydatów na biegłych rewidentów aplikacjach i praktykach w firmie audytorskiej;

7) wykaz i rodzaj świadczonych usług oraz prowadzonej działalności, o których mowa w art. 47 ust. 2.

2. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów określi, w formie uchwały, szczegółowy zakres oraz formę i tryb przekazania sprawozdania, o którym mowa w ust. 1.

Art. 55. 1. Firma audytorska osiągająca przychód z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego w danym roku kalendarzowym, jest obowiązana wnieść opłatę z tytułu nadzoru za dany rok kalendarzowy w wysokości nie wyższej niż 5,5% tych przychodów, jednak nie mniej niż 20% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.

2. Firma audytorska, o której mowa w art. 58, wnosi opłatę z tytułu nadzoru w danym roku, w wysokości ustalonej na zasadach określonych w ust. 1, od przychodów osiąganych z tytułu badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego przeprowadzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Opłaty, o których mowa w ust. 1 i 2, stanowią dochód budżetu państwa.

4. W przypadku niewywiązania się przez firmę audytorską z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 lub 2, Komisja Nadzoru Audytowego wydaje decyzję administracyjną określającą wysokość opłaty.

5. W przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 4, Komisja Nadzoru Audytowego nakłada w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji karę administracyjną, o której mowa w art. 183 ust. 1 pkt 2. Przepis art. 190 stosuje się.

6. Opłata, o której mowa w ust. 4, oraz kara administracyjna, o której mowa w ust. 5, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2016 r. poz. 599, z późn. zm.).

7. Na postanowienia Komisji Nadzoru Audytowego w sprawach rozstrzygnięć i stanowiska wierzyciela dotyczących postępowania egzekucyjnego zażalenie nie przysługuje.

8. Odsetki za zwłokę, na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, 648, 768 i 935), pobiera się od nieuiszczonych w wyznaczonym terminie przez firmę audytorską:

1) opłat z tytułu nadzoru;

2) kar administracyjnych nałożonych przez Komisję Nadzoru Audytowego.

9. Do opłat z tytułu nadzoru stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

10. Od decyzji Komisji Nadzoru Audytowego wydanych w pierwszej instancji dotyczących opłat z tytułu nadzoru oraz kar administracyjnych nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zgodnie z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze obwieszczenia, ogłasza, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w terminie do dnia 30 listopada roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy, za który uiszczana jest opłata z tytułu nadzoru, wysokość stawki procentowej opłat, o których mowa w ust. 1 i 2.

12. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób wyliczenia stawki procentowej opłat, o których mowa w ust. 1 i 2,

2) sposób i terminy wnoszenia opłat, o których mowa w ust. 1 i 2,

3) sposób i terminy rozliczenia opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, wraz ze wzorem rocznego rozliczenia opłat

- uwzględniając prognozowany koszt sprawowanego nadzoru, w tym niedobory lub nadwyżki opłat z tytułu nadzoru z lat poprzednich oraz konieczność zapewnienia skuteczności nadzoru, a także prognozowane przychody firm audytorskich z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego.

Art. 55a

Art. 56. 1. Firma audytorska jest obowiązana wnieść opłatę z tytułu nadzoru za dany rok kalendarzowy w wysokości nie wyższej niż 1,5% rocznych przychodów za dany rok kalendarzowy z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach innych niż jednostki zainteresowania publicznego, jednak nie mniej niż 20% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.

2. Firma audytorska, o której mowa w art. 58, wnosi opłatę z tytułu nadzoru w danym roku, w wysokości ustalonej na zasadach określonych w ust. 1, od przychodów osiąganych z tytułu badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego przeprowadzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Opłaty, o których mowa w ust. 1 i 2, stanowią przychód Polskiej Izby Biegłych Rewidentów i są przeznaczane na realizację zadań, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 i 3.

4. W przypadku niewywiązania się przez firmę audytorską z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 lub 2, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów podejmuje uchwałę określającą wysokość opłaty.

5. W przypadku niewykonania uchwały, o której mowa w ust. 4, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów nakłada, w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się uchwały, karę administracyjną, o której mowa w art. 183 ust. 1 pkt 2. Przepis art. 190 stosuje się.

6. Opłata, o której mowa w ust. 4, oraz kara administracyjna, o której mowa w ust. 5, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

7. Przepisy art. 55 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio.

8. Do uchwał Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, o których mowa w ust. 4 i 5, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

9. Od uchwał, o których mowa w ust. 4 i 5, nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy zgodnie z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

10. Wysokość stawki procentowej, terminy i sposób uiszczenia opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, określa Krajowa Rada Biegłych Rewidentów w formie uchwały.

11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób wyliczenia stawki procentowej opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględniając prognozowany koszt sprawowanego nadzoru, w tym niedobory lub nadwyżki opłat z tytułu nadzoru z lat poprzednich, a także prognozowane przychody firm audytorskich z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach innych niż jednostki zainteresowania publicznego.

Art. 57. 1. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów prowadzi listę firm audytorskich, zwaną dalej "listą".

2. Lista zawiera nazwy i adresy organów odpowiedzialnych odpowiednio za nadzór publiczny, wpis na listę, kontrole w ramach systemu zapewniania jakości, prowadzenie kontroli doraźnych i nakładanie kar administracyjnych za naruszenie przepisów ustawy oraz rozporządzenia nr 537/2014, a także obejmuje następujące dane:

1) numer wpisu na listę;

2) pełną i skróconą nazwę oraz adres firmy audytorskiej;

3) formę organizacyjno-prawną firmy audytorskiej;

4) nazwiska i imiona lub nazwy właścicieli, wspólników (w tym komplementariuszy), udziałowców (akcjonariuszy), członków zarządu oraz członków organów nadzorczych;

5) adresy właścicieli, wspólników (w tym komplementariuszy), udziałowców (akcjonariuszy), członków zarządu oraz członków organów nadzorczych;

6) nazwiska, imiona i numery w rejestrze wszystkich biegłych rewidentów zatrudnionych w firmie audytorskiej lub z nią powiązanych jako wspólnicy lub w inny sposób;

7) adresy oddziałów firmy audytorskiej;

8) informację o członkostwie w sieci oraz wykaz nazw i adresów firm audytorskich należących do sieci oraz podmiotów powiązanych z firmą audytorską lub też wskazanie miejsca, w którym informacje te są publicznie dostępne;

9) adres strony internetowej firmy audytorskiej;

10) numer w rejestrze nadany firmie audytorskiej przez organ rejestrujący innego niż Rzeczpospolita Polska państwa Unii Europejskiej lub państwa trzeciego oraz nazwę tego organu;

11) informację, czy firma audytorska została zarejestrowana w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej w celu umożliwienia przeprowadzania unijnych badań ustawowych, wymaganych w państwie Unii Europejskiej dokonującym rejestracji;

12) dane kontaktowe obejmujące numer telefonu i adres poczty elektronicznej oraz imię i nazwisko osoby wyznaczonej do kontaktów;

13) informację, czy firma audytorska została wpisana na listę na podstawie art. 58.

3. Do zgłaszania zmian danych podlegających wpisowi na listę przepis art. 17 ust. 9 stosuje się odpowiednio.

4. Wpisu na listę dokonuje się w przypadku spełniania przez firmę audytorską następujących warunków:

1) złożenia wniosku zawierającego udokumentowane dane, o których mowa w ust. 2 pkt 2-12;

2) posiadania nieposzlakowanej opinii;

3) złożenia oświadczenia o zdolności do prowadzenia działalności w zakresie wykonywania czynności rewizji finansowej, podpisanego przez członków zarządu, a w przypadku braku zarządu - przez właścicieli lub wspólników.

5. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, należy dołączyć potwierdzenie uiszczenia opłaty, o której mowa w art. 60 ust. 1.

6. Wpis na listę uważa się za dokonany, jeżeli Komisja Nadzoru Audytowego, w terminie 45 dni od dnia otrzymania uchwały o wpisie na listę, nie wyrazi sprzeciwu w formie decyzji administracyjnej.

7. Od decyzji, o której mowa w ust. 6, podmiotowi wnioskującemu o wpis na listę służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia tej decyzji.

8. Lista jest prowadzona w postaci elektronicznej i jest dostępna na stronie internetowej Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

Art. 57a

Art. 58. 1. Firma audytorska zatwierdzona w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej jest uprawniona do wykonywania badań ustawowych w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli kluczowy biegły rewident przeprowadzający takie badania jest wpisany do rejestru, a firma audytorska wpisana jest na listę.

2. Firma audytorska zamierzająca wykonywać badanie ustawowe występuje do Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z wnioskiem o wpis na listę.

3. Do wniosku o wpis na listę należy dołączyć zaświadczenie wydane przez organ zatwierdzający z państwa członkowskiego pochodzenia, opatrzone datą nie wcześniejszą niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku, potwierdzające zatwierdzenie w danym państwie Unii Europejskiej oraz potwierdzenie uiszczenia opłaty, o której mowa w art. 60 ust. 1.

4. Do firmy audytorskiej, o której mowa w ust. 1, przepisów art. 57 ust. 4 i 5 nie stosuje się.

5. Badanie ustawowe przeprowadzone z naruszeniem wymogów, o których mowa w ust. 1, jest nieważne z mocy prawa.

6. W przypadku firm audytorskich wpisanych na listę na podstawie ust. 1 przepisy ustawy mają zastosowanie jedynie do badań ustawowych wykonywanych w Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 59. 1. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów informuje Komisję Nadzoru Audytowego o wpisie firmy audytorskiej zatwierdzonej w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej na listę.

2. Komisja Nadzoru Audytowego przekazuje informację, o której mowa w ust. 1, właściwemu organowi zatwierdzającemu z państwa członkowskiego pochodzenia.

Art. 60. 1. Firma audytorska jest obowiązana wnieść opłatę, z tytułu wpisu na listę, w wysokości nie wyższej niż 50% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.

2. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, określa, w formie uchwały, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów. Opłata stanowi przychód Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

Art. 61. 1. Skreślenie firmy audytorskiej z listy następuje w przypadku:

1) złożenia przez firmę audytorską wniosku o skreślenie z listy;

2) nieuregulowania opłaty z tytułu nadzoru, o której mowa w art. 55 ust. 1 lub 2 lub art. 56 ust. 1 lub 2, mimo nałożenia kary administracyjnej, o której mowa w art. 183 ust. 1 pkt 2;

3) niepoddania się kontroli, o której mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1, art. 39, art. 106 ust. 1, art. 123 ust. 1 lub art. 124 ust. 1;

4) zaprzestania spełniania wymogów, o których mowa w art. 46 pkt 2-5;

5) czasowego zawieszenia uprawnień do przeprowadzania obowiązkowych badań sprawozdań finansowych lub odebrania takich uprawnień przez organ zatwierdzający z państwa członkowskiego pochodzenia - w odniesieniu do firmy audytorskiej wpisanej na listę na podstawie art. 58;

6) w przypadku utraty przez firmę audytorską nieposzlakowanej opinii;

7) ostatecznego rozstrzygnięcia Komisji Nadzoru Audytowego lub Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nakładającego na firmę audytorską karę administracyjną, o której mowa w art. 183 ust. 1 pkt 7.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1-6, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów podejmuje uchwałę o skreśleniu firmy audytorskiej z listy.

3. Firma audytorska skreślona z listy z przyczyny, o której mowa w ust. 1 pkt 1, może być ponownie wpisana na listę, jeżeli spełnia warunki, o których mowa w art. 57 ust. 4.

4. Firma audytorska skreślona z listy z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 5, może być ponownie wpisana na listę, jeżeli spełnia warunki, o których mowa w art. 58 ust. 1 i 3.

5. Firma audytorska skreślona z listy z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 2-4, 6 i 7, może być ponownie wpisana na listę, jeżeli od dnia skreślenia upłynęło nie mniej niż 5 lat oraz spełnia warunki, o których mowa w art. 57 ust. 4.

6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do firmy audytorskiej ubiegającej się o wpis na listę, jeżeli w skład jej organów wchodzi biegły rewident będący w firmie audytorskiej skreślonej z listy z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 2-4, 6 i 7, jedną z osób, o których mowa w art. 57 ust. 2 pkt 4.

7. Firma audytorska jest obowiązana przekazać Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów akta badań przeprowadzonych w okresie ostatnich 5 lat i dokumentację systemu wewnętrznej kontroli jakości, w przypadku gdy:

1) złożyła wniosek o skreślenie z listy pod rygorem pozostawienia tego wniosku bez rozpoznania lub

2) w stosunku do tej firmy audytorskiej toczy się postępowanie w sprawie skreślenia jej z listy z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 2-4 lub 6, w terminie określonym przez organ prowadzący postępowanie, nie dłuższym niż 30 dni, lub

3) została na nią nałożona kara administracyjna, o której mowa w art. 183 ust. 1 pkt 7.

8. W przypadku niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 7 pkt 2 lub 3, obowiązek przekazania Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów akt badań, o których mowa w ust. 7, w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym rozstrzygnięcie o skreśleniu firmy audytorskiej z listy stało się ostateczne, ciąży solidarnie na:

1) biegłych rewidentach, przeprowadzających badania sprawozdań finansowych w firmach audytorskich, które w wyniku postępowania, o którym mowa w ust. 7 pkt 2, zostały skreślone z listy;

2) biegłych rewidentach, którzy bezpośrednio przed wydaniem w pierwszej instancji rozstrzygnięcia w sprawie skreślenia firmy audytorskiej z listy byli:

a) wspólnikami spółek, o których mowa w art. 46 pkt 2-4, w tym komplementariuszami, lub

b) członkami zarządu spółek, o których mowa w lit. a, jeżeli zarząd w tych spółkach był powołany;

3) firmach audytorskich, które bezpośrednio przed wydaniem w pierwszej instancji rozstrzygnięcia w sprawie skreślenia firmy audytorskiej z listy były wspólnikami spółek, o których mowa w art. 46 pkt 2-4, w tym komplementariuszami;

4) biegłych rewidentach, którzy bezpośrednio przed wydaniem w pierwszej instancji rozstrzygnięcia w sprawie skreślenia firmy audytorskiej z listy byli członkami zarządu firmy audytorskiej, o której mowa w art. 46 pkt 5.

9. W przypadku nieprzekazania Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów akt badań, o których mowa w ust. 7, w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym rozstrzygnięcie o skreśleniu firmy audytorskiej z listy stało się ostateczne, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów nakłada na biegłych rewidentów lub firmy audytorskie karę pieniężną.

10. Do ustalania wymiaru kary pieniężnej, o której mowa w ust. 9, przepisy art. 183 ust. 3, 4 i 6 stosuje się odpowiednio.

11. Odwołanie od uchwały w sprawie nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w ust. 9, wnosi się do Komisji Nadzoru Audytowego, za pośrednictwem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.

12. W sprawach, o których mowa w ust. 1 pkt 1-6, ust. 9 i 11, przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.

13. Do kar pieniężnych orzeczonych w sprawach, o których mowa w ust. 9 i 11, przepisy art. 189 ust. 3-5 stosuje się odpowiednio.

14. Akta badań, o których mowa w ust. 7, mogą zostać poddane analizie przeprowadzanej w siedzibie właściwego organu. O zamiarze przystąpienia do analizy informuje się biegłych rewidentów i firmy audytorskie, wysyłając zawiadomienie nie później niż 30 dni przed dniem przystąpienia do analizy. Biegli rewidenci i firmy audytorskie mogą zapoznać się z aktami badań, o których mowa w ust. 7, a także z próbką akt badań, która ma zostać poddana analizie. Biegli rewidenci, firmy audytorskie lub osoby przez nich upoważnione mogą przedstawiać wyjaśnienia i dowody w czasie analizy.

15. Organem właściwym w sprawach analizy, o której mowa w ust. 14, w zakresie określonym w:

1) art. 36 ust. 1 - jest Krajowa Komisja Nadzoru;

2) art. 106 ust. 1 - jest Komisja Nadzoru Audytowego.

16. Do analizy, w zakresie, o którym mowa w ust. 15:

1) pkt 1 - przepisy art. 37 ust. 1-4, 6-8 i 10, art. 112, art. 114 ust. 3, art. 115, art. 117 i art. 122 stosuje się odpowiednio;

2) pkt 2 - przepisy art. 106 ust. 3 i 4, art. 108-110, art. 112, art. 114 ust. 3, art. 115, art. 117, art. 122 i art. 125 stosuje się odpowiednio.

17. Z analizy, o której mowa w ust. 14, sporządza się protokół. Przepisy art. 118 ust. 2, ust. 3 pkt 1-3 i 5-11 oraz ust. 4 stosuje się.

18. Protokół, o którym mowa w ust. 17, doręcza się biegłym rewidentom i firmom audytorskim. Biegli rewidenci i firmy audytorskie w terminie 14 dni od dnia doręczenia protokołu mogą złożyć zastrzeżenia. Przepis art. 120 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

19. Jeżeli wyniki analizy dają do tego podstawy, do biegłych rewidentów i firm audytorskich stosuje się odpowiednio przepisy:

1) art. 41 ust. 1 pkt 2 - w odniesieniu do analizy w zakresie, o którym mowa w ust. 15 pkt 1;

2) art. 121 ust. 1 pkt 2 lub 3 - w odniesieniu do analizy w zakresie, o którym mowa w ust. 15 pkt 2.

Art. 62. 1. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów informuje Komisję Nadzoru Audytowego o każdym przypadku skreślenia z listy firmy audytorskiej posiadającej numer w rejestrze, o którym mowa w art. 57 ust. 2 pkt 10, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się uchwały o skreśleniu z listy wraz z podaniem przyczyny skreślenia.

2. Komisja Nadzoru Audytowego przekazuje informację, o której mowa w ust. 1, organowi rejestrującemu państwa, w którym firma audytorska jest także zarejestrowana.

3. W przypadku poinformowania Komisji Nadzoru Audytowego przez organ rejestrujący lub organ nadzoru z innego niż Rzeczpospolita Polska państwa Unii Europejskiej o skreśleniu firmy audytorskiej zatwierdzonej w Rzeczypospolitej Polskiej z listy prowadzonej w tym państwie, Komisja Nadzoru Audytowego przekazuje otrzymaną informację Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów.

Art. 62a

Art. 63. 1. Do uchwał Krajowej Rady Biegłych Rewidentów w przedmiocie wpisu na listę lub skreślenia z listy stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

2. Odwołanie od uchwały, o której mowa w ust. 1, wnosi się do Komisji Nadzoru Audytowego, za pośrednictwem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.

Art. 64. 1. Firma audytorska jest obowiązana ustanowić:

1) polityki i procedury zapewniające, aby:

a) właściciele, wspólnicy (w tym komplementariusze) lub udziałowcy (akcjonariusze), członkowie zarządu lub innego organu zarządzającego, członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego firmy audytorskiej lub podmiotu powiązanego z firmą audytorską nie ingerowali w przeprowadzanie badania w sposób zagrażający niezależności lub obiektywizmowi biegłego rewidenta przeprowadzającego badanie w imieniu firmy audytorskiej,

b) pracownicy i inne osoby, z których usług korzysta lub które nadzoruje, i które biorą bezpośredni udział w czynnościach w zakresie badania, posiadali odpowiednią wiedzę i doświadczenie w zakresie przydzielonych im obowiązków oraz aby wykonywane przez nich zlecenie badania było zgodne z obowiązującymi dla tego zlecenia standardami badania oraz obowiązującymi wymogami ustawowymi w zakresie niezależności oraz rotacji firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta,

c) zlecanie niektórych czynności badania w ramach umowy, o której mowa w art. 48 ust. 2, nie wpływało negatywnie na jakość wewnętrznej kontroli jakości firmy audytorskiej oraz nie ograniczało możliwości sprawowania przez Komisję Nadzoru Audytowego lub właściwe organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów nadzoru nad przestrzeganiem przepisów ustawy lub rozporządzenia nr 537/2014 przez firmę audytorską i biegłych rewidentów działających w jej imieniu;

2) polityki i procedury przeprowadzania badań, szkoleń, nadzorowania i oceniania działań pracowników oraz tworzenia akt badań, o których mowa w art. 67 ust. 4;

3) rozwiązania organizacyjne:

a) zapobiegające zagrożeniom dla niezależności firmy audytorskiej oraz biegłych rewidentów działających w jej imieniu, a także mające na celu wykrywanie zagrożeń, ich eliminowanie lub zarządzanie nimi oraz ich ujawnianie przed przyjęciem lub kontynuowaniem zlecenia badania,

b) dotyczące postępowania w przypadku incydentów mogących mieć poważne skutki dla rzetelności czynności podejmowanych przez firmę audytorską lub biegłych rewidentów działających w jej imieniu w zakresie badania oraz sposobu dokumentowania takich incydentów;

4) procedury administracyjne i księgowe, mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości, procedury oceny ryzyka oraz rozwiązania w zakresie kontroli i zabezpieczeń na potrzeby systemów przetwarzania informacji; mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości zapewniają przestrzeganie decyzji i procedur na wszystkich poziomach organizacyjnych firmy audytorskiej lub w odniesieniu do wszystkich osób i podmiotów biorących udział w badaniu;

5) polityki wynagrodzeń, w tym polityki udziału w zyskach, określające odpowiednie zachęty do osiągania wysokiej jakości badania, uwzględniając, że kwota przychodów, które biegły rewident lub firma audytorska uzyskują ze świadczenia na rzecz badanej jednostki usług niebędących badaniem, nie jest brana pod uwagę przy ocenie wyników w zakresie uzyskiwania wysokiej jakości badania oraz nie stanowi elementu wynagrodzenia jakichkolwiek osób biorących udział w badaniu lub mogących na nie wpłynąć;

6) w przypadku badania jednostek zainteresowania publicznego:

a) mechanizm rotacji kluczowego biegłego rewidenta,

b) mechanizm stopniowej rotacji najwyższego rangą personelu, o którym mowa w art. 17 ust. 7 akapit trzeci rozporządzenia nr 537/2014,

c) procedury określające tryb rozwiązywania sporów między kontrolerem jakości wykonania zlecenia a kluczowym biegłym rewidentem, o których mowa w art. 8 ust. 6 zdanie drugie rozporządzenia nr 537/2014.

2. Dla zapewnienia ciągłości i regularności wykonywania czynności w zakresie badania ustawowego firma audytorska oraz kluczowy biegły rewident wykorzystują odpowiednie systemy, zasoby i procedury.

Art. 65. 1. Firma audytorska dostosowuje swoją organizację wewnętrzną, w tym polityki, procedury, rozwiązania organizacyjne i mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości, do wielkości i rodzaju prowadzonej działalności podstawowej, w tym do rodzaju i wielkości badanych jednostek.

2. Firma audytorska wykazuje, na żądanie Komisji Nadzoru Audytowego lub właściwych organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, że stosowane przez nią polityki, procedury, rozwiązania organizacyjne i mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości są odpowiednie do skali i stopnia złożoności czynności wykonywanych przez firmę audytorską, biegłych rewidentów lub podwykonawców działających w jej imieniu i na jej rzecz.

Art. 67. 1. Firma audytorska sporządza i przechowuje przez okres nie krótszy niż 5 lat dokumentację dotyczącą:

1) naruszeń przepisów ustawy lub rozporządzenia nr 537/2014 oraz skutków tych naruszeń;

2) środków podjętych w celu:

a) przeciwdziałania naruszeniom, o których mowa w pkt 1,

b) zmiany systemu wewnętrznej kontroli jakości.

2. Firma audytorska sporządza sprawozdanie roczne zawierające przegląd środków podjętych w celu zaradzenia naruszeniom, o których mowa w ust. 1 pkt 1, i przekazuje je do wiadomości swoim pracownikom w terminie 6 miesięcy od zakończenia roku kalendarzowego.

3. Firma audytorska sporządza dokumentację klienta, która zawiera:

1) nazwę i adres klienta oraz miejsce prowadzenia działalności;

2) rodzaj sprawozdań finansowych klienta podlegających badaniu;

3) akta badań wykonanych lub wykonywanych na rzecz danego klienta;

4) listę usług wykonanych lub wykonywanych na rzecz danego klienta;

5) całkowite wynagrodzenie za badanie przewidziane umową o badanie, faktyczne wynagrodzenie za badanie otrzymane w każdym roku obrotowym, całkowite wynagrodzenie za poszczególne usługi inne niż badanie przewidziane w umowie o wykonanie danej usługi oraz wynagrodzenie otrzymane z tytułu poszczególnych usług innych niż badanie w każdym roku obrotowym;

6) procentowy udział wszystkich wynagrodzeń otrzymanych od danego klienta w danym roku obrotowym w całkowitych przychodach rocznych firmy audytorskiej.

4. Firma audytorska tworzy akta badania dla każdego badania, zawierające:

1) dane i dokumenty, o których mowa w art. 74, a także w art. 6-8 rozporządzenia nr 537/2014;

2) imiona i nazwiska kluczowych biegłych rewidentów wraz ze wskazaniem imienia i nazwiska kluczowego biegłego rewidenta podpisującego sprawozdanie z badania;

3) skład zespołu wykonującego badanie;

4) w przypadku badań jednostek zainteresowania publicznego - imię i nazwisko kontrolera jakości wykonania zlecenia badania;

5) listę podwykonawców, podmiotów powiązanych z firmą audytorską, podmiotów należących do sieci, ekspertów lub innych osób, które brały udział w przeprowadzeniu badania;

6) oświadczenia o niezależności, o których mowa w art. 74 ust. 2;

7) zapytania o poradę kierowane do ekspertów wraz z otrzymaną poradą i uzasadnienie wyboru określonego rozwiązania zaproponowanego przez ekspertów;

8) sprawozdanie z badania sporządzone zgodnie z art. 83, a w odpowiednich przypadkach - także zgodnie z art. 10 rozporządzenia nr 537/2014;

9) w przypadku badania jednostki, w której działa komitet audytu lub inny organ pełniący jego funkcję - sprawozdanie dodatkowe, o którym mowa w art. 11 rozporządzenia nr 537/2014;

10) dokumentację badania w rozumieniu art. 68 pkt 1;

11) dokumentację wykonanego przeglądu, o której mowa w art. 81 ust. 5 pkt 3;

12) oświadczenie o spełnieniu wymogu, o którym mowa w art. 66 ust. 4;

13) inne istotne dane i dokumenty, które brane były pod uwagę przez kluczowego biegłego rewidenta i firmę audytorską przy sporządzaniu sprawozdania z badania oraz sprawozdania dodatkowego, o którym mowa w art. 11 rozporządzenia nr 537/2014, oraz które wspomagają proces monitorowania przestrzegania przepisów ustawy, a w odpowiednich przypadkach - także przepisów rozporządzenia nr 537/2014, przez firmę audytorską.

5. Firma audytorska jest obowiązana zamknąć akta badania nie później niż 60 dni po dniu sporządzenia sprawozdania z badania i przechowywać je przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich zamknięcia.

6. Firma audytorska przechowuje przez okres nie krótszy niż 5 lat od daty zamknięcia akt badania lub wykonania innej usługi niebędącej badaniem dokumentację klienta, na rzecz którego wykonane było badanie lub wykonana była usługa inna niż badanie.

7. Firma audytorska przechowuje dokumentację wszystkich przekazanych jej skarg pisemnych, które dotyczyły przeprowadzonych badań, przez co najmniej 5 lat od daty ich wniesienia.

8. W przypadku wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub postępowania w sprawie odpowiedzialności firmy audytorskiej okres przechowywania dokumentacji klienta, akt badania lub też innych dokumentów istotnych dla oceny zgodności działalności firmy audytorskiej lub biegłych rewidentów z przepisami ustawy lub rozporządzenia nr 537/2014 ulega wydłużeniu do czasu przedawnienia okresu karalności przewinienia dyscyplinarnego.

Art. 69. 1. Biegły rewident, przeprowadzając badanie, działa w interesie publicznym i przestrzega zasad etyki zawodowej, w szczególności:

1) zachowuje uczciwość, obiektywizm, zawodowy sceptycyzm i należytą staranność;

2) posiada odpowiednie kompetencje zawodowe;

3) przestrzega tajemnicy zawodowej.

2. Biegły rewident i firma audytorska zachowują zawodowy sceptycyzm w trakcie badania, w tym w trakcie jego planowania, przyjmując, że mogą zaistnieć okoliczności, w tym błąd lub oszustwo, powodujące istotne zniekształcenia sprawozdań finansowych podlegających badaniu, bez względu na wcześniejsze doświadczenia biegłego rewidenta lub firmy audytorskiej, dotyczące uczciwości i rzetelności kierownictwa badanej jednostki oraz osób odpowiedzialnych za zarządzanie badaną jednostką, w tym jej ład korporacyjny.

3. Zachowanie zawodowego sceptycyzmu jest szczególnie wymagane przy ocenie przez biegłego rewidenta szacunków dotyczących:

1) wartości godziwej i utraty wartości aktywów,

2) rezerw,

3) przyszłych przepływów pieniężnych

- mających znaczenie dla zdolności badanej jednostki do kontynuowania działalności.

4. Firma audytorska, członkowie zespołu wykonującego badanie oraz osoba fizyczna mogący wpłynąć na wynik badania są niezależni od badanej jednostki i nie biorą udziału w procesie podejmowania decyzji przez badaną jednostkę co najmniej w okresie objętym badanym sprawozdaniem finansowym oraz okresie przeprowadzania badania.

5. Firma audytorska oraz kluczowy biegły rewident podejmują niezbędne działania w celu zapewnienia, że przy przeprowadzaniu badania na ich niezależność nie wpływał żaden rzeczywisty ani potencjalny konflikt interesów, relacje gospodarcze ani żadne inne bezpośrednie lub pośrednie relacje między badaną jednostką a firmą audytorską, członkami zespołu wykonującego badanie, członkami sieci, do której należy firma audytorska, kierownictwem firmy audytorskiej lub osobami związanymi z nimi stosunkiem kontroli.

6. Firma audytorska oraz kluczowy biegły rewident nie przeprowadzają badania, jeżeli istnieje zagrożenie wystąpienia autokontroli, czerpania korzyści własnych, promowania interesów badanej jednostki, zażyłości lub zastraszenia spowodowanych stosunkiem finansowym, osobistym, gospodarczym, zatrudnienia lub innym między badaną jednostką a kluczowym biegłym rewidentem, firmą audytorską, członkiem sieci, do której należy firma audytorska, lub osobą fizyczną mogącą wpłynąć na wynik badania, wskutek czego obiektywna, racjonalna i poinformowana osoba trzecia mogłaby wnioskować, że niezależność kluczowego biegłego rewidenta lub firmy audytorskiej jest zagrożona pomimo zastosowania zabezpieczeń zmierzających do wyeliminowania lub zredukowania zagrożenia do akceptowalnego poziomu.

7. Kluczowy biegły rewident, firma audytorska i jej pracownicy uczestniczący w przeprowadzaniu badania oraz osoba fizyczna biorąca bezpośredni udział w czynnościach w zakresie badania, z której usług korzysta lub którą nadzoruje kluczowy biegły rewident lub firma audytorska, a także osoby blisko z nimi związane:

1) nie mogą posiadać ani czerpać istotnych i bezpośrednich korzyści z instrumentów finansowych, w tym z udziałów w kapitale własnym, papierów wartościowych w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, kredytów, pożyczek lub innych instrumentów dłużnych, w tym z praw i obowiązków do nabycia tych instrumentów finansowych oraz instrumentów pochodnych bezpośrednio powiązanych z tymi instrumentami finansowymi, wyemitowanych, gwarantowanych lub w inny sposób wspieranych przez jakąkolwiek badaną jednostkę objętą wykonywanymi przez nich czynnościami w zakresie badania;

2) nie mogą uczestniczyć w transakcjach, których przedmiotem są instrumenty finansowe, określone w pkt 1.

8. Nie narusza niezależności:

1) posiadanie lub czerpanie przez osoby lub podmioty, o których mowa w ust. 7, korzyści z:

a) instrumentów finansowych, które posiadane są pośrednio poprzez udział w zdywersyfikowanych programach zbiorowego inwestowania, w szczególności funduszach emerytalnych, funduszach inwestycyjnych oraz ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych oferowanych przez zakłady ubezpieczeń, o ile programy te nie są kontrolowane przez osoby lub podmioty, o których mowa w ust. 7, lub w stosunku do tych programów nie są podejmowane decyzje inwestycyjne, na które wpływ mają osoby lub podmioty, o których mowa w ust. 7, lub

b) kredytów lub pożyczek udzielonych na warunkach rynkowych w ramach zwykłej działalności przez badane jednostki, uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych przepisów lub

2) uczestniczenie w transakcjach, których przedmiotem są instrumenty, o których mowa w pkt 1 lit. a.

9. Kluczowy biegły rewident, firma audytorska, jej pracownicy uczestniczący w przeprowadzaniu badania oraz osoba fizyczna, biorąca bezpośredni udział w czynnościach w zakresie badania, z której usług korzysta lub którą nadzoruje kluczowy biegły rewident lub firma audytorska, a także osoby z nimi blisko związane, nie mogą uczestniczyć w określaniu wyniku badania badanej jednostki ani w inny sposób nie mogą wpływać na ten wynik, jeżeli:

1) posiadają instrumenty finansowe, w tym udziały w kapitale własnym, papiery wartościowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, kredyty, pożyczki lub inne instrumenty dłużne, w tym prawa i obowiązki do nabycia tych instrumentów finansowych oraz instrumentów pochodnych bezpośrednio powiązanych z tymi instrumentami finansowymi, wyemitowane przez badaną jednostkę, z wyjątkiem takich, które posiadane są pośrednio poprzez udział w zdywersyfikowanych programach zbiorowego inwestowania, w szczególności funduszach emerytalnych, funduszach inwestycyjnych oraz ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych oferowanych przez zakłady ubezpieczeń, o ile programy te nie są kontrolowane przez te osoby lub firmy lub w stosunku do tych programów nie są podejmowane decyzje inwestycyjne, na które wpływ mają te osoby lub firmy, a także z wyjątkiem kredytów lub pożyczek udzielonych na warunkach rynkowych w ramach zwykłej działalności przez badane jednostki, uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych przepisów;

2) posiadają instrumenty finansowe, w tym udziały w kapitale własnym, papiery wartościowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, kredyty, pożyczki lub inne instrumenty dłużne, w tym prawa i obowiązki do nabycia tych instrumentów finansowych oraz instrumentów pochodnych bezpośrednio powiązanych z tymi instrumentami finansowymi, wyemitowane przez jednostkę powiązaną z badaną jednostką, których posiadanie może spowodować lub może być postrzegane przez obiektywną, racjonalną i poinformowaną osobę trzecią jako powodujące konflikt interesów, z wyjątkiem takich, które posiadane są pośrednio poprzez udział w zdywersyfikowanych programach zbiorowego inwestowania, w szczególności funduszach emerytalnych, funduszach inwestycyjnych oraz ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych oferowanych przez zakłady ubezpieczeń, o ile programy te nie są kontrolowane przez te osoby lub firmy lub w stosunku do tych programów nie są podejmowane decyzje inwestycyjne, na które wpływ mają te osoby lub firmy;

3) w okresie, o którym mowa w ust. 4, pozostawali z badaną jednostką w stosunku pracy, stosunku gospodarczym lub innym stosunku, który może spowodować lub może być postrzegany przez obiektywną, racjonalną i poinformowaną osobę trzecią jako powodujący konflikt interesów;

4) uczestniczyli w prowadzeniu ksiąg rachunkowych lub sporządzaniu dokumentacji księgowej lub sprawozdań finansowych badanej jednostki w roku obrotowym poprzedzającym okres objęty badaniem, w okresie objętym badanym sprawozdaniem lub okresie przeprowadzania badania;

5) są przedstawicielami prawnymi (pełnomocnikami), członkami organów nadzorczych, zarządzających lub pracownikami badanej jednostki lub jednostki z nią powiązanej;

6) biorą udział w procesie zarządzania badaną jednostką i podejmowania przez nią decyzji;

7) świadczą usługi inne niż badanie, mające istotny wpływ na badane sprawozdanie finansowe;

8) istnieją inne okoliczności naruszające niezależność w stopniu uniemożliwiającym ograniczenie tego naruszenia przy użyciu jakiegokolwiek zabezpieczenia, które nie pozwalają na sporządzenie bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania.

Art. 77. Biegły rewident, który w związku z wykonywaniem czynności rewizji finansowej dowiedział się o:

1) przyjęciu korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy przez funkcjonariusza publicznego z państwa Unii Europejskiej lub państwa trzeciego,

2) udzieleniu albo obietnicy udzielenia funkcjonariuszowi publicznemu, o którym mowa w pkt 1, korzyści majątkowej lub osobistej

- jest obowiązany zawiadomić niezwłocznie o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw w Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 78. 1. Biegły rewident oraz firma audytorska są obowiązani zachować w tajemnicy wszystkie informacje i dokumenty, do których mieli dostęp w trakcie wykonywania czynności rewizji finansowej. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie jest ograniczony w czasie.

2. Do przestrzegania tajemnicy zawodowej są obowiązane również inne osoby, którym udostępniono informacje objęte tą tajemnicą, chyba że na ich ujawnienie zezwalają przepisy odrębne.

3. Nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej:

1) złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz udzielanie informacji lub przekazywanie dokumentów w przypadkach określonych w niniejszej ustawie lub odrębnych przepisach;

2) udostępnienie dokumentacji i informacji z wykonania czynności rewizji finansowej w związku z toczącymi się postępowaniami przed Komisją Nadzoru Audytowego lub organami Polskiej Izby Biegłych Rewidentów;

3) przekazanie przez biegłego rewidenta lub firmę audytorską - w przypadku przeprowadzania badania ustawowego jednostki należącej do grupy kapitałowej, której jednostka dominująca znajduje się w państwie trzecim - dokumentacji dotyczącej wykonywanej pracy w zakresie badania ustawowego biegłemu rewidentowi grupy kapitałowej, jeżeli dokumentacja ta jest konieczna do przeprowadzenia badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego jednostki dominującej.

Art. 79. Biegły rewident lub firma audytorska przeprowadzający badanie ustawowe jednostki, która:

1) wyemitowała papiery wartościowe w państwie trzecim lub

2) jest częścią grupy kapitałowej sporządzającej skonsolidowane sprawozdanie finansowe w państwie trzecim

- mogą przekazać posiadaną dokumentację badania ustawowego lub inne dokumenty związane z badaniem ustawowym do właściwego organu nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami i jednostkami audytorskimi pochodzącymi z państwa trzeciego wyłącznie za pośrednictwem Komisji Nadzoru Audytowego.

Art. 80. 1. Wynagrodzenie za przeprowadzenie badania uzyskiwane przez firmę audytorską, biegłych rewidentów oraz podwykonawców działających w ich imieniu i na ich rzecz nie może być:

1) uzależnione od żadnych warunków, w tym od wyniku badania;

2) kształtowane lub uzależnione od świadczenia na rzecz badanej jednostki lub jednostek z nią powiązanych dodatkowych usług niebędących badaniem przez firmę audytorską lub jakikolwiek podmiot powiązany z firmą audytorską lub należący do sieci.

2. Wynagrodzenie za przeprowadzenie badania odzwierciedla pracochłonność oraz stopień złożoności prac i wymagane kwalifikacje.

Art. 81. 1. Firma audytorska grupy odpowiada za badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

2. Firma audytorska grupy odpowiada za sporządzenie sprawozdania z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, a w przypadku gdy badana jednostka dominująca posiada komitet audytu lub inny organ pełniący jego funkcje, również za sporządzenie sprawozdania dodatkowego, o którym mowa w art. 11 rozporządzenia nr 537/2014, dotyczącego badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

3. Firma audytorska grupy dokumentuje wyniki własnej pracy wykonanej w związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego i tworzy akta badania, o których mowa w art. 67 ust. 4.

4. W trakcie przeprowadzania badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego firma audytorska grupy może polegać na wynikach pracy wykonanej przez:

1) inną firmę audytorską i działających w jej imieniu biegłych rewidentów lub

2) jednostkę audytorską pochodzącą z państwa trzeciego, lub

3) biegłych rewidentów pochodzących z państwa trzeciego

- w zakresie badania sprawozdań finansowych lub pakietów konsolidacyjnych jednostek wchodzących w skład grupy, pod warunkiem dokonania, na podstawie umowy gwarantującej udostępnienie dokumentacji badania jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, przeglądu pracy podmiotów, o których mowa w pkt 1-3.

5. Firma audytorska grupy:

1) ocenia pracę wykonaną przez:

a) inną firmę audytorską i działających w jej imieniu biegłych rewidentów lub

b) jednostkę audytorską pochodzącą z państwa trzeciego, lub

c) biegłych rewidentów pochodzących z państwa trzeciego

- w związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego;

2) dokumentuje charakter, czas oraz zakres prac wykonanych przez podmioty, o których mowa w pkt 1;

3) dokumentuje wykonany przez siebie przegląd dokumentacji, zgromadzonej dla celów badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, przez podmioty, o których mowa w pkt 1.

6. Zebrane i opracowane przez firmę audytorską grupy akta badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego mają umożliwić Komisji Nadzoru Audytowego lub właściwemu organowi Polskiej Izby Biegłych Rewidentów przeprowadzenie kontroli pracy firmy audytorskiej grupy.

7. W przypadku gdy firma audytorska grupy nie ma możliwości dokonania przeglądu, o którym mowa w ust. 4, dla celów właściwego przeprowadzenia badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, przeprowadza dodatkową pracę w zakresie badania sprawozdań finansowych lub pakietów konsolidacyjnych jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, bezpośrednio albo w oparciu o umowę, o której mowa w art. 48 ust. 2. Firma audytorska grupy informuje Komisję Nadzoru Audytowego o przeprowadzeniu dodatkowej pracy w związku z niemożnością dokonania przeglądu.

8. W przypadku gdy firma audytorska grupy podlega kontroli zapewniania jakości lub kontroli doraźnej w zakresie przeprowadzonego przez siebie badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej, której jednostka dominująca ma siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej, udostępnia ona Komisji Nadzoru Audytowego lub Krajowej Komisji Nadzoru, na ich żądanie, posiadane przez siebie akta badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, w tym dokumentację badania oraz dokumentację pracy wykonanej dla celów badania grupy kapitałowej przez inną firmę audytorską i działających w jej imieniu biegłych rewidentów lub przez jednostkę audytorską pochodzącą z państwa trzeciego, lub biegłych rewidentów pochodzących z państwa trzeciego, w zakresie badania sprawozdań finansowych lub pakietów konsolidacyjnych jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej.

9. W przypadku gdy badanie jednostki wchodzącej w skład grupy kapitałowej przeprowadza biegły rewident pochodzący z państwa trzeciego lub jednostka audytorska pochodząca z państwa trzeciego, a z właściwym organem nadzoru publicznego z państwa trzeciego nie zawarto porozumienia o wymianie dokumentacji badania, firma audytorska grupy jest obowiązana, na żądanie Komisji Nadzoru Audytowego, dostarczyć dokumentację badania przeprowadzonego przez biegłego rewidenta pochodzącego z państwa trzeciego lub jednostkę audytorską pochodzącą z państwa trzeciego.

10. W celu zapewnienia dostarczenia dokumentacji, o której mowa w ust. 9, firma audytorska grupy jest obowiązana:

1) posiadać jej kopię lub

2) zapewnić sobie odpowiedni i nieograniczony do niej dostęp na żądanie, lub

3) podjąć inne stosowne działania.

11. W przypadku gdy przepisy prawa obowiązującego w państwie trzecim lub inne przeszkody uniemożliwiają przekazanie dokumentacji badania posiadanej przez biegłego rewidenta pochodzącego z państwa trzeciego lub jednostkę audytorską pochodzącą z państwa trzeciego do firmy audytorskiej grupy, dokumentacja badania przeprowadzonego przez firmę audytorską grupy zawiera dowody, że podjęła ona działania w celu uzyskania dostępu do dokumentacji badania posiadanej przez biegłego rewidenta pochodzącego z państwa trzeciego lub jednostkę audytorską pochodzącą z państwa trzeciego, a w przypadku wystąpienia przeszkód innych niż przepisy prawa obowiązującego w państwie trzecim - dowody na istnienie takich przeszkód.

Art. 82. 1. W przypadku zastąpienia firmy audytorskiej inną firmą audytorską, zastępowana firma audytorska zapewnia zastępującej firmie audytorskiej dostęp do wszelkich informacji na temat badanej jednostki i ostatniego badania tej jednostki.

2. Na wniosek zastępującej firmy audytorskiej zastępowana firma audytorska umożliwia dostęp do akt badania.

3. Zastępowana firma audytorska jest obowiązana wykazać, na żądanie Komisji Nadzoru Audytowego lub odpowiednich organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, że informacje, o których mowa w ust. 1, zostały przekazane zastępującej firmie audytorskiej.