Facebook

Kliknij ten link, aby przejść do panelu logowania.
Teraz do wszystkich płatnych Serwisów internetowych
Wydawnictwa Podatkowego GOFIN loguj się w jednym
miejscu.


Po zalogowaniu znajdziesz menu z linkiem do swojego
konta abonenta i dodatkowych opcji.

Jak szukać?»

Ujednolicone przepisy prawne - www.przepisy.gofin.pl
Aktualnie jesteś: Ujednolicone przepisy prawne (strona główna) » 

Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
 uwzględniający ww. zmiany
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2013 r. poz. 1440
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2015 r. poz. 748
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2016 r. poz. 887
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2017 r. poz. 1383
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2018 r. poz. 1270
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2020 r. poz. 53
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2021 r. poz. 291
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2022 r. poz. 504
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 Dz. U. z 2023 r. poz. 1251
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
 zmieniony przez
zmiany w:
Wyświetl wersje poprzedzające
 Dz. U. z 2024 r. poz. 1631
Wyświetl późniejsze wersje
 
 zmieniony przez
zmiany w:

Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem

Rozdział 2

Zawieszanie lub zmniejszanie świadczeń

Istniejące wersje czasowe art. 103
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.01.08
zmieniony przez
2009.09.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227
2011.01.01
zmieniony przez
2013.01.01
zmieniony przez
2013.12.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1440
2015.06.01 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 748
2016.06.22 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 887
2017.07.17 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 1383
2017.10.01
zmieniony przez
2018.06.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1270
2020.01.13 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 53
2021.02.15 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 291
2022.03.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 504
2023.06.30 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1251
2024.11.07 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1631
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 103. 1. Prawo do emerytur i rent ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103a-106.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do emerytów, którzy ukończyli 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni), z zastrzeżeniem art. 103a.

2a. (uchylony)

3. Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, może ulec zawieszeniu również na wniosek emeryta lub rencisty.

4. (uchylony)

Istniejące wersje czasowe art. 103a
2011.01.01
dodany przez
2013.12.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1440
2015.06.01 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 748
2016.06.22 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 887
2017.07.17 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 1383
2018.06.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1270
2020.01.13 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 53
2021.02.15 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 291
2022.03.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 504
2023.06.30 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1251
2024.11.07 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1631
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 103a. Prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Istniejące wersje czasowe art. 104
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.09.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227
2013.12.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1440
2015.06.01 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 748
2016.06.22 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 887
2017.07.17 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 1383
2018.06.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1270
2020.01.13 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 53
2021.02.15 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 291
2022.03.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 504
2023.06.30 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1251
2024.11.07 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1631
2025.01.01
zmieniony przez
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 104. 1. Prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu, na zasadach określonych w ust. 3-8 oraz w art. 105, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 2 oraz z tytułu służby wymienionej w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6.

1a.*) Dla emerytów i rencistów prowadzących pozarolniczą działalność za przychód, o którym mowa w ust. 1, przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.

    ___________________
    *) Utracił moc z dniem 15.03.2005 r. w zakresie, w jakim z mocą wsteczną uniemożliwił przyjęcie rzeczywistego przychodu emerytów i rencistów, osiągniętego w okresie od 1.01. do 26.08.1999 r., z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, w kwocie niższej od przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z wyrokiem Trybunału Kostytucyjnego z dnia 8.03.2005 r. sygn. akt K 27/03 (Dz. U. nr 41, poz. 401).

2. Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 1, uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, z uwzględnieniem ust. 3.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do emerytów i rencistów osiągających przychód z tytułu działalności wykonywanej za granicą.

4. Przepisy ust. 1, 1a i 2 stosuje się również do osób wyłączonych z obowiązku ubezpieczenia społecznego z tytułu ustalenia prawa do emerytury i renty lub wykonujących działalność niepodlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu.

5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się do honorariów z tytułu działalności twórczej i artystycznej.

6. Za przychód, o którym mowa w ust. 1, uważa się również kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, wypłacanego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, i kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

7. Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

8. W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości:

    1) 24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. - dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;

    2) 18% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;

    3) 20,4% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

9. Kwoty maksymalnych zmniejszeń, o których mowa w ust. 8, podlegają podwyższeniu, przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w kolejnych terminach waloryzacji.

10. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski":

    1) w terminie do 14 dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego - kwoty przychodu, o których mowa w ust. 7 i 8, z zaokrągleniem w górę do pełnych 10 groszy;

    2) w terminie do 14 roboczego dnia listopada - kwoty graniczne przychodu dla mijającego roku kalendarzowego.

Istniejące wersje czasowe art. 105
Tekst ujednolicony przez redakcję na dzień:
2009.01.01
2009.09.18 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227
2013.12.04 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2013 r. poz. 1440
2015.06.01 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2015 r. poz. 748
2016.06.22 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2016 r. poz. 887
2017.07.17 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2017 r. poz. 1383
2018.06.29 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2018 r. poz. 1270
2020.01.13 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2020 r. poz. 53
2021.02.15 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2021 r. poz. 291
2022.03.02 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2022 r. poz. 504
2023.06.30 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2023 r. poz. 1251
2024.11.07 Tekst jednolity
ujednolicony przez
Dz. U. z 2024 r. poz. 1631
2025.01.01
zmieniony przez
Pokaż wszystkie w jednym oknie

Art. 105. 1. Wysokość renty rodzinnej, przysługującej więcej niż jednej osobie, ulega zmniejszeniu w przypadku, gdy osoba uprawniona do części renty osiąga przychód w kwocie wyższej niż 70% przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyższej jednak niż 130% tej kwoty miesięcznie.

2. Zmniejszenie renty następuje poprzez zmniejszenie części renty przysługującej osobie osiągającej przychód o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę, o której mowa w art. 104 ust. 8 pkt 3, pomnożoną przez proporcję części renty rodzinnej przed dokonaniem zmniejszenia i pełnej renty rodzinnej.

3. Przychód osiągany przez osobę uprawnioną do renty rodzinnej w wysokości przekraczającej kwotę równą 130% przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, powoduje zawieszenie prawa do części renty rodzinnej dla tej osoby. Wysokości części renty przysługujących pozostałym członkom rodziny nie ulegają zmianie.

Art. 106. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określa, w drodze rozporządzenia:

    1) szczegółowe zasady zawieszania i zmniejszania świadczeń;

    2) obowiązki emerytów i rencistów oraz płatników składek i urzędów skarbowych;

    3) szczegółowe zasady rocznego i miesięcznego rozliczania świadczeń;

    4) szczegółowe zasady zawieszania i zmniejszania świadczeń osobom, którym świadczenia przyznano z uwzględnieniem okresów ubezpieczenia za granicą.

 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60