Facebook

Kliknij ten link, aby przejść do panelu logowania.
Teraz do wszystkich płatnych Serwisów internetowych
Wydawnictwa Podatkowego GOFIN loguj się w jednym
miejscu.


Po zalogowaniu znajdziesz menu z linkiem do swojego
konta abonenta i dodatkowych opcji.

gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe
11 LISTOPADA
DZIEŃ NIEPODLEGŁOŚCI
poniedziałek, 11 listopada 2024 r.

Jak szukać?»

Ujednolicone przepisy prawne - www.przepisy.gofin.pl
Aktualnie jesteś: Ujednolicone przepisy prawne (strona główna) » Kodeksy »  Ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego

Ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego

Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
•
 uwzględniający ww. zmiany
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 476,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9116,
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 3941,
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 3984, art. 3986,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 41, art. 49, art. 1302, art. 235, art. 403, art. 412, art. 42411, art. 4798a, art. 47912, art. 59814, art. 734, art. 1096, art. 1097, art. 1098, art. 10981, art. 1099, art. 10991, tytuł II, art. 1100, art. 1101, art. 1102, art. 1103, art. 11031, art. 11032, art. 11033, art. 11034, art. 11035, art. 11036, art. 11037, art. 11038, art. 11039, art. 110310, art. 1104, art. 1105, art. 11051, art. 1106, art. 11061, art. 11062, art. 11063, art. 11064, art. 1107, art. 11071, art. 1108, art. 1109, art. 11091, art. 1110, art. 11101, art. 11102, tytuł IVa, art. 11103, art. 11104, Księga pierwsza a, art. 1111, art. 1112, art. 1113, art. 11131, art. 1114, art. 1115, art. 11151, art. 1116, art. 1117, art. 1119, art. 1120, art. 1121, art. 1123, art. 1124, art. 1127, art. 1128, art. 1129, tytuł IV, art. 1130, art. 1131, art. 11311, art. 1132, art. 1133, art. 11331, art. 1134, art. 1135, art. 11351, art. 11352, art. 11353, art. 11354, art. 11355, art. 1137, art. 1138, tytuł VII, art. 1139, art. 1140, art. 1141, art. 1142, art. 1143, tytuł IX, art. 11441, Księga trzecia, tytuł I, art. 1145, art. 1146, art. 1147, art. 1148, art. 11481, art. 1149, art. 11491, tytuł II, art. 1150, art. 1151, art. 11511, art. 11512, art. 11513, art. 11514, art. 1152, art. 1153, art. 11533, art. 11536, art. 11539, art. 1162,
•
•
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 129, art. 485,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1046,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 5791,
•
•
•
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 47922,
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 829,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 531, art. 3942,
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1046,
•
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 18312,
•
 
 
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 955,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 3, art. 5, art. 6, art. 8, art. 17, art. 34, art. 54, tytuł III, art. 61, art. 62, art. 63, art. 633, art. 64, art. 65, art. 67, art. 89, art. 125, art. 127, art. 1301, art. 139, art. 153, art. 158, art. 174, art. 180, art. 1821, art. 1832, art. 18315, art. 1872, art. 207, art. 210, art. 212, art. 217, art. 244, art. 269, art. 301, art. 327, art. 343, art. 344, art. 357, art. 369, art. 3941, art. 3942, art. 3982, art. 39822, art. 462, art. 474, dział IVa, art. 47929a, dział IVb, art. 47937, art. 47938, dział IVc, dział IVd, dział IVe, art. 491, art. 493, art. 495, art. 502, art. 503, art. 5055, art. 50518, art. 50519, art. 546, art. 548, art. 600, art. 738, art. 743, art. 7431, art. 746, art. 7524, art. 7531, art. 755, art. 7561, art. 7562, art. 762, art. 764, art. 767, art. 7673, art. 7673a, art. 7681, art. 773, art. 7732, art. 776, art. 777, art. 782, art. 783, art. 7861, art. 791, art. 801, art. 807, art. 808, art. 812, art. 816, art. 8211, art. 863, art. 8641, art. 8671, art. 8672, art. 884, art. 886, art. 8891, art. 8931, art. 9041, art. 908, art. 9116, art. 9117, art. 913, art. 916, art. 9202, art. 9211, art. 924, art. 929, art. 930, art. 937, art. 945, art. 948, art. 950, art. 962, art. 969, art. 985, art. 999, art. 1002, art. 10131, art. 1018, art. 1019, art. 1026, art. 10501, art. 10511, art. 1052, art. 1053, art. 1055, art. 106415, art. 106419, art. 1099, art. 1214,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 461,
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 47963,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 485,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 165, art. 11355,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 773, art. 7733,
•
•
•
 Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 831,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 394, art. 3942,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 476,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 829,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 6945,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 6031, art. 6681,
•
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 6943,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 50515, art. 50518, art. 50519, art. 50520, art. 50521, art. 50523, art. 50524, art. 50527a, art. 7951, art. 7954, art. 7955, art. 7956, art. 7958, dział IId, art. 79510, art. 79511, dział IIe, art. 79512, art. 79513, dział IIf, art. 79514, art. 79515, art. 79516, art. 79517, art. 8201, art. 8202, art. 825, art. 8403, art. 11441, art. 11442, tytuł III, art. 11531, art. 11532, art. 11533, tytuł IV, art. 11534, art. 11535, art. 11536, tytuł V, art. 11537, art. 11538, art. 11539, tytuł VI, art. 115310, art. 115311, art. 115312, Księga czwarta, tytuł I, art. 115313, art. 115314, art. 115315, tytuł II, art. 115316, art. 115317, art. 115318, art. 115319, art. 115320, art. 115321, art. 115322, tytuł III, art. 115323, art. 115324, art. 115325,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 6943, art. 6944,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 564, art. 581,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9, art. 158, art. 525,
•
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 6103, art. 62612,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 829,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 831, art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 67, art. 871, art. 99,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 7862,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 871,
√
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 2901,
 
 
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 7531,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 163,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 11034,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 50531,
 
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 890,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9, art. 50, art. 51, art. 52, art. 68, art. 89, art. 125, art. 126, art. 128, art. 129, art. 130, art. 1305, art. 1311, art. 132, art. 133, art. 140, art. 142, art. 1481, art. 1491, art. 151, art. 158, art. 1621, art. 165, art. 177, art. 235, art. 2431, art. 244, art. 245, art. 250, art. 254, art. 308, art. 3191, art. 324, art. 328, art. 331, art. 332, art. 3531, art. 3971, art. 39822, art. 39823, art. 472, art. 4971, art. 5056, art. 50513a, art. 50519a, art. 50529, art. 50530, art. 50531, art. 50532, art. 50535, art. 50536, art. 50537, art. 50538, art. 50539, art. 5091, art. 5981, art. 624, art. 6691, art. 6791, art. 6792, art. 759, art. 7592, art. 760, art. 767, art. 7673, art. 7673a, art. 768, art. 770, art. 7701, art. 773, art. 7732, art. 7733, art. 774, art. 775, art. 781, art. 782, art. 783, art. 7941, art. 7942, art. 795, art. 7952a, art. 7955, art. 797, art. 7971, art. 7981, art. 799, art. 801, art. 8011, art. 8012, art. 8041, art. 823, art. 824, art. 827, art. 840, art. 843, art. 847, art. 855, art. 864, art. 8662, art. 867, art. 8671, art. 8673, art. 868, art. 871, art. 872, art. 8821, art. 889, art. 8891, art. 890, art. 891, art. 8911, art. 892, art. 8931, art. 8932, art. 8932a, art. 8934, art. 896, art. 9022, art. 910, art. 9118, art. 9202, art. 947, art. 948, art. 967, art. 968, art. 972, art. 985, art. 986, art. 1024, art. 1027, art. 1035, art. 1037, art. 1040, art. 10401, art. 1064, art. 1081, art. 1086, art. 115323,
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 10427,
•
•
•
 Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1060,
 
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 408,
•
 
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 775,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
dział IVa, art. 47928,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 6943, art. 6944,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 152,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1116, art. 1143,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 831,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 831,
•
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 5701, art. 5701a,
•
 Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 48, art. 62611,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 890, art. 8902,
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 126, art. 47928,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 17,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 7541,
•
•
•
 Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 890, art. 8902,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 739, art. 7551,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 126, art. 6944,
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 117,
 
 
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 7781,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 831, art. 886, art. 1052,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 126, art. 6944,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1046,
•
 Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 454, art. 456,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 472,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 41, art. 6, art. 91, art. 17, art. 31, art. 34, art. 351, art. 372, art. 38, art. 44, art. 441, art. 442, art. 45, art. 47, art. 471, art. 481, art. 49, art. 531, art. 54, art. 69, art. 77, art. 78, art. 98, art. 981, art. 103, art. 1081, art. 117, art. 1172, art. 123, art. 127, art. 130, art. 1301a, art. 1303, art. 1304, art. 131, art. 132, art. 133, art. 1391, art. 152, art. 1561, art. 1562, art. 162, art. 1621, art. 185, art. 186, art. 1861, art. 187, art. 1871, art. 1911, art. 200, art. 202, art. 2031, art. 204, rozdz. 2a, art. 2051, art. 2052, art. 2053, art. 2054, art. 2055, art. 2056, art. 2057, art. 2058, art. 2059, art. 20510, art. 20511, art. 20512, art. 206, art. 2061, art. 207, art. 208, art. 210, art. 212, art. 213, art. 217, art. 224, art. 2261, art. 2262, art. 228, art. 2351, art. 2352, art. 236, art. 2421, art. 2422, art. 2432, art. 258, art. 263, art. 266, art. 270, art. 2711, art. 2721, art. 2781, art. 279, art. 281, art. 282, art. 283, art. 284, art. 286, art. 288, art. 290, art. 2901, art. 322, art. 326, art. 327, art. 3271, art. 328, art. 329, art. 330, art. 331, art. 3311, art. 332, art. 339, art. 340, art. 342, art. 343, art. 344, art. 345, art. 3501, art. 357, art. 367, art. 368, art. 369, art. 370, art. 371, art. 372, art. 373, art. 3731, art. 374, art. 375, art. 386, art. 387, art. 388, art. 3911, art. 394, art. 3941, art. 3941a, art. 3941b, art. 3942, art. 3943, art. 395, art. 396, art. 397, art. 3982, art. 3986, art. 39822, art. 39823, art. 39824, art. 403, art. 4248, dział IIa, art. 4581, art. 4582, art. 4583, art. 4584, art. 4585, art. 4586, art. 4587, art. 4588, art. 4589, art. 45810, art. 45811, art. 45812, art. 45813, art. 461, art. 467, art. 468, art. 470, art. 471, art. 4751, art. 476, art. 4772, art. 4776, art. 4777, art. 47714, art. 4801, art. 4802, art. 4803, art. 4804, art. 4841, art. 485, art. 486, art. 491, art. 492, art. 4921, art. 493, art. 494, art. 495, art. 496, art. 497, art. 4971, art. 498, art. 499, art. 502, art. 5021, art. 503, art. 504, art. 505, art. 5051, art. 5052, art. 5053, art. 5056, art. 5057, art. 5058, art. 50510, art. 50511, art. 50512, art. 50514, art. 50525, art. 508, art. 5091, art. 5112, art. 517, art. 5181, art. 519, art. 544, art. 5671, art. 735, art. 740, art. 741, art. 742, art. 748, art. 7592, art. 7631, art. 7632, art. 7661, art. 7673a, art. 7674, art. 770, art. 7942, art. 805, art. 1214,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 586, art. 589,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9117,
•
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 5792,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 47977,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9521,
•
•
•
•
 Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 831,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 890, art. 8934,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1025,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9113,
•
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9113,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 8796, art. 953,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 165, art. 4802, art. 485,
•
 Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9118,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 47968,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1086,
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 126,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 47928,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
 
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 8295,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9521,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 829,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1836,
 
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1025,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 4582,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 6944, art. 6944a,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 777, art. 781,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 151,
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9022,
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1049, art. 1050,
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 47928, art. 47933,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 7783, art. 1163,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 17, art. 49, art. 531, art. 68, art. 87, art. 88, art. 91, art. 98, art. 981, art. 118, art. 126, art. 1281, art. 1301a, art. 132, art. 133, art. 135, art. 136, art. 139, art. 1391, art. 1392, art. 1481, art. 1561, art. 165, art. 181, art. 1835, art. 18313, art. 18314, art. 2031, art. 2051, art. 2052, art. 2054, art. 2054a, art. 2055, art. 2059, art. 20510, art. 20511, art. 20512, art. 224, art. 2261, art. 278, art. 280, art. 288, art. 3261, art. 333, art. 357, art. 367, art. 369, art. 387, art. 394, art. 3941, art. 3941a, art. 3942, art. 395, art. 397, art. 39822, art. 39823, art. 4101, art. 4241, art. 4245, art. 4248, art. 431, art. 4581, art. 4582, art. 4583, art. 4584, dział IIb, art. 45814, art. 45815, art. 45816, art. 461, art. 4779, art. 47955, art. 47966, art. 47985, art. 5051a, art. 5058, art. 50510, art. 50512, art. 50518, art. 50519, art. 50527, art. 5091, art. 5111a, art. 5181, art. 569, art. 622, art. 62610, art. 6912, art. 6913, art. 6916, art. 6918, art. 7301, art. 736, art. 741, art. 755, art. 7581, art. 7592, art. 7661, art. 767, art. 7673a, art. 7674, art. 770, art. 7821, art. 784, art. 785, art. 797, art. 8001, art. 801, art. 804, art. 8042, art. 8043, art. 805, art. 813, art. 8181, art. 820, art. 824, art. 825, art. 837, art. 867, art. 8673, art. 8792, art. 8794, art. 8795, art. 8796, art. 8797, art. 8798, art. 8799, art. 929, art. 930, art. 940, art. 941, art. 945, art. 948, art. 950, art. 953, art. 955, art. 966, art. 968, art. 973, art. 985, art. 9864, art. 9866, art. 9867, art. 98610, art. 10136, art. 1025, art. 1028, art. 10281, art. 1029, art. 1031, art. 1033, art. 10631, art. 1086, art. 11611, art. 1165,
•
 Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1049,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 4772, art. 7555,
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1025,
 
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 1025,
•
•
•
•
•
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 833,
Wyświetl wersje poprzedzające
•
 Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 4778,
Wyświetl wcześniejsze wersje
•
2024.11.10 - bieżąca
Wyświetl późniejsze wersje
•
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 125, art. 1312,
•
 zmieniony przez
zmiany w:
dział IVb, art. 47945,
A   A   A
Informacja o przepisie
Informacja
o przepisie
Pełna treść
aktu prawnego
Drukuj pełną treść aktu prawnego
Drukuj
pełną treść
Drukuj widoczną część aktu prawnego
Drukuj
widoczną część
Publikacje powiązane
Publikacje
powiązane
Druki powiązane
Druki
powiązane
Poprzedni
Spis treści
Następny

Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem

Tytuł VI

Postępowanie

Dział I

Przepisy ogólne o czynnościach procesowych

Rozdział 1

Pisma procesowe

Istniejące wersje czasowe art. 125
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.01.01
zmieniony przez
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 218
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
•
2025.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 2320
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 125. § 1. Pisma procesowe obejmują wnioski i oświadczenia stron składane poza rozprawą.

§ 2. Jeżeli przepis szczególny tak stanowi, pisma procesowe wnosi się na urzędowych formularzach.

§ 21. Jeżeli przepis szczególny tak stanowi, pisma procesowe wnosi się za pomocą systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe (drogą elektroniczną). Jeżeli przepis szczególny przewiduje, że pisma wnosi się wyłącznie drogą elektroniczną, pisma niewniesione tą drogą nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma do sądu.

§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzory i sposób udostępniania stronom urzędowych formularzy, o których mowa w § 2, odpowiadających wymaganiom przewidzianym dla pism procesowych, szczególnym wymaganiom postępowania, w którym mają być stosowane, oraz zawierających niezbędne pouczenia dla stron, co do sposobu ich wypełniania, wnoszenia i skutków niedostosowania pisma do tych wymagań, uwzględniając, że urzędowe formularze powinny być udostępniane w siedzibach sądów oraz bezpłatnie w sieci Internet w formie pozwalającej na dogodną edycję treści formularza.

§ 31. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji, określi, w drodze rozporządzenia, sposób wnoszenia pism procesowych drogą elektroniczną, mając na względzie skuteczność wnoszenia pism, szczególne wymagania postępowań obsługiwanych przez system teleinformatyczny oraz ochronę praw osób wnoszących pisma.

§ 4. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 126
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.02.17
zmieniony przez
•
2010.01.01
zmieniony przez
•
2013.07.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 654
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 218
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.10.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1579
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.04.30
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 650
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2018.09.11
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1544
•
2019.03.04
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 60
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2021.12.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 55
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 126. § 1. Każde pismo procesowe powinno zawierać:

    1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;

    2) oznaczenie rodzaju pisma;

    3) osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności;

    4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;

    5) wymienienie załączników.

§ 2. Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie przedmiotu sporu oraz:

    1) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,

    2) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku lub

    3) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku - numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.

§ 21. Dalsze pisma procesowe, poza elementami określonymi w § 1, powinny zawierać sygnaturę akt.

§ 3. Do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa.

§ 31. Przepisu § 3 nie stosuje się do pism wnoszonych w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

§ 4. Za stronę, która nie może się podpisać, podpisuje pismo osoba przez nią upoważniona, z wymienieniem przyczyny, dla której strona sama się nie podpisała.

§ 5. Pismo procesowe wniesione drogą elektroniczną powinno być opatrzone podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2013 r. poz. 262).

§ 6. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania dotyczące trybu zakładania konta w systemie teleinformatycznym służącym do prowadzenia elektronicznego postępowania upominawczego oraz sposobu posługiwania się podpisem elektronicznym w tym postępowaniu, mając na względzie sprawność postępowania, dostępność drogi elektronicznej dla stron postępowania oraz ochronę praw stron postępowania, przy uwzględnieniu możliwości składania jednorazowo wielu pozwów.

Art. 1261. § 1. W każdym piśmie należy podać wartość przedmiotu sporu lub wartość przedmiotu zaskarżenia, jeżeli od tej wartości zależy właściwość rzeczowa sądu, wysokość opłaty lub dopuszczalność środka odwoławczego, a przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna.

§ 2. Pisma dotyczące części przedmiotu sporu lub zaskarżenia podlegają opłacie tylko w stosunku do wartości tej części.

§ 3. Wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia podaje się w złotych, zaokrąglając w górę do pełnego złotego.

Art. 1262. § 1. Sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata.

§ 2. Nie żąda się opłaty od pisma, jeżeli już z jego treści wynika, że podlega ono odrzuceniu.

Istniejące wersje czasowe art. 127
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 127. W pismach procesowych mających na celu przygotowanie rozprawy (pisma przygotowawcze) należy podać zwięźle stan sprawy, wypowiedzieć się co do twierdzeń strony przeciwnej i dowodów przez nią powołanych, wreszcie wskazać dowody, które mają być przedstawione na rozprawie, lub je załączyć. W pismach przygotowawczych strony mogą wskazywać podstawy prawne swoich żądań lub wniosków.

Istniejące wersje czasowe art. 128
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.01.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 128. § 1. Do pisma procesowego należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych.

§ 2. W elektronicznym postępowaniu upominawczym przepisu § 1 nie stosuje się.

Istniejące wersje czasowe art. 1281
•
2023.07.01
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1281

Istniejące wersje czasowe art. 129
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.01.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2261
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 129. § 1. Strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie przeciwnika złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą.

§ 2. Zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

§ 3. Zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa ma charakter dokumentu urzędowego.

§ 4. Jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, sąd, na wniosek strony albo z urzędu, zażąda od strony składającej odpis dokumentu, o którym mowa w § 2, przedłożenia oryginału tego dokumentu.

Istniejące wersje czasowe art. 130
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.01.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 130. § 1. Jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym. Mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym.

§ 11. Jeżeli pismo wniosła osoba zamieszkała lub mająca siedzibę za granicą, która nie ma w kraju przedstawiciela, przewodniczący wyznacza termin do poprawienia lub uzupełnienia pisma albo uiszczenia opłaty nie krótszy niż miesiąc.

§ 2. Po bezskutecznym upływie terminu przewodniczący zwraca pismo stronie. Pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu.

§ 3. Pismo poprawione lub uzupełnione w terminie wywołuje skutki od chwili jego wniesienia.

§ 4. Zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu doręcza się tylko powodowi.

§ 5. Pisma procesowe sporządzone z naruszeniem art. 871 podlegają zwrotowi bez wzywania do usunięcia braków, chyba że ustawa stanowi inaczej.

§ 6. W elektronicznym postępowaniu upominawczym pozew wnosi się wraz z opłatą sądową. Wniesienie pozwu bez opłaty nie wywołuje skutków jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu. Przepisów zdania pierwszego i drugiego nie stosuje się, jeżeli powód jest zwolniony od kosztów sądowych z mocy prawa.

Istniejące wersje czasowe art. 1301
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1301. § 1. (utracił moc)

§ 11. Jeżeli pismo procesowe, które powinno być wniesione na urzędowym formularzu, nie zostało wniesione na takim formularzu lub nie może otrzymać prawidłowego biegu na skutek niezachowania innych warunków formalnych, przewodniczący wzywa stronę do jego poprawienia lub uzupełnienia w terminie tygodniowym, przesyłając złożone pismo. Wezwanie powinno wskazywać wszystkie braki pisma oraz zawierać pouczenie o treści § 2.

§ 2. W razie bezskutecznego upływu terminu lub ponownego złożenia pisma dotkniętego brakami przewodniczący zarządza zwrot pisma. Sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty oraz sprzeciw od nakazu zapłaty sąd odrzuca.

§ 3. (uchylony)

§ 4. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 1301a
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1301a

Istniejące wersje czasowe art. 1302
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.07.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1302. § 1. Pismo wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, które nie zostało należycie opłacone, przewodniczący zwraca bez wezwania o uiszczenie opłaty, jeżeli pismo podlega opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu sporu.

§ 2. W terminie tygodniowym od dnia doręczenia zarządzenia o zwrocie pisma z przyczyn określonych w § 1 strona może uiścić brakującą opłatę. Jeżeli opłata została wniesiona we właściwej wysokości, pismo wywołuje skutek od daty pierwotnego wniesienia. Skutek taki nie następuje w razie kolejnego zwrotu pisma z tej samej przyczyny.

§ 3. (uchylony)

§ 4. (uchylony)

§ 5. Przepisu § 1 nie stosuje się, gdy obowiązek uiszczenia opłaty stosunkowej powstał na skutek sprawdzenia przez sąd wskazanej przez stronę wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia.

Istniejące wersje czasowe art. 1303
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1303. § 1. Przepisy art. 1261, art. 1262, art. 130 § 1 i § 11, art. 1302 stosuje się odpowiednio, gdy przed wysłaniem odpisu pisma innym stronom, a w braku takich stron - przed wysłaniem zawiadomienia o terminie posiedzenia, powstał obowiązek uiszczenia lub uzupełnienia opłaty na skutek ustalenia przez sąd wyższej wartości przedmiotu sporu, cofnięcia zwolnienia od kosztów sądowych albo uchylenia kurateli.

§ 2. Jeżeli obowiązek uiszczenia lub uzupełnienia opłaty powstał na skutek rozszerzenia lub innej zmiany żądania, z innych przyczyn niż wymienione w § 1, albo po wysłaniu odpisu pisma innym stronom, a w braku takich stron - po wysłaniu zawiadomienia o terminie posiedzenia, przewodniczący wzywa zobowiązanego do uiszczenia należnej opłaty w terminie tygodnia, a jeżeli mieszka on lub ma siedzibę za granicą i nie ma w kraju przedstawiciela - w terminie nie krótszym od miesiąca. W razie bezskutecznego upływu terminu, sąd prowadzi sprawę bez wstrzymywania biegu postępowania, a o obowiązku uiszczenia opłaty orzeka w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu.

Istniejące wersje czasowe art. 1304
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1304. § 1. Strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami, obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd. Jeżeli więcej niż jedna strona wnosi o podjęcie czynności, sąd zobowiązuje każdą stronę, która z czynności wywodzi skutki prawne, do uiszczenia zaliczki w równych częściach lub w innym stosunku według swego uznania.

§ 2. Przewodniczący wzywa stronę zobowiązaną do wniesienia zaliczki, aby w wyznaczonym terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie zapłaciła oznaczoną kwotę. Jeżeli strona mieszka lub ma siedzibę za granicą, wyznaczony termin nie może być krótszy niż miesiąc.

§ 3. Jeżeli okazuje się, że przewidywane lub rzeczywiste wydatki są większe od wniesionej zaliczki, przewodniczący wzywa o jej uzupełnienie w trybie określonym w § 2.

§ 4. Sąd podejmie czynność połączoną z wydatkami, jeżeli zaliczka zostanie uiszczona w oznaczonej wysokości.

§ 5. W razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami.

Istniejące wersje czasowe art. 1305
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1305. W wypadkach, o których mowa w art. 130-1304, zarządzenia może wydać także referendarz sądowy.

Rozdział 2

Doręczenia

Istniejące wersje czasowe art. 131
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2013.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2012 r. poz. 1529
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2020.11.30
zmieniony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 956
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 131. § 1. Sąd dokonuje doręczeń przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529), osoby zatrudnione w sądzie, komornika lub sądową służbę doręczeniową.

§ 2. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb i sposób doręczania pism sądowych przez podmioty, o których mowa w § 1, mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego toku postępowania, a także realizacji gwarancji procesowych jego uczestników, ochronę praw osób, którym pisma są doręczane, oraz ochronę ich danych osobowych.

§ 3. Minister Sprawiedliwości, na uzasadniony wniosek prezesa sądu, w drodze zarządzenia, tworzy i znosi w tym sądzie sądową służbę doręczeniową.

§ 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, warunki organizacji oraz strukturę sądowej służby doręczeniowej, mając na względzie wielkość sądu, koszty oraz zapewnienie skuteczności doręczeń i zachowanie wymogów postępowania sądowego.

Istniejące wersje czasowe art. 1311
•
2009.02.17
dodany przez
•
2010.01.01
dodany przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 218
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1311. § 1. W elektronicznym postępowaniu upominawczym doręczeń powodowi dokonuje się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego elektroniczne postępowanie upominawcze (doręczenie elektroniczne), a pozwanemu, w przypadku gdy wniesie pismo drogą elektroniczną.

§ 2. W przypadku doręczenia elektronicznego pismo uznaje się za doręczone z datą wskazaną w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji, a przy braku takiego potwierdzenia doręczenie uznaje się za skuteczne z upływem 14 dni od daty umieszczenia pisma w systemie teleinformatycznym.

§ 3. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, tryb doręczeń elektronicznych w elektronicznym postępowaniu upominawczym mając na względzie zapewnienie skuteczności doręczeń oraz ochronę praw osób, którym pisma są doręczane.

Istniejące wersje czasowe art. 1311a
•
2024.03.14
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1311a

Istniejące wersje czasowe art. 1312
•
2025.01.01
dodany przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 2320

Art. 1312

Istniejące wersje czasowe art. 132
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2261
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 132. § 1. W toku sprawy adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa doręczają sobie nawzajem bezpośrednio odpisy pism procesowych z załącznikami. Do pisma procesowego wniesionego do sądu dołącza się dowód doręczenia drugiej stronie odpisu albo dowód jego wysłania przesyłką poleconą. Pisma, do których nie dołączono dowodu doręczenia albo dowodu wysłania przesyłką poleconą, podlegają zwrotowi bez wzywania do usunięcia tego braku.

§ 11. Przepis § 1 nie dotyczy wniesienia pozwu wzajemnego, apelacji, skargi kasacyjnej, zażalenia, sprzeciwu od wyroku zaocznego, sprzeciwu od nakazu zapłaty, zarzutów od nakazu zapłaty, wniosku o zabezpieczenie powództwa, skargi o wznowienie postępowania, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia i skargi na orzeczenia referendarza sądowego, które należy złożyć w sądzie z odpisami dla strony przeciwnej.

§ 2. Doręczenie adresatowi może nastąpić także przez wręczenie mu pisma bezpośrednio w sekretariacie sądu.

Istniejące wersje czasowe art. 133
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.03.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 398
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 133. § 1. Jeżeli stroną jest osoba fizyczna, doręczenia dokonuje się jej osobiście, a gdy nie ma ona zdolności procesowej - jej przedstawicielowi ustawowemu.

§ 2. Pisma procesowe lub orzeczenia dla osoby prawnej, jak również dla organizacji, która nie ma osobowości prawnej, doręcza się organowi uprawnionemu do reprezentowania ich przed sądem lub do rąk pracownika upoważnionego do odbioru pism.

§ 2a. Pisma procesowe dla przedsiębiorców i wspólników spółek handlowych, wpisanych do rejestru sądowego na podstawie odrębnych przepisów, doręcza się na adres podany w rejestrze, chyba że strona wskazała inny adres dla doręczeń. Jeżeli ostatni wpisany adres został wykreślony jako niezgodny z rzeczywistym stanem rzeczy i nie zgłoszono wniosku o wpis nowego adresu, adres wykreślony jest uważany za adres podany w rejestrze.

§ 2b. (uchylony)

§ 3. Jeżeli ustanowiono pełnomocnika procesowego lub osobę upoważnioną do odbioru pism sądowych, doręczenia należy dokonać tym osobom. Jednakże Skarbowi Państwa doręczenia dokonuje się zawsze w sposób określony w § 2.

Art. 134. § 1. W dni ustawowo uznane za wolne od pracy, jako też w porze nocnej doręczać można tylko w wyjątkowych wypadkach za uprzednim zarządzeniem prezesa sądu.

§ 2. Za porę nocną uważa się czas od godziny dwudziestej pierwszej do godziny siódmej.

Istniejące wersje czasowe art. 135
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2013.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2012 r. poz. 1529
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 135. § 1. Doręczenia dokonuje się w mieszkaniu, w miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie.

§ 2. Na wniosek strony doręczenie może być dokonane na wskazany przez nią adres skrytki pocztowej. W tym wypadku pismo sądowe przesłane za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe składa się w placówce pocztowej tego operatora, umieszczając zawiadomienie o tym w skrytce pocztowej adresata.

Istniejące wersje czasowe art. 136
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 136. § 1. Strony i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadamiać sąd o każdej zmianie swego zamieszkania.

§ 2. W razie zaniedbania tego obowiązku pismo sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany. O powyższym obowiązku i skutkach jego niedopełnienia sąd powinien pouczyć stronę przy pierwszym doręczeniu.

§ 3. Przepisu § 2 nie stosuje się do doręczenia skargi o wznowienie postępowania lub skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

§ 4. Strona, która zgłosiła wniosek o dokonywanie doręczeń na adres oznaczonej skrytki pocztowej, ma obowiązek zawiadamiać sąd o każdej zmianie tego adresu. Przepisy § 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Istniejące wersje czasowe art. 137
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 137. § 1. Doręczenia żołnierzom zasadniczej służby wojskowej, funkcjonariuszom Policji i Służby Więziennej dokonuje się przez ich organy bezpośrednio przełożone.

§ 2. Doręczenia osobom pozbawionym wolności dokonuje się przez zarząd odpowiedniego zakładu.

Art. 138. § 1. Jeżeli doręczający nie zastanie adresata w mieszkaniu, może doręczyć pismo sądowe dorosłemu domownikowi, a gdyby go nie było - administracji domu, dozorcy domu lub sołtysowi, jeżeli osoby te nie są przeciwnikami adresata w sprawie i podjęły się oddania mu pisma.

§ 2. Dla adresata, którego doręczający nie zastanie w miejscu pracy, można doręczyć pismo osobie upoważnionej do odbioru pism.

Istniejące wersje czasowe art. 139
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2013.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2012 r. poz. 1529
•
2013.07.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 654
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.03.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 398
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 139. § 1. W razie niemożności doręczenia w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających, pismo przesłane za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe należy złożyć w placówce pocztowej tego operatora, a doręczane w inny sposób - w urzędzie właściwej gminy, umieszczając zawiadomienie o tym w drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej ze wskazaniem gdzie i kiedy pismo pozostawiono, oraz z pouczeniem, że należy je odebrać w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, czynność zawiadomienia należy powtórzyć.

§ 11. Pismo złożone w placówce pocztowej w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe może zostać odebrane także przez osobę upoważnioną na podstawie pełnomocnictwa pocztowego do odbioru przesyłek pocztowych, w rozumieniu tej ustawy.

§ 2. Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma, doręczenie uważa się za dokonane. W takim przypadku doręczający zwraca pismo do sądu z adnotacją o odmowie jego przyjęcia.

§ 3. Pisma dla osób prawnych, organizacji, osób fizycznych podlegających wpisowi do rejestru albo ewidencji na podstawie odrębnych przepisów - w razie niemożności doręczenia w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających z uwagi na nieujawnienie w rejestrze albo w ewidencji zmiany adresu, a w przypadku osób fizycznych miejsca zamieszkania i adresu - pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowe miejsce zamieszkania i adres są sądowi znane.

§ 4. Sąd rejestrowy przy ogłoszeniu lub doręczeniu postanowienia o  pierwszym wpisie poucza wnioskodawcę o skutkach zaniedbania ujawnienia w  rejestrze zmian określonych w § 3.

§ 5. Na wniosek strony sąd albo referendarz sądowy na posiedzeniu niejawnym wydaje zaświadczenie, w którym stwierdza, że wyrok zaoczny lub nakaz zapłaty został uznany za doręczony na oznaczony adres w trybie określonym w § 1.

Istniejące wersje czasowe art. 1391
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1391

Istniejące wersje czasowe art. 1392
•
2023.07.01
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1392

Istniejące wersje czasowe art. 140
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 140. Pisma procesowe i orzeczenia doręcza się w odpisach.

Art. 141. § 1. Pełnomocnikowi procesowemu kilku osób doręcza się jeden egzemplarz pisma i załączników.

§ 2. Uprawnionemu przez kilku współuczestników sporu do odbioru pism sądowych doręcza się po jednym egzemplarzu dla każdego współuczestnika.

§ 3. Jeżeli jest kilku pełnomocników jednej strony, sąd doręcza pismo tylko jednemu z nich.

Istniejące wersje czasowe art. 142
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 142. § 1. Odbierający pismo potwierdza odbiór i jego datę własnoręcznym podpisem. Jeżeli tego nie może lub nie chce uczynić, doręczający sam oznacza datę doręczenia oraz przyczyny braku podpisu.

§ 2. Doręczający stwierdza na potwierdzeniu odbioru sposób doręczenia, a na doręczonym piśmie zaznacza dzień doręczenia i opatruje to stwierdzenie swoim podpisem.

Art. 143. Jeżeli stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, ma być doręczony pozew lub inne pismo procesowe wywołujące potrzebę podjęcia obrony jej praw, doręczenie może do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika nastąpić tylko do rąk kuratora ustanowionego na wniosek osoby zainteresowanej przez sąd orzekający.

Istniejące wersje czasowe art. 144
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.06.13
zmieniony przez
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 144. § 1. Przewodniczący ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane. W sprawach o roszczenia alimentacyjne, jak również w sprawach o ustalenie pochodzenia dziecka i o związane z tym roszczenia, przewodniczący przed ustanowieniem kuratora przeprowadzi stosowne dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego.

§ 2. O ustanowieniu kuratora przewodniczący ogłosi publicznie w budynku sądowym i lokalu wójta (burmistrza, prezydenta miasta), w sprawach zaś większej wagi, gdy uzna to za potrzebne, także w prasie.

§ 3. Z chwilą doręczenia pisma kuratorowi doręczenie staje się skuteczne. Sąd może jednak uzależnić skuteczność doręczenia od upływu oznaczonego terminu od chwili wywieszenia obwieszczenia w budynku sądowym.

§ 4. Czynności określone w § 1-3 może wykonywać także referendarz sądowy.

Art. 145. W wypadkach, w których ustanowienie kuratora według przepisów poprzedzających nie jest wymagane, pismo doręcza się stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, przez wywieszenie w budynku sądowym. Doręczenie takie staje się skuteczne z upływem miesiąca od dnia wywieszenia.

Istniejące wersje czasowe art. 146
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.03.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 398
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 146. Przepisy o doręczeniu stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, i ustanowieniu dla niej kuratora stosuje się również do organizacji, które nie mają organów albo których organy są nieznane z miejsca pobytu.

Art. 147. Gdy okaże się, że żądanie ustanowienia kuratora lub wywieszenia pisma nie było uzasadnione, sąd zarządzi doręczenie pisma w sposób właściwy, a w miarę potrzeby zniesie na wniosek strony zainteresowanej postępowanie przeprowadzone z udziałem kuratora lub po wywieszeniu pisma w budynku sądowym.

Rozdział 3

Posiedzenia sądowe

Istniejące wersje czasowe art. 148
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 148. § 1. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, posiedzenia sądowe są jawne, a sąd orzekający rozpoznaje sprawy na rozprawie.

§ 2. Sąd może skierować sprawę na posiedzenie jawne i wyznaczyć rozprawę także wówczas, gdy sprawa podlega rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym.

Istniejące wersje czasowe art. 1481
•
2016.09.08
dodany przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1481

Art. 149. § 1. Posiedzenia sądowe wyznacza przewodniczący z urzędu, ilekroć wymaga tego stan sprawy.

§ 2. O posiedzeniach jawnych zawiadamia się strony i osoby zainteresowane przez wezwanie lub ogłoszenie podczas posiedzenia. Stronie nieobecnej na posiedzeniu jawnym należy zawsze doręczyć wezwanie na następne posiedzenie. Wezwanie powinno być doręczone co najmniej na tydzień przed posiedzeniem. W wypadkach pilnych termin ten może być skrócony do trzech dni.

Istniejące wersje czasowe art. 1491
•
2016.09.08
dodany przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1491

Istniejące wersje czasowe art. 150
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 150. W wezwaniu na posiedzenie oznacza się:

    1) imię, nazwisko i miejsce zamieszkania wezwanego;

    2) sąd oraz miejsce i czas posiedzenia;

    3) strony i przedmiot sprawy;

    4) cel posiedzenia;

    5) skutki niestawiennictwa.

Istniejące wersje czasowe art. 151
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 1855
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 151. Posiedzenia sądowe odbywają się w budynku sądowym, a poza tym budynkiem tylko wówczas, gdy czynności sądowe muszą być wykonane w innym miejscu albo gdy odbycie posiedzenia poza budynkiem sądowym ułatwia przeprowadzenie sprawy lub przyczynia się znacznie do zaoszczędzenia kosztów.

Istniejące wersje czasowe art. 152
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.07.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 1136
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 152. Na posiedzenia jawne wstęp na salę sądową mają - poza stronami i osobami wezwanymi - tylko osoby pełnoletnie. Na posiedzenia niejawne mają wstęp tylko osoby wezwane.

Istniejące wersje czasowe art. 153
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2011.01.02
zmieniony przez
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 153. § 1. Sąd z urzędu zarządza odbycie całego posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych, jeżeli publiczne rozpoznanie sprawy zagraża porządkowi publicznemu lub moralności lub jeżeli mogą być ujawnione okoliczności objęte ochroną informacji niejawnych.

§ 11. Sąd na wniosek strony zarządza odbycie posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych, gdy mogą być ujawnione okoliczności stanowiące tajemnicę jej przedsiębiorstwa.

§ 2. Sąd może ponadto zarządzić odbycie posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych na wniosek strony, jeżeli podane przez nią przyczyny uzna za uzasadnione lub jeżeli roztrząsane być mają szczegóły życia rodzinnego. Postępowanie dotyczące tego wniosku odbywa się przy drzwiach zamkniętych. Postanowienie w tym przedmiocie sąd ogłasza publicznie.

Istniejące wersje czasowe art. 154
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 154. § 1. Podczas posiedzenia odbywającego się przy drzwiach zamkniętych mogą być obecni na sali: strony, interwenienci uboczni, ich przedstawiciele ustawowi i pełnomocnicy, prokurator oraz osoby zaufania po dwie z każdej strony.

§ 2. Ogłoszenie orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie odbywa się publicznie.

Art. 155. § 1. Przewodniczący otwiera, prowadzi i zamyka posiedzenia, udziela głosu, zadaje pytania, upoważnia do zadawania pytań i ogłasza orzeczenia.

§ 2. Przewodniczący może odebrać głos, gdy przemawiający go nadużywa, jak również uchylić pytanie, jeżeli uzna je za niewłaściwe lub zbyteczne.

Art. 156. Sąd nawet na zgodny wniosek stron może odroczyć posiedzenie tylko z ważnej przyczyny.

Istniejące wersje czasowe art. 1561
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1561

Istniejące wersje czasowe art. 1562
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1562

Istniejące wersje czasowe art. 157
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.07.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 157. § 1. Z przebiegu posiedzenia jawnego protokolant sporządza protokół. Protokół sporządza się, utrwalając przebieg posiedzenia za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk oraz pisemnie, pod kierunkiem przewodniczącego, zgodnie z art. 158 § 1.

§ 11. Jeżeli ze względów technicznych utrwalenie przebiegu posiedzenia za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk nie jest możliwe, protokół jest sporządzany wyłącznie pisemnie, pod kierunkiem przewodniczącego, zgodnie z art. 158 § 2.

§ 2. Przy wydawaniu wyroków zaocznych wystarcza zaznaczenie w aktach, że pozwany nie stawił się na posiedzenie, nie żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności i nie złożył żadnych wyjaśnień, oraz wzmianka co do ogłoszenia wyroku.

§ 3. Z posiedzenia niejawnego sporządza się notatkę urzędową, jeżeli nie wydano orzeczenia.

Istniejące wersje czasowe art. 158
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.07.01
zmieniony przez
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2015.03.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 158. § 1. Protokół sporządzony pisemnie zawiera oznaczenie sądu, miejsca i daty posiedzenia, nazwiska sędziów, protokolanta, prokuratora, stron, interwenientów, jak również obecnych na posiedzeniu przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz oznaczenie sprawy i wzmianki co do jawności. Ponadto protokół sporządzony pisemnie zawiera wymienienie zarządzeń i orzeczeń wydanych na posiedzeniu oraz stwierdzenie, czy zostały ogłoszone, a także czynności stron wpływające na rozstrzygnięcie sądu (ugoda, zrzeczenie się roszczenia, uznanie powództwa, cofnięcie, zmiana, rozszerzenie lub ograniczenie żądania pozwu) oraz inne czynności stron, które według szczególnych przepisów ustawy powinny być wciągnięte, wpisane, przyjęte, złożone, zgłoszone lub wniesione do protokołu. Jeżeli sporządzenie odrębnej sentencji orzeczenia nie jest wymagane, wystarcza zamieszczenie w protokole treści samego rozstrzygnięcia. Czynności wymagające podpisu strony mogą być zamieszczane w odrębnym dokumencie stanowiącym część protokołu.

§ 11. Protokół, o którym mowa w § 1, może zawierać wnioski i twierdzenia stron, streszczenie wyników postępowania dowodowego oraz inne okoliczności istotne dla przebiegu posiedzenia; zamiast wniosków i twierdzeń można w protokole powołać się na pisma przygotowawcze.

§ 2. Jeżeli przebiegu posiedzenia nie utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk, protokół sporządzony pisemnie zawiera, oprócz danych i okoliczności określonych w § 1, wnioski oraz twierdzenia stron, udzielone pouczenia, a także wyniki postępowania dowodowego oraz inne okoliczności istotne dla przebiegu posiedzenia; zamiast wniosków i twierdzeń można w protokole powołać się na pisma przygotowawcze.

§ 3. Protokół sporządzony za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk protokolant podpisuje podpisem elektronicznym gwarantującym identyfikację osoby protokolanta oraz rozpoznawalność jakiejkolwiek późniejszej zmiany protokołu. Protokół sporządzony pisemnie podpisują przewodniczący i protokolant.

§ 4. Jeżeli jest to niezbędne dla zapewnienia prawidłowego orzekania w sprawie, przewodniczący może zarządzić sporządzenie transkrypcji odpowiedniej części protokołu sporządzonego za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk.

§ 5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje urządzeń i środków technicznych służących do utrwalania dźwięku albo obrazu i dźwięku, sposób sporządzania zapisów dźwięku albo obrazu i dźwięku oraz sposób identyfikacji osób je sporządzających, jak również sposób udostępniania oraz przechowywania takich zapisów, mając na uwadze:

    1) konieczność właściwego zabezpieczenia zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku przed ich utratą, zniekształceniem, nieuprawnionym dostępem, usunięciem lub inną nieuprawnioną zmianą, a także rozpoznawalność dokonania uprawnionej zmiany lub usunięcia i identyfikacji osoby dokonującej tych czynności;

    2) minimalne wymagania dla systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych, określone w odrębnych przepisach;

    3) konieczność zmiany formatu zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku lub przeniesienia na inny informatyczny nośnik danych w celu ponownego odtworzenia zapisu;

    4) konieczność zapewnienia możliwości zapoznania się z zapisem dźwięku albo obrazu i dźwięku oraz uzyskania z akt sprawy zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku.

Istniejące wersje czasowe art. 159
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.07.01
uchylony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 159. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 160
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.07.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 160. § 1. Strony mogą żądać sprostowania lub uzupełnienia protokołu, nie później jednak jak na następnym posiedzeniu, a jeśli idzie o protokół rozprawy, po której zamknięciu nastąpiło wydanie wyroku - dopóki akta sprawy znajdują się w sądzie. Od zarządzenia przewodniczącego strony mogą odwołać się do sądu w terminie tygodniowym od doręczenia im zarządzenia.

§ 2. Zapis dźwięku albo obrazu i dźwięku nie podlega sprostowaniu.

Istniejące wersje czasowe art. 161
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2261
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 161. W toku posiedzenia wnioski, oświadczenia, uzupełnienia i sprostowania wniosków i oświadczeń można zamieścić w załączniku do protokołu. Jeżeli stronę zastępuje adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy lub Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa, przewodniczący może zażądać złożenia takiego załącznika w wyznaczonym terminie.

Istniejące wersje czasowe art. 162
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 162. Strony mogą w toku posiedzenia, a jeżeli nie były obecne, na najbliższym posiedzeniu zwrócić uwagę sądu na uchybienia przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu. Stronie, która zastrzeżenia nie zgłosiła, nie przysługuje prawo powoływania się na takie uchybienia w dalszym toku postępowania, chyba że chodzi o przepisy postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu, albo że strona uprawdopodobni, iż nie zgłosiła zastrzeżeń bez swojej winy.

Istniejące wersje czasowe art. 1621
•
2016.09.08
dodany przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1621

Istniejące wersje czasowe art. 163
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.04.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 437
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2138
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.02.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 138
•
2018.05.20
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 730
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 163. § 1. Jeżeli kodeks przewiduje grzywnę bez określenia jej wysokości, grzywnę wymierza się w kwocie do pięciu tysięcy złotych. Grzywny ściąga się w drodze egzekucji sądowej na rzecz Skarbu Państwa.

§ 2. Ilekroć kodeks dopuszcza zarządzenie przymusowego sprowadzenia lub aresztowania, stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania karnego.

§ 3. O przymusowe sprowadzenie żołnierza w czynnej służbie wojskowej sąd zwraca się do dowódcy jednostki wojskowej, w której pełni on służbę, lub do Żandarmerii Wojskowej, a o przymusowe sprowadzenie funkcjonariusza Policji, Biura Ochrony Rządu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub Straży Granicznej - do jego przełożonego.

§ 4. O ukaranie żołnierza w czynnej służbie wojskowej sąd występuje do dowódcy jednostki wojskowej, w której pełni on służbę, a o ukaranie funkcjonariusza Policji, Biura Ochrony Rządu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub Straży Granicznej - do jego przełożonego.

Rozdział 4

Terminy

Art. 164. Bieg terminu wyznaczonego przez sąd lub przewodniczącego (termin sądowy) rozpoczyna się od ogłoszenia w tym przedmiocie postanowienia lub zarządzenia, a gdy kodeks przewiduje doręczenie z urzędu - od jego doręczenia.

Istniejące wersje czasowe art. 165
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2013.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2012 r. poz. 1529
•
2013.08.17
zmieniony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 880
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.09.24
zmieniony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1655
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 165. § 1. Terminy oblicza się według przepisów prawa cywilnego.

§ 2. Oddanie pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe lub w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu.

§ 3. To samo dotyczy złożenia pisma przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej albo przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego oraz przez członka załogi polskiego statku morskiego u  kapitana statku.

Art. 166. Przewodniczący może z ważnej przyczyny przedłużyć lub skrócić termin sądowy na wniosek zgłoszony przed upływem terminu, nawet bez wysłuchania strony przeciwnej.

Rozdział 5

Uchybienie i przywrócenie terminu

Art. 167. Czynność procesowa podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna.

Istniejące wersje czasowe art. 168
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 168. § 1. Jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu.

§ 2. Przywrócenie nie jest dopuszczalne, jeżeli uchybienie terminu nie pociąga za sobą ujemnych dla strony skutków procesowych.

Istniejące wersje czasowe art. 169
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 169. § 1. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu.

§ 2. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek.

§ 3. Równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności procesowej.

§ 4. Po upływie roku od uchybionego terminu, jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w wypadkach wyjątkowych.

§ 5. Postanowienie w przedmiocie wniosku o przywrócenie terminu może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

Art. 170. Niedopuszczalne jest przywrócenie terminu do złożenia środka odwoławczego od wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa lub rozwód albo ustalającego nieistnienie małżeństwa, jeżeli choćby jedna ze stron zawarła po uprawomocnieniu się wyroku nowy związek małżeński.

Istniejące wersje czasowe art. 171
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 171. Spóźniony lub z mocy ustawy niedopuszczalny wniosek o przywrócenie terminu sąd odrzuca.

Istniejące wersje czasowe art. 172
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 172. Zgłoszenie wniosku o przywrócenie terminu nie wstrzymuje postępowania w sprawie ani wykonania orzeczenia. Sąd może jednak, stosownie do okoliczności, wstrzymać postępowanie lub wykonanie orzeczenia. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym. W razie uwzględnienia wniosku sąd może natychmiast przystąpić do rozpoznania sprawy.

Rozdział 6

Zawieszenie postępowania

Art. 173. Postępowanie ulega zawieszeniu z mocy prawa w razie zaprzestania czynności przez sąd wskutek siły wyższej.

Istniejące wersje czasowe art. 174
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 978
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.03.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 398
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2018.11.25
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1629
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 174. § 1. Sąd zawiesza postępowanie z urzędu:

    1) w razie śmierci strony lub jej przedstawiciela ustawowego, utraty przez nich zdolności procesowej, utraty przez stronę zdolności sądowej lub utraty przez przedstawiciela ustawowego charakteru takiego przedstawiciela;

    2) jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie;

    3) jeżeli strona lub jej przedstawiciel ustawowy znajduje się w  miejscowości pozbawionej wskutek nadzwyczajnych wydarzeń komunikacji z  siedzibą sądu;

    4) jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości, masy układowej lub masy sanacyjnej i ogłoszono upadłość lub wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe albo ustanowiono zarządcę w postępowaniu restrukturyzacyjnym;

    5) jeżeli ustanowiono zarządcę przymusowego w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości lub zarządcę tymczasowego w postępowaniu o otwarcie postępowania sanacyjnego, a postępowanie dotyczy majątku objętego zabezpieczeniem.

§ 2. W wypadkach wymienionych w § 1 pkt 1 i 4 zawieszenie ma skutek od chwili zdarzeń, które je spowodowały. Zawieszając postępowanie, sąd z urzędu uchyla orzeczenia wydane po nastąpieniu tych zdarzeń, chyba że nastąpiły one po zamknięciu rozprawy.

§ 3. W przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 4 i 5, sąd wezwie syndyka, zarządcę przymusowego, zarządcę tymczasowego albo zarządcę do udziału w sprawie.

Art. 175. W razie śmierci pełnomocnika procesowego postępowanie może toczyć się dalej dopiero po wezwaniu strony niestawającej. Wezwanie doręcza się stronie w miejscu jej rzeczywistego zamieszkania, zawiadamiając ją równocześnie o śmierci pełnomocnika procesowego. W wypadku tym nie stosuje się art. 136 § 2.

Art. 1751. Jeżeli zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych jest obowiązkowe, w razie śmierci adwokata lub radcy prawnego, skreślenia z listy adwokatów lub radców prawnych, utraty możliwości wykonywania zawodu albo utraty zdolności procesowej, sąd zawiesza postępowanie z urzędu, wyznaczając odpowiedni termin do wskazania innego adwokata lub radcy prawnego, i po upływie tego terminu podejmuje postępowanie. Przepis art. 175 stosuje się odpowiednio.

Istniejące wersje czasowe art. 176
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.10.09
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 996
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 176. Sąd zawiesi postępowanie na wniosek spadkobiercy, jeżeli powód dochodzi przeciwko niemu wykonania obowiązku, należącego do długów spadkowych, a spadkobierca nie złożył jeszcze oświadczenia o przyjęciu spadku i termin do złożenia takiego oświadczenia jeszcze nie upłynął.

Istniejące wersje czasowe art. 177
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2013.07.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 654
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 177. § 1. Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu:

    1) jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego;

    2) jeżeli osoba trzecia wystąpiła przeciwko obu stronom z interwencją główną;

    3) jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od uprzedniej decyzji organu administracji publicznej;

    4) jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej;

    5) w razie niestawiennictwa obu stron na rozprawie, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, oraz w razie niestawiennictwa powoda, gdy powód nie żądał rozpoznania sprawy w jego nieobecności, a pozwany nie zgłosił wniosku o rozpoznanie sprawy;

    6) jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub danych pozwalających sądowi na ustalenie numerów, o których mowa w art. 2081, lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu.

§ 2. Jeżeli postępowanie karne, dyscyplinarne lub administracyjne nie jest jeszcze rozpoczęte, a jego rozpoczęcie zależy od wniosku strony, sąd wyznaczy termin do wszczęcia postępowania, w innych wypadkach może zwrócić się do właściwego organu.

Art. 178. Sąd może również zawiesić postępowanie na zgodny wniosek stron.

Istniejące wersje czasowe art. 1781
•
2019.08.21
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1781

Art. 179. § 1. W wypadku zawieszenia postępowania na zgodny wniosek stron albo wskutek ich niestawiennictwa lub niemożności nadania sprawie dalszego biegu, zawieszenie wstrzymuje tylko bieg terminów sądowych, które biegną dalej dopiero z chwilą podjęcia postępowania.

§ 2. We wszystkich innych wypadkach zawieszenia żadne terminy nie biegną i zaczynają biec dopiero od początku z chwilą podjęcia postępowania. Terminy sądowe należy w miarę potrzeby wyznaczać na nowo.

§ 3. Podczas zawieszenia sąd nie podejmuje żadnych czynności z wyjątkiem tych, które mają na celu podjęcie postępowania albo zabezpieczenie powództwa lub dowodu. Czynności podejmowane przez strony, a niedotyczące tych przedmiotów, wywołują skutki dopiero z chwilą podjęcia postępowania.

Istniejące wersje czasowe art. 180
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 978
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.03.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 398
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2018.11.25
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1629
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 180. § 1. Sąd postanowi podjąć postępowanie z urzędu, gdy ustanie przyczyna zawieszenia, w szczególności:

    1) w razie śmierci strony - z chwilą zgłoszenia się lub wskazania następców prawnych zmarłego albo z chwilą ustanowienia we właściwej drodze kuratora spadku;

    2) w razie utraty zdolności sądowej - z chwilą ustalenia ogólnego następcy prawnego;

    3) w razie braku przedstawiciela ustawowego - z chwilą jego ustanowienia;

    4) gdy rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego postępowania - z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia kończącego to postępowanie; sąd może jednak i przedtem, stosownie do okoliczności, podjąć dalsze postępowanie;

    5) w przypadku:

      a) ustanowienia zarządcy przymusowego w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości - z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję zarządcy przymusowego,

      b) ogłoszenia upadłości strony lub wszczęcia wtórnego postępowania upadłościowego, z wyjątkiem określonym w art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 233 i 978) - z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję syndyka,

      c) ustanowienia zarządcy tymczasowego w postępowaniu o otwarcie postępowania sanacyjnego - z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję zarządcy tymczasowego,

      d) ustanowienia zarządcy w postępowaniu restrukturyzacyjnym - z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję zarządcy.

§ 2. Jeżeli w ciągu roku od dnia postanowienia o  zawieszeniu postępowania nie zgłoszą się lub nie zostaną wskazani następcy prawni zmarłej strony, sąd może z urzędu zwrócić się do sądu spadku o  ustanowienie kuratora spadku, chyba że kurator taki już wcześniej został ustanowiony.

Istniejące wersje czasowe art. 181
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.10.09
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 996
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 181. Sąd postanowi podjąć postępowanie na wniosek którejkolwiek ze stron:

    1) gdy postępowanie zostało zawieszone na wniosek spadkobiercy - po złożeniu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku albo po upływie terminu do złożenia takiego oświadczenia;

    2) w wypadku zawieszenia na wniosek obu stron albo wskutek niestawiennictwa - nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy od zawieszenia, jeżeli strony we wniosku o zawieszenie nie oznaczyły dłuższego terminu.

Istniejące wersje czasowe art. 1811
•
2018.11.25
dodany przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1629
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1811

Istniejące wersje czasowe art. 182
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 182. § 1. Sąd umarza postępowanie zawieszone na zgodny wniosek stron lub na wniosek spadkobiercy, jak również z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6, jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu roku od daty postanowienia o zawieszeniu. Ponadto sąd umorzy postępowanie w razie stwierdzenia braku następcy prawnego strony, która utraciła zdolność sądową, a w każdym razie po upływie roku od daty postanowienia o zawieszeniu z tej przyczyny. Sąd także umorzy postępowanie w razie śmierci strony po upływie lat pięciu od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania z tej przyczyny.

§ 2. Umorzenie postępowania zawieszonego w pierwszej instancji nie pozbawia powoda prawa ponownego wytoczenia powództwa, jednakże poprzedni pozew nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa.

§ 3. Umorzenie zawieszonego postępowania przez sąd wyższej instancji powoduje uprawomocnienie się zaskarżonego orzeczenia, z wyjątkiem spraw o unieważnienie małżeństwa lub o rozwód oraz o ustalenie nieistnienia małżeństwa, w których postępowanie umarza się wówczas w całości.

§ 4. Z umorzeniem postępowania umarzają się nawzajem także koszty stron w danej instancji.

Istniejące wersje czasowe art. 1821
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
uchylony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1821. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 183
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 183. Postanowienie w przedmiocie zawieszenia, podjęcia i umorzenia postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym.

Dział II

Postępowanie przed sądami pierwszej instancji

Rozdział 1

Mediacja i postępowanie pojednawcze

Oddział 1

Mediacja

Art. 1831. § 1. Mediacja jest dobrowolna.

§ 2. Mediację prowadzi się na podstawie umowy o mediację albo postanowienia sądu kierującego strony do mediacji. Umowa może być zawarta także przez wyrażenie przez stronę zgody na mediację, gdy druga strona złożyła wniosek, o którym mowa w art. 1836 § 1.

§ 3. W umowie o mediację strony określają w szczególności przedmiot mediacji, osobę mediatora albo sposób wyboru mediatora.

§ 4. Mediację prowadzi się przed wszczęciem postępowania, a za zgodą stron także w toku sprawy.

Istniejące wersje czasowe art. 1832
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1832. § 1. Mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych.

§ 2. Mediatorem nie może być sędzia. Nie dotyczy to sędziów w stanie spoczynku.

§ 3. Organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych oraz uczelnie mogą prowadzić listy mediatorów oraz tworzyć ośrodki mediacyjne. Wpis na listę wymaga wyrażonej na piśmie zgody mediatora. Informację o listach mediatorów oraz ośrodkach mediacyjnych przekazuje się prezesowi sądu okręgowego.

§ 31. Ilekroć w dalszych przepisach niniejszego kodeksu jest mowa o mediatorze, należy przez to rozumieć także stałego mediatora, chyba że przepisy niniejszego kodeksu stanowią inaczej.

§ 4. Stały mediator może odmówić prowadzenia mediacji tylko z ważnych powodów, o których jest obowiązany niezwłocznie powiadomić strony, a jeżeli strony do mediacji skierował sąd - również sąd.

Istniejące wersje czasowe art. 1833
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1833. § 1. Mediator powinien zachować bezstronność przy prowadzeniu mediacji.

§ 2. Mediator niezwłocznie ujawnia stronom okoliczności, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do jego bezstronności.

Istniejące wersje czasowe art. 1833a
•
2016.01.01
dodany przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1833a. Mediator prowadzi mediację, wykorzystując różne metody zmierzające do polubownego rozwiązania sporu, w tym poprzez wspieranie stron w formułowaniu przez nie propozycji ugodowych, lub na zgodny wniosek stron może wskazać sposoby rozwiązania sporu, które nie są dla stron wiążące.

Istniejące wersje czasowe art. 1834
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1834. § 1. Postępowanie mediacyjne nie jest jawne.

§ 2. Mediator, strony i inne osoby biorące udział w postępowaniu mediacyjnym są obowiązane zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedziały się w związku z prowadzeniem mediacji. Strony mogą zwolnić mediatora i inne osoby biorące udział w postępowaniu mediacyjnym z tego obowiązku.

§ 3. Bezskuteczne jest powoływanie się w toku postępowania przed sądem lub sądem polubownym na propozycje ugodowe, propozycje wzajemnych ustępstw lub inne oświadczenia składane w postępowaniu mediacyjnym.

Istniejące wersje czasowe art. 1835
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1835. Mediator ma prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z przeprowadzeniem mediacji, chyba że wyraził zgodę na prowadzenie mediacji bez wynagrodzenia. Wynagrodzenie i zwrot wydatków obciążają strony.

Istniejące wersje czasowe art. 1836
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2022.06.30
zmieniony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 2459
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1836. § 1. Wszczęcie mediacji przez stronę następuje z chwilą doręczenia mediatorowi wniosku o przeprowadzenie mediacji, z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie.

§ 2. Mimo doręczenia wniosku, o którym mowa w § 1, mediacja nie zostaje wszczęta, jeżeli:

    1) stały mediator, w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówił przeprowadzenia mediacji;

    2) strony zawarły umowę o mediację, w której wskazano jako mediatora osobę niebędącą stałym mediatorem, a osoba ta, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówiła przeprowadzenia mediacji;

    3) strony zawarły umowę o mediację bez wskazania mediatora i osoba, do której strona zwróciła się o przeprowadzenie mediacji, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, nie wyraziła zgody na przeprowadzenie mediacji albo druga strona w terminie tygodnia nie wyraziła zgody na osobę mediatora;

    4) strony nie zawarły umowy o mediację, a druga strona nie wyraziła zgody na mediację.

§ 3. Jeżeli w przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1-3, strona wytoczy powództwo o roszczenie, które było objęte wnioskiem o przeprowadzenie mediacji, w terminie trzech miesięcy od dnia:

    1) w którym mediator lub druga strona złożyli oświadczenie powodujące, że mediacja nie została wszczęta albo

    2) następnego po upływie tygodnia od dnia doręczenia wniosku o przeprowadzenie mediacji, gdy mediator lub druga strona nie złożyli oświadczenia, o którym mowa w pkt 1

- w odniesieniu do tego roszczenia zostają zachowane skutki przewidziane dla wszczęcia mediacji.

Art. 1837. Wniosek o przeprowadzenie mediacji zawiera oznaczenie stron, dokładnie określone żądanie, przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie, podpis strony oraz wymienienie załączników. Jeżeli strony zawarły umowę o mediację na piśmie, do wniosku dołącza się odpis tej umowy.

Istniejące wersje czasowe art. 1838
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1838. § 1. Sąd może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania.

§ 2. Postanowienie kierujące strony do mediacji może być wydane na posiedzeniu niejawnym. Mediacji nie prowadzi się, jeżeli strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia jej postanowienia kierującego strony do mediacji nie wyraziła zgody na mediację.

§ 3. Przepisu § 1 nie stosuje się w sprawach rozpoznawanych w postępowaniach upominawczym oraz nakazowym, chyba że doszło do skutecznego wniesienia zarzutów.

§ 4. Przewodniczący może wezwać strony do udziału w spotkaniu informacyjnym dotyczącym polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji. Spotkanie informacyjne może prowadzić sędzia, referendarz sądowy, urzędnik sądowy, asystent sędziego lub stały mediator.

§ 5. Przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę przewodniczący dokonuje oceny, czy skierować strony do mediacji. W tym celu przewodniczący, jeżeli zachodzi potrzeba wysłuchania stron, może wezwać je do osobistego stawiennictwa na posiedzeniu niejawnym.

§ 6. Jeżeli strona bez uzasadnienia nie stawi się na spotkanie informacyjne lub posiedzenie niejawne, sąd może obciążyć ją kosztami nakazanego stawiennictwa poniesionymi przez stronę przeciwną.

Istniejące wersje czasowe art. 1839
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1839. § 1. Jeżeli strony nie dokonały wyboru osoby mediatora, sąd, kierując strony do mediacji, wyznacza mediatora mającego odpowiednią wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji w sprawach danego rodzaju, biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności stałych mediatorów.

§ 2. Mediator ma prawo do zapoznania się z aktami sprawy, chyba że strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia postanowienia kierującego strony do mediacji nie wyrazi zgody na zapoznanie się mediatora z aktami.

§ 3. Po skierowaniu stron do mediacji, przewodniczący niezwłocznie przekazuje mediatorowi dane kontaktowe stron oraz ich pełnomocników, w szczególności numery telefonów i adresy poczty elektronicznej, o ile je posiadają.

Istniejące wersje czasowe art. 18310
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 18310. § 1. Kierując strony do mediacji, sąd wyznacza czas jej trwania na okres do trzech miesięcy. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin na przeprowadzenie mediacji może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy. Czasu trwania mediacji nie wlicza się do czasu trwania postępowania sądowego.

§ 2. Przewodniczący wyznacza rozprawę po upływie terminu, o którym mowa w § 1, a przed jego upływem, jeżeli choć jedna ze stron oświadczy, że nie wyraża zgody na mediację.

Istniejące wersje czasowe art. 18311
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 18311. Mediator niezwłocznie ustala termin i miejsce posiedzenia mediacyjnego. Wyznaczenie posiedzenia mediacyjnego nie jest wymagane, jeżeli strony zgodzą się na przeprowadzenie mediacji bez posiedzenia mediacyjnego.

Istniejące wersje czasowe art. 18312
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2011.11.17
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 18312. § 1. Z przebiegu mediacji sporządza się protokół, w którym oznacza się miejsce i czas przeprowadzenia mediacji, a także imię, nazwisko (nazwę) i adresy stron, imię i nazwisko oraz adres mediatora, a ponadto wynik mediacji. Protokół podpisuje mediator.

§ 2. Jeżeli strony zawarły ugodę przed mediatorem, ugodę zamieszcza się w protokole albo załącza się do niego. Strony podpisują ugodę. Niemożność podpisania ugody mediator stwierdza w protokole.

§ 21. Przez podpisanie ugody strony wyrażają zgodę na wystąpienie do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie, o czym mediator informuje strony.

§ 3. Mediator doręcza stronom odpis protokołu.

Istniejące wersje czasowe art. 18313
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 18313. § 1. W przypadku gdy strona, po zawarciu ugody, w ramach mediacji prowadzonej na podstawie umowy o mediację, wystąpi do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie ugody mediator składa protokół w sądzie, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy według właściwości ogólnej lub wyłącznej.

§ 2. W razie skierowania przez sąd sprawy do mediacji mediator składa protokół w sądzie rozpoznającym sprawę.

Istniejące wersje czasowe art. 18314
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 18314. § 1. Jeżeli zawarto ugodę przed mediatorem, sąd, o którym mowa w art. 18313, na wniosek strony niezwłocznie przeprowadza postępowanie co do zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem.

§ 2. Jeżeli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji, sąd zatwierdza ją przez nadanie jej klauzuli wykonalności; w przeciwnym przypadku sąd zatwierdza ugodę postanowieniem na posiedzeniu niejawnym.

§ 3. Sąd odmawia nadania klauzuli wykonalności albo zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem, w całości lub części, jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności.

Istniejące wersje czasowe art. 18315
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 18315. § 1. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.

§ 2. Przepis § 1 nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej.

Oddział 2

Postępowanie pojednawcze

Art. 184. Sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane drogą ugody zawartej przed wniesieniem pozwu. Sąd uzna ugodę za niedopuszczalną, jeżeli jej treść jest niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Istniejące wersje czasowe art. 185
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 185. § 1. O zawezwanie do próby ugodowej - bez względu na właściwość rzeczową - można zwrócić się do sądu rejonowego ogólnie właściwego dla przeciwnika. W wezwaniu należy oznaczyć zwięźle sprawę.

§ 2. Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie jednego sędziego.

§ 3. Z posiedzenia sporządza się protokół, a jeżeli doszło do ugody jej osnowę wciąga się do protokołu albo zamieszcza w odrębnym dokumencie stanowiącym część protokołu i stwierdza podpisami stron. Niemożność podpisania ugody sąd stwierdza w protokole.

Istniejące wersje czasowe art. 186
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 186. § 1. Jeżeli wzywający nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie przeciwnika włoży na niego obowiązek zwrotu kosztów wywołanych próbą ugodową.

§ 2. Jeżeli przeciwnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie wzywającego, który wniósł następnie w tej sprawie pozew, uwzględni koszty wywołane próbą ugodową w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

Rozdział 2

Pozew

Istniejące wersje czasowe art. 1861
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1861

Istniejące wersje czasowe art. 187
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.09
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1104
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 187. § 1. Pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać:

    1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;

    2) przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;

    3) informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.

§ 2. Pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:

    1) wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;

    2) dokonanie oględzin;

    3) polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w  jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;

    4) zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.

Istniejące wersje czasowe art. 1871
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1871. Jeżeli powód będący usługodawcą lub sprzedawcą dochodzi roszczeń wynikających z umów o:

    1) świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych,

    2) przewóz osób i bagażu w komunikacji masowej,

    3) dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego,

    4) dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków,

    5) wywóz nieczystości,

    6) dostarczanie energii cieplnej

- jest obowiązany wnieść pozew na urzędowym formularzu.

Istniejące wersje czasowe art. 1872
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
uchylony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1872. (uchylony)

Art. 188. (uchylony)

Art. 189. Powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Istniejące wersje czasowe art. 1891
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.03.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1948
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1891. Uprawnienie, o którym mowa w art. 189, przysługuje również, w toku prowadzonego postępowania, organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej, jeżeli ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa jest niezbędne dla oceny skutków podatkowych.

Art. 190. Można dochodzić przyszłych powtarzających się świadczeń, jeżeli nie sprzeciwia się temu treść łączącego strony stosunku prawnego.

Art. 191. Powód może dochodzić jednym pozwem kilku roszczeń przeciwko temu samemu pozwanemu, jeżeli nadają się one do tego samego trybu postępowania oraz jeżeli sąd jest właściwy ze względu na ogólną wartość roszczeń, a ponadto - gdy roszczenia są różnego rodzaju - o tyle tylko, o ile dla któregokolwiek z tych roszczeń nie jest przewidziane postępowanie odrębne ani też nie zachodzi niewłaściwość sądu według przepisów o właściwości bez względu na wartość przedmiotu sporu.

Istniejące wersje czasowe art. 1911
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1911

Art. 192. Z chwilą doręczenia pozwu:

    1) nie można w toku sprawy wszcząć pomiędzy tymi samymi stronami nowego postępowania o to samo roszczenie;

    2) pozwany może wytoczyć przeciw powodowi powództwo wzajemne;

    3) zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej.

Istniejące wersje czasowe art. 193
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 193. § 1. Zmiana powództwa jest dopuszczalna, jeżeli nie wpływa na właściwość sądu.

§ 2. Jeżeli w myśl przepisu poprzedzającego zmiana nie jest dopuszczalna, a powód zmienia powództwo w ten sposób, że występuje z nowym roszczeniem obok pierwotnego, sąd rozpoznaje nowe roszczenie jako sprawę oddzielną, jeżeli jest dla niej rzeczowo i miejscowo właściwy, w  przeciwnym zaś razie przekazuje sprawę sądowi właściwemu. Gdy jednak zmiana taka następuje w sądzie rejonowym, należy przekazać całe zmienione powództwo sądowi okręgowemu, który dla zmienionego powództwa jest rzeczowo i miejscowo właściwy.

§ 21. Z wyjątkiem spraw o roszczenia alimentacyjne zmiana powództwa może być dokonana jedynie w piśmie procesowym. Przepis art. 187 stosuje się odpowiednio.

§ 3. Jeżeli powód występuje z nowym roszczeniem zamiast lub obok roszczenia pierwotnego, skutki przewidziane w artykule poprzedzającym rozpoczynają się z chwilą, w której roszczenie to powód zgłosił na rozprawie w obecności pozwanego, w innych zaś wypadkach - z chwilą doręczenia pozwanemu pisma zawierającego zmianę i odpowiadającego wymaganiom pozwu.

§ 4. (uchylony)

Art. 194. § 1. Jeżeli okaże się, że powództwo nie zostało wniesione przeciwko osobie, która powinna być w sprawie stroną pozwaną, sąd na wniosek powoda lub pozwanego wezwie tę osobę do wzięcia udziału w sprawie. Osoba wezwana do udziału w sprawie na wniosek pozwanego może domagać się zwrotu kosztów wyłącznie od pozwanego, jeżeli okaże się, że wniosek był bezzasadny.

§ 2. Osoba wezwana do wzięcia udziału w sprawie w charakterze pozwanego może za zgodą obu stron wstąpić w miejsce pozwanego, który wówczas będzie zwolniony od udziału w sprawie. W razie wyrażenia zgody na zmianę strony pozwanej, pozwany może w terminie dwutygodniowym złożyć sądowi wniosek o przyznanie kosztów od strony powodowej, niezależnie od późniejszego wyniku sprawy.

§ 3. Jeżeli okaże się, że powództwo o to samo roszczenie może być wytoczone przeciwko innym jeszcze osobom, które nie występują w sprawie w charakterze pozwanych, sąd na wniosek powoda może wezwać te osoby do wzięcia udziału w sprawie.

§ 4. (uchylony)

Art. 195. § 1. Jeżeli okaże się, że nie występują w charakterze powodów lub pozwanych wszystkie osoby, których łączny udział w sprawie jest konieczny, sąd wezwie stronę powodową, aby oznaczyła w wyznaczonym terminie osoby niebiorące udziału w taki sposób, by ich wezwanie lub zawiadomienie było możliwe, a w razie potrzeby, aby wystąpiła z wnioskiem o ustanowienie kuratora.

§ 2. Sąd wezwie osoby niezapozwane do wzięcia udziału w sprawie w charakterze pozwanych. Osoby, których udział w sprawie w charakterze powodów jest konieczny, sąd zawiadomi o toczącym się procesie. Osoby te mogą w ciągu dwóch tygodni od doręczenia zawiadomienia przystąpić do sprawy w charakterze powodów.

Art. 196. § 1. Jeżeli okaże się, że powództwo zostało wniesione nie przez osobę, która powinna występować w sprawie w charakterze powoda, sąd na wniosek powoda zawiadomi o toczącym się procesie osobę przez niego wskazaną. Osoba ta może w ciągu dwóch tygodni od doręczenia zawiadomienia wstąpić do sprawy w charakterze powoda.

§ 2. Osoba zawiadomiona, która zgłosiła przystąpienie do sprawy w charakterze powoda, może za zgodą obu stron wstąpić na miejsce strony powodowej, która wówczas będzie od udziału w sprawie zwolniona. W razie wyrażenia zgody na zmianę strony powodowej pozwany może w terminie dwutygodniowym złożyć sądowi wniosek o przyznanie dotychczasowych kosztów od osoby, która poprzednio występowała jako powód.

Art. 197. (uchylony)

Art. 198. § 1. Wezwanie do wzięcia udziału w sprawie w charakterze pozwanego, dokonane przez sąd zgodnie z artykułami poprzedzającymi, zastępuje pozwanie. Osobom wezwanym sąd doręczy odpisy pism procesowych i załączników.

§ 2. Skutki prawne, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, w stosunku do osób zawiadomionych w myśl artykułów poprzedzających następują z chwilą przystąpienia tych osób do sprawy w charakterze powodów.

§ 3. Osoby wezwane do wzięcia udziału w sprawie, a także osoby zawiadomione w myśl artykułów poprzedzających o toczącym się procesie, które w terminie zgłosiły swe przystąpienie do sprawy w charakterze powodów, mogą przy pierwszej czynności procesowej żądać powtórzenia dotychczasowego postępowania w całości lub w części, stosownie do okoliczności sprawy.

§ 4. W stosunku do osób wezwanych do wzięcia udziału w sprawie i osób zawiadomionych, które zgłosiły przystąpienie do sprawy, stosuje się odpowiednio przepisy o współuczestnictwie.

Istniejące wersje czasowe art. 199
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 199. § 1. Sąd odrzuci pozew:

    1) jeżeli droga sądowa jest niedopuszczalna;

    2) jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona;

    3) jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej albo jeżeli powód nie ma zdolności procesowej, a nie działa za niego przedstawiciel ustawowy albo jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej powodem zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie;

    4) (uchylony)

§ 2. Z powodu braku zdolności sądowej jednej ze stron albo zdolności procesowej powoda i niedziałania przedstawiciela ustawowego lub braku w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej powodem, uniemożliwiającego jej działanie, sąd odrzuci pozew dopiero wówczas, gdy brak nie będzie uzupełniony zgodnie z przepisami kodeksu.

§ 3. Odrzucenie pozwu może nastąpić na posiedzeniu niejawnym.

Art. 1991. Sąd nie może odrzucić pozwu z tego powodu, że do rozpoznania sprawy właściwy jest organ administracji publicznej lub sąd administracyjny, jeżeli organ administracji publicznej lub sąd administracyjny uznały się w tej sprawie za niewłaściwe.

Istniejące wersje czasowe art. 200
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 200. § 1. Sąd, który stwierdzi swą niewłaściwość, przekaże sprawę sądowi właściwemu. Postanowienie sądu może zapaść na posiedzeniu niejawnym.

§ 2. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem o przekazaniu sprawy. Nie dotyczy to wypadku przekazania sprawy sądowi wyższego rzędu. Sąd ten w razie stwierdzenia swej niewłaściwości przekaże sprawę innemu sądowi, który uzna za właściwy, nie wyłączając sądu przekazującego.

§ 3. Czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają w mocy.

Art. 201. § 1. Przewodniczący bada, w jakim trybie sprawa powinna być rozpoznana oraz czy podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu odrębnym, i wydaje odpowiednie zarządzenia. W wypadkach przewidzianych w ustawie przewodniczący wyznacza posiedzenie niejawne w celu wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.

§ 2. Jeżeli sprawę wszczęto lub prowadzono w trybie niewłaściwym, sąd rozpozna ją w trybie właściwym lub przekaże właściwemu sądowi do rozpoznania w takim trybie. W wypadku przekazania stosuje się odpowiednio przepisy § 2 i 3 artykułu poprzedzającego. Każda jednak strona może żądać powtórzenia czynności sądu dokonanych bez jej udziału.

Istniejące wersje czasowe art. 202
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 202. Niewłaściwość sądu dającą się usunąć za pomocą umowy stron sąd bierze pod rozwagę tylko na zarzut pozwanego, zgłoszony i należycie uzasadniony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Sąd nie bada z urzędu tej niewłaściwości również przed doręczeniem pozwu. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, okoliczności, które uzasadniają odrzucenie pozwu, jak również niewłaściwy tryb postępowania, brak należytego umocowania pełnomocnika, brak zdolności procesowej pozwanego, brak w składzie jego organów lub niedziałanie jego przedstawiciela ustawowego sąd bierze pod rozwagę z urzędu w każdym stanie sprawy.

Art. 2021. Jeżeli strony przed wszczęciem postępowania sądowego zawarły umowę o mediację, sąd kieruje strony do mediacji na zarzut pozwanego zgłoszony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.

Art. 203. § 1. Pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku.

§ 2. Pozew cofnięty nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa. Na żądanie pozwanego powód zwraca mu koszty, jeżeli sąd już przedtem nie orzekł prawomocnie o obowiązku ich uiszczenia przez pozwanego.

§ 3. W razie cofnięcia pozwu poza rozprawą przewodniczący odwołuje wyznaczoną rozprawę i o cofnięciu zawiadamia pozwanego, który może w terminie dwutygodniowym złożyć sądowi wniosek o przyznanie kosztów. Gdy skuteczność cofnięcia pozwu zależy od zgody pozwanego, niezłożenie przez niego oświadczenia w tym przedmiocie w powyższym terminie uważa się za wyrażenie zgody.

§ 4. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa.

Istniejące wersje czasowe art. 2031
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2031

Istniejące wersje czasowe art. 204
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 204. § 1. Powództwo wzajemne jest dopuszczalne, jeżeli roszczenie wzajemne jest w związku z roszczeniem powoda lub nadaje się do potrącenia. Powództwo wzajemne można wytoczyć bądź w odpowiedzi na pozew, bądź oddzielnie, nie później jednak niż na pierwszej rozprawie, albo w  sprzeciwie od wyroku zaocznego.

§ 2. Pozew wzajemny wnosi się do sądu pozwu głównego. Jeżeli jednak pozew wzajemny podlega rozpoznaniu przez sąd okręgowy, a sprawa wszczęta była w sądzie rejonowym, sąd ten przekazuje całą sprawę sądowi właściwemu do rozpoznania powództwa wzajemnego.

§ 3. Przepisy dotyczące pozwu stosuje się odpowiednio do pozwu wzajemnego.

Art. 205. Sąd rejonowy może na wniosek pozwanego, złożony aż do zamknięcia rozprawy, przekazać sprawę sądowi okręgowemu, jeżeli pozwany wytoczył przeciwko powodowi przed tym sądem powództwo wpływające na roszczenie powoda bądź dlatego, że ma z nim związek, bądź dlatego, że roszczenia stron nadają się do potrącenia.

Istniejące wersje czasowe rozdziału 2a
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Rozdział 2a

Istniejące wersje czasowe art. 2051
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2051

Istniejące wersje czasowe art. 2052
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2052

Istniejące wersje czasowe art. 2053
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2053

Istniejące wersje czasowe art. 2054
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2054

Istniejące wersje czasowe art. 2054a
•
2023.07.01
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2054a

Istniejące wersje czasowe art. 2055
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2055

Istniejące wersje czasowe art. 2056
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2056

Istniejące wersje czasowe art. 2057
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2057

Istniejące wersje czasowe art. 2058
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2058

Istniejące wersje czasowe art. 2059
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2059

Istniejące wersje czasowe art. 20510
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 20510

Istniejące wersje czasowe art. 20511
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 20511

Istniejące wersje czasowe art. 20512
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 20512

Rozdział 3

Rozprawa

Istniejące wersje czasowe art. 206
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 206. § 1. Termin rozprawy wyznacza przewodniczący. Jednocześnie z wyznaczeniem pierwszej rozprawy zarządza doręczenie pozwu i stosownie do potrzeby wyznacza sędziego sprawozdawcę.

§ 2. Równocześnie z doręczeniem pozwu i wezwania na pierwszą rozprawę poucza się pozwanego o:

    1) czynnościach procesowych, które może lub powinien podjąć, jeśli nie uznaje żądania pozwu w całości lub w części, w szczególności o możliwości lub obowiązku wniesienia odpowiedzi na pozew, w tym o obowiązujących w tym zakresie wymaganiach co do terminu i formy, lub przedstawienia swoich wniosków, twierdzeń i dowodów na rozprawie;

    2) skutkach niepodjęcia takich czynności, w szczególności o możliwości wydania przez sąd wyroku zaocznego i warunkach jego wykonalności oraz obciążenia pozwanego kosztami postępowania;

    3) możliwości ustanowienia przez pozwanego pełnomocnika procesowego i braku obowiązkowego zastępstwa przez adwokata lub radcę prawnego.

Istniejące wersje czasowe art. 2061
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2061

Istniejące wersje czasowe art. 207
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 207. § 1. Pozwany może przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę wnieść odpowiedź na pozew.

§ 2. Przewodniczący może zarządzić wniesienie odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie.

§ 3. Przewodniczący może także przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę zobowiązać strony do złożenia dalszych pism przygotowawczych, oznaczając porządek składania pism, termin, w którym należy je złożyć, i okoliczności, które mają być wyjaśnione. W toku sprawy złożenie pism przygotowawczych następuje tylko wtedy, gdy sąd tak postanowi, chyba że pismo obejmuje wyłącznie wniosek o przeprowadzenie dowodu. Sąd może wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym.

§ 4. W wypadkach, o których mowa w § 3, przewodniczący lub sąd mogą wysłuchać strony na posiedzeniu niejawnym.

§ 5. Zarządzając doręczenie pozwu, odpowiedzi na pozew lub złożenie dalszych pism przygotowawczych, przewodniczący albo sąd, jeżeli postanowił o złożeniu pism przygotowawczych w toku sprawy, pouczają strony o treści § 6.

§ 6. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

§ 7. Odpowiedź na pozew złożona z naruszeniem § 2 podlega zwrotowi; zwrotowi podlega także pismo przygotowawcze złożone z naruszeniem § 3.

Istniejące wersje czasowe art. 208
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 208. § 1. Przewodniczący, stosownie do okoliczności, wyda przed rozprawą na podstawie pozwu i innych pism procesowych zarządzenia mające na celu przygotowanie rozprawy. Przewodniczący może w  szczególności:

    1) wezwać strony do stawienia się na rozprawę osobiście lub przez pełnomocnika;

    2) zażądać na rozprawę od państwowej jednostki organizacyjnej lub jednostki organizacyjnej samorządu terytorialnego znajdujących się u  nich dowodów, jeżeli strona sama dowodów tych otrzymać nie może;

    3) wezwać na rozprawę wskazanych przez stronę świadków;

    4) wezwać na rozprawę osoby powołane zgodnie przez strony na biegłych;

    5) zarządzić przedstawienie dokumentów, przedmiotów oględzin, ksiąg, planów itd.

§ 2. Przewodniczący może ponadto, w razie koniecznej potrzeby, zarządzić oględziny jeszcze przed rozprawą.

Istniejące wersje czasowe art. 2081
•
2013.07.07
dodany przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 654
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2081. Sąd z urzędu ustala numer PESEL pozwanego będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku, lub numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku - numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP pozwanego niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.

Art. 209. Każda ze stron może w piśmie procesowym żądać przeprowadzenia rozprawy w jej nieobecności.

Istniejące wersje czasowe art. 210
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2261
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 210. § 1. Rozprawa odbywa się w ten sposób, że po wywołaniu sprawy strony - najpierw powód, a potem pozwany - zgłaszają ustnie swe żądania i wnioski oraz przedstawiają twierdzenia i dowody na ich poparcie. Strony mogą ponadto wskazywać podstawy prawne swych żądań i wniosków. Na żądanie prokuratora sąd udziela mu głosu w każdym stanie rozprawy; art. 62 nie stosuje się.

§ 2. Każda ze stron obowiązana jest do złożenia oświadczenia co do twierdzeń strony przeciwnej, dotyczących okoliczności faktycznych.

§ 21. Sąd poucza stronę występującą w sprawie bez adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa o treści art. 162, 207, 217, 229 i 230.

§ 22. Sąd poucza strony o możliwości ugodowego załatwienia sporu, w szczególności w drodze mediacji.

§ 3. Ponadto rozprawa obejmuje, stosownie do okoliczności, postępowanie dowodowe i roztrząsanie jego wyników.

Art. 211. W razie nieobecności strony na rozprawie przewodniczący lub wyznaczony przez niego sędzia sprawozdawca przedstawia jej wnioski, twierdzenia i dowody znajdujące się w aktach sprawy.

Istniejące wersje czasowe art. 212
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 212. § 1. Sąd na rozprawie przez zadawanie pytań stronom dąży do tego, aby strony przytoczyły lub uzupełniły twierdzenia lub dowody na ich poparcie oraz udzieliły wyjaśnień koniecznych dla zgodnego z prawdą ustalenia podstawy faktycznej dochodzonych przez nie praw lub roszczeń. W ten sam sposób sąd dąży do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, które są sporne.

§ 2. W razie uzasadnionej potrzeby przewodniczący może udzielić stronom niezbędnych pouczeń, a stosownie do okoliczności zwraca uwagę na celowość ustanowienia pełnomocnika procesowego.

Istniejące wersje czasowe art. 213
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 213. § 1. Fakty powszechnie znane sąd bierze pod uwagę nawet bez powołania się na nie przez strony.

§ 2. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Art. 214. § 1. Rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli sąd stwierdzi nieprawidłowość w doręczeniu wezwania albo jeżeli nieobecność strony jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć.

§ 2. Sąd może skazać na grzywnę stronę, jeżeli powołała się w złej wierze na nieprawdziwe okoliczności, które skutkowały odroczeniem rozprawy.

§ 3. Jeżeli nieprawdziwe okoliczności, które skutkowały odroczeniem rozprawy, zostały powołane w złej wierze przez pełnomocnika strony, sąd może go skazać na grzywnę.

Art. 2141. § 1. Usprawiedliwienie niestawiennictwa z powodu choroby stron, ich przedstawicieli ustawowych, pełnomocników, świadków i innych uczestników postępowania, wymaga przedstawienia zaświadczenia potwierdzającego niemożność stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie sądu, wystawionego przez lekarza sądowego.

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do osób pozbawionych wolności, których usprawiedliwianie niestawiennictwa z powodu choroby regulują odrębne przepisy.

Art. 215. Rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli sąd postanowi wezwać do wzięcia udziału w sprawie lub zawiadomić o toczącym się procesie osoby, które dotychczas w postępowaniu nie występowały w charakterze powodów lub pozwanych.

Art. 216. Sąd może w celu dokładniejszego wyjaśnienia stanu sprawy zarządzić stawienie się stron lub jednej z nich osobiście albo przez pełnomocnika.

Istniejące wersje czasowe art. 2161
•
2009.06.13
dodany przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.02.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1606
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2161. § 1. Sąd w sprawach dotyczących osoby małoletniego dziecka wysłucha je, jeżeli jego rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala. Wysłuchanie odbywa się poza salą posiedzeń sądowych.

§ 2. Sąd stosownie do okoliczności, rozwoju umysłowego, stanu zdrowia i stopnia dojrzałości dziecka uwzględni jego zdanie i rozsądne życzenia.

Istniejące wersje czasowe art. 2162
•
2024.02.15
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1606
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2162

Istniejące wersje czasowe art. 217
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 217. § 1. Strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej.

§ 2. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

§ 3. Sąd pomija twierdzenia i dowody, jeżeli są powoływane jedynie dla zwłoki lub okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione.

Art. 218. Sąd może zarządzić oddzielną rozprawę co do pozwu głównego i wzajemnego, jako też co do jednego z kilku roszczeń połączonych w jednym pozwie, bądź to głównym, bądź wzajemnym, albo w stosunku do poszczególnych współuczestników.

Art. 219. Sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli są one ze sobą w związku lub mogły być objęte jednym pozwem.

Art. 220. Sąd może ograniczyć rozprawę do poszczególnych zarzutów lub zagadnień wstępnych.

Art. 221. Pozwany nie może odmówić wdania się w spór co do istoty sprawy, chociaż wniósł zarzuty formalne.

Art. 222. Oddalając zarzuty, których uwzględnienie uzasadniałoby odrzucenie pozwu, sąd wyda oddzielne postanowienie i może wstrzymać dalsze rozpoznanie sprawy, aż do uprawomocnienia się tego postanowienia. Oddalenie innych zarzutów formalnych sąd stwierdza w uzasadnieniu orzeczenia kończącego postępowanie, przytaczając powody rozstrzygnięcia.

Istniejące wersje czasowe art. 223
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 223. § 1. Przewodniczący powinien we właściwej chwili skłaniać strony do pojednania, zwłaszcza na pierwszym posiedzeniu, po wstępnym wyjaśnieniu stanowiska stron. Osnowę ugody zawartej przed sądem wciąga się do protokołu rozprawy albo zamieszcza w odrębnym dokumencie stanowiącym część protokołu i stwierdza podpisami stron. Niemożność podpisania ugody sąd stwierdza w protokole.

§ 2. Przepis art. 203 § 4 stosuje się odpowiednio.

Istniejące wersje czasowe art. 224
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 224. § 1. Przewodniczący zamyka rozprawę po przeprowadzeniu dowodów i udzieleniu głosu stronom.

§ 2. Można zamknąć rozprawę również w wypadku, gdy ma być przeprowadzony jeszcze dowód przez sędziego wyznaczonego lub przez sąd wezwany albo gdy ma być przeprowadzony dowód z akt lub wyjaśnień organów administracji publicznej, a rozprawę co do tych dowodów sąd uzna za zbyteczną.

Art. 225. Sąd może zamkniętą rozprawę otworzyć na nowo.

Art. 226. Od zarządzeń przewodniczącego wydanych w toku rozprawy strony mogą odwołać się do sądu.

Istniejące wersje czasowe art. 2261
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2261

Istniejące wersje czasowe art. 2262
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2262

Dział III

Dowody

Rozdział 1

Przedmiot i ocena dowodów

Art. 227. Przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.

Istniejące wersje czasowe art. 228
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 228. § 1. Fakty powszechnie znane nie wymagają dowodu.

§ 2. To samo dotyczy faktów znanych sądowi urzędowo, jednakże sąd powinien na rozprawie zwrócić na nie uwagę stron.

Art. 229. Nie wymagają również dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości.

Art. 230. Gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane.

Art. 231. Sąd może uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów (domniemanie faktyczne).

Art. 232. Strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę.

Art. 233. § 1. Sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

§ 2. Sąd oceni na tej samej podstawie, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę dowodu lub przeszkodom stawianym przez nią w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sądu.

Art. 234. Domniemania ustanowione przez prawo (domniemania prawne) wiążą sąd; mogą być jednak obalone, ilekroć ustawa tego nie wyłącza.

Rozdział 2

Postępowanie dowodowe

Oddział 1

Przepisy ogólne

Istniejące wersje czasowe art. 235
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.07.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 235. § 1. Postępowanie dowodowe odbywa się przed sądem orzekającym, chyba że sprzeciwia się temu charakter dowodu albo wzgląd na poważne niedogodności lub niewspółmierność kosztów w stosunku do przedmiotu sporu. W takich wypadkach sąd orzekający zleci przeprowadzenie dowodu jednemu ze swych członków (sędzia wyznaczony) albo innemu sądowi (sąd wezwany).

§ 2. Jeżeli charakter dowodu się temu nie sprzeciwia, sąd orzekający może postanowić, że jego przeprowadzenie nastąpi przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających dokonanie tej czynności na odległość. Sąd orzekający przeprowadza dowód w obecności sądu wezwanego lub referendarza sądowego w tym sądzie.

§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje urządzeń i środków technicznych umożliwiających przeprowadzenie dowodu na odległość, sposób korzystania z tego rodzaju urządzeń i środków, jak również sposób przechowywania, odtwarzania i kopiowania zapisów dokonanych podczas jego przeprowadzenia, mając na względzie konieczność właściwego zabezpieczenia utrwalonego obrazu lub dźwięku przed utratą dowodu, jego zniekształceniem lub nieuprawnionym ujawnieniem.

Istniejące wersje czasowe art. 2351
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2351

Istniejące wersje czasowe art. 2352
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2352

Istniejące wersje czasowe art. 236
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 236. W postanowieniu o przeprowadzeniu dowodu sąd oznaczy fakty podlegające stwierdzeniu, środek dowodowy i - stosownie do okoliczności - sędziego lub sąd, który ma dowód przeprowadzić, a ponadto, jeżeli to jest możliwe, termin i miejsce przeprowadzenia dowodu. Wyznaczając sędziego, sąd może pozostawić mu oznaczenie terminu przeprowadzenia dowodu.

Art. 237. Niestawiennictwo stron na termin nie wstrzymuje przeprowadzenia dowodu, chyba że obecność stron lub jednej z nich okaże się konieczna.

Istniejące wersje czasowe art. 238
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.07.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 238. § 1. Protokół sporządzony zgodnie z art. 157 § 11, zawierający przebieg postępowania dowodowego przed sędzią wyznaczonym lub przed sądem wezwanym, podpisują, oprócz sędziego i protokolanta, także osoby przesłuchane oraz strony, jeżeli są obecne.

§ 2. Odmowę lub niemożność podpisania stwierdza się w protokole.

Art. 239. Sędzia wyznaczony i sąd wezwany mają w zakresie zleconego im postępowania dowodowego prawa przewodniczącego i prawa sądu orzekającego. Na ich uchybienia strony mogą zwrócić uwagę sądu nie później niż na najbliższej rozprawie.

Istniejące wersje czasowe art. 240
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 240. § 1. Sąd nie jest związany swym postanowieniem dowodowym i może je stosownie do okoliczności uchylić lub zmienić nawet na posiedzeniu niejawnym.

§ 2. Sędzia wyznaczony i sąd wezwany mogą uzupełnić na wniosek strony postanowienie sądu orzekającego przez przesłuchanie nowych świadków na fakty wskazane w tym postanowieniu.

Art. 241. Sąd orzekający może zarządzić powtórzenie lub uzupełnienie postępowania dowodowego.

Art. 242. Jeżeli postępowanie dowodowe napotyka przeszkody o nieokreślonym czasie trwania, sąd może oznaczyć termin, po którego upływie dowód może być przeprowadzony tylko wówczas, gdy nie spowoduje to zwłoki w postępowaniu.

Istniejące wersje czasowe art. 2421
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2421

Istniejące wersje czasowe art. 2422
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2422

Art. 243. Zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne, ilekroć ustawa przewiduje uprawdopodobnienie zamiast dowodu.

Oddział 2

Dokumenty

Istniejące wersje czasowe art. 2431
•
2016.09.08
dodany przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2431

Istniejące wersje czasowe art. 2432
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2432

Istniejące wersje czasowe art. 244
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 244. § 1. Dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone.

§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do dokumentów urzędowych sporządzonych przez organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje pozarządowe w zakresie zleconych im przez ustawę spraw z dziedziny administracji publicznej.

Istniejące wersje czasowe art. 245
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 245. Dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Art. 246. Jeżeli ustawa lub umowa stron wymaga dla czynności prawnej zachowania formy pisemnej, dowód ze świadków lub z przesłuchania stron w sprawie między uczestnikami tej czynności na fakt jej dokonania jest dopuszczalny w wypadku, gdy dokument obejmujący czynność został zagubiony, zniszczony lub zabrany przez osobę trzecią, a jeżeli forma pisemna była zastrzeżona tylko dla celów dowodowych, także w wypadkach określonych w kodeksie cywilnym.

Art. 247. Dowód ze świadków lub z przesłuchania stron przeciwko osnowie lub ponad osnowę dokumentu obejmującego czynność prawną może być dopuszczony między uczestnikami tej czynności tylko w wypadkach, gdy nie doprowadzi to do obejścia przepisów o formie zastrzeżonej pod rygorem nieważności i gdy ze względu na szczególne okoliczności sprawy sąd uzna to za konieczne.

Istniejące wersje czasowe art. 248
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2011.01.02
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 248. § 1. Każdy obowiązany jest przedstawić na zarządzenie sądu w oznaczonym terminie i miejscu dokument znajdujący się w jego posiadaniu i stanowiący dowód faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że dokument zawiera informacje niejawne.

§ 2. Od powyższego obowiązku może uchylić się ten, kto co do okoliczności objętych treścią dokumentu mógłby jako świadek odmówić zeznania albo kto posiada dokument w imieniu osoby trzeciej, która mogłaby z takich samych przyczyn sprzeciwić się przedstawieniu dokumentu. Jednakże i wówczas nie można odmówić przedstawienia dokumentu, gdy jego posiadacz lub osoba trzecia obowiązani są do tego względem chociażby jednej ze stron albo gdy dokument wystawiony jest w interesie strony, która żąda przeprowadzenia dowodu. Strona nie może ponadto odmówić przedstawienia dokumentu, jeżeli szkoda, na którą byłaby przez to narażona, polega na przegraniu procesu.

Art. 249. § 1. W sprawach dotyczących przedsiębiorstwa handlowego lub przemysłowego, w razie powołania się jednej ze stron na księgi i dokumenty przedsiębiorstwa, należy je przedstawić sądowi, jeżeli sąd uzna wyciąg za niewystarczający.

§ 2. Gdy zachodzi istotna trudność w dostarczeniu ksiąg do sądu, sąd może przejrzeć je na miejscu lub zlecić sędziemu wyznaczonemu ich przejrzenie i sporządzenie niezbędnych wyciągów.

Istniejące wersje czasowe art. 250
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 250. § 1. Jeżeli dokument znajduje się w aktach organu, o którym mowa w art. 244 § 1, wystarczy przedstawić urzędowo poświadczony przez ten organ odpis lub wyciąg z dokumentu. Sąd zażąda udzielenia odpisu lub wyciągu, jeżeli strona sama uzyskać go nie może.

§ 2. Gdy sąd uzna za konieczne przejrzenie oryginału dokumentu, może zarządzić, by go dostarczono na rozprawę, albo przejrzeć go na miejscu przez sędziego wyznaczonego lub przez cały skład sądu.

Art. 251. Za nieuzasadnioną odmowę przedstawienia dokumentu przez osobę trzecią sąd, po wysłuchaniu jej oraz stron co do zasadności odmowy, skaże osobę trzecią na grzywnę. Osoba trzecia ma prawo żądać zwrotu wydatków połączonych z przedstawieniem dokumentu.

Art. 252. Strona, która zaprzecza prawdziwości dokumentu urzędowego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenia organu, od którego dokument ten pochodzi, są niezgodne z prawdą, powinna okoliczności te udowodnić.

Art. 253. Jeżeli strona zaprzecza prawdziwości dokumentu prywatnego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenie osoby, która je podpisała, od niej nie pochodzi, obowiązana jest okoliczności te udowodnić. Jeżeli jednak spór dotyczy dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać.

Istniejące wersje czasowe art. 254
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 254. § 1. Badania prawdziwości pisma dokonuje się z udziałem lub bez udziału biegłych, zwłaszcza przez porównanie pisma na zakwestionowanym dokumencie z pismem tej samej osoby na innych dokumentach niewątpliwie prawdziwych. Sąd w razie potrzeby może wezwać osobę, od której pismo pochodzi, na termin wyznaczony, w celu napisania podyktowanych jej wyrazów.

§ 2. Od obowiązku złożenia próby pisma zwolniony jest ten, kto na zapytanie, czy pismo na dokumencie jest prawdziwe, mógłby jako świadek odmówić zeznania.

§ 3. Sąd może zastosować do osoby trzeciej, która nie wykonała zarządzeń sądu wydanych w myśl paragrafów poprzedzających, takie same środki przymusowe, jak wobec świadków.

§ 4. Osoba trzecia może na równi ze świadkiem żądać zwrotu wydatków koniecznych związanych ze stawiennictwem do sądu, a ponadto wynagrodzenia za utratę zarobku.

Art. 255. Strona, która w złej wierze lub lekkomyślnie zgłosiła zarzuty przewidziane w art. 252 i 253, podlega karze grzywny.

Art. 256. Sąd może zażądać, aby dokument w języku obcym był przełożony przez tłumacza przysięgłego.

Art. 257. Sąd oceni na podstawie okoliczności poszczególnego wypadku, czy i o ile dokument zachowuje moc dowodową pomimo przekreśleń, podskrobań lub innych uszkodzeń.

Oddział 3

Zeznania świadków

Istniejące wersje czasowe art. 258
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 258. Strona powołująca się na dowód ze świadków obowiązana jest dokładnie oznaczyć fakty, które mają być zeznaniami poszczególnych świadków stwierdzone, i wskazać świadków, tak by wezwanie ich do sądu było możliwe.

Istniejące wersje czasowe art. 259
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2011.01.02
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2261
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 259. Świadkami nie mogą być:

    1) osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń;

    2) wojskowi i urzędnicy niezwolnieni od zachowania w tajemnicy informacji niejawnych o klauzuli "zastrzeżone" lub "poufne", jeżeli ich zeznanie miałoby być połączone z jej naruszeniem;

    3) przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogą być przesłuchane w charakterze strony jako organy osoby prawnej lub innej organizacji mającej zdolność sądową;

    4) współuczestnicy jednolici.

Art. 2591. Mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.

Art. 260. Współuczestnik sporu, niebędący współuczestnikiem jednolitym, może być świadkiem co do faktów dotyczących wyłącznie innego współuczestnika.

Art. 261. § 1. Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonków stron, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również osób pozostających ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód.

§ 2. Świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich, wymienionych w paragrafie poprzedzającym, na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Duchowny może odmówić zeznań co do faktów powierzonych mu na spowiedzi.

Art. 262. Sąd, wzywając świadka, wymieni w wezwaniu imię, nazwisko i zamieszkanie wezwanego, miejsce i czas przesłuchania, nazwiska stron i przedmiot sprawy oraz zwięzłą osnowę przepisów o karach za pogwałcenie obowiązków świadka, a ponadto o zwrocie wydatków koniecznych, związanych ze stawiennictwem do sądu, oraz o wynagrodzeniu za utratę zarobku.

Istniejące wersje czasowe art. 263
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 263. Przesłuchanie osób dotkniętych chorobą lub kalectwem odbywa się w miejscu, gdzie przebywają, jeżeli nie mogą go opuścić.

Istniejące wersje czasowe art. 2631
•
2024.03.14
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2631

Art. 264. Kolejność przesłuchania świadków oznacza przewodniczący. Świadkowie, którzy nie złożyli jeszcze zeznań, nie mogą być obecni przy przesłuchaniu innych świadków.

Art. 265. § 1. Do przesłuchania świadka niewładającego dostatecznie językiem polskim sąd może przybrać tłumacza.

§ 2. Do tłumaczy stosuje się odpowiednio przepisy o biegłych. Pracownik organów wymiaru sprawiedliwości może pełnić obowiązki tłumacza bez składania przyrzeczenia, lecz z powołaniem się na ślubowanie służbowe.

Istniejące wersje czasowe art. 266
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 266. § 1. Przed przesłuchaniem świadka uprzedza się go o prawie odmowy zeznań i odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań.

§ 2. Przesłuchanie rozpoczyna się od zadania świadkowi pytań dotyczących jego osoby oraz stosunku do stron.

§ 3. Jeżeli świadek ma składać zeznania, przewodniczący odbiera od niego przyrzeczenie, po pouczeniu go o znaczeniu tego aktu.

Art. 267. Nie składają przyrzeczenia świadkowie małoletni, którzy nie ukończyli lat siedemnastu, oraz osoby skazane wyrokiem prawomocnym za fałszywe zeznania. Inni świadkowie mogą być za zgodą stron zwolnieni przez sąd od złożenia przyrzeczenia.

Art. 268. Brzmienie przyrzeczenia jest następujące: "Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem przyrzekam uroczyście, że będę mówił szczerą prawdę, niczego nie ukrywając z tego, co mi jest wiadome".

Istniejące wersje czasowe art. 269
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 269. § 1. Świadek składa przyrzeczenie, powtarzając za sędzią lub odczytując na głos tekst przyrzeczenia, przy czym wszyscy - z wyjątkiem sędziów - stoją.

§ 2. Niemi i głusi składają przyrzeczenie przez podpisanie jego tekstu lub przy pomocy biegłego.

Istniejące wersje czasowe art. 270
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 270. W razie powtórnego przesłuchania świadka przypomina mu się poprzednio złożone przyrzeczenie.

Art. 271. § 1. Świadek składa zeznanie ustnie, zaczynając od odpowiedzi na pytania przewodniczącego, co i z jakiego źródła wiadomo mu w sprawie, po czym sędziowie i strony mogą w tymże przedmiocie zadawać mu pytania.

§ 2. Niemi i głusi składają zeznania na piśmie lub przy pomocy biegłego.

Istniejące wersje czasowe art. 2711
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2711

Art. 272. Świadkowie, których zeznania przeczą sobie wzajemnie, mogą być konfrontowani.

Istniejące wersje czasowe art. 2721
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2721

Istniejące wersje czasowe art. 273
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.07.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 273. § 1. Zeznanie świadka, po zapisaniu do protokołu, sporządzonego zgodnie z art. 157 § 11, będzie mu odczytane i stosownie do okoliczności na podstawie jego uwag uzupełnione i sprostowane.

§ 2. Świadek może oddalić się z sądu nie wcześniej niż po uzyskaniu na to zezwolenia przewodniczącego.

Art. 274. § 1. Za nieusprawiedliwione niestawiennictwo sąd skaże świadka na grzywnę, po czym wezwie go powtórnie, a w razie ponownego niestawiennictwa skaże go na ponowną grzywnę i może zarządzić jego przymusowe sprowadzenie.

§ 2. Przepis paragrafu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do świadka, który oddalił się bez zezwolenia przewodniczącego.

Istniejące wersje czasowe art. 275
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 275. Świadek w ciągu tygodnia od daty doręczenia mu postanowienia skazującego go na grzywnę lub na pierwszym posiedzeniu, na które zostanie wezwany, może usprawiedliwić swe niestawiennictwo. W razie usprawiedliwienia niestawiennictwa sąd zwolni świadka od grzywny i od przymusowego sprowadzenia. Postanowienia sądu mogą zapaść na posiedzeniu niejawnym.

Art. 276. § 1. Za nieuzasadnioną odmowę zeznań lub przyrzeczenia sąd, po wysłuchaniu obecnych stron co do zasadności odmowy, skaże świadka na grzywnę.

§ 2. Niezależnie od powyższej grzywny sąd może nakazać aresztowanie świadka na czas nieprzekraczający tygodnia. Sąd uchyli areszt, jeżeli świadek złoży zeznanie lub przyrzeczenie albo jeżeli sprawę ukończono w instancji, w której dowód z tego świadka został dopuszczony.

Istniejące wersje czasowe art. 2761
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2138
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2761. W razie uchybienia przez żołnierza w czynnej służbie wojskowej obowiązkom, o których mowa w art. 274 i 276, sąd, zamiast skazać żołnierza na grzywnę, występuje do dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz ten pełni służbę, z wnioskiem o pociągnięcie go do odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Art. 277. Świadek ma prawo żądać zwrotu wydatków koniecznych, związanych ze stawiennictwem do sądu, a ponadto wynagrodzenia za utratę zarobku. Przewodniczący może przyznać świadkowi zaliczkę na koszty podróży i na utrzymanie w miejscu przesłuchania.

Oddział 4

Opinia biegłych

Istniejące wersje czasowe art. 278
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 278. § 1. W wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii.

§ 2. Sąd orzekający może pozostawić prawo wyboru biegłego sędziemu wyznaczonemu lub sądowi wezwanemu.

§ 3. Sąd oznaczy, czy opinia ma być przedstawiona ustnie, czy na piśmie.

Istniejące wersje czasowe art. 2781
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2781

Istniejące wersje czasowe art. 279
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 279. Dopuszczenie dowodu z biegłych może nastąpić na posiedzeniu niejawnym po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru.

Istniejące wersje czasowe art. 280
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 280. Osoba wyznaczona na biegłego może nie przyjąć włożonego na nią obowiązku z przyczyn, jakie uprawniają świadka do odmowy zeznań, a ponadto z powodu przeszkody, która uniemożliwia jej wydanie opinii.

Istniejące wersje czasowe art. 281
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 281. Aż do ukończenia czynności biegłego strona może żądać jego wyłączenia z przyczyn, z jakich można żądać wyłączenia sędziego. Gdy strona zgłasza wniosek o wyłączenie biegłego po rozpoczęciu przez niego czynności, obowiązana jest uprawdopodobnić, że przyczyna wyłączenia powstała później lub że przedtem nie była jej znana.

Istniejące wersje czasowe art. 282
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 282. § 1. Biegły składa przed rozpoczęciem czynności przyrzeczenie w następującym brzmieniu: "Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem przyrzekam uroczyście, że powierzone mi obowiązki biegłego wykonam z całą sumiennością i bezstronnością".

§ 2. Poza tym do przyrzeczenia biegłych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące przyrzeczenia świadków.

Istniejące wersje czasowe art. 283
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 283. § 1. Biegły nie składa przyrzeczenia, gdy obie strony wyrażą na to zgodę.

§ 2. Biegły sądowy stały składa przyrzeczenie tylko przy objęciu stanowiska, w poszczególnych zaś sprawach powołuje się na nie.

Istniejące wersje czasowe art. 284
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 284. Sąd może zarządzić okazanie biegłemu akt sprawy i przedmiotu oględzin oraz zarządzić, aby brał udział w postępowaniu dowodowym.

Art. 285. § 1. Opinia biegłego powinna zawierać uzasadnienie.

§ 2. Biegli mogą złożyć opinię łączną.

§ 3. Jeżeli biegły nie może na razie udzielić wyczerpującej opinii, sąd wyznaczy termin dodatkowy do jej przedstawienia.

Istniejące wersje czasowe art. 286
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 286. Sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych.

Art. 287. Za nieusprawiedliwione niestawiennictwo, za nieuzasadnioną odmowę złożenia przyrzeczenia lub opinii albo za nieusprawiedliwione opóźnienie złożenia opinii sąd skaże biegłego na grzywnę.

Istniejące wersje czasowe art. 288
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 288. Biegły ma prawo żądać wynagrodzenia za stawiennictwo do sądu i wykonaną pracę. Przewodniczący może przyznać biegłemu zaliczkę na poczet wydatków.

Istniejące wersje czasowe art. 289
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 289. Do wezwania i przesłuchania biegłych stosuje się ponadto odpowiednio przepisy o świadkach, z wyjątkiem przepisów o przymusowym sprowadzeniu.

Istniejące wersje czasowe art. 290
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 290. § 1. Sąd może zażądać opinii odpowiedniego instytutu naukowego lub naukowo-badawczego. Sąd może zażądać od instytutu dodatkowych wyjaśnień bądź pisemnych, bądź ustnych przez wyznaczoną do tego osobę, może też zarządzić złożenie dodatkowej opinii przez ten sam lub inny instytut.

§ 2. W opinii instytutu należy wskazać osoby, które przeprowadziły badanie i wydały opinię.

Istniejące wersje czasowe art. 2901
•
2016.01.01
dodany przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1418
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 2901. § 1. W sprawach rodzinnych i opiekuńczych sąd może zażądać opinii opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów.

§ 2. Sąd może zażądać od opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów dodatkowych wyjaśnień bądź pisemnych, bądź ustnych przez wyznaczoną do tego osobę, może też zarządzić złożenie dodatkowej opinii przez ten sam lub inny opiniodawczy zespół sądowych specjalistów.

§ 3. W opinii opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów należy wskazać osoby, które przeprowadziły badanie i wydały opinię.

Art. 291. Instytut naukowy lub naukowo-badawczy może żądać wynagrodzenia za wykonaną pracę i za stawiennictwo swoich przedstawicieli.

Oddział 5

Oględziny

Art. 292. Sąd może zarządzić oględziny bez udziału lub z udziałem biegłych, a stosownie do okoliczności - również w połączeniu z przesłuchaniem świadków.

Art. 293. Przepisy o obowiązku przedstawienia dokumentu stosuje się odpowiednio do przedstawienia przedmiotu oględzin. Jeżeli rodzaj przedmiotu na to pozwala i nie jest to połączone ze znacznymi kosztami, należy przedmiot oględzin dostarczyć do sądu.

Art. 294. Jeżeli przedmiot oględzin jest w posiadaniu osoby trzeciej, a oględziny mają być dokonane w miejscu, gdzie przedmiot znajduje się, osoba ta powinna być wezwana na termin oględzin i obowiązana jest ułatwić dostęp do przedmiotu.

Art. 295. § 1. Osoba trzecia w ciągu dni trzech od doręczenia jej wezwania może z ważnych przyczyn żądać od sądu wzywającego zaniechania oględzin.

§ 2. Przed rozpoznaniem żądania osoby trzeciej sąd nie przystąpi do oględzin.

Art. 296. Osobę trzecią, która bez uzasadnionych przyczyn nie zastosowała się do zarządzeń w przedmiocie oględzin, sąd skaże na grzywnę.

Art. 297. Osoba trzecia wezwana na termin oględzin ma prawo żądać zwrotu wydatków koniecznych, związanych ze stawiennictwem do sądu, oraz wynagrodzenia za utratę zarobku na równi ze świadkiem, a ponadto zwrotu wydatków połączonych z dostarczeniem przedmiotu oględzin.

Art. 298. Oględziny osoby mogą odbyć się tylko za jej zgodą.

Oddział 6

Przesłuchanie stron

Istniejące wersje czasowe art. 299
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 299. Jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, sąd dla wyjaśnienia tych faktów może dopuścić dowód z przesłuchania stron.

Art. 300. § 1. Za osobę prawną sąd przesłuchuje osoby wchodzące w skład organu uprawnionego do jej reprezentowania, przy czym sąd decyduje, czy przesłuchać wszystkie te osoby, czy też tylko niektóre z  nich.

§ 2. Za Skarb Państwa sąd może przesłuchać w charakterze strony osoby powołane do reprezentowania państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, lub inne wskazane osoby.

Istniejące wersje czasowe art. 301
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 301. Jeżeli powództwo jest wytoczone przez prokuratora lub organizację pozarządową na rzecz oznaczonej osoby, przesłuchuje się w charakterze strony powodowej tę osobę, chociażby nie przystąpiła ona do sprawy.

Art. 302. § 1. Gdy z przyczyn natury faktycznej lub prawnej przesłuchać można co do okoliczności spornych jedną tylko stronę, sąd oceni, czy mimo to należy przesłuchać tę stronę, czy też dowód ten pominąć w zupełności. Sąd postąpi tak samo, gdy druga strona lub niektórzy ze współuczestników nie stawili się na przesłuchanie stron lub odmówili zeznań.

§ 2. W sprawach osób znajdujących się pod władzą rodzicielską, opieką lub kuratelą od uznania sądu zależy przesłuchanie bądź samej strony, bądź jej przedstawiciela ustawowego, bądź też obojga.

Art. 303. Sąd przesłucha najpierw strony bez odbierania przyrzeczenia. Jeżeli przesłuchanie to nie wyświetli dostatecznie faktów, sąd może przesłuchać według swego wyboru jedną ze stron ponownie, po uprzednim odebraniu od niej przyrzeczenia. Przesłuchanie jednej ze stron co do pewnego faktu z odebraniem od niej przyrzeczenia nie wyłącza takiego przesłuchania drugiej strony co do innego faktu.

Istniejące wersje czasowe art. 304
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.03.14
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 304. Przed przystąpieniem do przesłuchania sąd uprzedza strony, że obowiązane są zeznawać prawdę i że stosownie do okoliczności mogą być przesłuchane ponownie po odebraniu od nich przyrzeczenia. Przed odebraniem przyrzeczenia sąd uprzedza stronę o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań. Poza tym do przesłuchania stron i składania przyrzeczenia stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące świadków, z wyjątkiem przepisów o środkach przymusowych.

Oddział 7

Inne środki dowodowe

Art. 305. Sąd może dopuścić dowód z grupowego badania krwi.

Art. 306. Pobranie krwi w celu jej badania może nastąpić tylko za zgodą osoby, której krew ma być pobrana, a jeżeli osoba ta nie ukończyła trzynastu lat lub jest ubezwłasnowolniona całkowicie - za zgodą jej przedstawiciela ustawowego.

Art. 307. § 1. W celu przeprowadzenia dowodu z grupowego badania krwi sąd zwraca się do biegłego o pobranie krwi, zbadanie jej i złożenie sprawozdania o wynikach badania łącznie z końcową opinią.

§ 2. Sprawozdanie z grupowego badania krwi powinno zawierać stwierdzenie, czy sprawdzono należycie tożsamość osób, których krew pobrano, oraz wskazanie sposobu przeprowadzenia badania. Sprawozdanie powinno być podpisane przez osobę, która przeprowadziła badanie, a jeżeli krew została pobrana przez inną osobę, pobranie krwi powinno być stwierdzone jej podpisem.

§ 3. Pobranie krwi i przesłanie jej do instytutu, o jakim mowa w art. 290, można zlecić biegłemu miejsca zamieszkania stron lub siedziby sądu.

Istniejące wersje czasowe art. 308
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 308. § 1. Sąd może dopuścić dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki.

§ 2. Dowody, o których mowa w paragrafie poprzedzającym, sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów.

Art. 309. Sposób przeprowadzenia dowodu innymi środkami dowodowymi niż wymienione w artykułach poprzedzających określi sąd zgodnie z ich charakterem, stosując odpowiednio przepisy o dowodach.

Rozdział 3

Zabezpieczenie dowodów

Art. 310. Przed wszczęciem postępowania na wniosek, a w toku postępowania również z urzędu, można zabezpieczyć dowód, gdy zachodzi obawa, że jego przeprowadzenie stanie się niewykonalne lub zbyt utrudnione, albo gdy z innych przyczyn zachodzi potrzeba stwierdzenia istniejącego stanu rzeczy.

Art. 311. Wniosek o zabezpieczenie dowodu składa się w sądzie właściwym do rozpoznania sprawy, a w wypadkach niecierpiących zwłoki lub gdy postępowanie nie zostało jeszcze wszczęte, w sądzie rejonowym, w którego okręgu dowód ma być przeprowadzony.

Art. 312. Wniosek powinien zawierać:

    1) oznaczenie wnioskodawcy i przeciwnika oraz innych osób zainteresowanych, jeżeli są znane;

    2) wskazanie faktów oraz dowodów;

    3) przyczyny uzasadniające potrzebę zabezpieczenia dowodu.

Art. 313. Zabezpieczenie dowodu może być dopuszczone bez wezwania przeciwnika tylko w wypadkach niecierpiących zwłoki albo gdy przeciwnik nie może być wskazany lub gdy miejsce jego pobytu nie jest znane.

Art. 314. Sąd wzywa zainteresowanych na termin wyznaczony do przeprowadzenia dowodu; jednakże w wypadkach niecierpiących zwłoki przeprowadzenie dowodu może być rozpoczęte nawet przed doręczeniem wezwania przeciwnikowi.

Art. 315. § 1. Strony mają prawo wskazywać przed sądem orzekającym uchybienia popełnione przy zabezpieczeniu dowodu.

§ 2. (uchylony)

Dział IV

Orzeczenia

Rozdział 1

Wyroki

Oddział 1

Wydanie wyroku

Art. 316. § 1. Po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy; w szczególności zasądzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy.

§ 2. Rozprawa powinna być otwarta na nowo, jeżeli istotne okoliczności ujawniły się dopiero po jej zamknięciu.

Art. 317. § 1. Sąd może wydać wyrok częściowy, jeżeli nadaje się do rozstrzygnięcia tylko część żądania lub niektóre z żądań pozwu; to samo dotyczy powództwa wzajemnego.

§ 2. Na tej samej podstawie sąd może wydać wyrok częściowy, rozstrzygając o całości żądania powództwa głównego lub wzajemnego.

Art. 318. § 1. Sąd, uznając roszczenie za usprawiedliwione w zasadzie, może wydać wyrok wstępny tylko co do samej zasady, co do spornej zaś wysokości żądania - zarządzić bądź dalszą rozprawę, bądź jej odroczenie.

§ 2. W razie zarządzenia dalszej rozprawy, wyrok co do wysokości żądania, jak również rozstrzygnięcie co do kosztów może zapaść dopiero po uprawomocnieniu się wyroku wstępnego.

Art. 319. Jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.

Istniejące wersje czasowe art. 3191
•
2016.09.08
dodany przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3191

Art. 320. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.

Art. 321. § 1. Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie.

§ 2. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 322
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 322. Jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy o dożywocie sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub nader utrudnione, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Art. 323. Wyrok może być wydany jedynie przez sędziów, przed którymi odbyła się rozprawa poprzedzająca bezpośrednio wydanie wyroku.

Istniejące wersje czasowe art. 324
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.10.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1579
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 324. § 1. Sąd wydaje wyrok po niejawnej naradzie sędziów. Narada obejmuje dyskusję, głosowanie nad mającym zapaść orzeczeniem i zasadniczymi powodami rozstrzygnięcia albo uzasadnieniem, jeżeli ma być wygłoszone, oraz spisanie sentencji wyroku.

§ 2. Przewodniczący zbiera głosy sędziów według ich starszeństwa służbowego, a ławników według ich wieku, poczynając od najmłodszego, sam zaś głosuje ostatni. Sprawozdawca, jeżeli jest wyznaczony, głosuje pierwszy. Wyrok zapada większością głosów. Sędzia, który przy głosowaniu nie zgodził się z większością, może przy podpisywaniu sentencji zgłosić zdanie odrębne i obowiązany jest uzasadnić je na piśmie przed podpisaniem uzasadnienia. W razie zgłoszenia zdania odrębnego nie wygłasza się uzasadnienia.

§ 3. Sentencję wyroku podpisuje cały skład sądu.

Istniejące wersje czasowe art. 325
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.09.11
 
Dz. U. z 2017 r. poz. 1727
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 325. Sentencja wyroku powinna zawierać wymienienie sądu, sędziów, protokolanta oraz prokuratora, jeżeli brał udział w sprawie, datę i miejsce rozpoznania sprawy i wydania wyroku, wymienienie stron i oznaczenie przedmiotu sprawy oraz rozstrzygnięcie sądu o żądaniach stron.

Istniejące wersje czasowe art. 326
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 326. § 1. Ogłoszenie wyroku powinno nastąpić na posiedzeniu, na którym zamknięto rozprawę. Jednakże w sprawie zawiłej sąd może odroczyć ogłoszenie wyroku tylko jeden raz na czas do dwóch tygodni. W postanowieniu o odroczeniu sąd powinien wyznaczyć termin ogłoszenia wyroku i ogłosić go niezwłocznie po zamknięciu rozprawy.

§ 2. Ogłoszenie wyroku następuje na posiedzeniu jawnym. Nieobecność stron nie wstrzymuje ogłoszenia. Jeżeli ogłoszenie było odroczone, może go dokonać sam przewodniczący lub sędzia sprawozdawca.

§ 3. Ogłoszenia wyroku dokonuje się przez odczytanie sentencji (ogłoszenie sentencji). Po ogłoszeniu sentencji przewodniczący lub sędzia sprawozdawca podaje ustnie zasadnicze powody rozstrzygnięcia albo wygłasza uzasadnienie, może jednak tego zaniechać, jeżeli sprawa była rozpoznawana przy drzwiach zamkniętych.

Istniejące wersje czasowe art. 3261
•
2023.07.01
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3261

Istniejące wersje czasowe art. 327
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2261
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 327. § 1. Stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, obecnej przy ogłoszeniu wyroku, przewodniczący udzieli wskazówek co do sposobu i terminów wniesienia środka zaskarżenia. Jeżeli zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych jest obowiązkowe, należy pouczyć stronę o treści przepisów o obowiązkowym zastępstwie oraz o skutkach niezastosowania się do tych przepisów.

§ 2. Stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego, która na skutek pozbawienia wolności była nieobecna przy ogłoszeniu wyroku, sąd z urzędu w ciągu tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku doręcza odpis jego sentencji z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia.

Istniejące wersje czasowe art. 3271
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3271

Istniejące wersje czasowe art. 328
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 328. § 1. Uzasadnienie wyroku sporządza się pisemnie na wniosek strony o doręczenie wyroku z uzasadnieniem zgłoszony w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji, a w przypadku, o którym mowa w art. 327 § 2 - od dnia doręczenia sentencji. Wniosek spóźniony sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym. Sąd sporządza uzasadnienie wyroku również wówczas, gdy wyrok został zaskarżony w ustawowym terminie oraz gdy wniesiono skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, chyba że uzasadnienie zostało wygłoszone.

§ 11. Jeżeli przebieg posiedzenia jest utrwalany za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk, uzasadnienie może być wygłoszone po ogłoszeniu sentencji wyroku i utrwalone za pomocą tego urządzenia, o czym przewodniczący uprzedza przed wygłoszeniem uzasadnienia. W razie wygłoszenia uzasadnienia na posiedzeniu nie podaje się odrębnie zasadniczych powodów rozstrzygnięcia.

§ 2. Uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Istniejące wersje czasowe art. 329
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 329. Pisemne uzasadnienie wyroku albo transkrypcję wygłoszonego uzasadnienia sporządza się w terminie dwutygodniowym od dnia zgłoszenia wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, a gdy wniosek taki nie był zgłoszony - od dnia zaskarżenia wyroku lub wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. W sprawie zawiłej, w razie niemożności sporządzenia pisemnego uzasadnienia w terminie, prezes sądu może przedłużyć ten termin na czas oznaczony, nie dłuższy niż trzydzieści dni.

Istniejące wersje czasowe art. 330
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 330. § 1. W sprawach rozstrzyganych w składzie trzech sędziów zawodowych uzasadnienie wyroku podpisują sędziowie, którzy brali udział w jego wydaniu. Jeżeli którykolwiek z sędziów nie może podpisać uzasadnienia, przewodniczący lub najstarszy służbą sędzia zaznacza na wyroku przyczynę braku podpisu.

§ 2. Uzasadnienie wyroku w sprawie rozpoznawanej z udziałem ławników podpisuje tylko przewodniczący. W razie złożenia zdania odrębnego uzasadnienie wyroku podpisuje przewodniczący wraz z ławnikami.

Istniejące wersje czasowe art. 331
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2261
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 331. § 1. Wyrok z uzasadnieniem doręcza się tylko tej stronie, która zgłosiła wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem.

§ 2. Jeżeli uzasadnienie zostało wygłoszone na posiedzeniu, stronie, która w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji, a w przypadku, o którym mowa w art. 327 § 2 - od dnia doręczenia sentencji, zgłosiła wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem doręcza się wyrok wraz z transkrypcją uzasadnienia. Wniosek spóźniony sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym. Doręczenie wyroku z transkrypcją uzasadnienia jest równoznaczne z doręczeniem wyroku z uzasadnieniem.

Istniejące wersje czasowe art. 3311
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3311

Istniejące wersje czasowe art. 332
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 332. § 1. Sąd jest związany wydanym wyrokiem od chwili jego ogłoszenia.

§ 2. Jednakże w razie cofnięcia pozwu przed uprawomocnieniem się wyroku i przed jego zaskarżeniem z jednoczesnym zrzeczeniem się dochodzonego roszczenia, a za zgodą pozwanego również bez takiego zrzeczenia się, sąd pierwszej instancji uchyli swój wyrok i postępowanie w sprawie umorzy, jeżeli uzna cofnięcie takie za dopuszczalne. Postanowienie sądu w tym przedmiocie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

Oddział 2

Natychmiastowa wykonalność wyroków

Istniejące wersje czasowe art. 333
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 333. § 1. Sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli:

    1) zasądza alimenty - co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące;

    2) zasądza roszczenie uznane przez pozwanego;

    3) wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny.

§ 2. Sąd może nadać wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza należność z wekslu, czeku, warrantu, rewersu, dokumentu urzędowego lub dokumentu prywatnego, którego prawdziwość nie została zaprzeczona, oraz jeżeli uwzględnia powództwo o naruszenie posiadania.

§ 3. Sąd może również na wniosek nadać wyrokowi nadającemu się do wykonania w drodze egzekucji rygor natychmiastowej wykonalności, gdyby opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę.

Art. 334. § 1. Sąd może uzależnić natychmiastową wykonalność wyroku od złożenia przez powoda stosownego zabezpieczenia.

§ 2. Zabezpieczenie może polegać również na wstrzymaniu wydania powodowi rzeczy odebranych pozwanemu lub sum pieniężnych po ich wyegzekwowaniu albo na wstrzymaniu sprzedaży zajętego majątku ruchomego.

§ 3. Sprzedaż lub przejęcie na własność zajętej nieruchomości wstrzymuje się z urzędu do czasu uprawomocnienia się wyroku.

§ 4. Zabezpieczenie nie może być zarządzone co do należności alimentacyjnych w granicach, w jakich sąd nadaje wyrokowi zasądzającemu te należności rygor natychmiastowej wykonalności z urzędu.

Art. 335. § 1. Natychmiastowa wykonalność nie będzie orzeczona nawet za zabezpieczeniem, jeżeli wskutek wykonania wyroku mogłaby wyniknąć dla pozwanego niepowetowana szkoda. Przepisu tego nie stosuje się do wyroków zasądzających alimenty w granicach, w jakich sąd nadaje wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności z urzędu.

§ 2. Natychmiastowa wykonalność nie będzie również orzeczona nawet za zabezpieczeniem w sprawach przeciwko Skarbowi Państwa.

Art. 336. Rygor natychmiastowej wykonalności obowiązuje od chwili ogłoszenia wyroku lub postanowienia, którym go nadano, a gdy ogłoszenia nie było - od chwili podpisania sentencji orzeczenia.

Art. 337. Natychmiastowa wykonalność wyroku wygasa z chwilą ogłoszenia, a jeżeli nie było ogłoszenia, z chwilą podpisania sentencji orzeczenia zmieniającego albo uchylającego wyrok lub postanowienie o natychmiastowej wykonalności wyroku - w takim zakresie, w jakim nastąpiła zmiana lub uchylenie.

Art. 338. § 1. Uchylając lub zmieniając wyrok, któremu nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, sąd na wniosek pozwanego orzeka w orzeczeniu kończącym postępowanie o zwrocie spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia lub o przywróceniu poprzedniego stanu.

§ 2. Przepis paragrafu poprzedzającego nie wyłącza możliwości dochodzenia w osobnym procesie naprawienia szkody poniesionej wskutek wykonania wyroku.

Oddział 3

Wyroki zaoczne

Istniejące wersje czasowe art. 339
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 339. § 1. Jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w  rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny.

§ 2. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

§ 3. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 340
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 340. Wyrok wydany w nieobecności pozwanego nie będzie zaoczny, jeżeli pozwany żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności albo składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie.

Art. 341. W razie nienadejścia dowodu doręczenia na dzień rozprawy sąd może w ciągu następnych dwóch tygodni wydać na posiedzeniu niejawnym wyrok zaoczny, jeżeli w tym czasie otrzyma dowód doręczenia. Wyrok taki wiąże sąd od chwili podpisania sentencji.

Istniejące wersje czasowe art. 342
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 342. Wyrok zaoczny sąd uzasadnia, gdy powództwo zostało oddalone w całości lub w części, a powód zażądał uzasadnienia w ciągu tygodnia od doręczenia mu wyroku, albo gdy powód, który żądania takiego nie zgłosił, wniósł apelację w przepisanym terminie.

Istniejące wersje czasowe art. 343
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 343. Wyroki zaoczne doręcza się z urzędu obu stronom z pouczeniem o przysługujących im środkach zaskarżenia. Pozwanego poucza się także o treści art. 344 § 2 zdanie drugie.

Art. 3431. Jeżeli po wydaniu wyroku zaocznego okaże się, że pozwany w chwili wniesienia pozwu nie miał zdolności sądowej, zdolności procesowej albo organu powołanego do jego reprezentowania, a braki te nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie zgodnie z przepisami kodeksu, sąd z urzędu uchyla wyrok zaoczny i wydaje odpowiednie postanowienie.

Istniejące wersje czasowe art. 344
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 344. § 1. Pozwany, przeciwko któremu zapadł wyrok zaoczny, może złożyć sprzeciw w ciągu dwóch tygodni od doręczenia mu wyroku.

§ 2. W piśmie zawierającym sprzeciw pozwany powinien przytoczyć zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

§ 3. Sprzeciw złożony po terminie oraz sprzeciw, którego braków strona w wyznaczonym terminie nie uzupełniła, a także sprzeciw nieopłacony, sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym.

Istniejące wersje czasowe art. 345
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 345. Jeżeli sprzeciw został złożony prawidłowo, przewodniczący wyznacza termin rozprawy i zarządza doręczenie sprzeciwu powodowi.

Istniejące wersje czasowe art. 346
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 771
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 346. § 1. Na wniosek pozwanego sąd zawiesi rygor natychmiastowej wykonalności nadany wyrokowi zaocznemu, jeżeli wyrok ten został wydany z naruszeniem przepisów o dopuszczalności jego wydania albo jeżeli pozwany uprawdopodobni, że jego niestawiennictwo było niezawinione, a przedstawione w sprzeciwie okoliczności wywołują wątpliwości co do zasadności wyroku zaocznego. Zawieszając wykonalność wyroku, sąd może zarządzić środki zabezpieczenia w myśl oddziału poprzedzającego.

§ 2. Wniosek o zawieszenie natychmiastowej wykonalności sąd może rozstrzygnąć na posiedzeniu niejawnym.

Art. 347. Po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd wydaje wyrok, którym wyrok zaoczny w całości lub części utrzymuje w mocy albo uchyla go i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Przepis art. 332 § 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 348. Koszty rozprawy zaocznej i sprzeciwu ponosi pozwany, choćby następnie wyrok zaoczny został uchylony, chyba że niestawiennictwo pozwanego było niezawinione lub że nie dołączono do akt nadesłanych do sądu przed rozprawą wyjaśnień pozwanego.

Art. 349. § 1. W razie cofnięcia sprzeciwu sąd, jeżeli uzna, że cofnięcie jest dopuszczalne, umarza postępowanie wywołane wniesieniem sprzeciwu i orzeka o kosztach jak przy cofnięciu pozwu. Wyrok zaoczny staje się wówczas prawomocny.

§ 2. Przepis art. 203 § 4 stosuje się odpowiednio.

Oddział 4

Sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia wyroków

Istniejące wersje czasowe art. 350
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 350. § 1. Sąd może z urzędu sprostować w wyroku niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki.

§ 2. Sprostowanie sąd może postanowić na posiedzeniu niejawnym; o sprostowaniu umieszcza się wzmiankę na oryginale wyroku, a na żądanie stron także na udzielonych im wypisach. Dalsze odpisy i wypisy powinny być zredagowane w brzmieniu uwzględniającym postanowienie o sprostowaniu.

§ 3. Jeżeli sprawa toczy się przed sądem drugiej instancji, sąd ten może z urzędu sprostować wyrok pierwszej instancji.

Istniejące wersje czasowe art. 3501
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3501

Istniejące wersje czasowe art. 351
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 351. § 1. Strona może w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku, a gdy doręczenie wyroku następuje z urzędu - od jego doręczenia, zgłosić wniosek o uzupełnienie wyroku, jeżeli sąd nie orzekł o całości żądania, o natychmiastowej wykonalności albo nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy powinien był zamieścić z urzędu.

§ 2. Wniosek o uzupełnienie wyroku co do zwrotu kosztów lub natychmiastowej wykonalności sąd może rozpoznać na posiedzeniu niejawnym.

§ 3. Orzeczenie uzupełniające wyrok zapada w postaci wyroku, chyba że uzupełnienie dotyczy wyłącznie kosztów lub natychmiastowej wykonalności.

Istniejące wersje czasowe art. 352
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 352. Sąd, który wydał wyrok, rozstrzyga postanowieniem wątpliwości co do jego treści. Postanowienie w tym przedmiocie sąd może wydać na posiedzeniu niejawnym.

Art. 353. Wniosek o sprostowanie, uzupełnienie lub wykładnię wyroku nie ma wpływu na bieg terminu do wniesienia środka zaskarżenia.

Rozdział 1a

Nakazy zapłaty

Istniejące wersje czasowe art. 3531
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.01.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3531. § 1. Jeżeli przepis szczególny tak stanowi, sąd rozstrzyga sprawę, wydając nakaz zapłaty.

§ 2. W postępowaniu upominawczym oraz w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakaz zapłaty może wydać także referendarz sądowy.

Art. 3532. Do nakazów zapłaty stosuje się odpowiednio przepisy o wyrokach, jeżeli kodeks nie stanowi inaczej.

Rozdział 2

Postanowienia sądu

Art. 354. Jeżeli kodeks nie przewiduje wydania wyroku lub nakazu zapłaty, sąd wydaje postanowienie.

Istniejące wersje czasowe art. 355
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 355. § 1. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

§ 2. Postanowienie o umorzeniu postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew w piśmie procesowym albo gdy strony zawarły ugodę przed mediatorem, którą zatwierdził sąd.

Art. 356. Rozstrzygnięcia zawarte w postanowieniach niekończących postępowania w sprawie, wydanych na posiedzeniach jawnych, wpisuje się do protokołu bez spisywania odrębnej sentencji, jeżeli nie przysługuje na nie zażalenie.

Istniejące wersje czasowe art. 357
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 2261
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 357. § 1. Postanowienia ogłoszone na posiedzeniu jawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegają one zaskarżeniu, i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia postanowienia. Postanowienia te doręcza się tylko tej stronie, która zażądała sporządzenia uzasadnienia i doręczenia postanowienia z uzasadnieniem.

§ 2. Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym sąd doręcza z urzędu obu stronom, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Gdy stronie przysługuje środek zaskarżenia, postanowienie należy doręczyć z uzasadnieniem; doręczając postanowienie, należy pouczyć stronę występującą w sprawie bez adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia.

§ 3. Uzasadnienie, o którym mowa w paragrafach poprzedzających, należy sporządzić w ciągu tygodnia od dnia wydania postanowienia na posiedzeniu niejawnym. Jeżeli postanowienie wydano na posiedzeniu jawnym, termin tygodniowy liczy się od dnia, w którym zażądano jego doręczenia, a gdy żądania takiego nie było - od dnia wniesienia zażalenia.

§ 4. Postanowień, które odnoszą się wyłącznie do innych osób (świadka, biegłego, osoby trzeciej), nie doręcza się stronom; osobom, których te postanowienia dotyczą, doręcza się je tylko wówczas, gdy nie były one obecne na posiedzeniu, na którym postanowienia te zostały wydane.

Art. 358. Postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym wiąże sąd od chwili, w której zostało podpisane wraz z uzasadnieniem, jeżeli zaś sąd postanowienia nie uzasadnia, od chwili podpisania sentencji.

Art. 359. § 1. Postanowienia niekończące postępowania w sprawie mogą być uchylane i zmieniane wskutek zmiany okoliczności sprawy, chociażby były zaskarżone, a nawet prawomocne.

§ 2. Postanowienia, o których mowa w § 1, mogą być zmieniane lub uchylane także wówczas, gdy zostały wydane na podstawie aktu normatywnego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą.

Art. 360. Postanowienia stają się skuteczne w takim zakresie i w taki sposób, jaki wynika z ich treści, z chwilą ogłoszenia, a jeżeli ogłoszenia nie było - z chwilą podpisania sentencji.

Art. 361. Do postanowień stosuje się odpowiednio przepisy o wyrokach, jeżeli kodeks nie stanowi inaczej.

Art. 362. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do zarządzeń przewodniczącego.

Art. 3621. Do postanowień referendarza sądowego stosuje się odpowiednio przepisy o postanowieniach sądu.

Rozdział 3

Prawomocność orzeczeń

Art. 363. § 1. Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia.

§ 2. Mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia nie stają się prawomocne postanowienia podlegające rozpoznaniu przez sąd drugiej instancji, gdy sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano.

§ 3. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu do zaskarżenia, chyba że sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać sprawę także w tej części.

Istniejące wersje czasowe art. 364
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 364. § 1. Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sąd pierwszej instancji na posiedzeniu niejawnym, a dopóki akta sprawy znajdują się w sądzie drugiej instancji - ten sąd. Stwierdzenia dokonuje sąd jednoosobowo.

§ 2. Postanowienia w sprawie, o której mowa w § 1, może wydać także referendarz sądowy.

Istniejące wersje czasowe art. 365
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.04.19
 
Dz. U. z 2023 r. poz. 739
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 365. § 1. Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

§ 2. Kodeks postępowania karnego określa, w jakim zakresie orzeczenia sądu cywilnego nie wiążą sądu w postępowaniu karnym.

Art. 366. Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami.

Dział V

Środki odwoławcze

Rozdział 1

Apelacja

Istniejące wersje czasowe art. 367
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2023.09.28
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 367. § 1. Od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji.

§ 2. Apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd okręgowy, a od wyroku sądu okręgowego jako pierwszej instancji - sąd apelacyjny.

§ 3. Rozpoznanie sprawy następuje w składzie trzech sędziów zawodowych. Postanowienia dotyczące postępowania dowodowego na posiedzeniu niejawnym wydaje sąd w składzie jednego sędziego.

§ 4. Postanowienie o przyznaniu i cofnięciu zwolnienia od kosztów sądowych, o odmowie zwolnienia, o odrzuceniu wniosku o zwolnienie oraz o nałożeniu na stronę obowiązku uiszczenia kosztów i skazaniu na grzywnę, jak również postanowienie o ustanowieniu, cofnięciu ustanowienia, o odrzuceniu wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego oraz o skazaniu na grzywnę i nałożeniu na stronę obowiązku uiszczenia ich wynagrodzenia sąd może wydać na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego.

Istniejące wersje czasowe art. 3671
•
2023.09.28
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3671

Istniejące wersje czasowe art. 368
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 368. § 1. Apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:

    1) oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części;

    2) zwięzłe przedstawienie zarzutów;

    3) uzasadnienie zarzutów;

    4) powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła później;

    5) wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia.

§ 2. W sprawach o prawa majątkowe należy oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia. Wartość ta może być oznaczona na kwotę wyższą od wartości przedmiotu sporu wskazanej w  pozwie jedynie wtedy, gdy powód rozszerzył powództwo lub sąd orzekł ponad żądanie. Przepisy art. 19-24 i 25 § 1 stosuje się odpowiednio.

Istniejące wersje czasowe art. 369
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 369. § 1. Apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem.

§ 2. Jeżeli strona nie zgłosiła wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji, termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin do zgłoszenia takiego wniosku.

§ 3. Termin, o którym mowa w § 1 i 2, uważa się za zachowany także wtedy, gdy przed jego upływem strona wniosła apelację do sądu drugiej instancji. W takim wypadku sąd ten niezwłocznie przesyła apelację do sądu, który wydał zaskarżony wyrok.

Istniejące wersje czasowe art. 370
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 370. Sąd pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelację wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.

Art. 3701. (utracił moc)

Istniejące wersje czasowe art. 371
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 371. Po doręczeniu apelacji stronie przeciwnej sąd pierwszej instancji przedstawia niezwłocznie akta sprawy sądowi drugiej instancji.

Istniejące wersje czasowe art. 372
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
uchylony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 372. Strona przeciwna może w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia apelacji wnieść odpowiedź na apelację wprost do sądu drugiej instancji.

Istniejące wersje czasowe art. 373
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 373. Sąd drugiej instancji odrzuca na posiedzeniu niejawnym apelację, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez sąd pierwszej instancji. Jeżeli dostrzeże braki, do których usunięcia strona nie była wezwana, zażąda ich usunięcia. W razie nieusunięcia braków w wyznaczonym terminie apelacja ulega odrzuceniu.

Istniejące wersje czasowe art. 3731
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3731

Istniejące wersje czasowe art. 374
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 374. Sąd drugiej instancji może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym w razie cofnięcia pozwu, cofnięcia apelacji albo jeżeli zachodzi nieważność postępowania.

Istniejące wersje czasowe art. 375
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 375. Poza wypadkami wymienionymi w dwóch artykułach poprzedzających sąd drugiej instancji wyznacza rozprawę.

Art. 376. Rozprawa przed sądem drugiej instancji odbywa się bez względu na niestawiennictwo jednej lub obu stron. Wydany wyrok nie jest zaoczny.

Istniejące wersje czasowe art. 377
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 377. Po wywołaniu sprawy rozprawa rozpoczyna się od sprawozdania sędziego, który zwięźle przedstawia stan sprawy ze szczególnym uwzględnieniem zarzutów i wniosków apelacyjnych. Sąd może zrezygnować ze sprawozdania za zgodą obecnych stron albo w przypadku ich niestawiennictwa, chyba że rozprawa odbywa się z udziałem publiczności.

Art. 378. § 1. Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.

§ 2. W granicach zaskarżenia sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać sprawę także na rzecz współuczestników, którzy wyroku nie zaskarżyli, gdy będące przedmiotem zaskarżenia prawa lub obowiązki są dla nich wspólne. Współuczestników tych należy zawiadomić o rozprawie; mogą oni składać pisma przygotowawcze.

Art. 379. Nieważność postępowania zachodzi:

    1) jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna;

    2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany;

    3) jeżeli o to samo roszczenie między tymi samymi stronami toczy się sprawa wcześniej wszczęta albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona;

    4) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy;

    5) jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw;

    6) jeżeli sąd rejonowy orzekł w sprawie, w której sąd okręgowy jest właściwy bez względu na wartość przedmiotu sporu.

Art. 380. Sąd drugiej instancji, na wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu w  drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

Art. 381. Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później.

Art. 382. Sąd drugiej instancji orzeka na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym.

Art. 383. W postępowaniu apelacyjnym nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami. Jednakże w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się można nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy.

Art. 384. Sąd nie może uchylić lub zmienić wyroku na niekorzyść strony wnoszącej apelację, chyba że strona przeciwna również wniosła apelację.

Art. 385. Sąd drugiej instancji oddala apelację, jeżeli jest ona bezzasadna.

Istniejące wersje czasowe art. 386
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 386. § 1. W razie uwzględnienia apelacji sąd drugiej instancji zmienia zaskarżony wyrok i orzeka co do istoty sprawy.

§ 2. W razie stwierdzenia nieważności postępowania sąd drugiej instancji uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

§ 3. Jeżeli pozew ulega odrzuceniu albo zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, sąd drugiej instancji uchyla wyrok oraz odrzuca pozew lub umarza postępowanie.

§ 4. Poza wypadkami określonymi w § 2 i 3 sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

§ 5. W wypadku uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sąd rozpoznaje ją w innym składzie.

§ 6. Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w uzasadnieniu wyroku sądu drugiej instancji wiążą zarówno sąd, któremu sprawa została przekazana, jak i sąd drugiej instancji, przy ponownym rozpoznaniu sprawy. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy nastąpiła zmiana stanu prawnego.

Istniejące wersje czasowe art. 387
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.10.27
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 1296
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2023.09.28
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 387. § 1. Sąd drugiej instancji uzasadnia z urzędu wyrok oraz postanowienie kończące postępowanie w sprawie. W sprawach, w których apelację oddalono lub zmieniono zaskarżony wyrok, pisemne uzasadnienie sporządza się tylko wówczas, gdy strona zgłosiła wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem.

§ 2. Pisemne uzasadnienie albo transkrypcję wygłoszonego uzasadnienia sporządza się w terminie dwóch tygodni od dnia ogłoszenia sentencji orzeczenia. Jeżeli ogłoszenia nie było, termin ten liczy się od dnia wydania orzeczenia. Jeżeli apelację oddalono lub zmieniono zaskarżony wyrok, pisemne uzasadnienie albo transkrypcję wygłoszonego uzasadnienia sporządza się w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem.

§ 21. Jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń, uzasadnienie wyroku może zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

§ 3. Orzeczenie z uzasadnieniem doręcza się tej stronie, która w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji zgłosiła wniosek o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem. Przepisy art. 327 § 2 i art. 331 § 2 stosuje się odpowiednio. Jeżeli ogłoszenia nie było, orzeczenie z uzasadnieniem doręcza się stronom z urzędu w terminie tygodniowym od dnia sporządzenia uzasadnienia.

§ 4. Jeżeli uzasadnienie nie zostało sporządzone, a w sprawie została wniesiona skarga kasacyjna lub skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sąd drugiej instancji sporządza uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia w terminie dwóch tygodni od dnia wniesienia skargi.

Art. 3871. W razie wydania przez sąd drugiej instancji orzeczenia, od którego przysługuje skarga kasacyjna, strony i ich przedstawiciele mają obowiązek, do czasu upływu terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, zawiadamiać sąd drugiej instancji o każdej zmianie miejsca zamieszkania.

Istniejące wersje czasowe art. 388
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 388. § 1. W razie wniesienia skargi kasacyjnej, gdyby na skutek wykonania orzeczenia stronie mogła być wyrządzona niepowetowana szkoda, sąd drugiej instancji może wstrzymać wykonanie zaskarżonego orzeczenia do czasu ukończenia postępowania kasacyjnego lub uzależnić wykonanie tego orzeczenia - a w razie oddalenia apelacji także orzeczenia sądu pierwszej instancji - od złożenia przez powoda stosownego zabezpieczenia. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

§ 2. Zabezpieczenie może również polegać na wstrzymaniu wydania powodowi sum pieniężnych po ich wyegzekwowaniu od pozwanego lub na wstrzymaniu sprzedaży zajętego majątku.

§ 3. Do czasu upływu terminu do wniesienia skargi kasacyjnej wstrzymuje się z urzędu sprzedaż nieruchomości.

§ 4. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do wstrzymania skuteczności zaskarżonego orzeczenia niepodlegającego wykonaniu.

Istniejące wersje czasowe art. 3881
•
2022.06.24
dodany przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 1098
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3881

Istniejące wersje czasowe art. 3882
•
2022.06.24
dodany przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 1098
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3882

Istniejące wersje czasowe art. 3883
•
2022.06.24
dodany przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 1098
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3883

Art. 389. Po bezskutecznym upływie terminu do zaskarżenia wydanego wyroku sąd drugiej instancji zwraca akta sądowi pierwszej instancji.

Art. 390. § 1. Jeżeli przy rozpoznawaniu apelacji powstanie zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, sąd może przedstawić to zagadnienie do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu, odraczając rozpoznanie sprawy. Sąd Najwyższy władny jest przejąć sprawę do rozpoznania albo przekazać zagadnienie do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi tego Sądu.

§ 2. Uchwała Sądu Najwyższego rozstrzygająca zagadnienie prawne wiąże w danej sprawie.

Art. 391. § 1. Jeżeli nie ma szczególnych przepisów o  postępowaniu przed sądem drugiej instancji, do postępowania tego stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Przepisy art. 194-196 i 198 nie mają zastosowania.

§ 2. W razie cofnięcia apelacji sąd drugiej instancji umarza postępowanie apelacyjne i orzeka o kosztach jak przy cofnięciu pozwu. Gdy cofnięcie apelacji nastąpiło przed sądem pierwszej instancji, postępowanie umarza sąd pierwszej instancji.

Istniejące wersje czasowe art. 3911
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3911

Rozdział 11

(uchylony)

Rozdział 2

Zażalenie

Istniejące wersje czasowe art. 394
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.04.18
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 435
•
2016.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1595
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 394. § 1. Zażalenie do sądu drugiej instancji przysługuje na postanowienia sądu pierwszej instancji kończące postępowanie w sprawie, a ponadto na postanowienia sądu pierwszej instancji i zarządzenia przewodniczącego, których przedmiotem jest:

    1) zwrot pozwu, odmowa odrzucenia pozwu, przekazanie sprawy sądowi równorzędnemu lub niższemu albo podjęcie postępowania w innym trybie;

    2) odmowa zwolnienia od kosztów sądowych lub cofnięcie takiego zwolnienia oraz odmowa ustanowienia adwokata lub radcy prawnego lub ich odwołanie;

    3) oddalenie opozycji przeciwko wstąpieniu interwenienta ubocznego oraz niedopuszczenie interwenienta do udziału w sprawie wskutek uwzględnienia opozycji;

    4) rygor natychmiastowej wykonalności;

    41) wstrzymanie wykonania prawomocnego orzeczenia do czasu rozstrzygnięcia skargi o wznowienie postępowania;

    42) stwierdzenie prawomocności orzeczenia;

    5) skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka oraz odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia;

    6) zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;

    7) odmowa uzasadnienia orzeczenia oraz jego doręczenia;

    8) sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;

    9) zwrot kosztów, określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, wymiar opłaty, zwrot opłaty lub zaliczki, obciążenie kosztami sądowymi, jeżeli strona nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy, koszty przyznane w nakazie zapłaty, zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz wynagrodzenie biegłego, mediatora i należności świadka;

    10) oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego;

    101) zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem;

    11) odrzucenie zażalenia;

    12) odrzucenie skargi na orzeczenie referendarza sądowego.

§ 2. Termin do wniesienia zażalenia jest tygodniowy i liczy się od doręczenia postanowienia, a gdy strona nie zażądała w terminie przepisanym doręczenia postanowienia zapadłego na rozprawie - od ogłoszenia postanowienia.

§ 3. Zażalenie powinno czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego oraz zawierać wskazanie zaskarżonego postanowienia i wniosek o  jego zmianę lub uchylenie, jak również zwięzłe uzasadnienie zażalenia ze wskazaniem w miarę potrzeby nowych faktów i dowodów.

Istniejące wersje czasowe art. 3941
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.05.22
zmieniony przez
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3941. § 1. Zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu drugiej instancji odrzucające skargę kasacyjną oraz na postanowienie sądu drugiej lub pierwszej instancji odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Uwaga od redakcji:
Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30.10.2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1254), art. 3941 § 1 pkt 2 w brzmieniu obowiązującym do 2.05.2012 r., w zakresie, w jakim nie przewidywał zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji oddalające wniosek pełnomocnika ustanowionego z urzędu o przyznanie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej w postępowaniu przed sądem drugiej instancji, z dniem 15.11.2012 r. został uznany za niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 176 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 11. Zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje także w razie uchylenia przez sąd drugiej instancji wyroku sądu pierwszej instancji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

§ 2. W sprawach, w których przysługuje skarga kasacyjna, zażalenie przysługuje także na postanowienie sądu drugiej instancji kończące postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowień, o których mowa w art. 3981, a także postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji.

Uwaga od redakcji:
Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9.02.2010 r. (Dz. U. z 2010 r. nr 24, poz. 125) art. 3941 § 2 w zakresie, w jakim - w brzmieniu obowiązującym do dnia 21.05.2009 r. - nie dawał podstaw do zaskarżenia postanowienia w przedmiocie kosztów procesu zasądzonych po raz pierwszy przez sąd drugiej instancji, z dniem 15.02.2010 r. został uznany za niezgodny z art. 78 w związku z art. 176 ust. 1, w związku z art. 45 ust. 1 oraz w związku z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2.06.2010 r. (Dz. U. z 2010 r. nr 109, poz. 724) art. 3941 § 2 w zakresie, w jakim nie przewiduje możliwości zaskarżenia postanowienia sądu drugiej instancji oddalającego wniosek o wyłączenie sędziego złożony w postępowaniu przed sądem drugiej instancji, z dniem 22.06.2010 r. został uznany jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 3. Do postępowania przed Sądem Najwyższym toczącego się na skutek zażalenia stosuje się odpowiednio art. 394 § 2 i 3, art. 395, art. 397 § 1, art. 3986 § 3, art. 39810, art. 39814, art. 39815 § 1 zdanie pierwsze, art. 39816, art. 39817 i art. 39821.

Istniejące wersje czasowe art. 3941a
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.01.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1495
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2023.09.28
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3941a

Istniejące wersje czasowe art. 3941b
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3941b

Istniejące wersje czasowe art. 3942
•
2011.07.20
dodany przez
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2014.04.18
zmieniony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 435
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2023.09.28
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3942. § 1. Na postanowienia sądu drugiej instancji, których przedmiotem są oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego, zwrot kosztów procesu, zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka, odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia, przysługuje zażalenie do innego składu tego sądu, z wyjątkiem postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji.

§ 2. W postępowaniu toczącym się na skutek zażalenia, o którym mowa w § 1, przepisy art. 394 § 2 i 3, art. 395 § 1, art. 396 i art. 397 § 1, 11 i § 2 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio.

Istniejące wersje czasowe art. 3943
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3943

Istniejące wersje czasowe art. 395
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 395. § 1. Akta sprawy wraz z zażaleniem sąd pierwszej instancji przedstawia sądowi drugiej instancji po doręczeniu zażalenia stronie przeciwnej, a w przypadkach gdy ustawa przewiduje doręczenie zaskarżonego postanowienia tylko jednej ze stron oraz w przypadkach wskazanych w art. 394 § 1 pkt 5 - niezwłocznie po złożeniu zażalenia bez doręczenia go stronie przeciwnej. Odpowiedź na zażalenie może być wniesiona wprost do sądu drugiej instancji w terminie tygodniowym od dnia doręczenia zażalenia.

§ 2. Jeżeli zażalenie zarzuca nieważność postępowania lub jest oczywiście uzasadnione, sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, może na posiedzeniu niejawnym, nie przesyłając akt sądowi drugiej instancji, uchylić zaskarżone postanowienie i w miarę potrzeby sprawę rozpoznać na nowo. Od ponownie wydanego postanowienia przysługują środki odwoławcze na zasadach ogólnych.

Istniejące wersje czasowe art. 396
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 396. Sąd pierwszej instancji może wstrzymać wykonanie zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygnięcia zażalenia. Postanowienie takie może zapaść na posiedzeniu niejawnym.

Istniejące wersje czasowe art. 397
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2023.09.28
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1860
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 397. § 1. Sąd drugiej instancji rozpoznaje zażalenie na posiedzeniu niejawnym.

§ 11. W postępowaniu toczącym się na skutek zażalenia sąd drugiej instancji uzasadnia z urzędu postanowienie kończące to postępowanie.

§ 2. Do postępowania toczącego się na skutek zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu apelacyjnym. Rozpoznanie zażalenia na postanowienie w przedmiocie odmowy zwolnienia od kosztów sądowych lub cofnięcia takiego zwolnienia, odrzucenia wniosku o zwolnienie oraz nałożenia na stronę obowiązku uiszczenia kosztów i skazania na grzywnę, odmowy ustanowienia adwokata lub radcy prawnego lub ich odwołania oraz nałożenia na stronę obowiązku uiszczenia wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego dla niej ustanowionego i skazania na grzywnę następuje w składzie jednego sędziego.

Istniejące wersje czasowe art. 3971
•
2010.01.01
dodany przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
uchylony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3971. § 1. Rozpoznanie zażalenia na postanowienie wydane w elektronicznym postępowaniu upominawczym następuje w składzie jednego sędziego.

§ 2. Przepisy art. 50530 § 2 i art. 50531 § 1-5 stosuje się odpowiednio.

Art. 398. Przepisy niniejszego działu stosuje się odpowiednio do zażaleń na zarządzenia przewodniczącego.

Dział Va

Skarga kasacyjna

Istniejące wersje czasowe art. 3981
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.11.09
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3981. § 1. Od wydanego przez sąd drugiej instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie strona, Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka może wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

§ 2. Wniesienie skargi kasacyjnej przez stronę wyłącza - w zaskarżonym zakresie - wniesienie skargi kasacyjnej przez Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka.

Istniejące wersje czasowe art. 3982
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3982. § 1. Skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych, a w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych - niższa niż dziesięć tysięcy złotych. Jednakże w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. Niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia skarga kasacyjna przysługuje także w sprawach o odszkodowanie z tytułu wyrządzenia szkody przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem.

§ 2. Skarga kasacyjna jest niedopuszczalna także w sprawach:

    1) o rozwód, o separację, o alimenty, o czynsz najmu lub dzierżawy oraz o naruszenie posiadania;

    2) dotyczących kar porządkowych, świadectwa pracy i roszczeń z tym związanych oraz o deputaty lub ich ekwiwalent;

    3) rozpoznanych w postępowaniu uproszczonym.

§ 3. Niedopuszczalna jest skarga kasacyjna od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa lub orzekającego unieważnienie małżeństwa, jeżeli choćby jedna ze stron po uprawomocnieniu się wyroku zawarła związek małżeński.

Istniejące wersje czasowe art. 3983
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.11.09
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3983. § 1. Skargę kasacyjną strona może oprzeć na następujących podstawach:

    1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

    2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

§ 2. Prokurator Generalny może oprzeć skargę kasacyjną na podstawach określonych w § 1, jeżeli przez wydanie orzeczenia doszło do naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego, Rzecznik Praw Obywatelskich - jeżeli przez wydanie orzeczenia doszło do naruszenia konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela, a Rzecznik Praw Dziecka - jeżeli przez wydanie orzeczenia doszło do naruszenia praw dziecka.

§ 3. Podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów.

Istniejące wersje czasowe art. 3984
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.05.22
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3984. § 1. Skarga kasacyjna powinna zawierać:

    1) oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości czy w części;

    2) przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie;

    3) wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany.

§ 2. Oprócz wymagań przewidzianych w § 1, skarga kasacyjna powinna zawierać wniosek o przyjęcie do rozpoznania i jego uzasadnienie.

§ 3. Ponadto skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a w sprawach o prawa majątkowe powinna zawierać również oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia. Do skargi kasacyjnej dołącza się także dwa jej odpisy przeznaczone do akt Sądu Najwyższego oraz dla Prokuratora Generalnego, chyba że sam wniósł skargę.

Istniejące wersje czasowe art. 3985
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.11.09
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3985. § 1. Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie, w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem stronie skarżącej.

§ 2. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej przez Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka wynosi sześć miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, a jeżeli strona zażądała doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem - od chwili doręczenia orzeczenia stronie.

Istniejące wersje czasowe art. 3986
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.05.22
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3986. § 1. Jeżeli skarga kasacyjna nie spełnia wymagań przewidzianych w art. 3984 § 2 lub 3, przewodniczący w sądzie drugiej instancji wzywa skarżącego do usunięcia braków w terminie tygodniowym pod rygorem odrzucenia skargi.

§ 2. Sąd drugiej instancji odrzuca na posiedzeniu niejawnym skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminu, skargę niespełniającą wymagań określonych w art. 3984 § 1, nieopłaconą oraz skargę, której braków nie usunięto w terminie lub z innych przyczyn niedopuszczalną.

§ 3. Sąd Najwyższy odrzuca skargę kasacyjną, która podlegała odrzuceniu przez sąd drugiej instancji, albo zwraca ją temu sądowi w celu usunięcia dostrzeżonych braków.

Uwaga od redakcji:
Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1.07.2008 r. (Dz. U. z 2008 r. nr 120 poz. 779), art. 3986 § 2 i 3 w związku z art. 3984 § 1 pkt 3 w zakresie, w jakim przewiduje odrzucenie - bez wezwania do usunięcia braków - skargi kasacyjnej niespełniającej wymagań określonych w art. 3984 § 1 pkt 3, z dniem 8.07.2008 r. został uznany za niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 4. O odrzuceniu skargi kasacyjnej niespełniającej wymagań określonych w art. 3984 § 1 sąd drugiej instancji albo Sąd Najwyższy zawiadamia właściwy organ samorządu zawodowego, do którego należy pełnomocnik.

Istniejące wersje czasowe art. 3987
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.11.09
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 3987. § 1. Strona przeciwna może wnieść do sądu drugiej instancji odpowiedź na skargę kasacyjną w terminie dwutygodniowym od doręczenia jej skargi. W razie wniesienia skargi kasacyjnej przez Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka odpowiedź na skargę mogą wnieść obydwie strony.

§ 2. Po upływie terminu do wniesienia odpowiedzi lub po zarządzeniu doręczenia odpowiedzi skarżącemu, sąd drugiej instancji niezwłocznie przedstawia skargę kasacyjną i odpowiedź wraz z aktami sprawy Sądowi Najwyższemu. Do akt sprawy dołącza się dwa odpisy zaskarżonego orzeczenia z uzasadnieniem.

Art. 3988. § 1. W każdej sprawie Sąd Najwyższy może zwrócić się do Prokuratora Generalnego o zajęcie na piśmie stanowiska co do skargi kasacyjnej wniesionej przez stronę i odpowiedzi na skargę. Prokurator Generalny lub wyznaczony przez niego prokurator przedstawia stanowisko w terminie trzydziestu dni, a jeżeli uzna, że wymaga tego ochrona praworządności, praw obywatelskich lub interesu publicznego, bierze udział w postępowaniu kasacyjnym.

§ 2. Odpis pisma, o którym mowa w § 1, doręcza się stronom, które mogą się do niego ustosunkować w terminie czternastu dni, nie później jednak niż na rozprawie kasacyjnej.

Art. 3989. § 1. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli:

    1) w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne;

    2) istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów;

    3) zachodzi nieważność postępowania lub

    4) skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.

§ 2. O przyjęciu lub odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania Sąd Najwyższy orzeka na posiedzeniu niejawnym. Postanowienie nie wymaga pisemnego uzasadnienia.

Uwaga od redakcji:
Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30.05.2007 r. (Dz. U. z 2007 r. nr 106, poz. 731), z dniem 15.06.2007 r. art. 3989 § 2 zdanie drugie został uznany za niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 39810. Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną w składzie trzech sędziów. W pozostałych wypadkach Sąd Najwyższy orzeka w składzie jednego sędziego.

Art. 39811. § 1. Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną na posiedzeniu niejawnym, chyba że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, a skarżący złożył w skardze kasacyjnej wniosek o jej rozpoznanie na rozprawie. Sąd Najwyższy może także rozpoznać skargę kasacyjną na rozprawie, jeżeli przemawiają za tym inne względy.

§ 2. Sędzia sprawozdawca przedstawia na rozprawie zwięźle stan sprawy, ze szczególnym uwzględnieniem podstaw i wniosków kasacyjnych.

§ 3. Udzielając głosu stronom, przewodniczący może ograniczyć czas wystąpienia, stosownie do wagi i zawiłości sprawy.

§ 4. Jeżeli w rozprawie bierze udział Prokurator Generalny lub upoważniony przez niego prokurator, przewodniczący udziela mu głosu po wysłuchaniu stron.

Art. 39812. Z wyjątkiem wypadków określonych w art. 173-1751, postępowanie przed Sądem Najwyższym ulega zawieszeniu jedynie na zgodny wniosek stron.

Art. 39813. § 1. Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną w granicach zaskarżenia oraz w granicach podstaw; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania.

§ 2. W postępowaniu kasacyjnym nie jest dopuszczalne powołanie nowych faktów i dowodów, a Sąd Najwyższy jest związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego orzeczenia.

§ 3. Skarżący może przytoczyć nowe uzasadnienie podstaw kasacyjnych.

Art. 39814. Sąd Najwyższy oddala skargę kasacyjną, jeżeli nie ma uzasadnionych podstaw albo jeżeli zaskarżone orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

Art. 39815. § 1. Sąd Najwyższy w razie uwzględnienia skargi kasacyjnej uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał orzeczenie, lub innemu sądowi równorzędnemu; Sąd Najwyższy może uchylić także w całości lub w części orzeczenie sądu pierwszej instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania sądowi temu samemu lub równorzędnemu. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy przepis art. 415 stosuje się odpowiednio.

§ 2. W razie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sąd rozpoznaje ją w innym składzie.

Art. 39816. Jeżeli podstawa naruszenia prawa materialnego jest oczywiście uzasadniona, a skargi kasacyjnej nie oparto także na podstawie naruszenia przepisów postępowania lub podstawa ta okazała się nieuzasadniona, Sąd Najwyższy może na wniosek skarżącego uchylić zaskarżony wyrok i orzec co do istoty sprawy. Przepis art. 415 stosuje się odpowiednio.

Art. 39817. § 1. Jeżeli przy rozpoznawaniu skargi kasacyjnej wyłoni się zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, Sąd Najwyższy może odroczyć wydanie orzeczenia i przekazać to zagadnienie do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi tego Sądu.

§ 2. Uchwała powiększonego składu Sądu Najwyższego jest w danej sprawie wiążąca.

§ 3. Sąd Najwyższy w powiększonym składzie może przejąć sprawę do swego rozpoznania.

Istniejące wersje czasowe art. 39818
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.11.09
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 39818. W razie wniesienia skargi kasacyjnej przez Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka koszty procesu w postępowaniu kasacyjnym podlegają wzajemnemu zniesieniu.

Art. 39819. Jeżeli pozew ulegał odrzuceniu albo istniała podstawa do umorzenia postępowania, Sąd Najwyższy uchyla wydane w sprawie wyroki oraz odrzuca pozew lub umarza postępowanie. Przepis art. 415 stosuje się odpowiednio.

Art. 39820. Sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Sąd Najwyższy. Nie można oprzeć skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Sąd Najwyższy.

Art. 39821. Jeżeli nie ma szczególnych przepisów o postępowaniu przed Sądem Najwyższym, do postępowania tego stosuje się odpowiednio przepisy o apelacji, z tym że skargę kasacyjną cofnąć może również sama strona, a termin na sporządzenie uzasadnienia orzeczenia przez Sąd Najwyższy wynosi miesiąc.

Dział Vb

Skarga na orzeczenie referendarza sądowego

Istniejące wersje czasowe art. 39822
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2012.05.03
zmieniony przez
Dz. U. z 2011 r. nr 233, poz. 1381
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.03.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 398
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 39822. § 1. Na orzeczenia referendarza sądowego co do istoty sprawy oraz na orzeczenia kończące postępowanie, jak również na orzeczenia, o których mowa w art. 394 § 1 pkt 1, 2, 42 i 5-9, przysługuje skarga, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Skargę rozpoznaje sąd, w którym wydano zaskarżone orzeczenie.

§ 2. W razie wniesienia skargi orzeczenie referendarza sądowego traci moc.

§ 3. Sąd rozpoznaje sprawę jako sąd pierwszej instancji, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

§ 4. Skargę wnosi się do sądu w terminie tygodniowym od dnia doręczenia stronie postanowienia referendarza sądowego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

§ 5. Skargę wniesioną po upływie terminu lub nieopłaconą sąd odrzuca.

Istniejące wersje czasowe art. 39823
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.04.19
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.09.08
zmieniony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 1311
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 39823. § 1. Rozpoznając skargę na postanowienie referendarza w przedmiocie kosztów sądowych lub kosztów procesu oraz na postanowienie o odmowie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, sąd wydaje postanowienie, w którym zaskarżone postanowienie referendarza sądowego utrzymuje w mocy albo je zmienia.

§ 2. W sprawach, o których mowa w § 1, wniesienie skargi na postanowienie referendarza wstrzymuje jego wykonalność. Sąd orzeka jako sąd drugiej instancji, stosując odpowiednio przepisy o zażaleniu.

Istniejące wersje czasowe art. 39824
•
2019.11.07
dodany przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 39824

Dział VI

Wznowienie postępowania

Art. 399. § 1. W wypadkach przewidzianych w dziale niniejszym można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem.

§ 2. Na podstawie określonej w art. 4011 postępowanie może być wznowione również w razie zakończenia go postanowieniem.

Art. 400. Niedopuszczalna jest skarga o wznowienie od wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa lub rozwód albo ustalającego nieistnienie małżeństwa, jeżeli choćby jedna ze stron zawarła po jego uprawomocnieniu się nowy związek małżeński.

Art. 401. Można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności:

    1) jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się wyroku nie mogła domagać się wyłączenia;

    2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się wyroku niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.

Art. 4011. Można żądać wznowienia postępowania również w wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie.

Art. 402. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 403
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.07.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 403. § 1. Można żądać wznowienia na tej podstawie, że:

    1) wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;

    2) wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa.

§ 2. Można również żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.

§ 3. (uchylony)

§ 4. Można żądać wznowienia, jeżeli na treść wyroku miało wpływ postanowienie niekończące postępowania w sprawie, wydane na podstawie aktu normatywnego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, uchylone lub zmienione zgodnie z art. 4161.

Art. 404. Z powodu przestępstwa można żądać wznowienia jedynie wówczas, gdy czyn został ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że postępowanie karne nie może być wszczęte lub że zostało umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów.

Art. 405. Do wznowienia postępowania z przyczyn nieważności oraz na podstawie przewidzianej w art. 4011 właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeżeli zaskarżono orzeczenia sądów różnych instancji, właściwy jest sąd instancji wyższej. Do wznowienia postępowania na innej podstawie właściwy jest sąd, który ostatnio orzekał co do istoty sprawy.

Art. 406. Do postępowania ze skargi o wznowienie stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, jeżeli przepisy poniższe nie stanowią inaczej.

Art. 407. § 1. Skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzymiesięcznym; termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.

§ 2. W sytuacji określonej w art. 4011 skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Jeżeli w chwili wydania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego orzeczenie, o którym mowa w art. 4011, nie było jeszcze prawomocne na skutek wniesienia środka odwoławczego, który został następnie odrzucony, termin biegnie od dnia doręczenia postanowienia o odrzuceniu, a w wypadku wydania go na posiedzeniu jawnym - od dnia ogłoszenia tego postanowienia.

Istniejące wersje czasowe art. 408
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2017.02.15
zmieniony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 187
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 408. Po upływie lat pięciu od uprawomocnienia się wyroku nie można żądać wznowienia, z wyjątkiem wypadku, gdy strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana.

Art. 409. Skarga o wznowienie powinna czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia.

Istniejące wersje czasowe art. 410
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 410. § 1. Sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

§ 2. Na żądanie sądu skarżący uprawdopodobni okoliczności stwierdzające zachowanie terminu lub dopuszczalność wznowienia.

Istniejące wersje czasowe art. 4101
•
2023.07.01
dodany przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4101

Art. 411. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 412
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.07.01
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 412. § 1. Sąd rozpoznaje sprawę na nowo w granicach, jakie zakreśla podstawa wznowienia.

§ 2. Po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd stosownie do okoliczności bądź oddala skargę o wznowienie, bądź uwzględniając ją zmienia zaskarżone orzeczenie albo je uchyla i w razie potrzeby pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

§ 3. (uchylony)

§ 4. Jeżeli do rozstrzygnięcia o wznowieniu postępowania zakończonego wyrokiem właściwy jest Sąd Najwyższy, sąd ten orzeka tylko o dopuszczalności wznowienia, a rozpoznanie sprawy przekazuje sądowi drugiej instancji.

Art. 413. Sędzia, którego udziału lub zachowania się w procesie poprzednim dotyczy skarga, wyłączony jest od orzekania w postępowaniu ze skargi o wznowienie.

Istniejące wersje czasowe art. 414
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 414. Wniesienie skargi o wznowienie nie tamuje wykonania zaskarżonego wyroku. W razie uprawdopodobnienia, że skarżącemu grozi niepowetowana szkoda, sąd może na wniosek strony wstrzymać wykonanie wyroku, chyba że strona przeciwna złoży odpowiednie zabezpieczenie. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

Art. 415. Uchylając lub zmieniając wyrok, sąd na wniosek skarżącego w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie orzeka o zwrocie spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia lub o przywróceniu stanu poprzedniego. Nie wyłącza to możliwości dochodzenia w osobnym procesie, także od Skarbu Państwa, naprawienia szkody poniesionej wskutek wydania lub wykonania wyroku.

Art. 416. § 1. Niedopuszczalne jest dalsze wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem wydanym na skutek skargi o  wznowienie.

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli skarga o wznowienie postępowania została oparta na podstawie wznowienia określonej w art. 4011.

Art. 4161. W sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem mogą być uchylone postanowienia niekończące postępowania w sprawie, jeżeli zostały wydane na podstawie aktu normatywnego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą. Przepisy o wznowieniu postępowania stosuje się odpowiednio.

Dział VII

(uchylony)

Dział VIII

Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia

Istniejące wersje czasowe art. 4241
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4241. § 1. Można żądać stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe.

§ 2. W wyjątkowych wypadkach, gdy niezgodność z prawem wynika z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela, można także żądać stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu pierwszej lub drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli strona nie skorzystała z przysługujących jej środków prawnych, chyba że jest możliwa zmiana lub uchylenie wyroku w drodze innych przysługujących stronie środków prawnych.

Istniejące wersje czasowe art. 4241a
•
2010.09.25
dodany przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4241a. § 1. Od wyroków sądu drugiej instancji, od których wniesiono skargę kasacyjną, oraz od orzeczeń Sądu Najwyższego skarga nie przysługuje.

§ 2. Orzeczenie Sądu Najwyższego wydane na skutek wniesienia skargi kasacyjnej traktuje się jak orzeczenie wydane w postępowaniu wywołanym wniesieniem skargi.

Istniejące wersje czasowe art. 4241b
•
2010.09.25
dodany przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4241b. W wypadku prawomocnych orzeczeń, od których skarga nie przysługuje, odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem można domagać się bez uprzedniego stwierdzenia niezgodności orzeczenia z prawem w postępowaniu ze skargi, chyba że strona nie skorzystała z przysługujących jej środków prawnych.

Istniejące wersje czasowe art. 4242
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2010.11.09
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4242. W wypadkach określonych w art. 4241 skargę może wnieść także Prokurator Generalny, jeżeli niezgodność wyroku z prawem wynika z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego, Rzecznik Praw Obywatelskich - jeżeli niezgodność wyroku z prawem wynika z naruszenia konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela, albo Rzecznik Praw Dziecka - jeżeli niezgodność wyroku z prawem wynika z naruszenia praw dziecka.

Istniejące wersje czasowe art. 4243
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4243. Od tego samego wyroku strona może wnieść tylko jedną skargę.

Istniejące wersje czasowe art. 4244
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4244. Skargę można oprzeć na podstawie naruszeń prawa materialnego lub przepisów postępowania, które spowodowały niezgodność wyroku z prawem, gdy przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda. Podstawą skargi nie mogą być jednak zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów.

Istniejące wersje czasowe art. 4245
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4245. § 1. Skarga powinna zawierać:

    1) oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości lub w części;

    2) przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie;

    3) wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżony wyrok jest niezgodny;

    4) uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie wyroku, którego skarga dotyczy;

    5) wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe, a ponadto - gdy skargę wniesiono, stosując art. 4241 § 2 - że występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi;

    6) wniosek o stwierdzenie niezgodności wyroku z prawem.

§ 2. Ponadto skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego. Do skargi - oprócz jej odpisów dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom - dołącza się dwa odpisy przeznaczone do akt Sądu Najwyższego.

Istniejące wersje czasowe art. 4246
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.08.21
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4246. § 1. Skargę wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia się.

§ 2. W razie stwierdzenia niezachowania warunków formalnych określonych w art. 4245 § 2, przewodniczący wzywa o poprawienie lub uzupełnienie skargi.

§ 3. Skargę nieopłaconą, skargę wniesioną z naruszeniem art. 871 § 1 oraz skargę, której braków strona nie usunęła w terminie, sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym.

Istniejące wersje czasowe art. 4247
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.11.09
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4247. Po doręczeniu skargi stronie przeciwnej, a gdy skargę wniósł Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka - obydwu stronom, sąd przedstawia niezwłocznie akta sprawy Sądowi Najwyższemu.

Istniejące wersje czasowe art. 4248
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2019.11.07
zmieniony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1469
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.07.01
zmieniony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 614
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 4248. § 1. Sąd Najwyższy odrzuca na posiedzeniu niejawnym skargę, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez sąd niższej instancji, skargę wniesioną po upływie terminu, skargę niespełniającą wymagań określonych w art. 4245 § 1, jak również skargę z innych przyczyn niedopuszczalną.

§ 2. Skarga podlega także odrzuceniu, jeżeli zmiana zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych była lub jest możliwa albo jeżeli nie zachodzi wyjątek, o którym mowa w art. 4241 § 2.

Art. 4249. Sąd Najwyższy odmawia przyjęcia skargi do rozpoznania, jeżeli jest oczywiście bezzasadna.

Art. 42410. Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę w granicach zaskarżenia oraz w granicach podstaw. Skarga podlega rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, chyba że ważne względy przemawiają za wyznaczeniem rozprawy.

Istniejące wersje czasowe art. 42411
•
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
•
2009.07.01
zmieniony przez
•
2010.09.25
zmieniony przez
•
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
•
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
•
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
•
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
•
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
•
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
•
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
•
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
•
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
• Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 42411. § 1. Sąd Najwyższy oddala skargę w razie braku podstawy do stwierdzenia, że zaskarżony wyrok jest niezgodny z prawem.

§ 2. Uwzględniając skargę, Sąd Najwyższy stwierdza, że wyrok jest w zaskarżonym zakresie niezgodny z prawem.

§ 3. Jeżeli w chwili orzekania sprawa ze względu na osobę nie podlegała orzecznictwu sądów polskich albo w sprawie droga sądowa była niedopuszczalna, Sąd Najwyższy - stwierdzając niezgodność wyroku z prawem - uchyla zaskarżony wyrok oraz wyrok sądu pierwszej instancji i odrzuca pozew albo umarza postępowanie.

Art. 42412. W wypadkach nieuregulowanych przepisami niniejszego działu do postępowania wywołanego wniesieniem skargi stosuje się odpowiednio przepisy o skardze kasacyjnej.

A   A   A
 
 
Pełna treść
aktu prawnego
Drukuj pełną treść aktu prawnego
Drukuj
pełną treść
Drukuj widoczną część aktu prawnego
Drukuj
widoczną część
 
 
Poprzedni
Spis treści
Następny
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
O Wydawnictwie
Księgowi stawiają na GOFIN
Sklep internetowy
PoznajProdukty.gofin.pl
Regulamin
Reklama
Newslettery
Kontakt
Polityka prywatności
Procedura zgłoszeń wewnętrznych
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60