Art. 5d. 1. W celu zaspokojenia potrzeb edukacyjnych dziecka realizującego obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne lub ucznia uczęszczającego do szkoły wszystkich typów, kształcącego się w tej szkole w formie dziennej, poszkodowanych w wyniku wystąpienia powodzi, może zostać przyznany jednorazowy zasiłek losowy na cele edukacyjne w kwocie 1 tys. zł, zwany dalej "zasiłkiem losowym".
2. Zasiłek losowy jest przyznawany niezależnie od dochodów rodziny lub osoby samotnie gospodarującej, w rozumieniu ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, i nie podlega zwrotowi, z zastrzeżeniem ust. 8.
3. Zasiłek losowy jest przyznawany na wniosek rodziców dziecka lub ucznia, jego opiekunów prawnych, rodziców zastępczych, osób prowadzących rodzinny dom dziecka, opiekunów faktycznych w rozumieniu ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2024 r. poz. 421 i 858) albo pełnoletniego ucznia albo na wniosek innej osoby za zgodą rodziców dziecka lub ucznia, opiekunów prawnych, rodziców zastępczych, osób prowadzących rodzinny dom dziecka, opiekunów faktycznych w rozumieniu ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci albo pełnoletniego ucznia, złożony w terminie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 1 ust. 2 do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, na terenie której wnioskodawca poniósł szkodę w wyniku powodzi, albo gminy sąsiadującej, na terenie której przebywa w wyniku przeprowadzenia ewakuacji albo konieczności opuszczenia zagrożonego miejsca zamieszkania.
4. Decyzję o przyznaniu zasiłku losowego wydaje wójt (burmistrz, prezydent miasta), o którym mowa w ust. 3, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 2 dni od dnia wpłynięcia wniosku do organu.
5. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) może upoważnić, w formie pisemnej, każdego pracownika urzędu gminy oraz gminnej jednostki organizacyjnej do wydawania decyzji, o których mowa w ust. 4, oraz do wypłaty zasiłku.
6. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, wnioskodawca dołącza oświadczenie, że w wyniku powodzi doznał szkody majątkowej wraz z określeniem jej wartości, nie ubiegał się o zasiłek losowy na terenie innej gminy oraz że wyraża zgodę na weryfikację danych zawartych we wniosku. Oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
7. Zasiłek losowy jest wypłacany przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), o którym mowa w ust. 3, niezwłocznie.
8. Organ wypłacający zasiłek losowy po jego wypłacie dokonuje weryfikacji prawdziwości danych zawartych we wniosku, o którym mowa w ust. 3. Jeżeli w wyniku weryfikacji ustalono, że rodzina lub osoba samotnie gospodarująca, w rozumieniu ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, która otrzymała zasiłek losowy, nie poniosły szkody w wyniku wystąpienia powodzi, organ wypłacający zasiłek losowy wydaje decyzję o jego zwrocie, określając termin zwrotu nie krótszy niż 7 dni. Do zwrotu zasiłku losowego stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w zakresie egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym.
9. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, tryb wypłaty i szczegółowy tryb zwrotu zasiłku losowego oraz wzór formularza wniosku, o którym mowa w ust. 3, uwzględniając konieczność uzyskania danych niezbędnych do identyfikacji rodziny lub osób, którym ma być przyznany zasiłek losowy, oraz potrzebę określenia treści oświadczenia, o którym mowa w ust. 6, a także mając na względzie zapewnienie sprawnego i terminowego wypłacania zasiłku losowego poszkodowanym oraz skuteczności zwrotu nienależnie uzyskanego zasiłku losowego.
10. Przyznawanie i wypłacanie zasiłku losowego należy do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę.