Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25.06.2014 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych

§ 2. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) ustawa - ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2) ustawa o kasach ­- ustawę z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1910, 1948 i 1997);

3) ustawa o usługach płatniczych ­- ustawę z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1572 i 1997);

4) kasa - spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, o której mowa w art. 2 ustawy o kasach;

5) Kasa Krajowa - Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową, o której mowa w art. 41 ustawy o kasach;

6) konto syntetyczne - przewidziane w planie kont urządzenie księgi głównej, o którym mowa w art. 15 ustawy;

7) konto analityczne - przewidziane w planie kont urządzenie ksiąg pomocniczych, o którym mowa w art. 16 ustawy;

8) konto pozabilansowe - urządzenie przewidziane w planie kont, przeznaczone w szczególności do ewidencjonowania według wartości nominalnej zobowiązań o charakterze finansowym lub gwarancyjnym udzielonych lub otrzymanych przez kasę, operacji walutowych, kontraktów kupna-sprzedaży instrumentów finansowych zawartych przez kasę w okresie pomiędzy zawarciem transakcji a jej rozliczeniem, a także do ewidencjonowania udzielonych lub otrzymanych zabezpieczeń;

9) zestawienie obrotów i sald - sporządzane na koniec dnia operacyjnego zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych i kont analitycznych;

10) dzień bilansowy - dzień, na który kasa sporządza sprawozdanie finansowe oraz inne sprawozdania sporządzane na podstawie odrębnych przepisów;

11) aktywa finansowe lub zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu - aktywa finansowe lub zobowiązania finansowe, które zostały nabyte lub powstały w celu uzyskania korzyści ekonomicznych w wyniku krótkoterminowych (w terminie do trzech miesięcy) zmian cen lub innych zmiennych; składnik aktywów finansowych należy zaliczyć do aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu, jeżeli niezależnie od powodu, dla którego został nabyty, stanowi grupę aktywów, która była wykorzystywana ostatnio do realizacji korzyści ekonomicznych wynikających ze zmian cen lub innych zmiennych;

12) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy - aktywa finansowe i zobowiązania finansowe, o których mowa w pkt 11, oraz uznane za takie przez kasę przy początkowym ujęciu, pod warunkiem że pozwala to na uzyskanie bardziej przydatnych informacji lub ogranicza różnice, w tym w sposobie wyceny lub prezentacji przychodów lub kosztów związanych z tymi aktywami lub pasywami, lub pozwala na ocenę uzyskiwanych wyników wyceny wartości godziwej zgodnie ze strategią inwestycyjną udokumentowaną przez kasę lub z zasadami zarządzania ryzykiem;

13) kredyty i pożyczki oraz inne należności - aktywa finansowe z określonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są przedmiotem obrotu na rynku, oraz aktywa finansowe powstałe w wyniku przeniesienia na inną jednostkę kredytów i pożyczek kasy, z wyjątkiem aktywów finansowych, które kasa zamierza zbyć w krótkim terminie (do trzech miesięcy), zakwalifikowanych do aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, a także kredytów i pożyczek oraz innych należności, których kasa nie może odzyskać z powodów innych niż brak spłat, które kwalifikuje się jako aktywa finansowe dostępne do sprzedaży;

14) aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności - aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie wymagalności, które kasa zamierza i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do terminu wymagalności, z wyjątkiem aktywów finansowych zakwalifikowanych jako kredyty i pożyczki oraz inne należności, aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży i aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy;

15) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży - aktywa finansowe niebędące:

a) aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy,

b) kredytami i pożyczkami oraz innymi należnościami,

c) aktywami finansowymi utrzymywanymi do terminu wymagalności;

16) efektywna stopa procentowa - wartość stopy procentowej pozwalająca na ustalenie skorygowanej ceny nabycia składnika aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych oraz przypisywania przychodów albo kosztów z tytułu odsetek do odpowiednich okresów sprawozdawczych, która dyskontuje oczekiwany strumień przyszłych płatności pieniężnych do bieżącej wartości bilansowej do terminu wymagalności instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach do innego przyjętego przez kasę terminu;

17) aktywa trwałe przeznaczone do zbycia - składnik aktywów trwałych lub grupę aktywów zaliczonych do aktywów trwałych wraz ze związanymi z nimi aktywami obrotowymi oraz zobowiązaniami, które są przeznaczone przez kasę do sprzedaży w stanie niewymagającym poniesienia dodatkowych nakładów lub wymagającym poniesienia dodatkowych nakładów w wysokości zwyczajowo przyjętej przy sprzedaży tego typu aktywów, których kasa nie zamierza wykorzystywać w swojej działalności w kolejnych okresach sprawozdawczych, przy czym kasa przyjmuje założenie, że sprzedaż tych aktywów w wysokości zbliżonej do ich wartości godziwej jest wysoce prawdopodobna w terminie nieprzekraczającym jednego roku obrotowego;

18) aktywny rynek - rynek regulowany, o którym mowa w art. 14 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, 1948 i 1997), lub inny działający w sposób stały - poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego - system obrotu instrumentami finansowymi dopuszczonymi do tego obrotu, a także alternatywny system obrotu; warunkiem niezbędnym uznania rynku lub systemu obrotu za aktywny jest zawieranie transakcji dotyczących danego składnika aktywów lub zobowiązań z dostateczną częstotliwością i w wystarczającym wolumenie, a informacje na temat cen są powszechnie dostępne;

19) fundusz stabilizacyjny - fundusz, o którym mowa w art. 55 ust. 1 ustawy o kasach;

20) fundusz oszczędnościowo-pożyczkowy - fundusz, o którym mowa w art. 25 ustawy o kasach;

21) odpisy aktualizujące - odpisy z tytułu utraty wartości aktywów finansowych, w tym odpisy aktualizujące, o których mowa w art. 35b ustawy;

22) należności - kredyty, pożyczki, skupione wierzytelności, lokaty, dłużne papiery wartościowe oraz inne wierzytelności o podobnym charakterze;

23) należności regularne - należności, których opóźnienie w spłacie co najmniej jednej raty kapitału lub odsetek wynosi do trzech miesięcy włącznie, a w przypadku dłużnika innego niż osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej dodatkowo sytuacja ekonomiczno-finansowa nie budzi obaw;

24) należności z prawdopodobieństwem wystąpienia nieściągalności - należności, w przypadku których opóźnienie w spłacie co najmniej jednej raty kapitału lub odsetek przekracza trzy miesiące i nie przekracza sześciu miesięcy oraz należności od dłużników, których sytuacja ekonomiczno-finansowa może stanowić zagrożenie terminowej spłaty zobowiązań, w szczególności gdy ponoszone przez jednostkę prowadzącą księgi rachunkowe straty nie przekraczają 20% aktywów netto tej jednostki;

25) należności o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności - należności, w przypadku których opóźnienie w spłacie co najmniej jednej raty kapitału lub odsetek przekracza sześć miesięcy i nie przekracza dwunastu miesięcy, oraz należności od dłużników, których sytuacja ekonomiczno-finansowa uległa znacznemu pogorszeniu, w szczególności gdy:

a) straty ponoszone przez jednostkę prowadzącą księgi rachunkowe przekraczają 20% aktywów netto tej jednostki lub aktywa netto tej jednostki są ujemne,

b) występują zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych lub zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych;

26) należności nieściągalne - należności, w przypadku których termin spłaty co najmniej jednej raty kapitału lub odsetek został przekroczony powyżej dwunastu miesięcy, a także należności:

a) od dłużników, których sytuacja ekonomiczno-finansowa pogorszyła się w sposób nieodwracalnie uniemożliwiający spłacenie długu,

b) od dłużników, w stosunku do których ogłoszono upadłość lub w stosunku do których nastąpiło otwarcie likwidacji, z wyjątkiem sytuacji, gdy likwidacja następuje na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji,

c) od dłużników, przeciwko którym kasa złożyła wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego,

d) od dłużników, których miejsce pobytu jest nieznane i których majątek nie został ujawniony,

e) kwestionowane przez dłużników na drodze postępowania sądowego,

f) w przypadku których na dzień wyceny brak jest wiarygodnych informacji o dokonywanych spłatach należności, w tym przeniesionych kredytów i pożyczek oraz innych należności;

27) dowody utraty wartości - informacje uzyskane przez kasę, dotyczące zdarzeń powodujących stratę, w szczególności:

a) znaczące trudności finansowe emitenta lub dłużnika,

b) zanik aktywnego rynku na dany składnik aktywów finansowych ze względu na trudności finansowe emitenta lub dłużnika,

c) ogłoszenie upadłości lub otwarcie likwidacji emitenta lub dłużnika, z wyjątkiem sytuacji, gdy likwidacja nastąpiła na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji lub ze względu na upływ terminu prowadzonej działalności określony w statucie lub umowie emitenta lub dłużnika,

d) złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego lub sądowego wobec emitenta lub dłużnika,

e) niedotrzymanie warunków umowy przez emitenta lub dłużnika,

f) brak, na dzień wyceny, realizacji założeń finansowych uwzględnionych w modelu wyceny wartości godziwej, o której mowa w § 21 ust. 2 pkt 4 i 5;

28) pierwotna wysokość zabezpieczanej kwoty - wysokość należności określona w umowie obowiązującej w dniu dokonania przekwalifikowania;

29) dyspozycja usługi płatniczej - dokument związany z usługą płatniczą, o której mowa w ustawie o usługach płatniczych;

30) wartość nominalna - kwota należności lub zobowiązania, oznaczająca wysokość kwoty kapitału (łącznie z odsetkami skapitalizowanymi) na dzień bilansowy; w przypadku dłużnych papierów wartościowych oraz zobowiązań pozabilansowych kwota ta określa sumę, jaka będzie płatna w momencie zapłaty;

31) informacje sprawozdawcze - informacje, których obowiązek przekazywania przez kasy wynika z ustawy o kasach;

32) zdolność kredytowa - zdolność do spłaty zaciągniętych kredytu lub pożyczki wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie w rozumieniu art. 70 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 1988, 1948 i 1997);

33) poręczenie - poręczenie wekslowe oraz poręczenie w rozumieniu art. 876 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. -Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, 585 i 1579).