Facebook

Kliknij ten link, aby przejść do panelu logowania.
Teraz do wszystkich płatnych Serwisów internetowych
Wydawnictwa Podatkowego GOFIN loguj się w jednym
miejscu.


Po zalogowaniu znajdziesz menu z linkiem do swojego
konta abonenta i dodatkowych opcji.

Jak szukać?»

Ujednolicone przepisy prawne - www.przepisy.gofin.pl
Aktualnie jesteś: Ujednolicone przepisy prawne (strona główna) » Kodeksy »  Ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego

Ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego

Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
 uwzględniający ww. zmiany
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 3, art. 5, art. 6, art. 8, art. 17, art. 34, art. 54, tytuł III, art. 61, art. 62, art. 63, art. 633, art. 64, art. 65, art. 67, art. 89, art. 125, art. 127, art. 1301, art. 139, art. 153, art. 158, art. 174, art. 180, art. 1821, art. 1832, art. 18315, art. 1872, art. 207, art. 210, art. 212, art. 217, art. 244, art. 269, art. 301, art. 327, art. 343, art. 344, art. 357, art. 369, art. 3941, art. 3942, art. 3982, art. 39822, art. 462, art. 474, dział IVa, art. 47929a, dział IVb, art. 47937, art. 47938, dział IVc, dział IVd, dział IVe, art. 491, art. 493, art. 495, art. 502, art. 503, art. 5055, art. 50518, art. 50519, art. 546, art. 548, art. 600, art. 738, art. 743, art. 7431, art. 746, art. 7524, art. 7531, art. 755, art. 7561, art. 7562, art. 762, art. 764, art. 767, art. 7673, art. 7673a, art. 7681, art. 773, art. 7732, art. 776, art. 777, art. 782, art. 783, art. 7861, art. 791, art. 801, art. 807, art. 808, art. 812, art. 816, art. 8211, art. 863, art. 8641, art. 8671, art. 8672, art. 884, art. 886, art. 8891, art. 8931, art. 9041, art. 908, art. 9116, art. 9117, art. 913, art. 916, art. 9202, art. 9211, art. 924, art. 929, art. 930, art. 937, art. 945, art. 948, art. 950, art. 962, art. 969, art. 985, art. 999, art. 1002, art. 10131, art. 1018, art. 1019, art. 1026, art. 10501, art. 10511, art. 1052, art. 1053, art. 1055, art. 106415, art. 106419, art. 1099, art. 1214,
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2014 r. poz. 101
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 9, art. 50, art. 51, art. 52, art. 68, art. 89, art. 125, art. 126, art. 128, art. 129, art. 130, art. 1305, art. 1311, art. 132, art. 133, art. 140, art. 142, art. 1481, art. 1491, art. 151, art. 158, art. 1621, art. 165, art. 177, art. 235, art. 2431, art. 244, art. 245, art. 250, art. 254, art. 308, art. 3191, art. 324, art. 328, art. 331, art. 332, art. 3531, art. 3971, art. 39822, art. 39823, art. 472, art. 4971, art. 5056, art. 50513a, art. 50519a, art. 50529, art. 50530, art. 50531, art. 50532, art. 50535, art. 50536, art. 50537, art. 50538, art. 50539, art. 5091, art. 5981, art. 624, art. 6691, art. 6791, art. 6792, art. 759, art. 7592, art. 760, art. 767, art. 7673, art. 7673a, art. 768, art. 770, art. 7701, art. 773, art. 7732, art. 7733, art. 774, art. 775, art. 781, art. 782, art. 783, art. 7941, art. 7942, art. 795, art. 7952a, art. 7955, art. 797, art. 7971, art. 7981, art. 799, art. 801, art. 8011, art. 8012, art. 8041, art. 823, art. 824, art. 827, art. 840, art. 843, art. 847, art. 855, art. 864, art. 8662, art. 867, art. 8671, art. 8673, art. 868, art. 871, art. 872, art. 8821, art. 889, art. 8891, art. 890, art. 891, art. 8911, art. 892, art. 8931, art. 8932, art. 8932a, art. 8934, art. 896, art. 9022, art. 910, art. 9118, art. 9202, art. 947, art. 948, art. 967, art. 968, art. 972, art. 985, art. 986, art. 1024, art. 1027, art. 1035, art. 1037, art. 1040, art. 10401, art. 1064, art. 1081, art. 1086, art. 115323,
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2018 r. poz. 155
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 41, art. 6, art. 91, art. 17, art. 31, art. 34, art. 351, art. 372, art. 38, art. 44, art. 441, art. 442, art. 45, art. 47, art. 471, art. 481, art. 49, art. 531, art. 54, art. 69, art. 77, art. 78, art. 98, art. 981, art. 103, art. 1081, art. 117, art. 1172, art. 123, art. 127, art. 130, art. 1301a, art. 1303, art. 1304, art. 131, art. 132, art. 133, art. 1391, art. 152, art. 1561, art. 1562, art. 162, art. 1621, art. 185, art. 186, art. 1861, art. 187, art. 1871, art. 1911, art. 200, art. 202, art. 2031, art. 204, rozdz. 2a, art. 2051, art. 2052, art. 2053, art. 2054, art. 2055, art. 2056, art. 2057, art. 2058, art. 2059, art. 20510, art. 20511, art. 20512, art. 206, art. 2061, art. 207, art. 208, art. 210, art. 212, art. 213, art. 217, art. 224, art. 2261, art. 2262, art. 228, art. 2351, art. 2352, art. 236, art. 2421, art. 2422, art. 2432, art. 258, art. 263, art. 266, art. 270, art. 2711, art. 2721, art. 2781, art. 279, art. 281, art. 282, art. 283, art. 284, art. 286, art. 288, art. 290, art. 2901, art. 322, art. 326, art. 327, art. 3271, art. 328, art. 329, art. 330, art. 331, art. 3311, art. 332, art. 339, art. 340, art. 342, art. 343, art. 344, art. 345, art. 3501, art. 357, art. 367, art. 368, art. 369, art. 370, art. 371, art. 372, art. 373, art. 3731, art. 374, art. 375, art. 386, art. 387, art. 388, art. 3911, art. 394, art. 3941, art. 3941a, art. 3941b, art. 3942, art. 3943, art. 395, art. 396, art. 397, art. 3982, art. 3986, art. 39822, art. 39823, art. 39824, art. 403, art. 4248, dział IIa, art. 4581, art. 4582, art. 4583, art. 4584, art. 4585, art. 4586, art. 4587, art. 4588, art. 4589, art. 45810, art. 45811, art. 45812, art. 45813, art. 461, art. 467, art. 468, art. 470, art. 471, art. 4751, art. 476, art. 4772, art. 4776, art. 4777, art. 47714, art. 4801, art. 4802, art. 4803, art. 4804, art. 4841, art. 485, art. 486, art. 491, art. 492, art. 4921, art. 493, art. 494, art. 495, art. 496, art. 497, art. 4971, art. 498, art. 499, art. 502, art. 5021, art. 503, art. 504, art. 505, art. 5051, art. 5052, art. 5053, art. 5056, art. 5057, art. 5058, art. 50510, art. 50511, art. 50512, art. 50514, art. 50525, art. 508, art. 5091, art. 5112, art. 517, art. 5181, art. 519, art. 544, art. 5671, art. 735, art. 740, art. 741, art. 742, art. 748, art. 7592, art. 7631, art. 7632, art. 7661, art. 7673a, art. 7674, art. 770, art. 7942, art. 805, art. 1214,
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
art. 17, art. 49, art. 531, art. 68, art. 87, art. 88, art. 91, art. 98, art. 981, art. 118, art. 126, art. 1281, art. 1301a, art. 132, art. 133, art. 135, art. 136, art. 139, art. 1391, art. 1392, art. 1481, art. 1561, art. 165, art. 181, art. 1835, art. 18313, art. 18314, art. 2031, art. 2051, art. 2052, art. 2054, art. 2054a, art. 2055, art. 2059, art. 20510, art. 20511, art. 20512, art. 224, art. 2261, art. 278, art. 280, art. 288, art. 3261, art. 333, art. 357, art. 367, art. 369, art. 387, art. 394, art. 3941, art. 3941a, art. 3942, art. 395, art. 397, art. 39822, art. 39823, art. 4101, art. 4241, art. 4245, art. 4248, art. 431, art. 4581, art. 4582, art. 4583, art. 4584, dział IIb, art. 45814, art. 45815, art. 45816, art. 461, art. 4779, art. 47955, art. 47966, art. 47985, art. 5051a, art. 5058, art. 50510, art. 50512, art. 50518, art. 50519, art. 50527, art. 5091, art. 5111a, art. 5181, art. 569, art. 622, art. 62610, art. 6912, art. 6913, art. 6916, art. 6918, art. 7301, art. 736, art. 741, art. 755, art. 7581, art. 7592, art. 7661, art. 767, art. 7673a, art. 7674, art. 770, art. 7821, art. 784, art. 785, art. 797, art. 8001, art. 801, art. 804, art. 8042, art. 8043, art. 805, art. 813, art. 8181, art. 820, art. 824, art. 825, art. 837, art. 867, art. 8673, art. 8792, art. 8794, art. 8795, art. 8796, art. 8797, art. 8798, art. 8799, art. 929, art. 930, art. 940, art. 941, art. 945, art. 948, art. 950, art. 953, art. 955, art. 966, art. 968, art. 973, art. 985, art. 9864, art. 9866, art. 9867, art. 98610, art. 10136, art. 1025, art. 1028, art. 10281, art. 1029, art. 1031, art. 1033, art. 10631, art. 1086, art. 11611, art. 1165,
 Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
Wyświetl wersje poprzedzające
 Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Wyświetl późniejsze wersje
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:

Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem

Tytuł V

Koszty procesu

Dział I

Zwrot kosztów procesu

Istniejące wersje czasowe art. 98
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2019.11.07
zmieniony przez
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.07.01
zmieniony przez
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 98. § 1. Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

§ 11. Od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Jeżeli orzeczenie to jest prawomocne z chwilą wydania, odsetki należą się za czas po upływie tygodnia od dnia jego ogłoszenia do dnia zapłaty, a jeżeli orzeczenie takie podlega doręczeniu z urzędu - za czas po upływie tygodnia od dnia jego doręczenia zobowiązanemu do dnia zapłaty.

§ 12. W szczególnie uzasadnionym przypadku, na wniosek strony, która w toku procesu poniosła szczególnie wysoki wydatek podlegający zwrotowi, sąd może przyznać jej odsetki przewidziane w § 11 od kwoty równej temu wydatkowi za czas od dnia jego poniesienia przez stronę do dnia zapłaty.

§ 2. Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

§ 3. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

§ 4. Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

Istniejące wersje czasowe art. 981
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.01.01
zmieniony przez
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2019.11.07
zmieniony przez
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.07.01
zmieniony przez
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 981. § 1. Do niezbędnych kosztów procesu zalicza się koszty mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez sąd. Przysługujące mediatorowi wynagrodzenie i zwrot wydatków związane z prowadzeniem mediacji nie mogą być wyższe niż określone w przepisach wydanych na podstawie § 4.

§ 2. Jeżeli postępowanie cywilne zostało wszczęte w ciągu trzech miesięcy od dnia zakończenia mediacji, która nie została zakończona ugodą albo w ciągu trzech miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia o odmowie zatwierdzenia ugody przez sąd, do niezbędnych kosztów procesu zalicza się także koszty mediacji w wysokości nieprzekraczającej czwartej części opłaty.

§ 3. Do określenia kosztów mediacji stosuje się odpowiednio art. 98 § 2 i 3.

§ 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wysokość wynagrodzenia mediatora, w tym stałego mediatora, za prowadzenie postępowania mediacyjnego wszczętego na podstawie skierowania sądu i wydatki mediatora, w tym stałego mediatora, podlegające zwrotowi, biorąc pod uwagę rodzaj sprawy i wartość przedmiotu sporu oraz sprawny przebieg postępowania mediacyjnego, a także niezbędne wydatki związane z prowadzeniem mediacji.

Istniejące wersje czasowe art. 99
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2015.11.19
zmieniony przez
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2017.01.01
zmieniony przez
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 99. Stronom reprezentowanym przez radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się koszty w wysokości należnej według przepisów o wynagrodzeniu adwokata.

Art. 100. W razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Art. 101. Zwrot kosztów należy się pozwanemu pomimo uwzględnienia powództwa, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu.

Art. 102. W wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Istniejące wersje czasowe art. 103
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.01.01
zmieniony przez
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2019.11.07
zmieniony przez
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 103. § 1. Niezależnie od wyniku sprawy sąd może włożyć na stronę lub interwenienta obowiązek zwrotu kosztów, wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem.

§ 2. Przepis § 1 dotyczy zwłaszcza kosztów powstałych wskutek uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia lub opóźnionego powołania dowodów, a także oczywiście nieuzasadnionej odmowy poddania się mediacji.

§ 3. Jeżeli strona:

    1) pomimo wezwania do osobistego stawiennictwa nie stawiła się w celu udziału w czynności sądu i nie usprawiedliwiła swego niestawiennictwa,

    2) w toku postępowania bez usprawiedliwienia nie stawiła się na posiedzenie mediacyjne pomimo wcześniejszego wyrażenia zgody na mediację

- sąd może, niezależnie od wyniku sprawy, włożyć na tę stronę obowiązek zwrotu kosztów w części wyższej, niż nakazywałby to wynik sprawy, a nawet zwrotu kosztów w całości.

§ 4. O możliwości tej sąd poucza strony przy wezwaniu do osobistego stawiennictwa lub przy skierowaniu stron do mediacji.

Art. 104. Koszty procesu, w którym zawarto ugodę, znosi się wzajemnie, jeżeli strony nie postanowiły inaczej.

Art. 1041. Koszty mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez sąd i zakończonej ugodą znosi się wzajemnie, jeżeli strony nie postanowiły inaczej.

Art. 105. § 1. Współuczestnicy sporu zwracają koszty procesu w częściach równych. Sąd może jednak nakazać zwrot kosztów odpowiednio do udziału każdego ze współuczestników w sprawie, jeżeli pod tym względem zachodzą znaczne różnice.

§ 2. Na współuczestników sporu odpowiadających solidarnie co do istoty sprawy sąd włoży solidarny obowiązek zwrotu kosztów. Za koszty wynikłe z czynności procesowych, podjętych przez poszczególnych współuczestników wyłącznie we własnym interesie, inni współuczestnicy nie odpowiadają.

Art. 106. Udział prokuratora w sprawie nie uzasadnia zasądzenia zwrotu kosztów na rzecz Skarbu Państwa ani od Skarbu Państwa.

Art. 107. Interwenient uboczny, do którego nie mają zastosowania przepisy o współuczestnictwie jednolitym, nie zwraca kosztów przeciwnikowi strony, do której przystąpił. Sąd może jednak przyznać od interwenienta na rzecz wygrywającego sprawę przeciwnika strony, do której interwenient przystąpił, zwrot kosztów wywołanych samoistnymi czynnościami procesowymi interwenienta. Sąd może także przyznać interwenientowi koszty interwencji od przeciwnika obowiązanego do zwrotu kosztów.

Art. 108. § 1. Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Sąd może jednak rozstrzygnąć jedynie o zasadach poniesienia przez strony kosztów procesu, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu; w tej sytuacji, po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, referendarz sądowy w sądzie pierwszej instancji wydaje postanowienie, w którym dokonuje szczegółowego wyliczenia kosztów obciążających strony.

§ 2. Sąd drugiej instancji, uchylając zaskarżone orzeczenie i przekazując sprawę sądowi pierwszej instancji do rozpoznania, pozostawia temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.

Istniejące wersje czasowe art. 1081
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2019.11.07
zmieniony przez
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1081. Jeżeli w toku postępowania sąd nie orzekł o obowiązku poniesienia kosztów sądowych lub orzeczeniem nie objął całej kwoty należnej z tego tytułu, postanowienie w tym przedmiocie wydaje sąd, przed którym sprawa toczyła się w pierwszej instancji.

Istniejące wersje czasowe art. 109
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.01.01
zmieniony przez
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 109. § 1. Roszczenie o zwrot kosztów wygasa, jeśli strona najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie złoży sądowi spisu kosztów albo nie zgłosi wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych. Jednakże o kosztach należnych stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego sąd orzeka z urzędu.

§ 2. Orzekając o wysokości przyznanych stronie kosztów procesu, sąd bierze pod uwagę celowość poniesionych kosztów oraz niezbędność ich poniesienia z uwagi na charakter sprawy. Przy ustalaniu wysokości kosztów poniesionych przez stronę reprezentowaną przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

Istniejące wersje czasowe art. 110
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2019.08.21
zmieniony przez
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 110. Sąd może zasądzić od świadka, biegłego, pełnomocnika lub przedstawiciela ustawowego - po ich wysłuchaniu - zwrot kosztów wywołanych ich rażącą winą.

Dział II

Pomoc prawna z urzędu

Art. 111-116. (uchylone)

Istniejące wersje czasowe art. 117
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2010.04.19
zmieniony przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.01.01
zmieniony przez
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2019.11.07
zmieniony przez
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2022.01.01
zmieniony przez
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 117. § 1. Strona zwolniona przez sąd od kosztów sądowych w całości lub części, może domagać się ustanowienia adwokata lub radcy prawnego.

§ 2. Osoba fizyczna, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

§ 3. Osoba prawna lub inna jednostka organizacyjna, której ustawa przyznaje zdolność sądową, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego.

§ 4. Wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego strona zgłasza wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych lub osobno, na piśmie lub ustnie do protokołu, w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy. Osoba fizyczna, która nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie tego sądu, może złożyć wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce swego zamieszkania, który niezwłocznie przesyła ten wniosek sądowi właściwemu.

§ 5. Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny. Podstawą oddalenia wniosku nie może być skorzystanie przez osobę fizyczną z nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, o których mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 945).

§ 51. Prokurator, w terminie 14 dni od dnia wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w ruchu lądowym określonego w przepisach rozdziału XXI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, którego następstwem jest śmierć człowieka albo ciężki uszczerbek na zdrowiu, lub zarzutów popełnienia z użyciem pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym przestępstwa zabójstwa lub umyślnego spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu:

    1) składa wniosek o ustanowienie pełnomocnika, będącego adwokatem lub radcą prawnym, do wytoczenia powództwa o rentę przez osoby do tego uprawnione, o których mowa w art. 444 § 2 oraz art. 446 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 1509), jeżeli osoba uprawniona ze względu na wiek, stan zdrowia lub stan majątkowy nie jest w stanie samodzielnie dochodzić swoich roszczeń lub dochodzenie przez nią tych roszczeń byłoby znacznie utrudnione, a nie ustanowiła będącego adwokatem lub radcą prawnym pełnomocnika z wyboru i nie zachodzi wysokie prawdopodobieństwo istotnego przyczynienia się poszkodowanego lub osoby uprawnionej do zdarzenia, którego dotyczy przedstawiony zarzut;

    2) może złożyć wniosek, o którym mowa w pkt 1, w przypadku gdy szczególne okoliczności odnoszące się do osoby uprawnionej, inne niż wskazane w pkt 1, uzasadniają konieczność ochrony jej interesów.

§ 52. Przepis § 51 stosuje się odpowiednio, jeżeli wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów popełnienia przestępstwa, o którym mowa w tym przepisie, nie jest możliwe z uwagi na stan zdrowia sprawcy lub z powodów, o których mowa w art. 17 § 1 pkt 5, 6, 8 lub 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 534 i 1023).

§ 53. We wniosku, o którym mowa w § 51, należy określić osobę, na rzecz której ma zostać ustanowiony pełnomocnik, oraz wskazać okoliczności uzasadniające ustanowienie pełnomocnika i wytoczenie powództwa na podstawie art. 444 § 2 lub art. 446 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

§ 54. Sąd uwzględnia wniosek prokuratora, o którym mowa w § 51. Pełnomocnictwo udzielone w tym trybie obejmuje umocowanie jedynie do żądania udzielenia zabezpieczenia w formie miesięcznego świadczenia na zapewnienie środków utrzymania, o którym mowa w art. 7533 § 1, oraz wytoczenia powództwa, na podstawie art. 444 § 2 lub art. 446 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny na rzecz osoby uprawnionej i uczestnictwa w postępowaniach zainicjowanych żądaniem i powództwem. Ten sam pełnomocnik może być umocowany dla więcej niż jednego uprawnionego.

§ 6. Wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego zgłoszony po raz pierwszy w postępowaniu kasacyjnym lub postępowaniu ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sąd przekazuje do rozpoznania sądowi pierwszej instancji, chyba że uzna wniosek za oczywiście uzasadniony.

Istniejące wersje czasowe art. 1171
2010.04.19
dodany przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1171. § 1. Osoba fizyczna dołącza do wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o swoim stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru. Jeżeli wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego składany jest łącznie z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych, osoba fizyczna dołącza tylko jedno oświadczenie.

§ 2. Sąd może odebrać od osoby fizycznej przyrzeczenie o treści: "Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem zapewniam, że złożone przeze mnie oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania jest prawdziwe i rzetelne". Przed odebraniem przyrzeczenia poucza się stronę ubiegającą się o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego o treści art. 120 § 4.

§ 3. Wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego złożony przez stronę reprezentowaną przez adwokata lub radcę prawnego bez dołączenia oświadczenia, o którym mowa w § 1, przewodniczący zwraca bez wzywania do uzupełnienia braków.

§ 4. W razie złożenia wniosku ustnie do protokołu, oświadczenie, o którym mowa w § 1, może być złożone także do protokołu.

§ 5. Przepisów § 1-4 nie stosuje się, jeżeli wniosek składa strona, o której mowa w art. 117 § 1.

§ 6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, o którym mowa w § 1, a także sposób udostępniania osobom fizycznym wzoru druków tych oświadczeń, mając na względzie umożliwienie stronie złożenia jednego oświadczenia w razie składania wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych i komunikatywność niezbędnych pouczeń dla stron co do sposobu wypełnienia, skutków niezłożenia oraz złożenia nieprawdziwego oświadczenia.

Istniejące wersje czasowe art. 1172
2010.04.19
dodany przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2019.11.07
zmieniony przez
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1172. § 1. W razie oddalenia wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego strona nie może ponownie domagać się ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, powołując się na te same okoliczności, które stanowiły uzasadnienie oddalonego wniosku.

§ 2. Ponowny wniosek, o którym mowa w § 1, jest niedopuszczalny i pozostawia się go w aktach sprawy bez żadnych dalszych czynności. To samo dotyczy pism związanych z jego wniesieniem. O pozostawieniu wniosku i pism związanych z jego wniesieniem zawiadamia się stronę wnoszącą tylko raz - przy złożeniu pierwszego pisma.

Istniejące wersje czasowe art. 1173
2010.04.19
dodany przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1173. § 1. O wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego sąd zwraca się do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub rady okręgowej izby radców prawnych.

§ 2. Właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych, wyznacza adwokata lub radcę prawnego niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie dwóch tygodni, zawiadamiając o tym sąd. W zawiadomieniu właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych wskazuje imię i nazwisko wyznaczonego adwokata lub radcy prawnego oraz jego adres do doręczeń.

§ 3. Jeżeli strona we wniosku wskazała adwokata lub radcę prawnego, właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych, w miarę możliwości i w porozumieniu ze wskazanym adwokatem lub radcą prawnym, wyznaczy adwokata lub radcę prawnego wskazanego przez stronę.

Istniejące wersje czasowe art. 118
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2010.04.19
zmieniony przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.07.01
zmieniony przez
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 118. § 1. Ustanowienie adwokata lub radcy prawnego przez sąd jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa procesowego.

§ 2. Adwokat lub radca prawny ustanowiony przez sąd jest obowiązany zastępować stronę do prawomocnego zakończenia postępowania, chyba że z postanowienia sądu wynika, iż obowiązek zastępowania strony ustaje wcześniej.

§ 3. Z ważnych przyczyn adwokat lub radca prawny może wnosić o zwolnienie od obowiązku zastępowania strony w procesie. Sąd, zwalniając adwokata lub radcę prawnego, zwraca się jednocześnie do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub rady okręgowej izby radców prawnych o wyznaczenie innego adwokata lub radcy prawnego. Przepis art. 1173 § 2 stosuje się odpowiednio.

§ 4. Jeżeli adwokat lub radca prawny ustanowiony przez sąd ma podjąć czynności poza siedzibą sądu orzekającego, sąd, na uzasadniony wniosek ustanowionego adwokata lub radcy prawnego, zwróci się w razie potrzeby do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub rady okręgowej izby radców prawnych o wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego z innej miejscowości. Przepis art. 1173 § 2 stosuje się odpowiednio.

§ 5. Jeżeli adwokat lub radca prawny ustanowiony w związku z postępowaniem kasacyjnym lub postępowaniem ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, nie stwierdza podstaw do wniesienia skargi, jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić na piśmie o tym stronę oraz sąd, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia zawiadomienia go o wyznaczeniu. Do zawiadomienia adwokat lub radca prawny dołącza sporządzoną przez siebie opinię o braku podstaw do wniesienia skargi. Opinia nie jest załączana do akt sprawy i nie jest doręczana stronie przeciwnej.

§ 6. Jeżeli opinia, o której mowa w § 5, nie została sporządzona z zachowaniem zasad należytej staranności, sąd zawiadamia o tym właściwy organ samorządu zawodowego, do którego należy adwokat lub radca prawny. W takim przypadku właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych wyznaczy innego adwokata lub radcę prawnego. Przepis art. 1173 § 2 stosuje się odpowiednio.

Istniejące wersje czasowe art. 119
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2010.04.19
zmieniony przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 119. Ustanowienie adwokata lub radcy prawnego wygasa ze śmiercią strony, która je uzyskała. Jednakże na zasadzie tego ustanowienia adwokat lub radca prawny strony podejmuje czynności niecierpiące zwłoki.

Istniejące wersje czasowe art. 1191
2010.04.19
dodany przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 1191. Sąd może zarządzić stosowne dochodzenie, jeżeli na podstawie okoliczności sprawy lub oświadczeń strony przeciwnej powziął wątpliwości co do rzeczywistego stanu majątkowego strony domagającej się ustanowienia lub zastępowanej przez ustanowionego adwokata lub radcę prawnego.

Art. 120. § 1. Sąd cofnie ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, jeżeli okaże się, że okoliczności, na których podstawie je przyznano, nie istniały lub przestały istnieć.

§ 2. W wypadkach, o których mowa w § 1, strona obowiązana jest uiścić wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego dla niej ustanowionego.

§ 3. Ponadto, w wypadku gdy okoliczności, na podstawie których przyznano ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, przestały istnieć, sąd może obciążyć stronę tym obowiązkiem tylko częściowo, stosownie do zmiany, jaka nastąpiła w jej stosunkach.

§ 4. Stronę, która uzyskała ustanowienie adwokata lub radcy prawnego na podstawie podania świadomie nieprawdziwych okoliczności, sąd skaże na grzywnę, niezależnie od jej obowiązku uiszczenia wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego.

Art. 121. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 122
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2010.04.19
zmieniony przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 122. § 1. Adwokat lub radca prawny ustanowiony zgodnie z przepisami niniejszego działu ma prawo - z wyłączeniem strony - ściągnąć sumę należną mu tytułem wynagrodzenia i zwrotu wydatków z kosztów zasądzonych na rzecz tej strony od przeciwnika. Przeciwnik nie może czynić żadnych potrąceń, z wyjątkiem kosztów nawzajem mu przyznanych od strony korzystającej z pomocy prawnej z urzędu.

§ 2. Na kosztach, przypadających od przeciwnika strony korzystającej z pomocy prawnej z urzędu, należności adwokata lub radcy prawnego ustanowionego według przepisów poprzedzających przysługuje pierwszeństwo przed roszczeniami osób trzecich.

Istniejące wersje czasowe art. 123
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2010.04.19
zmieniony przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2019.11.07
zmieniony przez
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 123. § 1. Postanowienia, o których mowa w niniejszym dziale, doręcza się tylko stronie, która złożyła wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego.

§ 2. Postanowienie o ustanowieniu albo odmowie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego może wydać także referendarz sądowy.

Istniejące wersje czasowe art. 124
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2008.12.12
2010.04.19
zmieniony przez
2014.01.21 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2014 r. poz. 101
2016.11.09 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 1822
2018.01.19 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 155
2018.07.16 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1360
2019.08.05 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2019 r. poz. 1460
2020.09.14 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 1575
2021.10.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 1805
2023.08.08 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1550
2024.10.23 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1568
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 124. § 1. Zgłoszenie wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, jak również wniesienie środka odwoławczego od odmowy ich ustanowienia nie wstrzymuje biegu toczącego się postępowania, chyba że chodzi o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego dla powoda na skutek wniosku zgłoszonego w pozwie lub przed wytoczeniem powództwa. Sąd może jednak wstrzymać rozpoznanie sprawy aż do prawomocnego rozstrzygnięcia wniosku i w związku z tym nie wyznaczać rozprawy, a wyznaczoną rozprawę odwołać lub odroczyć.

§ 2. W razie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego na wniosek zgłoszony przed upływem terminu do wniesienia zażalenia, dla którego sporządzenia ustawa wymaga zastępstwa prawnego przez adwokata lub radcę prawnego, sąd doręcza ustanowionemu adwokatowi lub radcy prawnemu odpis postanowienia z urzędu, a termin do wniesienia zażalenia na postanowienie biegnie od dnia jego doręczenia pełnomocnikowi. Jeżeli strona prawidłowo zażądała doręczenia postanowienia z uzasadnieniem, odpis postanowienia doręcza się pełnomocnikowi z uzasadnieniem.

§ 3. W razie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego na wniosek zgłoszony przed upływem terminu do wniesienia skargi kasacyjnej przez stronę, która prawidłowo zażądała doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem, sąd doręcza ustanowionemu adwokatowi lub radcy prawnemu orzeczenie z uzasadnieniem z urzędu, a termin do wniesienia skargi kasacyjnej biegnie od dnia doręczenia pełnomocnikowi orzeczenia z uzasadnieniem.

§ 4. W razie oddalenia wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, zgłoszonego w przypadkach, o których mowa w § 2 lub § 3, termin do wniesienia środka zaskarżenia biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia, a jeżeli postanowienie zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od dnia jego ogłoszenia. Jeżeli jednak strona wniosła zażalenie w przepisanym terminie, termin do złożenia środka zaskarżenia biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia oddalającego zażalenie, a jeżeli postanowienie sądu drugiej instancji zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od dnia jego ogłoszenia.

§ 5. Ponowny wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, oparty na tych samych okolicznościach, nie ma wpływu na bieg terminu do wniesienia środka zaskarżenia.

 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60