Ustawa z dnia 5.01.2011 r. o kierujących pojazdami1)
o przepisie
art./§
pełną treść
widoczną część
powiązane
powiązane
Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem
Instruktorzy i wykładowcy
Art. 33. 1. Instruktorem jest osoba, która:
1) (uchylony)
2) posiada prawo jazdy:
a) kategorii A co najmniej przez okres 2 lat - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami, którzy uzyskują uprawnienia instruktora wyłącznie w zakresie prawa jazdy kategorii A,
b) kategorii B co najmniej przez okres 2 lat - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami ubiegających się o uprawnienia do prowadzenia szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii B,
c) kategorii B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E odpowiednio do zakresu prowadzonych zajęć co najmniej przez okres roku oraz co najmniej 3-letnie doświadczenie w prowadzeniu szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii B - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami rozszerzających uprawnienia do prowadzenia szkolenia o jedną z wymienionych kategorii,
d) kategorii T co najmniej przez okres 2 lat - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami, którzy uzyskują uprawnienia instruktora wyłącznie w zakresie prawa jazdy kategorii T;
3) posiada prawo jazdy kategorii B co najmniej przez okres 2 lat oraz pozwolenie na kierowanie tramwajem - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem;
4) posiada ważne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania czynności instruktora;
5) posiada ważne orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania czynności instruktora;
6) ukończyła z wynikiem pozytywnym kurs dla kandydatów na instruktorów i posiada zaświadczenie o jego ukończeniu - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi;
7) złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający kwalifikacje przed komisją powołaną przez wojewodę;
8) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za:
a) przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,
b) przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej,
c) przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów,
d) prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie po użyciu innego podobnie działającego środka,
e) przestępstwo umyślne przeciwko życiu i zdrowiu,
f) przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności;
9) jest wpisana do ewidencji instruktorów.
2. Ewidencję instruktorów prowadzi starosta właściwy ze względu na miejsce ich zamieszkania, który:
1) wpisuje do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, za opłatą oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej, osobę spełniającą wymagania, o których mowa w ust. 1 pkt 2-8;
2) nadaje instruktorowi numer ewidencyjny;
3) odmawia wpisu do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, w przypadku gdy osoba:
a) nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 1 pkt 2-8, lub
b) została skreślona z ewidencji w związku z dopuszczeniem się rażącego naruszenia przepisów w zakresie szkolenia - w okresie, o którym mowa w art. 46 ust. 5.
3. W ewidencji instruktorów umieszcza się następujące dane instruktora:
1) numer ewidencyjny;
2) imię i nazwisko;
2a) datę i miejsce urodzenia;
3) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument;
4) adres zamieszkania;
5) wynikające z ukończonego kursu i zakresu złożonego egzaminu, poszczególne rodzaje uprawnień, w zakresie których może prowadzić szkolenie, oraz daty ich uzyskania;
6) numer ewidencyjny ośrodka szkolenia kierowców lub numer ewidencyjny innego podmiotu, w którym prowadzi szkolenie;
7) datę ważności legitymacji.
3a. Starosta, wpisując osobę do ewidencji instruktorów w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) A - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1 i A2;
2) B, C lub D - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii B1, C1 lub D1;
3) C+E lub D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii B+E oraz odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii C1+E lub D1+E;
4) B+E, C+E lub D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii T;
5) C+E posiadającą uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii D oraz prawo jazdy kategorii D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii D+E.
4. Za przeprowadzenie egzaminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 7, pobiera się opłatę przeznaczoną na organizację tego egzaminu i wynagrodzenia członków komisji.
5. Opłata, o której mowa w ust. 2 pkt 1, z wyjątkiem opłaty ewidencyjnej, stanowi dochód powiatu.
Art. 34. 1. Orzeczenie lekarskie o istnieniu lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania czynności instruktora wydaje, po przeprowadzeniu badania lekarskiego, uprawniony lekarz posiadający prawo do wykonywania badań profilaktycznych, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, z późn. zm.), zwanej dalej "Kodeksem pracy", oraz posiadający uprawnienia do przeprowadzania badań lekarskich w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.
2. Badanie lekarskie, o którym mowa w ust. 1, jest wykonywane w zakresie i na zasadach określonych w Kodeksie pracy, z zastrzeżeniem ust. 5.
3. Zakres badań lekarskich, o których mowa w ust. 1, obejmuje ponadto ustalenie istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.
4. Orzeczenie psychologiczne o istnieniu lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania czynności instruktora wydaje uprawniony psycholog, o którym mowa w art. 84 ust. 1, po przeprowadzeniu badania psychologicznego.
5. Badanie lekarskie, o którym mowa w ust. 1, i badanie psychologiczne, o którym mowa w ust. 4, przeprowadza się przed przystąpieniem do kursu, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 6, a następnie okresowo dla osób w wieku:
1) do 60 lat - co 5 lat;
2) powyżej 60 lat - co 30 miesięcy.
6. Terminy badań, o których mowa w ust. 5, mogą ulec skróceniu, jeżeli lekarz lub psycholog w wyniku badań, o których mowa w ust. 1 lub 4, stwierdzi u osoby badanej stan zdrowia wskazujący na możliwość wystąpienia przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami przed upływem terminów, o których mowa w ust. 5.
7. Skierowanie na badanie lekarskie i badanie psychologiczne dla instruktorów wydaje odpowiedni podmiot prowadzący szkolenie.
Art. 35. 1. Kurs dla kandydatów na instruktorów może prowadzić:
1) ośrodek szkolenia kierowców posiadający poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań - odpowiednio do zakresu posiadanego poświadczenia;
2) jednostka wojskowa - w zakresie szkolenia instruktorów na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
3) jednostka organizacyjna służb podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych - w zakresie szkolenia osób na potrzeby tych służb;
4) podmiot wykonujący przewozy tramwajem - w zakresie szkolenia instruktorów osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania tramwajem;
5) wojewódzki ośrodek ruchu drogowego spełniający wymagania, o których mowa w art. 31 ust. 1 pkt 3-5.
2. Kurs dla kandydatów na instruktorów jest prowadzony w zakresie uprawnień poszczególnych kategorii prawa jazdy, przy czym w przypadku rozszerzania posiadanych uprawnień instruktora osoba ta uczestniczy jedynie w kursie uzupełniającym.
3. Kurs dla kandydatów na instruktorów obejmuje:
1) zajęcia teoretyczne w zakresie:
a) nauki podstaw techniki jazdy,
b) przepisów ruchu drogowego,
c) zasad prowadzenia zajęć dydaktycznych,
d) problematyki:
- wypadków drogowych,
- psychologii transportu,
- etyki zawodu instruktora,
e) wiedzy na temat problemów i szkód związanych z nadużywaniem alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu
- prowadzone w formie wykładów i ćwiczeń przez osoby posiadające specjalistyczną wiedzę w tym zakresie;
2) zajęcia praktyczne z techniki jazdy i prowadzenia nauki jazdy pojazdem odpowiednim do rodzaju szkolenia - prowadzone przez osoby posiadające specjalistyczną wiedzę i umiejętności w tym zakresie;
3) kontrolne sprawdzenie poziomu osiągniętej wiedzy i umiejętności - przeprowadzane w formie egzaminu.
4. Kurs uzupełniający dla instruktorów obejmuje:
1) zajęcia teoretyczne i praktyczne uzupełniające wiedzę i umiejętności, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 2, w zakresie właściwym dla uprawnień instruktora w danej kategorii prawa jazdy;
2) kontrolne sprawdzenie poziomu osiągniętej wiedzy i umiejętności przeprowadzane w formie egzaminu.
5. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, wydaje kandydatowi na instruktora lub instruktorowi zaświadczenie o ukończeniu odpowiedniego kursu, jeżeli osoba ta:
1) uczestniczyła we wszystkich przewidzianych w programie zajęciach;
2) uzyskała pozytywny wynik egzaminu, o którym mowa odpowiednio w ust. 3 pkt 3 lub ust. 4 pkt 2.
6. Podmiot, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-3, posiadający poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C i D lub podmiot wykonujący przewozy tramwajem - w zakresie szkolenia instruktorów osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania tramwajem, lub wojewódzki ośrodek ruchu drogowego spełniający wymagania, o których mowa w art. 31 ust. 1 pkt 3-5, w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C i D organizuje warsztaty doskonalenia zawodowego według programu określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 32 ust. 3 pkt 2 lit. c i zapewnia udział w warsztatach wszystkim zainteresowanym instruktorom i wykładowcom oraz wydaje zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w tych warsztatach.
7. Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio do kandydatów na wykładowców i wykładowców, z wyjątkiem przepisów odnoszących się do obowiązku ukończenia szkolenia praktycznego.
Art. 36. 1. Starosta wydaje instruktorowi legitymację instruktora, określając jej ważność na okres wynikający z terminów badań lekarskich i psychologicznych, o których mowa w art. 34.
2. Starosta przedłuża okres ważności legitymacji na okres wynikający z terminów badań lekarskich i psychologicznych, o których mowa w art. 34, po przedstawieniu przez instruktora ważnych orzeczeń.
Art. 37. 1. Instruktor jest obowiązany:
1) przekazywać staroście:
a) numer ewidencyjny ośrodka szkolenia lub numer ewidencyjny innego podmiotu, w którym prowadzi szkolenie - najpóźniej do dnia rozpoczęcia prowadzenia zajęć,
b) informację o zmianie danych, o których mowa w art. 33 ust. 3 pkt 2-5 - w terminie 14 dni od dnia ich zmiany;
2) corocznie uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego, o których mowa w art. 35 ust. 6;
3) do dnia 7 stycznia każdego roku przedkładać staroście zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w roku ubiegłym w warsztatach, o których mowa w art. 35 ust. 6;
4) rzetelnie i bezstronnie wykonywać swoje obowiązki;
5) poszerzać wiedzę zawodową i podnosić kwalifikacje;
6) posiadać w czasie prowadzenia zajęć praktycznych legitymację instruktora oraz okazywać ją na żądanie uprawnionego podmiotu.
1a. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, nie dotyczy osoby, która uzyskała po raz pierwszy uprawnienia instruktora w tym samym roku, w którym byłaby obowiązana uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego.
2. Koszty okresowych badań lekarskich i psychologicznych oraz koszt uczestnictwa w warsztatach ponosi:
1) podmiot prowadzący szkolenie osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do kierowania odpowiednio motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem - w przypadku gdy instruktor jest przez niego zatrudniony;
2) jednostka wojskowa lub jednostka organizacyjna służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych - w przypadku gdy instruktor pełni w niej służbę lub jest w niej zatrudniony;
3) zainteresowana osoba - w pozostałych przypadkach.
Art. 38. 1. Wykładowcą jest osoba, która:
1) spełnia wymagania, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7 i 8, oraz posiada zaświadczenie o ukończeniu z wynikiem pozytywnym kursu dla kandydatów na instruktorów lub wykładowców;
2) jest wpisana do ewidencji wykładowców.
2. Ewidencję wykładowców prowadzi starosta właściwy ze względu na miejsce ich zamieszkania, który:
1) wpisuje do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, za opłatą oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej, osobę spełniającą wymagania, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 6-8;
2) wydaje zaświadczenie o wpisie do ewidencji;
3) nadaje wykładowcy numer ewidencyjny;
4) odmawia wpisu do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, w przypadku gdy osoba:
a) nie spełnia wymagań, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 6-8, lub
b) została skreślona z ewidencji w związku z dopuszczeniem się rażącego naruszenia przepisów w zakresie szkolenia - w okresie, o którym mowa w art. 46 ust. 5.
3. W ewidencji wykładowców umieszcza się następujące dane wykładowcy:
1) numer ewidencyjny;
2) imię i nazwisko;
2a) datę i miejsce urodzenia;
3) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument;
4) adres zamieszkania;
5) wynikające z zakresu złożonego egzaminu poszczególne rodzaje uprawnień, w zakresie których może prowadzić szkolenie, oraz daty ich uzyskania;
6) numer ewidencyjny ośrodka szkolenia kierowców lub numer ewidencyjny innego podmiotu, w którym prowadzi szkolenie;
7) datę wydania zaświadczenia o wpisie do ewidencji.
3a. Starosta, wpisując osobę do ewidencji wykładowców w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) A - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1 i A2;
2) B, C lub D - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii B1, C1 lub D1;
3) C+E lub D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii B+E oraz odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii C1+E lub D1+E;
4) B+E, C+E lub D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii T;
5) C+E posiadającą uprawnienia do prowadzenia szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii D - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii D+E.
4. Opłata, o której mowa w ust. 2 pkt 1, z wyjątkiem opłaty ewidencyjnej, stanowi dochód powiatu.
5. Wykładowca jest obowiązany:
1) przekazywać staroście:
a) numer ewidencyjny ośrodka szkolenia lub numer ewidencyjny innego podmiotu, w którym prowadzi szkolenie - najpóźniej do dnia rozpoczęcia prowadzenia zajęć,
b) informację o zmianie danych, o których mowa w ust. 3 pkt 2-5 - w terminie 14 dni od dnia ich zmiany;
2) corocznie uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego, o których mowa w art. 35 ust. 6;
3) do dnia 7 stycznia każdego roku przedkładać staroście zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w warsztatach;
4) rzetelnie i bezstronnie wykonywać swoje obowiązki;
5) poszerzać wiedzę zawodową i podnosić kwalifikacje;
6) posiadać w czasie prowadzenia nauki teoretycznej zaświadczenie o wpisie do ewidencji wykładowców oraz okazywać je na żądanie uprawnionego podmiotu.
6. Obowiązek, o którym mowa w ust. 5 pkt 2 i 3, nie dotyczy osoby, która uzyskała po raz pierwszy uprawnienia wykładowcy w tym samym roku, w którym byłaby obowiązana uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego.
7. Wymóg, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7, w odniesieniu do wykładowcy uznaje się za spełniony, jeżeli osoba uzyskała pozytywny wynik egzaminu sprawdzającego kwalifikacje instruktora.
Art. 38a. W przypadku instruktora lub wykładowcy, posiadającego uprawnienia egzaminatora, obowiązek, o którym mowa w art. 37 ust. 1 pkt 2 oraz w art. 38 ust. 5 pkt 2, uznaje się za spełniony także po dostarczeniu staroście, w terminie określonym w art. 37 ust. 1 pkt 3 lub art. 38 ust. 5 pkt 3, zaświadczenia lub kopii zaświadczenia potwierdzającego uczestnictwo w warsztatach, o których mowa w art. 62 ust. 3.
Art. 39. 1. Egzamin dla kandydatów na instruktorów i instruktorów, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7, przeprowadza komisja egzaminacyjna powołana przez wojewodę.
2. Komisja, o której mowa w ust. 1, działa w składzie:
1) przewodniczący komisji - przedstawiciel wojewody;
2) 3 członków komisji posiadających:
a) uprawnienia egzaminatora w zakresie prawa jazdy kategorii A, B i C lub instruktora nauki jazdy w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C i C+E, wyższe wykształcenie, prawo jazdy kategorii A, B, C i C+E oraz co najmniej 5-letnią praktykę w szkoleniu lub egzaminowaniu kandydatów na kierowców - jedna osoba,
b) uprawnienia instruktora w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C, D, B+E, C+E, D+E i T - druga osoba,
c) wyższe wykształcenie pedagogiczne - trzecia osoba;
3) sekretarz komisji.
3. Członkowie komisji egzaminacyjnej przeprowadzający egzamin w zakresie pozwolenia na kierowanie tramwajem posiadają co najmniej:
1) uprawnienia egzaminatora lub instruktora nauki jazdy w zakresie pozwolenia na kierowanie tramwajem, wyższe wykształcenie oraz co najmniej 5-letnią praktykę w szkoleniu lub egzaminowaniu kandydatów na motorniczych - jedna osoba;
2) uprawnienia instruktora w zakresie pozwolenia na kierowanie tramwajem - druga osoba;
3) wyższe wykształcenie pedagogiczne - trzecia osoba.
4. Okres posiadania uprawnień egzaminatora lub instruktora w zakresie jednej z określonych w ust. 2 i 3 kategorii prawa jazdy lub pozwolenia nie może być krótszy niż 5 lat.
5. Szczegółową organizację oraz tryb działania komisji określa wewnętrzny regulamin zatwierdzony przez wojewodę.
6. Wojewoda zapewnia środki na prowadzenie działalności komisji i jej obsługę.
7. Na egzaminie, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7, stosuje się pytania egzaminacyjne pochodzące z katalogu pytań zatwierdzonego przez ministra właściwego do spraw transportu. Katalog pytań oraz pytania zawarte w teście egzaminacyjnym nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1330 i 1669).
8. Na wniosek osoby, która uzyskała negatywny wynik egzaminu, podmiot organizujący egzamin udostępnia tej osobie do wglądu pytania egzaminacyjne, na które osoba ta udzieliła nieprawidłowej odpowiedzi, wraz z informacją o brzmieniu odpowiedzi prawidłowych.
Art. 40. 1. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowe warunki i zakres egzaminu dla kandydatów na instruktorów i instruktorów oraz kandydatów na wykładowców i wykładowców;
2) sposób tworzenia i nadawania numeru ewidencyjnego instruktora i wykładowcy;
3) wzór:
a) wniosku:
- o wpis do ewidencji instruktorów,
- o wpis do ewidencji wykładowców,
b) legitymacji instruktora,
c) zaświadczenia o wpisie do ewidencji wykładowców,
d) (uchylona)
e) zaświadczeń, o których mowa w art. 35 ust. 5 i 6;
4) wysokość:
a) stawek wynagrodzenia członków komisji powoływanej przez wojewodę,
b) opłaty, o której mowa w art. 33 ust. 4, przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 400 zł za egzamin przeprowadzany dla jednej kategorii prawa jazdy,
c) opłaty, o której mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1 i art. 38 ust. 2 pkt 1, przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 50 zł.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się odpowiednio:
1) potrzebę zapewnienia należytych warunków organizacyjno-technicznych do przeprowadzania egzaminów dla kandydatów na instruktorów i kandydatów na wykładowców;
2) potrzebę zapewnienia wysokich kwalifikacji członków komisji egzaminacyjnej, instruktorów i wykładowców;
3) potrzebę zapewnienia ujednoliconych procedur nadawania numerów ewidencyjnych instruktorom i wykładowcom;
4) potrzebę ujednolicenia dokumentów i ich prawidłowego zabezpieczenia przed podrobieniem lub przerobieniem;
5) nakład pracy członków komisji egzaminacyjnej;
6) koszty rzeczowe i osobowe związane z organizacją i przeprowadzaniem egzaminów oraz z prowadzeniem ewidencji instruktorów i ewidencji wykładowców.