Ustawa z dnia 5.01.2011 r. o kierujących pojazdami1)
o przepisie
art./§
aktu prawnego
pełną treść
widoczną część
powiązane
powiązane
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa określa:
1) osoby uprawnione do kierowania pojazdami na drogach publicznych oraz na drogach położonych w strefach zamieszkania oraz w strefach ruchu;
2) wymagania w stosunku do osób, o których mowa w pkt 1;
3) zasady uzyskiwania i cofania uprawnień do kierowania pojazdami oraz zatrzymywania dokumentów stwierdzających posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami;
4) zasady prowadzenia działalności w zakresie uzyskiwania uprawnień i badań psychologicznych, związanych z kierowaniem pojazdami;
5) zasady wykonywania badań lekarskich i psychologicznych kierowców, instruktorów i egzaminatorów oraz kandydatów na kierowców, instruktorów i egzaminatorów;
6) zasady prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia ośrodka doskonalenia techniki jazdy.
2. Zadania samorządu województwa, o których mowa w art. 10 ust. 3, art. 18 ust. 3, art. 58 ust. 2, art. 67 ust. 1, art. 69 ust. 1, art. 70 ust. 1, art. 71 ust. 1 i 2, art. 72 ust. 1 i 2, art. 77 ust. 2, art. 80 ust. 1-5, art. 85 ust. 3 i 8, art. 86 ust. 4, 5 i 7, art. 87 ust. 3, art. 88 ust. 1, 4, 6, 7 i 9, art. 96 ust. 3, art. 97 ust. 2, art. 99 ust. 5 i art. 103 ust. 6, stanowią zadania z zakresu administracji rządowej.
Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) kierowcy, kierującym lub o pojeździe określonego rodzaju - należy przez to rozumieć odpowiednio kierowcę, kierującego lub pojazd w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047, z późn. zm.);
2) (uchylony)
3) profilu kandydata na kierowcę - należy przez to rozumieć zestaw danych identyfikujących i opisujących osobę ubiegającą się o wydanie dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami utworzony, udostępniany, aktualizowany i archiwizowany w systemie teleinformatycznym;
4) profilu kierowcy zawodowego - należy przez to rozumieć zestaw danych identyfikujących i opisujących osobę ubiegającą się o wpis w prawie jazdy kodu 95, wydanie świadectwa kwalifikacji zawodowej i karty kwalifikacji kierowcy, zawierający informację o wykonaniu badań lekarskich i psychologicznych, utworzony, udostępniany, aktualizowany i archiwizowany w systemie teleinformatycznym.
Osoby uprawnione do kierowania pojazdami
Art. 3. 1. Kierującym pojazdem może być osoba, która osiągnęła wymagany wiek i jest sprawna pod względem fizycznym i psychicznym oraz spełnia jeden z następujących warunków:
1) posiada umiejętność kierowania pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu, nieutrudniający ruchu drogowego i nienarażający kogokolwiek na szkodę oraz odpowiedni dokument stwierdzający posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdem;
2) odbywa w ramach szkolenia naukę jazdy;
3) zdaje egzamin państwowy.
2. Kierującym pojazdem może być również osoba, która odbywa szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyspieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej lub kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej, o których mowa w przepisach rozdziału 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 728 i 731), i jest sprawna pod względem fizycznym i psychicznym.
3. Osoba niepełnosprawna pod względem fizycznym może być kierującym, jeżeli uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem.
3a. Całkowity albo częściowy ubytek słuchu nie jest przeciwwskazaniem zdrowotnym do uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami ani przesłanką jego cofnięcia - z wyjątkiem:
1) uzyskania prawa jazdy kategorii D1 lub D;
2) uzyskania prawa jazdy kategorii C1 lub C przez osobę, która nie posiada prawa jazdy kategorii B albo posiada je przez okres krótszy niż 2 lata;
3) cofnięcia uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii C lub C1 osobie, która w wyniku nagłego zdarzenia utraciła słuch w stopniu uniemożliwiającym jej rozumienie mowy z odległości jednego metra, w tym przy zastosowaniu aparatów słuchowych lub implantów słuchowych - przez okres roku od tego zdarzenia.
4. Osoba, która ukończyła 18 lat, nie jest obowiązana do posiadania dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania rowerem, wózkiem rowerowym lub pojazdem zaprzęgowym.
Art. 4. 1. Dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów składającym się z pojazdu silnikowego i przyczepy lub naczepy jest:
1) wydane w kraju:
a) prawo jazdy,
b) pozwolenie wojskowe,
c) międzynarodowe prawo jazdy;
2) wydane za granicą:
a) międzynarodowe prawo jazdy, określone w Konwencji o ruchu drogowym, podpisanej w Genewie dnia 19 września 1949 r. (Dz. U. z 1959 r. poz. 321, 322 i 324),
b) krajowe lub międzynarodowe prawo jazdy, określone w Konwencji o ruchu drogowym, sporządzonej w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r. (Dz. U. z 1988 r. poz. 40, 41 i 44),
c) krajowe prawo jazdy wydane w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym,
d) krajowe prawo jazdy określone w umowie międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska;
3) zagraniczny dokument wojskowy, określony w umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
1a. Dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów składającym się z pojazdu silnikowego i przyczepy lub naczepy jest również tymczasowe elektroniczne prawo jazdy.
2. Kierowca może posiadać tylko jedno ważne prawo jazdy. Przepis ten nie dotyczy międzynarodowego prawa jazdy, krajowego prawa jazdy osoby, o której mowa w art. 10 ust. 3, oraz tymczasowego elektronicznego prawa jazdy.
3. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie jest uznawane za ważne prawo jazdy wydane w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, jeżeli na terytorium któregokolwiek z tych państw to prawo jazdy zostało zatrzymane lub czasowo albo na stałe cofnięto posiadane uprawnienie do kierowania pojazdem.
Art. 5. 1. Prawo jazdy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a, stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania odpowiednio motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów:
1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) w ruchu międzynarodowym na terytorium:
a) państw-stron Konwencji, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 lit. b - z wyjątkiem kierowania motorowerem lub ciągnikiem rolniczym,
b) państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym - z wyjątkiem kierowania ciągnikiem rolniczym.
2. Pozwolenie wojskowe, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b, stwierdza posiadanie przez żołnierza zasadniczej służby wojskowej uprawnienia do kierowania odpowiednim pojazdem silnikowym, zespołem pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub pojazdem pobranym w ramach świadczeń na rzecz obrony.
3. Międzynarodowe prawo jazdy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. c, stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania odpowiednim pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów w ruchu międzynarodowym na terytorium państw-stron Konwencji, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 lit. a i b, z wyjątkiem kierowania ciągnikiem rolniczym. Międzynarodowe prawo jazdy jest ważne łącznie z krajowym prawem jazdy.
4. Prawo jazdy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 lit. a i b, stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania odpowiednim pojazdem silnikowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia stałego lub czasowego pobytu.
5. Zagraniczny dokument wojskowy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3, stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie określonym w umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
6. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpowiednio motorowerem lub pojazdem silnikowym może kierować osoba posiadająca ważne zagraniczne prawo jazdy wydane przez państwo członkowskie Unii Europejskiej, Konfederację Szwajcarską lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym - w okresie ważności prawa jazdy.
Art. 5a. Krajowe prawo jazdy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 lit. d, stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie określonym w tym prawie jazdy i umowie międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Art. 5b. 1. Tymczasowe elektroniczne prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów określonym odpowiednio w prawie jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Tymczasowe elektroniczne prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do dnia odbioru prawa jazdy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a, jednak nie dłużej niż przez okres 30 dni od dnia uzyskania pozytywnego wyniku egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1.
3. Tymczasowe elektroniczne prawo jazdy jest generowane automatycznie w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców:
1) po osiągnięciu wymaganego wieku do kierowania, o którym mowa w art. 8, najpóźniej w dniu uzyskania pozytywnego wyniku egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1, w zakresie kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T;
2) po otrzymaniu informacji o uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1, z systemu teleinformatycznego umożliwiającego realizację zadań organów właściwych do wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, o którym mowa w art. 16a ust. 1.
4. W przypadku uzyskania w okresie ważności tymczasowego elektronicznego prawa jazdy nowych uprawnień w zakresie kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców jest generowane nowe tymczasowe elektroniczne prawo jazdy obejmujące wszystkie uzyskane w tym okresie kategorie uprawnień ważne przez okres 30 dni od dnia uzyskania ostatniego uprawnienia.
5. Datą uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T jest dzień uzyskania pozytywnego wyniku egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1.
6. Przepisów ust. 1-5 nie stosuje się w przypadku orzeczenia sądu o wykonywaniu zakazu prowadzenia pojazdów w postaci, o której mowa w art. 182a § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 2024 r. poz. 706).
Art. 6. 1. Prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania:
1) kategorii AM:
a) motorowerem,
b) czterokołowcem lekkim;
2) kategorii A1:
a) motocyklem o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm3, mocy nieprzekraczającej 11 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,1 kW/kg,
b) motocyklem trójkołowym o mocy nieprzekraczającej 15 kW,
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
3) kategorii A2:
a) motocyklem o mocy nieprzekraczającej 35 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,2 kW/kg, przy czym nie może on powstać w wyniku wprowadzenia zmian w pojeździe o mocy przekraczającej dwukrotność mocy tego motocykla,
b) motocyklem trójkołowym o mocy nieprzekraczającej 15 kW,
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
4) kategorii A:
a) motocyklem,
b) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
5) kategorii B1:
a) czterokołowcem,
b) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
6) kategorii B:
a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu i motocykla,
b) zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a, oraz z przyczepy lekkiej,
c) zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a, oraz z przyczepy innej niż lekka, o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 4.250 kg, z zastrzeżeniem ust. 2,
d) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
7) kategorii C1:
a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i nieprzekraczającej 7,5 t, z wyjątkiem autobusu,
b) zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a, oraz z przyczepy lekkiej,
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
8) kategorii C:
a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu,
b) zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a, oraz z przyczepy lekkiej,
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
9) kategorii D1:
a) autobusem przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, o długości nieprzekraczającej 8 m,
b) zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a, oraz z przyczepy lekkiej,
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
10) kategorii D:
a) autobusem,
b) zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a, oraz z przyczepy lekkiej,
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
11) kategorii T:
a) ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
b) zespołem pojazdów złożonym z ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym z przyczepą (przyczepami),
c) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
12) kategorii B+E, C+E lub D+E - pojazdem określonym odpowiednio w prawie jazdy kategorii B, C lub D, łącznie z przyczepą (przyczepami), przy czym w zakresie kategorii B+E dopuszczalna masa całkowita ciągniętej przyczepy nie może przekraczać 3,5 t;
13) kategorii C1+E - zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w prawie jazdy kategorii C1 i przyczepy;
14) kategorii D1+E - zespołem pojazdów składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w prawie jazdy kategorii D1 i przyczepy;
15) kategorii B i C1+E, B i D1+E, B i C+E lub B i D+E - zespołem pojazdów określonym w prawie jazdy kategorii B+E;
16) kategorii C+E i D - zespołem pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii D+E.
2. Zespołem pojazdów, o którym mowa w ust. 1 pkt 6 lit. c, którego dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 t, może kierować osoba, która zdała część praktyczną egzaminu państwowego, potwierdzoną wpisem do prawa jazdy.
3. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prawo jazdy:
1) kategorii B, C1, C, D1 i D uprawnia do kierowania ciągnikiem rolniczym, pojazdem wolnobieżnym oraz zespołem złożonym z tego pojazdu i przyczepy lekkiej;
2) kategorii B+E, C1+E, C+E, D1+E i D+E uprawnia do kierowania zespołem pojazdów złożonym z ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami) lub pojazdu wolnobieżnego z przyczepą (przyczepami);
3) kategorii AM, A1, A2 i A uprawnia do kierowania zespołem pojazdów złożonym z pojazdu określonego dla tej kategorii wraz z przyczepą;
4) kategorii B uprawnia do kierowania:
a) motocyklem o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm3, mocy nieprzekraczającej 11 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,1 kW/kg, lub motocyklem trójkołowym, pod warunkiem że osoba posiada prawo jazdy kategorii B od co najmniej 3 lat,
b) pojazdem samochodowym zasilanym paliwami alternatywnymi o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t oraz nieprzekraczającej 4250 kg, jeżeli przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej 3,5 t wynika z zastosowania paliw alternatywnych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 66 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, a informacja o tym przekroczeniu jest odnotowana w dowodzie rejestracyjnym, pod warunkiem że osoba posiada prawo jazdy kategorii B od co najmniej 2 lat.
4. Kolejką turystyczną może kierować osoba, która posiada prawo jazdy odpowiedniej kategorii co najmniej od 2 lat.
5. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu może określić, w drodze rozporządzenia, w sposób odmienny od przepisów ust. 1, uprawnienia osób kierujących pojazdami specjalnymi i pojazdami przeznaczonymi do celów specjalnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub pobranymi w ramach świadczeń na rzecz obrony, a także dodatkowe wymagania w stosunku do tych osób.
6. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 5, uwzględnia się odpowiednio:
1) potrzebę posiadania szczególnych kwalifikacji przez osoby wykonujące zadania związane z obronnością państwa;
2) wymagania w stosunku do uprawnień żołnierzy pełniących służbę poza granicami kraju;
3) potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Art. 7. 1. Dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania:
1) tramwajem - jest pozwolenie na kierowanie tramwajem;
2) rowerem, wózkiem rowerowym, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego - jest karta rowerowa lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T - w przypadku osób, które nie ukończyły 18 lat;
3) pojazdem zaprzęgowym - jest karta rowerowa lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T - w przypadku osób, które nie ukończyły 18 lat.
2. Kierujący tramwajem może posiadać tylko jedno ważne pozwolenie na kierowanie tramwajem.
Art. 8. 1. Wymagany minimalny wiek do kierowania wynosi:
1) 14 lat - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii AM;
2) 16 lat - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii A1, B1 i T;
3) 18 lat - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii A2, B, B+E, C1 i C1+E;
4) 20 lat - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii A, jeżeli osoba co najmniej od 2 lat posiada prawo jazdy kategorii A2;
5) 21 lat - dla motocykli trójkołowych o mocy przekraczającej 15 kW, jeżeli osoba posiada prawo jazdy kategorii A;
6) 21 lat - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii C, C+E, D1 i D1+E, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 1, ust. 3 pkt 2 oraz art. 9;
7) 24 lata - dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii:
a) A - jeżeli osoba nie posiadała co najmniej przez 2 lata prawa jazdy kategorii A2,
b) D i D+E, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 2, ust. 3 pkt 3 oraz art. 9;
8) 21 lat - dla tramwaju;
9) 15 lat - dla pojazdu zaprzęgowego;
10) 10 lat - dla roweru, hulajnogi elektrycznej lub urządzenia transportu osobistego;
11) 17 lat - dla roweru wieloosobowego, roweru lub wózka rowerowego przewożących inną osobę;
12) 13 lat - dla jadącego po jezdni wózka inwalidzkiego;
13) 21 lat - dla kolejki turystycznej.
2. Wymagany minimalny wiek do kierowania dla żołnierzy kierujących pojazdami Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wynosi:
1) 18 lat - dla pojazdów określonych w pozwoleniu wojskowym kategorii A, C i C+E;
2) 19 lat - dla pojazdów określonych w pozwoleniu wojskowym kategorii D.
3. Wymagany minimalny wiek do kierowania wynosi:
1) 18 lat - dla funkcjonariuszy kierujących pojazdami Policji oraz Straży Granicznej, określonymi w prawie jazdy kategorii A;
2) 19 lat - dla funkcjonariuszy kierujących pojazdami Państwowej Straży Pożarnej, Policji, Straży Granicznej oraz Służby Ochrony Państwa, określonymi w prawie jazdy kategorii C;
3) 21 lat - dla funkcjonariuszy kierujących pojazdami Państwowej Straży Pożarnej, Policji, Straży Granicznej oraz Służby Ochrony Państwa, określonymi w prawie jazdy kategorii D.
Art. 9. 1. Dla osób, które uzyskały kwalifikację wstępną określoną w przepisach rozdziału 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, minimalny wiek do kierowania pojazdami określonymi w prawie jazdy kategorii:
1) C i C+E wynosi 18 lat;
2) D i D+E wynosi 21 lat.
2. Dla osób, które uzyskały kwalifikację wstępną przyśpieszoną, określoną w przepisach rozdziału 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, minimalny wiek do kierowania pojazdami określonymi w prawie jazdy kategorii D i D+E wynosi 21 lat.
Wydawanie praw jazdy
Art. 10. 1. Prawo jazdy jest wydawane przez starostę, w drodze decyzji administracyjnej, na wniosek osoby zainteresowanej, za opłatą.
2. Międzynarodowe prawo jazdy jest wydawane przez każdego starostę, na wniosek osoby zainteresowanej, za opłatą, na podstawie krajowego prawa jazdy. Międzynarodowe prawo jazdy zgodne ze wzorem określonym w:
1) Konwencji o ruchu drogowym, podpisanej w Genewie dnia 19 września 1949 r. jest wydawane na okres roku, nie dłużej jednak niż na okres ważności krajowego prawa jazdy;
2) Konwencji o ruchu drogowym, sporządzonej w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r. jest wydawane na okres 3 lat, nie dłużej jednak niż na okres ważności krajowego prawa jazdy.
3. Szefom i cudzoziemskiemu personelowi przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i misji specjalnych państw obcych oraz organizacji międzynarodowych, korzystających z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych lub konsularnych na mocy ustaw, umów międzynarodowych bądź powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych lub na zasadzie wzajemności, oraz innym osobom korzystającym z tych przywilejów i immunitetów uprawnienie do kierowania pojazdem wydaje nieodpłatnie - nie zatrzymując prawa jazdy wydanego w państwie wysyłającym - marszałek województwa mazowieckiego, na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych.
4. Pozwolenie wojskowe jest wydawane żołnierzom zasadniczej służby wojskowej na czas pełnienia tej służby przez dowódcę jednostki wojskowej prowadzącej szkolenie kierowców.
5. Pozwolenie wojskowe jest wymieniane przez starostę na prawo jazdy tej samej kategorii. Osoba niespełniająca wymagań w zakresie wieku, o których mowa odpowiednio w art. 8 ust. 1 pkt 6 i 7, może otrzymać prawo jazdy z ograniczeniem do kierowania określonymi pojazdami.
6. Opłata, o której mowa w ust. 1 i 2, stanowi dochód powiatu.
Art. 10a. Tymczasowe elektroniczne prawo jazdy jest udostępniane w postaci dokumentu mobilnego, o którym mowa w art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel (Dz. U. poz. 1234 oraz z 2024 r. poz. 854), użytkownikowi aplikacji mObywatel, który:
1) został uwierzytelniony przy użyciu certyfikatu podstawowego, o którym mowa w art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel, albo certyfikatu ucznia, o którym mowa w art. 2 pkt 4 tej ustawy;
2) uzyskał pozytywny wynik egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1.
Art. 10b. Tymczasowe elektroniczne prawo jazdy zawiera następujące dane:
1) imię (imiona) i nazwisko;
2) datę i miejsce urodzenia;
3) fotografię;
4) datę wydania;
5) datę ważności;
6) organ właściwy dla profilu kandydata na kierowcę;
7) numer PESEL;
8) numer tymczasowego elektronicznego prawa jazdy;
9) numer identyfikujący tymczasowe elektroniczne prawo jazdy;
10) kategorie uprawnień wraz z datami ich uzyskania i ważności;
11) wymagania lub ograniczenia, o których mowa w art. 13 ust. 4 i 5;
12) status tymczasowego elektronicznego prawa jazdy.
Art. 10c. W celu umożliwienia utworzenia tymczasowego elektronicznego prawa jazdy egzaminator, bezpośrednio po zakończeniu egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1, z wynikiem pozytywnym, przekazuje właściwemu organowi wydającemu prawo jazdy informację o pozytywnym wyniku egzaminu państwowego, za pomocą systemu teleinformatycznego wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego, przez aktualizację profilu kandydata na kierowcę udostępnionego w systemie teleinformatycznym umożliwiającym realizację zadań organów właściwych do wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, o którym mowa w art. 16a ust. 1.
Art. 10d. 1. Tymczasowe elektroniczne prawo jazdy jest unieważniane automatycznie w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców po odnotowaniu w centralnej ewidencji kierowców informacji o:
1) wydaniu prawa jazdy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a;
2) zatrzymaniu prawa jazdy albo tymczasowego elektronicznego prawa jazdy;
3) obowiązywaniu zakazu prowadzenia pojazdów;
4) wydaniu decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami.
2. Tymczasowe elektroniczne prawo jazdy jest unieważniane automatycznie w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców także po odnotowaniu informacji o:
1) odmowie wydania prawa jazdy;
2) zmianie przez egzaminatora wyniku egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1, na negatywny.
3. Informację, o której mowa w ust. 2, organ właściwy przekazuje za pomocą systemu teleinformatycznego umożliwiającego realizację zadań organów właściwych do wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, o którym mowa w art. 16a ust. 1.
4. Informację o unieważnieniu tymczasowego elektronicznego prawa jazdy przekazuje się z centralnej ewidencji kierowców, o ile jest w niej dostępna, użytkownikowi aplikacji mObywatel, o którym mowa w art. 2 pkt 16 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel, którego ta informacja dotyczy.
Art. 10e. Do tymczasowego elektronicznego prawa jazdy stosuje się przepisy art. 12 ust. 1 pkt 1-6, ust. 2, ust. 3 pkt 2 i ust. 4.
Art. 11. 1. Prawo jazdy jest wydawane osobie, która:
1) osiągnęła minimalny wiek wymagany do kierowania pojazdami odpowiedniej kategorii;
2) uzyskała orzeczenie:
a) lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem,
b) psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem - nie dotyczy prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T;
3) odbyła szkolenie wymagane do uzyskania prawa jazdy danej kategorii;
4) zdała egzamin państwowy wymagany do uzyskania prawa jazdy odpowiedniej kategorii;
5) uprzedzona o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy oświadcza, że jej miejsce zamieszkania znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym że:
a) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej przez 185 dni w każdym roku kalendarzowym:
- ze względu na swoje więzi osobiste i zawodowe albo
- z zamiarem stałego pobytu wyłącznie ze względu na swoje więzi osobiste, albo
b) przebywa regularnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ze względu na swoje więzi osobiste, a jednocześnie, że ze względu na swoje więzi zawodowe kolejno przebywa w co najmniej dwóch państwach członkowskich Unii Europejskiej, albo
c) przebywa nieregularnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ze względu na swoje więzi osobiste, ponieważ przebywa w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej w celu wypełniania zadania o określonym czasie trwania, albo
d) przebywa na terytorium innego państwa ze względu na podjęte w tym państwie studia lub naukę w szkole;
6) uprzedzona o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy oświadcza, że:
a) nie został orzeczony w stosunku do niej, prawomocnym wyrokiem sądu, zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych,
b) nie ma zatrzymanego prawa jazdy ani pozwolenia na kierowanie tramwajem,
c) nie ma cofniętego uprawnienia do kierowania pojazdami.
2. Osoba, która nie ukończyła 18 lat, może uzyskać prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T za pisemną zgodą rodzica lub opiekuna.
3. Osoby, o których mowa w art. 8 ust. 2 i 3, do czasu osiągnięcia wymaganego minimalnego wieku do kierowania pojazdami określonych kategorii, o którym mowa w art. 8 ust. 1, mogą otrzymać prawo jazdy z ograniczeniem wynikającym z możliwości prowadzenia określonego pojazdu.
4. Dodatkowym warunkiem wydania prawa jazdy:
1) kategorii C1, C, D1 lub D - jest spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, określonych dla prawa jazdy kategorii B;
2) kategorii B+E, C1+E, C+E, D1+E lub D+E - jest spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, określonych odpowiednio dla prawa jazdy kategorii B, C1, C, D1 lub D.
5. (uchylony)
6. Dodatkowym warunkiem wydania prawa jazdy osobie, wobec której została wydana decyzja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami w trybie art. 103 ust. 1 pkt 2 lub 3, jest uzyskanie orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem.
7. Przepisy ust. 1 pkt 1-4 oraz ust. 4 stosuje się do pozwolenia wojskowego.
Art. 12. 1. Prawo jazdy nie może być wydane osobie:
1) u której w wyniku badania lekarskiego stwierdzono aktywną formę uzależnienia od alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu;
2) w stosunku do której został orzeczony prawomocnym wyrokiem sądu zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych - w okresie i zakresie obowiązywania tego zakazu;
3) w stosunku do której wydano decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy - w okresie i zakresie obowiązywania tej decyzji;
4) posiadającej inny dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym;
5) która uzyskała za granicą prawo jazdy, a to prawo jazdy zostało zatrzymane - w okresie obowiązywania zatrzymania prawa jazdy;
6) której prawo jazdy zostało wymienione w trybie art. 97 ust. 1 i 2;
7) która rozpoczęła w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, procedurę wymiany prawa jazdy na krajowe prawo jazdy lub procedurę wydania wtórnika polskiego krajowego prawa jazdy.
1a. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się w przypadku orzeczenia sądu o wykonywaniu zakazu prowadzenia pojazdów w postaci, o której mowa w art. 182a § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy.
2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się także wobec osoby ubiegającej się o wydanie lub zwrot zatrzymanego prawa jazdy, a także o przywrócenie uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) B1 lub B - w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 lub A;
*)2) AM, A1, A2, A, C1, C, D1 lub D - w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B;
*)3) B+E, C1+E, C+E, D1+E lub D+E - w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B lub odpowiednio kategorii C1, C, D1 lub D.
_______________
*) Utracił moc z dniem 10.07.2023 r. w związku z art. 12 ust. 1 pkt 2 w zakresie, w jakim pozbawia osoby posiadające uprawnienia
do kierowania pojazdami mechanicznymi określonych kategorii prawa jazdy prawa do odzyskania dokumentu potwierdzającego posiadanie tego rodzaju uprawnień odnośnie do pojazdów mechanicznych, co do których nie orzeczono wobec nich środka karnego
w postaci zakazu ich prowadzenia, na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4.07.2023 r. sygn. akt SK 23/21 (Dz. U.
poz. 1312).
2a. W celu wydania prawa jazdy właściwy organ wydający prawo jazdy zwraca się do odpowiednich organów państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, o potwierdzenie, że osoba ubiegająca się o uprawnienie nie posiada prawa jazdy wydanego w jednym z tych państw ani nie rozpoczęła procedury wymiany prawa jazdy na krajowe prawo jazdy lub procedury wydania wtórnika polskiego krajowego prawa jazdy.
2b. Zapytanie i potwierdzenie, o których mowa w ust. 2a, następuje wyłącznie w drodze teletransmisji przy użyciu Europejskiej Sieci Praw Jazdy.
3. Przepis ust. 1 pkt 3 stosuje się także wobec osoby ubiegającej się o wydanie prawa jazdy kategorii:
1) C1, C, D1 lub D - w okresie obowiązywania decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami lub decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy obejmujących uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B;
2) B+E, C1+E, C+E, D1+E lub D+E - w okresie obowiązywania decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami lub decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy obejmujących uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B lub odpowiednio kategorii C1, C, D1 lub D.
4. Przepis ust. 1 pkt 4 nie dotyczy międzynarodowego prawa jazdy oraz prawa jazdy posiadanego przez osoby, o których mowa w art. 10 ust. 3.
5. Przepisy ust. 1 pkt 1-6 oraz ust. 2 i 3 stosuje się do pozwolenia wojskowego.
Art. 13. 1. Prawo jazdy kategorii:
1) AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T wydaje się na okres 15 lat, z tym że:
a) okres ten może być krótszy, o ile wynika to z orzeczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. a,
b)*) prawo jazdy kategorii B uzyskane po raz pierwszy wydaje się na okres, o którym mowa w art. 91 ust. 1, z zastrzeżeniem art. 92 ust. 1;
2) C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E wydaje się na okres 5 lat, nie dłużej jednak niż na okres wynikający z orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologicznego, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2, z zastrzeżeniem art. 15.
2. Orzeczenie lekarskie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w uzasadnionych przypadkach dotyczących stanu zdrowia, może być wydawane na okres krótszy niż 5 lat.
3. Okres ważności prawa jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D oraz D+E jest przedłużany przez starostę po przedłożeniu:
1) orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem i orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem wydanych na podstawie badań, o których mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2 oraz art. 82 ust. 1 pkt 2, albo
2) orzeczenia stwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy i orzeczenia psychologicznego stwierdzającego brak przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy, o których mowa w rozdziale 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
4. Prawo jazdy może zawierać wymagania lub ograniczenia wynikające:
1) ze stanu zdrowia kierowcy;
2) z możliwości prowadzenia określonego pojazdu.
5. Wymagania lub ograniczenia mogą dotyczyć:
1) stosowania:
a) korekty lub ochrony wzroku,
b) korekty słuchu,
c) protezy lub szyny ortopedycznej;
2) możliwości ograniczonego korzystania z pojazdu;
3) konieczności modyfikacji lub dostosowania pojazdu;
4) ograniczenia uprawnienia do kierowania wskazanymi pojazdami;
5) dodatkowego oznakowania pojazdu;
6) terminu ważności prawa jazdy;
7) ograniczenia uprawnienia do kierowania wyłącznie pojazdem wyposażonym w blokadę alkoholową, o której mowa w art. 2 pkt 84 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.
6. Okres ważności prawa jazdy określonej kategorii jest przedłużany, na wniosek osoby zainteresowanej, za opłatą, o której mowa w art. 10 ust. 1, w formie wymiany prawa jazdy. Do wymiany prawa jazdy stosuje się przepisy ust. 1, 4 i 5 oraz art. 12 ust. 1-3.
7. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się do pozwolenia wojskowego.
_________________
*) Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9.05.2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 957 oraz z 2021 r. poz. 2328), przepisu nie stosuje się do czasu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq ustawy z dnia 20.06.1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047, 919, 1053, 1088, 1123, 1193, 1234, 1394, 1720, 1723 i 2029 oraz z 2024 r. poz. 834). Na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy wymienionej jako pierwsza w zdaniu pierwszym, minister właściwy do spraw informatyzacji ogłasza w swoim dzienniku urzędowym komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 14. 1. Osoba posiadająca ważne krajowe prawo jazdy wydane za granicą może, na swój wniosek, otrzymać prawo jazdy odpowiedniej kategorii, za opłatą, o której mowa w art. 10 ust. 1, po zwrocie zagranicznego dokumentu organowi wydającemu prawo jazdy. Jeżeli prawo jazdy wydane za granicą nie jest określone w konwencjach o ruchu drogowym, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 lit. a i b, dodatkowym warunkiem otrzymania polskiego prawa jazdy jest złożenie z wynikiem pozytywnym części teoretycznej egzaminu państwowego i przedstawienie uwierzytelnionego tłumaczenia zagranicznego dokumentu. Warunek ten nie dotyczy krajowego prawa jazdy wydanego w państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
2. Jeżeli prawo jazdy wydane za granicą zawiera ograniczenie, o którym mowa w art. 13 ust. 5, ograniczenie to uwzględnia się w wydawanym prawie jazdy.
2a. Krajowe prawo jazdy wydane w państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, którego termin ważności upłynął, a osoba posiadająca to prawo jazdy spełnia warunek, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 5, podlega wymianie na zasadach określonych w ust. 1 po potwierdzeniu danych zamieszczonych w oryginale dokumentu przez właściwy organ tego państwa, który go wydał, oraz po dostarczeniu przez osobę wnioskującą o wymianę prawa jazdy dokumentów umożliwiających przedłużenie terminu ważności prawa jazdy.
2b. W celu wymiany krajowego prawa jazdy osoby, której prawo jazdy zostało wydane przez inne niż Rzeczpospolita Polska państwo członkowskie Unii Europejskiej, Konfederację Szwajcarską lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, właściwy organ wydający prawo jazdy zwraca się do właściwego organu tego państwa o potwierdzenie danych zamieszczonych w oryginale dokumentu.
2c. Organ wydający prawo jazdy wymienia informacje z właściwym organem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które wydało prawo jazdy, o rozpoczęciu procedury wymiany, przedłużenia tego prawa jazdy lub zgłoszenia jego zatrzymania lub utraty.
2d. Potwierdzenie danych, o którym mowa w ust. 2a i 2b, oraz wymiana informacji, o której mowa w ust. 2c, w zakresie prawa jazdy wydanego przez państwo członkowskie Unii Europejskiej, Konfederację Szwajcarską lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym następuje wyłącznie w drodze teletransmisji przy użyciu Europejskiej Sieci Praw Jazdy.
2e. Wymianie nie podlega zagraniczne prawo jazdy w przypadku:
1) braku możliwości potwierdzenia danych w nim zawartych;
2) uzyskania informacji, że uprawnienia w nim wskazane zostały cofnięte.
2f. W przypadku, o którym mowa w ust. 2e, lub w przypadku jeżeli osoba zgłosi informację, że cofnięto jej uprawnienia do kierowania pojazdami poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, po stwierdzeniu, że cofnięte za granicą uprawnienia do kierowania pojazdami były wydane na podstawie wymiany polskiego prawa jazdy, a osoba posiada w aktach kierowcy potwierdzenie uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do osoby występującej o wymianę prawa jazdy lub wydanie polskiego prawa jazdy stosuje się przepisy dotyczące przywrócenia cofniętych uprawnień do kierowania pojazdami.
3. W stosunku do obywateli niektórych państw można określić, na zasadach wzajemności, warunki i tryb wydawania praw jazdy, odmienne niż te, o których mowa w ust. 1.
4. Minister właściwy do spraw transportu może określić, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb wydawania praw jazdy, o których mowa w ust. 3.
5. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 4, uwzględnia się odpowiednio:
1) warunki wymiany polskich krajowych praw jazdy na krajowe prawa jazdy danego państwa;
2) wymagania, od których spełnienia jest uzależniona wymiana polskich krajowych praw jazdy na krajowe prawa jazdy danego państwa;
3) obciążenia finansowe nakładane na obywatela polskiego wymieniającego polskie krajowe prawo jazdy na krajowe prawo jazdy danego państwa.
Art. 14a. Przepisy art. 12 ust. 1 pkt 7, ust. 2a i 2b oraz art. 14 ust. 2a-2c stosuje się wyłącznie w zakresie danych aktualnie dostępnych w Europejskiej Sieci Praw Jazdy.
Art. 14b. Starosta unieważnia polskie krajowe prawo jazdy otrzymane od zagranicznego organu, który wymienił to prawo jazdy na prawo jazdy zagraniczne i przekazuje informację o unieważnieniu do centralnej ewidencji kierowców.
Art. 15. 1. Starosta dokonuje w prawie jazdy wpisu potwierdzającego odbycie kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyspieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej albo szkolenia okresowego, o których mowa w rozdziale 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
2. Wpis jest dokonywany na pisemny wniosek kierowcy, na podstawie informacji zawartej w profilu kierowcy zawodowego albo przedłożonych:
1) kopii świadectwa kwalifikacji zawodowej potwierdzającego ukończenie kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyśpieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyśpieszonej, szkolenia okresowego lub na podstawie ważnej karty kwalifikacji kierowcy wydanej w państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym,
2) kopii orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy,
3) kopii orzeczenia psychologicznego stwierdzającego brak przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy
- określonych w przepisach ustawy, o której mowa w ust. 1.
2a. W celu wymiany karty kwalifikacji kierowcy, która została wydana w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, na prawo jazdy z wpisem, o którym mowa w ust. 1, właściwy organ wydający prawo jazdy zwraca się do właściwego organu tego państwa o potwierdzenie danych zamieszczonych w oryginale dokumentu.
2b. Potwierdzenie danych, o którym mowa w ust. 2a, w zakresie karty kwalifikacji kierowcy wydanej przez państwo członkowskie Unii Europejskiej, Konfederację Szwajcarską, państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej następuje wyłącznie w drodze teletransmisji przy użyciu elektronicznej sieci. W przypadku gdy użycie elektronicznej sieci nie byłoby możliwe, potwierdzenie danych i wymiana informacji może nastąpić w inny sposób, w szczególności w formie pisemnej w postaci papierowej lub elektronicznej.
2c. Przepisy ust. 2a i 2b stosuje się wyłącznie w zakresie danych aktualnie dostępnych w elektronicznej sieci.
3. Świadectwo kwalifikacji zawodowej, potwierdzające ukończenie szkolenia okresowego w zakresie jednego z bloków programowych, wydane osobie, o której mowa w art. 39d ust. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, stanowi podstawę do uzyskania wpisu, o którym mowa w ust. 1, w zakresie posiadanych kategorii prawa jazdy spośród kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E.
4. Wpis jest dokonywany, w formie wymiany prawa jazdy, na okres 5 lat, liczony od dnia wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej, o którym mowa w przepisach rozdziału 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, przy czym termin ten nie może być dłuższy niż okres ważności orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologicznego, o których mowa w przepisach rozdziału 7a tej ustawy.
5. Za dokonanie wpisu, o którym mowa w ust. 1, pobiera się opłatę, o której mowa w art. 10 ust. 1.
Art. 15a. 1. Każdy starosta wydaje kartę kwalifikacji kierowcy i dokonuje w tej karcie wpisu potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyśpieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyśpieszonej albo ukończenie szkolenia okresowego, o których mowa w rozdziale 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, w przypadku kiedy osoba posiada ważne zagraniczne krajowe prawo jazdy, ale nie spełnia warunku do wydania polskiego krajowego prawa jazdy, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 5.
2. Wpis jest dokonywany na pisemny wniosek kierowcy, na podstawie informacji zawartej w profilu kierowcy zawodowego albo przedłożonych:
1) kopii świadectwa kwalifikacji zawodowej potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyśpieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyśpieszonej, ukończenie szkolenia okresowego lub na podstawie ważnej karty kwalifikacji kierowcy wydanej w państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym,
2) kopii orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy,
3) kopii orzeczenia psychologicznego stwierdzającego brak przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy
- określonych w przepisach ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
3. W celu wymiany karty kwalifikacji kierowcy, która została wydana w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, na polską kartę kwalifikacji kierowcy właściwy organ wydający kartę kwalifikacji kierowcy zwraca się do właściwego organu tego państwa o potwierdzenie danych zamieszczonych w oryginale dokumentu.
4. Potwierdzenie danych, o którym mowa w ust. 3, w zakresie karty kwalifikacji kierowcy wydanej przez państwo członkowskie Unii Europejskiej, Konfederację Szwajcarską, państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej następuje wyłącznie w drodze teletransmisji przy użyciu elektronicznej sieci. W przypadku gdy użycie elektronicznej sieci nie byłoby możliwe, potwierdzenie danych i wymiana informacji może nastąpić w inny sposób, w szczególności w formie pisemnej w postaci papierowej lub elektronicznej.
5. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się wyłącznie w zakresie danych aktualnie dostępnych w elektronicznej sieci.
6. Świadectwo kwalifikacji zawodowej potwierdzające ukończenie szkolenia okresowego w zakresie jednego z bloków programowych, wydane osobie, o której mowa w art. 39d ust. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, stanowi podstawę do uzyskania wpisu, o którym mowa w ust. 1, w zakresie posiadanych kategorii prawa jazdy spośród kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E.
7. Wpis jest dokonywany na okres 5 lat liczony od dnia wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej, o którym mowa w przepisach rozdziału 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, przy czym termin ten nie może być dłuższy niż okres ważności orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologicznego, o których mowa w przepisach rozdziału 7a tej ustawy.
8. Za wydanie karty kwalifikacji kierowcy pobiera się opłatę.
9. Opłata, o której mowa w ust. 8, stanowi dochód powiatu.
Art. 16. 1. Pozwolenie na kierowanie tramwajem jest wydawane, na wniosek osoby zainteresowanej, za opłatą, przez starostę. Do wydawania pozwolenia na kierowanie tramwajem stosuje się przepisy art. 12 ust. 1 i odpowiednio art. 13 ust. 4 i 5.
2. Pozwolenie na kierowanie tramwajem jest wydawane osobie, która:
1) osiągnęła wiek wymagany do kierowania tramwajem;
2) uzyskała orzeczenie:
a) lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem,
b) psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem;
3) odbyła wymagane szkolenie;
4) zdała egzamin państwowy wymagany do uzyskania pozwolenia;
5) uprzedzona o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy oświadcza, że:
a) nie został orzeczony w stosunku do niej, prawomocnym wyrokiem sądu, zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych,
b) nie ma zatrzymanego prawa jazdy ani pozwolenia na kierowanie tramwajem,
c) nie ma cofniętego uprawnienia do kierowania pojazdami.
3. Pozwolenie na kierowanie tramwajem jest wydawane na okres 5 lat, nie dłużej jednak niż na okres wynikający z terminu ważności orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologicznego, o których mowa w ust. 2 pkt 2.
4. Okres ważności pozwolenia na kierowanie tramwajem jest przedłużany przez starostę po przedłożeniu orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem i orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem wydanych na podstawie badań, o których mowa w art. 75 ust. 1 pkt 2 oraz art. 82 ust. 1 pkt 2.
5. Okres ważności pozwolenia na kierowanie tramwajem jest przedłużany, za opłatą, o której mowa w ust. 1, w formie wymiany tego dokumentu. Do wymiany pozwolenia na kierowanie tramwajem stosuje się przepisy ust. 1-3.
6. Opłata, o której mowa w ust. 1, stanowi dochód powiatu.
Art. 16a. 1. Wytwórca praw jazdy, kart kwalifikacji kierowcy i pozwoleń na kierowanie tramwajem zapewnia system teleinformatyczny umożliwiający realizację zadań organów właściwych do wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, o których mowa w art. 122 ust. 1, w tym w zakresie procesu wytwarzania, personalizacji i dystrybucji dokumentów związanych z realizacją tych zadań.
2. System teleinformatyczny, o którym mowa w ust. 1, zapewnia integralność powiązania procesu wytwarzania dokumentów związanych z realizacją zadań, o których mowa w ust. 1, z danymi gromadzonymi w centralnej ewidencji kierowców, z uwzględnieniem referencyjności tych danych przy realizacji tych zadań.
3. System teleinformatyczny, o którym mowa w ust. 1, zapewnia co najmniej funkcjonalności spójne z systemem teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców.
4. Minister właściwy do spraw informatyzacji nadzoruje interoperacyjność systemu teleinformatycznego, o którym mowa w ust. 1, z systemem teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców.
5. Minister właściwy do spraw informatyzacji zawiera z wytwórcą praw jazdy, kart kwalifikacji kierowcy i pozwoleń na kierowanie tramwajem umowę regulującą:
1) zasady współpracy w zakresie:
a) określenia charakteru i zakresu zmian dostosowujących system teleinformatyczny, o którym mowa w ust. 1, do zmian w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców,
b) udostępniania ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji informacji i doświadczenia technicznego, w tym dokumentacji, dotyczących systemu teleinformatycznego, o którym mowa w ust. 1, niezbędnych ministrowi do sprawowania nadzoru, o którym mowa w ust. 4;
2) odpłatności za realizację zmian oraz za udostępnienie informacji i doświadczenia technicznego, o których mowa w pkt 1.
6. Koszty związane z zawarciem i realizacją umowy, o której mowa w ust. 5, są finansowane ze środków Funduszu - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców.
*)Art. 16a. 1. Wytwórca praw jazdy, kart kwalifikacji kierowcy i pozwoleń na kierowanie tramwajem zapewnia system teleinformatyczny obsługujący proces wytwarzania, personalizacji i dystrybucji dokumentów zintegrowany z systemem teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców, w którym organ właściwy do wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami realizuje zadania, o których mowa w art. 122 ust. 1.
2. System teleinformatyczny, zapewniany przez wytwórcę praw jazdy, kart kwalifikacji kierowcy i pozwoleń na kierowanie tramwajem, pobiera dane niezbędne do procesu wytwarzania, personalizacji i dystrybucji dokumentów z centralnej ewidencji kierowców.
3 - 6. (uchylone)
____________________
*) Wejdzie w życie z dniem wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających organom właściwym do wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami realizację zadań, o których mowa w art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 5.01.2011 r. o kierujących pojazdami, w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców. Na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28.04.2022 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych (Dz. U. poz. 1002) minister właściwy do spraw informatyzacji w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej komunikat określający termin oraz zakres wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 17. 1. Kartę rowerową wydaje nieodpłatnie, za pisemną zgodą rodzica lub opiekuna:
1) dyrektor szkoły - uczniowi szkoły podstawowej;
2) dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego lub przedsiębiorca prowadzący ośrodek szkolenia kierowców posiadający poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań - osobie niewymienionej w pkt 1.
2. Kartę rowerową może uzyskać osoba, która:
1) osiągnęła wymagany minimalny wiek;
2) wykazała się niezbędnymi umiejętnościami w kierowaniu rowerem odpowiednio podczas zajęć szkolnych, zajęć prowadzonych przez wojewódzki ośrodek ruchu drogowego lub zajęć prowadzonych przez ośrodek szkolenia kierowców posiadający poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań.
*)3. Karta rowerowa może być udostępniana w postaci dokumentu mobilnego, o którym mowa w art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel.
________________________
*) Wejdzie w życie z dniem wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających świadczenie usługi określonej w art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 5.01.2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2024 r. poz. 1210). Minister właściwy do spraw informatyzacji w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu oraz ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" komunikat określający dzień wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 18. 1. Osoba posiadająca prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem jest obowiązana zawiadomić starostę o utracie tego dokumentu, jego zniszczeniu w stopniu powodującym nieczytelność, a także o zmianie stanu faktycznego wymagającego zmiany danych w nim zawartych, w terminie 30 dni od dnia zaistnienia tego zdarzenia.
2. Na wniosek osoby uprawnionej w przypadkach, o których mowa w ust. 1, starosta wydaje, za opłatą, o której mowa w art. 10 ust. 1 lub w art. 16 ust. 1:
1) wtórnik dokumentu pod warunkiem:
a) złożenia oświadczenia o utracie dokumentu, pod rygorem odpowiedzialności karnej wynikającej z art. 233 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17), zwanej dalej "Kodeksem karnym", albo
b) zwrotu zniszczonego dokumentu;
2)**) nowy dokument pod warunkiem zwrotu dokumentu wymagającego zmiany danych.
3. W stosunku do osób, o których mowa w art. 10 ust. 3, organem właściwym w sprawach określonych w ust. 1, 2 i 6 jest marszałek województwa mazowieckiego.
4. W przypadku utraty lub zniszczenia pozwolenia wojskowego wtórnik tego dokumentu wydaje nieodpłatnie dowódca jednostki wojskowej, który wydał pozwolenie wojskowe.
5. W przypadku utraty lub zniszczenia karty rowerowej wtórnik tego dokumentu wydaje nieodpłatnie podmiot, który wydał kartę rowerową.
6. Osoba, która po uzyskaniu wtórnika odzyskała utracony dokument, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązana zwrócić ten dokument staroście.
_________________
**) Utracił moc z dniem 22.12.2017 r. w zakresie, w jakim przewiduje pobranie opłaty ewidencyjnej i opłaty za wydanie nowego dokumentu prawa jazdy z powodu konieczności zmiany zawartych w nim danych, wynikającej ze zmiany stanu faktycznego spowodowanej działaniem organów władzy samorządowej, na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14.12.2017 r. sygn. akt K 36/15 (Dz. U. poz. 2418).
Art. 18a. W przypadku gdy zmiana stanu faktycznego w zakresie adresu kierowcy wymagająca wydania nowego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, spowodowana została zmianami administracyjnymi, rada powiatu może, w drodze uchwały, zmniejszyć opłatę za wydanie lub zwolnić od jej uiszczenia osoby obowiązane do ubiegania się o wydanie tych dokumentów.
Art. 18b. W przypadku utworzenia, połączenia, podzielenia lub zniesienia powiatów lub zmiany nazwy powiatu albo miejscowości prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem wydane przed dniem wejścia w życie przepisów tworzących, łączących, dzielących lub znoszących powiaty lub zmieniających nazwę powiatu albo miejscowości, zachowują ważność.
Art. 19. (uchylony)
Art. 20. 1. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji oraz ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzory dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, z wyłączeniem tymczasowego elektronicznego prawa jazdy, oraz ich opis;
2) szczegółowe warunki wydawania i zatrzymywania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, cofania i przywracania uprawnień do kierowania pojazdami, a także szczegółowe czynności organów i innych jednostek z tym związane oraz wzory dokumentów stosowanych w tych sprawach;
3) opłatę za wydanie:
a) prawa jazdy - przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 200 zł,
b) międzynarodowego prawa jazdy - przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 200 zł,
c) pozwolenia na kierowanie tramwajem - przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 30 zł.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się odpowiednio:
1) obowiązujące w tym zakresie przepisy Unii Europejskiej;
2) konieczność prawidłowego zabezpieczenia dokumentów przed podrobieniem lub przerobieniem;
3) konieczność zapewnienia sprawności procedur administracyjnych, w tym prowadzenia spraw w formie elektronicznej;
4) koszty produkcji i dystrybucji dokumentów oraz koszty rzeczowe i osobowe związane z ich wydaniem.
2a. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji oraz ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór karty kwalifikacji kierowcy oraz jej opis;
2) szczegółowe warunki wydawania i unieważniania karty kwalifikacji kierowcy, a także szczegółowe czynności organów i innych jednostek z tym związane oraz wzory dokumentów stosowanych w tych sprawach;
3) opłatę za wydanie karty kwalifikacji kierowcy - przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 200 zł.
2b. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 2a, uwzględnia się odpowiednio:
1) obowiązujące w tym zakresie przepisy Unii Europejskiej;
2) konieczność prawidłowego zabezpieczenia dokumentów przed podrobieniem lub przerobieniem;
3) konieczność zapewnienia sprawności procedur administracyjnych, w tym prowadzenia spraw w formie elektronicznej;
4) koszty produkcji i dystrybucji dokumentów oraz koszty rzeczowe i osobowe związane z ich wydaniem.
3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, wzór i opis pozwolenia wojskowego, a także tryb jego wydawania.
4. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 3, uwzględnia się odpowiednio konieczność:
1) zapewnienia zgodności pozwolenia wojskowego z obowiązującym podziałem kategorii prawa jazdy;
2) prawidłowego zabezpieczenia dokumentów przed podrobieniem lub przerobieniem;
3) zapewnienia sprawności procedur administracyjnych w zakresie regulowanym w rozporządzeniu.
Szkolenie osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania pojazdami
Art. 21. 1. Osoba ubiegająca się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem może rozpocząć szkolenie nie wcześniej niż 3 miesiące przed osiągnięciem minimalnego wieku, o którym mowa odpowiednio w art. 8 lub art. 9, wymaganego od kierującego pojazdem objętego tym uprawnieniem, a jeżeli osobą tą jest:
1) uczeń szkoły ponadpodstawowej prowadzącej kształcenie w zawodzie:
a) dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 737 i 854), przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym, lub
b) realizującej przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w ramach dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, albo
2) słuchacz kwalifikacyjnego kursu zawodowego w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, dla której podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym
- może rozpocząć szkolenie wraz z rozpoczęciem nauki odpowiednio w tej szkole lub na tym kwalifikacyjnym kursie zawodowym.
2. Osoba, która nie ukończyła 18 lat, może rozpocząć szkolenie za pisemną zgodą rodzica lub opiekuna.
3. Osoba ubiegająca się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii C, C+E, D lub D+E może rozpocząć szkolenie nie wcześniej niż 3 miesiące przed osiągnięciem minimalnego wieku, o którym mowa w art. 9, także jeżeli jest w trakcie uzyskiwania odpowiednio kwalifikacji wstępnej lub wstępnej przyspieszonej w zakresie tej kategorii prawa jazdy, a jeżeli tą osobą jest:
1) uczeń szkoły ponadpodstawowej, prowadzącej kształcenie w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym, albo
2) słuchacz kwalifikacyjnego kursu zawodowego w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, dla której podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym
- może rozpocząć szkolenie wraz z rozpoczęciem nauki odpowiednio w tej szkole lub na tym kwalifikacyjnym kursie zawodowym.
Art. 22. 1. Nie może być szkolona osoba:
1) niespełniająca wymagań, o których mowa w art. 21;
2) w stosunku do której został orzeczony prawomocnym wyrokiem sądu zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych - w okresie i zakresie obowiązywania tego zakazu;
3) w stosunku do której wydano decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy - w okresie i zakresie obowiązywania tej decyzji;
4) nieposiadająca:
a) orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem,
b) orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem - nie dotyczy uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T.
2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się także wobec osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) B1 lub B - w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 lub A;
2) C1, C, D1 lub D - w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B;
3) B+E, C1+E, C+E, D1+E lub D+E - w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B lub odpowiednio kategorii C1, C, D1 lub D.
2a. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się w przypadku orzeczenia sądu o wykonywaniu zakazu prowadzenia pojazdów w postaci, o której mowa w art. 182a § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy.
3. Przepis ust. 1 pkt 3 stosuje się także wobec osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) C1, C, D1 lub D - w okresie obowiązywania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy obejmującej uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii B oraz w przypadku zawieszenia tych uprawnień;
2) B+E, C1+E, C+E, D1+E lub D+E - w okresie obowiązywania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy obejmującej uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii B lub odpowiednio kategorii C1, C, D1 lub D oraz w przypadku zawieszenia tych uprawnień.
Art. 23. 1. Szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem odbywa się w formie:
1) kursu;
2) zajęć szkolnych - w zakresie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi.
2. Szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem lub pojazdem silnikowym jest prowadzone zgodnie z programem szkolenia i obejmuje:
1) część teoretyczną przeprowadzaną w formie wykładów i ćwiczeń w zakresie:
a) podstaw kierowania pojazdem i uczestnictwa w ruchu drogowym,
b) obowiązków i praw kierującego pojazdem;
2) część praktyczną w zakresie kierowania pojazdem, zwaną dalej "nauką jazdy", przeprowadzaną:
a) na placu manewrowym,
b) w ruchu miejskim oraz
c) w ruchu poza obszarem zabudowanym;
3) naukę udzielania pierwszej pomocy przeprowadzaną w formie wykładów i zajęć praktycznych;
4) kontrolne sprawdzenie poziomu osiągniętej wiedzy i umiejętności, zwane dalej "egzaminem wewnętrznym".
3. Wykłady, o których mowa w ust. 2 pkt 1, mogą być przeprowadzone w formie nauczania na odległość z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu pod nadzorem ośrodka szkolenia kierowców.
4. Egzamin wewnętrzny jest przeprowadzany po ukończeniu części teoretycznej i części praktycznej szkolenia oraz nauki udzielania pierwszej pomocy, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3, przez instruktora lub wykładowcę wyznaczonych przez kierownika podmiotu prowadzącego szkolenie. Wykładowca przeprowadza wyłącznie część teoretyczną egzaminu wewnętrznego.
4a. Część teoretyczną egzaminu wewnętrznego, o którym mowa w ust. 4, w przypadku zajęć przeprowadzonych w sposób określony w ust. 3, przeprowadza się po zakończeniu zajęć teoretycznych.
5. Szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem obejmuje:
1) część teoretyczną w zakresie podstaw kierowania tramwajem, uczestnictwa w ruchu drogowym i obsługi technicznej tramwaju, przeprowadzaną w formie wykładów;
2) część praktyczną w zakresie obsługi technicznej i kierowania tramwajem;
3) ćwiczenia sprawdzające wiedzę i umiejętności z zakresu, o którym mowa w pkt 1 i 2;
4) naukę udzielania pierwszej pomocy przeprowadzaną w formie wykładów i zajęć praktycznych.
6. Czas poświęcony na przeprowadzenie zajęć, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3 oraz ust. 3 i 5, powinien być dostosowany do umiejętności i predyspozycji osoby szkolonej, nie krótszy jednak od minimalnych wymagań określonych dla uprawnień danej kategorii prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem.
7. Przepisy ust. 1-4 i 6 stosuje się odpowiednio do szkolenia żołnierzy na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz funkcjonariuszy służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
Art. 23a. Osoba ubiegająca się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem, która uzyskała pozytywny wynik z części teoretycznej egzaminu państwowego jest zwolniona z odbywania zajęć, o których mowa odpowiednio w art. 23 ust. 2 pkt 1 lub ust. 5 pkt 1, oraz odpowiednio z części teoretycznej egzaminu wewnętrznego, o którym mowa w art. 23 ust. 4, lub części teoretycznej ćwiczeń sprawdzających, o których mowa w art. 23 ust. 5 pkt 3.
Art. 24. Nauka jazdy jest prowadzona:
1) pojazdem:
a) odpowiadającym wymaganiom określonym dla danej kategorii prawa jazdy lub dla pozwolenia na kierowanie tramwajem,
b) oznakowanym kwadratową tablicą barwy niebieskiej z białą literą "L",
c) przystosowanym do nauki jazdy, zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 66 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym,
d) posiadającym adnotację w dokumencie stwierdzającym dopuszczenie do ruchu o spełnieniu wymagań, o których mowa w lit. a-c, dokonywaną przez odpowiedni organ, na podstawie pozytywnego wyniku badania technicznego przeprowadzonego przez stację kontroli pojazdów, o której mowa w art. 83 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - nie dotyczy tramwaju;
2) pojazdem odpowiednio przystosowanym do rodzaju niepełnosprawności spełniającym warunki, o których mowa w pkt 1 lit. a i b - w przypadku szkolenia osoby niepełnosprawnej.
Art. 25. 1. Podczas jazdy osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem, wobec instruktora stosuje się przepisy dotyczące kierującego pojazdem, w szczególności w zakresie:
1) dokumentów wymaganych do kierowania pojazdem i używania pojazdu;
2) zawartości w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.
2. Instruktor, niezależnie od dokumentów wymaganych od kierującego pojazdem, jest obowiązany posiadać i okazywać na żądanie organów kontroli ruchu drogowego, właściwego starosty sprawującego nadzór nad szkoleniem, a także osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdem legitymację instruktora.
3. Nie można prowadzić zajęć z osobą ubiegającą się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem, która znajduje się w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.
4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się do szkolenia żołnierzy na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz funkcjonariuszy służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
Art. 26. 1. Szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem lub pojazdem silnikowym w formie kursu, z zastrzeżeniem ust. 3, jest prowadzone przez:
1) ośrodek szkolenia kierowców - jednostkę organizacyjną przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców;
2) jednostkę wojskową - w zakresie szkolenia żołnierzy na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
3) jednostkę organizacyjną służb podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub nadzorowanych przez tego ministra - w zakresie szkolenia osób na potrzeby tych służb oraz strażaków ratowników ochotniczej straży pożarnej, na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 233).
2. Szkolenie osób w formie nauczania na odległość z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu, o którym mowa w art. 23 ust. 3, jest prowadzone wyłącznie przez ośrodek szkolenia kierowców posiadający poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań.
3. Szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi w formie zajęć szkolnych jest prowadzone dla uczniów (słuchaczy) przez szkołę, jeżeli w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, jest przewidziane przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym lub szkoła realizuje to szkolenie dla uczniów (słuchaczy) w ramach dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe.
4. Szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem jest prowadzone przez podmiot wykonujący przewozy tramwajem lub upoważniony przez niego ośrodek szkolenia kierowców, działający w imieniu i na zasadach określonych dla podmiotu wykonującego przewozy tramwajem.
5. Zajęcia podczas szkolenia prowadzą:
1) instruktor lub będący instruktorem przedsiębiorca prowadzący ośrodek szkolenia kierowców - w zakresie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 i 2 - odpowiednio do posiadanych uprawnień;
2) nauczyciel lub osoba, o której mowa w art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, posiadający uprawnienia instruktora - w zakresie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 i 2;
3) osoba, o której mowa w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2024 r. poz. 652) - w zakresie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 3 oraz ust. 5 pkt 4;
4) instruktor - w przypadku szkolenia prowadzonego przez jednostkę wojskową, jednostkę organizacyjną służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub podmiot wykonujący przewozy tramwajem - w zakresie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 i 2 lub odpowiednio w art. 23 ust. 5 pkt 1 i 2.
6. Zajęcia, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 i art. 23 ust. 5 pkt 1, mogą być prowadzone przez wykładowcę.
7. Zajęcia, o których mowa w art. 23 ust. 3, są prowadzone pod nadzorem instruktora lub wykładowcy zatrudnionego w ośrodku szkolenia kierowców lub związanego z ośrodkiem szkolenia kierowców umową zlecenia, umową o dzieło lub innym stosunkiem prawnym o podobnym charakterze.
8. Instruktor lub wykładowca prowadzi zajęcia wyłącznie w zakresie uzyskiwania uprawnień odpowiedniej kategorii prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, odpowiednio do posiadanych uprawnień.
9. Ośrodek szkolenia kierowców prowadzi szkolenie wyłącznie na terenie powiatu, w którym został zgłoszony do rejestru przedsiębiorców, o którym mowa w art. 28 ust. 1, oraz na terenie powiatu sąsiedniego.
10. Przepisu ust. 9 nie stosuje się do:
1) nauki jazdy przeprowadzanej w ruchu miejskim oraz w ruchu poza obszarem zabudowanym - dla szkolenia w zakresie uzyskiwania uprawnień do prowadzenia motoroweru lub pojazdu silnikowego dowolnej kategorii prawa jazdy;
2) nauki jazdy przeprowadzanej na placu manewrowym - dla szkolenia w zakresie uprawnień prawa jazdy kategorii B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E.
Art. 27. 1. Kierownik ośrodka szkolenia kierowców jest obowiązany:
1) przedstawić staroście właściwemu ze względu na miejsce prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców, najpóźniej w następnym dniu roboczym od dnia rozpoczęcia kursu, listę uczestników kursu oraz informację o terminie, czasie i miejscu rozpoczęcia pierwszych zajęć teoretycznych w ramach danego kursu;
2) prowadzić dokumentację kursu;
2a) prowadzić harmonogram zajęć teoretycznych dla każdego kursu zawierający terminy, miejsce prowadzenia zajęć teoretycznych oraz godziny rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych zajęć;
3) (uchylony)
4) (uchylony)
5) umożliwić osobie upoważnionej przez starostę przeprowadzenie kontroli wymaganej dokumentacji, kontroli prowadzonych zajęć oraz uczestnictwo w tych zajęciach;
6) składać staroście, o którym mowa w pkt 1, dokumenty zawierające informację o przeprowadzonych kursach:
a) do dnia 31 stycznia każdego roku - w zakresie dotyczącym poprzedniego roku,
b) w terminie 14 dni od dnia, w którym przedsiębiorca zrezygnował z prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców lub w którym wydano decyzję o zakazie prowadzenia przez przedsiębiorcę ośrodka szkolenia kierowców - w zakresie dotyczącym okresu od dnia 1 stycznia bieżącego roku do tego dnia.
2. Kierownik podmiotu innego niż wymieniony w ust. 1, prowadzącego szkolenie w formie kursu, jest obowiązany:
1) przedstawić staroście właściwemu ze względu na siedzibę tego podmiotu najpóźniej w następnym dniu roboczym od dnia rozpoczęcia kursu informację o terminie, czasie i miejscu, w których będą prowadzone zajęcia, wraz z listą uczestników kursu;
2) prowadzić dokumentację kursu;
3) przekazywać staroście, o którym mowa w pkt 1, w terminie 14 dni od dnia zakończenia kursu i wydania zaświadczenia o jego ukończeniu, następujące dane osób, które ukończyły kurs:
a) imię i nazwisko,
b) datę i miejsce urodzenia,
c) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument,
d) adres zamieszkania,
e) zakres ukończonego kursu,
f) imię i nazwisko odpowiednio instruktora lub wykładowcy, który prowadził zajęcia, jego numer ewidencyjny oraz numer ewidencyjny jednostki szkolącej;
4) umożliwić osobie upoważnionej przez starostę przeprowadzenie kontroli wymaganej dokumentacji, kontroli prowadzonych zajęć oraz uczestnictwo w tych zajęciach;
5) składać staroście, o którym mowa w pkt 1, dokumenty zawierające informację o przeprowadzonych kursach:
a) do dnia 31 stycznia każdego roku - w zakresie dotyczącym poprzedniego roku,
b) w terminie 14 dni od dnia, w którym podmiot zrezygnował z prowadzenia szkolenia kierowców lub w którym wydano decyzję o zakazie prowadzenia przez podmiot szkolenia kierowców - w zakresie dotyczącym okresu od dnia 1 stycznia bieżącego roku do tego dnia.
3. Przepis ust. 2 pkt 1, 4 i 5 nie dotyczy jednostek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 3.
4. Ośrodek szkolenia kierowców lub inny podmiot prowadzący szkolenie wydaje osobie ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem zaświadczenie o ukończeniu szkolenia, jeżeli osoba ta:
1) uczestniczyła:
a) w minimum 80% przewidzianych w programie zajęć, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 oraz w art. 23 ust. 5 pkt 1,
b) we wszystkich przewidzianych w programie zajęciach, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 2 i 3 oraz w art. 23 ust. 5 pkt 2-4;
2) uzyskała pozytywny wynik egzaminu wewnętrznego lub ćwiczeń sprawdzających, o których mowa w art. 23 ust. 5 pkt 3.
4a. Osobie, o której mowa w art. 23a, zaświadczenie, o którym mowa w ust. 4, wydaje się jeżeli osoba ta:
1) uczestniczyła we wszystkich przewidzianych w programie zajęciach, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 2 i 3, i uzyskała pozytywny wynik egzaminu wewnętrznego, lub
2) uczestniczyła we wszystkich przewidzianych w programie zajęciach, o których mowa w art. 23 ust. 5 pkt 2 i 4, i uzyskała pozytywny wynik ćwiczeń sprawdzających.
5. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 4, podpisuje odpowiednio kierownik ośrodka szkolenia kierowców albo kierownik innego podmiotu prowadzącego szkolenie.
6. Starosta, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, może umożliwić przekazywanie informacji oraz danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 1, w formie elektronicznej z wykorzystaniem kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego lub podpisu osobistego.
7. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1 pkt 2 oraz w ust. 2 pkt 2, z wyłączeniem wydawania zaświadczeń o ukończeniu kursu, może być prowadzona w formie elektronicznej.
Ośrodki szkolenia kierowców i inne podmioty prowadzące szkolenie
Art. 28. 1. Działalność gospodarcza w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236) i wymaga uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców.
2. Ośrodek szkolenia kierowców może prowadzić przedsiębiorca, który:
1) posiada infrastrukturę odpowiednią do zakresu prowadzonego szkolenia:
a) salę wykładową,
b) pomieszczenie biurowe,
c) plac manewrowy oraz
d) pojazd przeznaczony do nauki jazdy;
2) zatrudnia w ośrodku szkolenia kierowców co najmniej jednego instruktora posiadającego uprawnienia oraz udokumentowaną 3-letnią praktykę w szkoleniu kandydatów na kierowców pozwalającą na prowadzenie szkolenia w zakresie uzyskiwania uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi kategorii prawa jazdy określonej we wniosku, o którym mowa w ust. 4, lub sam jest instruktorem spełniającym te wymagania;
3) posiada w ośrodku szkolenia kierowców zbiory przepisów ruchu drogowego oraz pomoce dydaktyczne właściwe ze względu na rodzaj prowadzonego szkolenia;
4) nie był prawomocnie skazany za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów - dotyczy to osoby fizycznej lub członków organów osoby prawnej.
3. Organem prowadzącym rejestr, o którym mowa w ust. 1, jest starosta właściwy ze względu na miejsce prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców.
*)3a. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, jest prowadzony w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców.
_______________________
*) Uwaga od redakcji: Na podstawie art. 22 pkt 3 ustawy z dnia 26.05.2023 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1123), art. 28 ust. 3a wchodzi w życie w dniu określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 18 ww. ustawy.
4. Wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców jest dokonywany na wniosek przedsiębiorcy zawierający następujące dane:
1) firmę przedsiębiorcy oraz oznaczenie jego adresu i siedziby albo miejsca zamieszkania;
2) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym - o ile taki numer jest wymagany;
3) numer identyfikacji podatkowej (NIP) - o ile taki numer przedsiębiorca posiada;
4) numer identyfikacji statystycznej (REGON) - o ile taki numer przedsiębiorca posiada;
5) oznaczenie i adres ośrodka szkolenia kierowców;
6) adresy należących do ośrodka szkolenia kierowców pomieszczeń biurowych, sal wykładowych i placów manewrowych, wraz z określeniem tytułu prawnego oraz dat określających okres, na jaki przedsiębiorca posiada tytuł prawny do tych obiektów;
7) zakres prowadzonego szkolenia;
8) imiona i nazwiska instruktorów i wykładowców wraz z ich numerami ewidencyjnymi;
9) numer rejestracyjny każdego pojazdu, którym prowadzona jest nauka jazdy.
5. Do wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców przedsiębiorca jest obowiązany dołączyć oświadczenie o następującej treści:
"Oświadczam, że:
1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców są kompletne i zgodne z prawdą;
2) znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców, określone w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.".
6. Oświadczenie powinno również zawierać:
1) firmę przedsiębiorcy oraz oznaczenie jego adresu i siedziby albo miejsca zamieszkania;
2) oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia;
3) podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy, z podaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.
7. W rejestrze przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców umieszcza się dane przedsiębiorcy, o których mowa w ust. 4, z wyjątkiem adresu zamieszkania, jeżeli jest on inny niż adres siedziby, oraz jego numer w tym rejestrze i numer ewidencyjny ośrodka szkolenia kierowców.
8. Starosta dokonuje wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców, za opłatą, i wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu.
9. Przedsiębiorca może złożyć wniosek o rozszerzenie zakresu szkolenia prowadzonego przez ośrodek szkolenia kierowców. Przepisy ust. 2-8 stosuje się odpowiednio.
10. W przypadku gdy część infrastruktury ośrodka szkolenia kierowców, o której mowa w ust. 2 pkt 1, znajduje się na terenie innego powiatu, starosta, dokonując wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców, informuje starostów, na których obszarze działania znajduje się infrastruktura ośrodka, o fakcie dokonania wpisu, przesyłając informację na temat tej infrastruktury i jej lokalizacji.
*)10a. Informacja, o której mowa w ust. 10, jest przekazywana za pomocą systemu teleinformatycznego obsługującego centralną ewidencję kierowców.
_______________________
*) Uwaga od redakcji: Na podstawie art. 22 pkt 3 ustawy z dnia 26.05.2023 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1123), art. 28 ust. 10a wchodzi w życie w dniu określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 18 ww. ustawy.
11. Przedsiębiorca jest obowiązany złożyć staroście, o którym mowa w ust. 3, informację o wszelkich zmianach danych w zakresie, o którym mowa w ust. 4, w terminie 14 dni od dnia ich wystąpienia.
12. Opłata, o której mowa w ust. 8, stanowi dochód powiatu.
Art. 28a. Starosta prostuje z urzędu wpis do rejestru zawierający oczywiste błędy lub niezgodności ze stanem faktycznym.
Art. 28b. 1. Starosta jest obowiązany dokonać wpisu przedsiębiorcy do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców w terminie 7 dni od dnia wpływu do tego organu wniosku o wpis wraz z oświadczeniem, o którym mowa w art. 28 ust. 5.
2. Jeżeli starosta nie dokona wpisu w terminie, o którym mowa w ust. 1, a od dnia wpływu do niego wniosku upłynęło 14 dni, przedsiębiorca może rozpocząć działalność. Nie dotyczy to przypadku, gdy starosta wezwał przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wpis nie później niż przed upływem 7 dni od dnia jego otrzymania. W takiej sytuacji termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym, biegnie odpowiednio od dnia wpływu uzupełnienia wniosku o wpis.
Art. 29. 1. Jednostka wojskowa i jednostka organizacyjna służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych mogą prowadzić szkolenie w zakresie określonym odpowiednio w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 3 po spełnieniu wymagań, o których mowa w art. 28 ust. 2 pkt 1-3.
2. Szkoła może prowadzić szkolenie w zakresie określonym w art. 26 ust. 3 po spełnieniu wymagań, o których mowa w art. 28 ust. 2 pkt 1-3.
3. Podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, są obowiązane przekazywać staroście właściwemu ze względu na siedzibę jednostki lub szkoły informacje w formie pisemnej:
1) o podjęciu działalności w zakresie szkolenia osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami silnikowymi oraz dane, o których mowa w art. 30 ust. 2 - najpóźniej do dnia rozpoczęcia prowadzenia zajęć;
2) o zmianie danych, o których mowa w art. 30 ust. 2 - w terminie 14 dni od dnia ich zmiany;
3) o zakończeniu działalności w zakresie szkolenia osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi - w terminie 14 dni od dnia jej zakończenia.
4. Podmiot wykonujący przewozy tramwajem może prowadzić szkolenie osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem:
1) po spełnieniu wymagań, o których mowa w art. 28 ust. 2 pkt 1-3;
2) po złożeniu wniosku o wpis i uzyskaniu wpisu do ewidencji podmiotów prowadzących szkolenie, o której mowa w art. 30 ust. 1; wniosek powinien zawierać dane, o których mowa w art. 30 ust. 2.
5. Podmiot wykonujący przewozy tramwajem, prowadzący szkolenie osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem, jest obowiązany przekazywać staroście właściwemu ze względu na siedzibę tego podmiotu informację w formie pisemnej:
1) o zmianie danych, o których mowa w art. 30 ust. 2 - w terminie 14 dni od dnia ich zmiany;
2) o zakończeniu działalności w zakresie szkolenia osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem - w terminie 14 dni od dnia jej zakończenia.
Art. 30. 1. Starosta, o którym mowa w art. 29 ust. 3 i 5, prowadzi ewidencję podmiotów prowadzących szkolenie, o których mowa w art. 29.
*)1a. Ewidencja jest prowadzona w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców.
_______________________
*) Uwaga od redakcji: Na podstawie art. 22 pkt 3 ustawy z dnia 26.05.2023 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1123), art. 30 ust. 1a wchodzi w życie w dniu określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 18 ww. ustawy.
2. W ewidencji umieszcza się następujące dane:
1) nazwę podmiotu oraz oznaczenie jego adresu i siedziby;
2) numer identyfikacji podatkowej (NIP) - o ile podmiot taki numer posiada;
3) numer identyfikacji statystycznej (REGON) - o ile podmiot taki numer posiada;
4) numer ewidencyjny podmiotu prowadzącego szkolenie;
5) poszczególne rodzaje uprawnień, w zakresie których ośrodek może prowadzić szkolenie, oraz daty ich uzyskania;
6) adresy pomieszczeń biurowych, sal wykładowych i placów manewrowych wraz z datami określającymi okres, na jaki podmiot posiada tytuł prawny do tych obiektów;
7) imiona, nazwiska i numery ewidencyjne instruktorów i wykładowców prowadzących szkolenie na rzecz podmiotu.
3. Starosta, o którym mowa w art. 29 ust. 3 i 5, wpisuje do ewidencji:
1) jednostkę wojskową, jednostkę organizacyjną służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz szkołę po otrzymaniu informacji, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1,
2) podmiot wykonujący przewozy tramwajem po otrzymaniu wniosku o wpis do ewidencji, o którym mowa w art. 29 ust. 4 pkt 2, i po sprawdzeniu danych w nim zawartych
- nadając im numery ewidencyjne oraz zawiadamiając je o nadanym numerze.
4. Starosta odmawia wpisu podmiotu wykonującego przewozy tramwajem do ewidencji, jeżeli dane zawarte we wniosku nie odpowiadają stanowi faktycznemu.
5. Starosta skreśla podmiot z ewidencji:
1) z urzędu:
a) po otrzymaniu od tego podmiotu informacji o zakończeniu działalności w zakresie szkolenia albo
b) po wydaniu decyzji, o której mowa w art. 47 ust. 6 - w przypadku podmiotu wykonującego przewozy tramwajem;
2) na wniosek jednostki organizacyjnej albo organu sprawującego nadzór nad tym podmiotem.
Art. 31. 1. Przedsiębiorca prowadzący ośrodek szkolenia kierowców może wystąpić do starosty, o którym mowa w art. 28 ust. 3, z wnioskiem o wydanie poświadczenia potwierdzającego spełnianie dodatkowych wymagań w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C lub D, jeżeli:
1) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców co najmniej od 5 lat;
2) (uchylony)
3) posiada:
a) odpowiednie warunki lokalowe, w tym co najmniej:
- lokal biurowy, który umożliwia przyjmowanie interesantów, przechowywanie dokumentacji związanej ze szkoleniem oraz jest wyposażony w sprzęt i urządzenia biurowe,
- salę wykładową, która jest wyposażona w sprzęt i urządzenia umożliwiające prowadzenie zajęć,
- plac manewrowy, który powinien być zabezpieczony przed dostępem osób postronnych, w szczególności ogrodzony oraz umożliwiać wykonanie wszystkich zadań wynikających z programu szkolenia,
b) pojazdy szkoleniowe w zakresie prawa jazdy kategorii objętej poświadczeniem potwierdzającym spełnianie dodatkowych wymagań w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C lub D, przy czym:
- co najmniej jeden pojazd w zakresie danej kategorii prawa jazdy jest własnością tego przedsiębiorcy lub przedmiotem umowy leasingu,
- pojazd w zakresie prawa jazdy kategorii A i B jest nie starszy niż 5 lat, w zakresie prawa jazdy kategorii C jest nie starszy niż 7 lat, a w zakresie prawa jazdy kategorii D jest nie starszy niż 12 lat,
c) pomoce i środki dydaktyczne zapewniające prowadzenie szkolenia zgodnie z obowiązującym programem szkolenia w zakresie:
- uzyskiwania uprawnień do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii objętej poświadczeniem potwierdzającym spełnianie dodatkowych wymagań,
- uzyskiwania uprawnień instruktorów,
- szkolenia osób ubiegających się o kartę rowerową;
4) zatrudnia wykwalifikowaną kadrę dydaktyczną, w tym:
a) dwóch instruktorów posiadających uprawnienia do prowadzenia szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii B lub C od co najmniej 5 lat,
b) jednego instruktora posiadającego uprawnienia do prowadzenia szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii objętej poświadczeniem potwierdzającym spełnianie dodatkowych wymagań oraz
c) osobę posiadającą przygotowanie pedagogiczne zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 r. poz. 984, 1234, 1586, 1672 i 2005) oraz
5) posiada akredytację kuratora oświaty, o której mowa w art. 118 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe.
2. Do wniosku przedsiębiorca załącza kopie dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1.
3. Poświadczenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje za opłatą, w drodze decyzji administracyjnej, starosta, o którym mowa w art. 28 ust. 3, po sprawdzeniu spełniania dodatkowych wymagań przez ośrodek szkolenia kierowców.
4. Starosta umieszcza informację o wydaniu poświadczenia potwierdzającego spełnianie dodatkowych wymagań przez ośrodek szkolenia kierowców w rejestrze przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców.
5. Starosta wydaje decyzję o cofnięciu poświadczenia potwierdzającego spełnianie dodatkowych wymagań przez ośrodek szkolenia kierowców, jeżeli ośrodek szkolenia kierowców przestał spełniać wymagania, o których mowa w ust. 1.
6. Poświadczenie zachowuje ważność do czasu zmiany stanu faktycznego stanowiącego podstawę wydania poświadczenia.
7. Przedsiębiorca jest obowiązany w terminie 14 dni zawiadomić starostę, który wydał poświadczenie, o zmianie stanu faktycznego stanowiącego podstawę wydania poświadczenia.
8. Opłata, o której mowa w ust. 3, stanowi dochód powiatu.
Art. 32. 1. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób tworzenia i nadawania numeru ewidencyjnego ośrodka szkolenia kierowców i innego podmiotu prowadzącego szkolenie;
2) wzór:
a) wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców,
b) zaświadczenia potwierdzającego wpis przedsiębiorcy do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców,
c) poświadczenia potwierdzającego spełnianie przez ośrodek szkolenia kierowców dodatkowych wymagań, o których mowa w art. 31 ust. 1;
d) (uchylona)
3) wysokość opłaty:
a) za wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców, przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 600 zł,
b) za wydanie poświadczenia potwierdzającego spełnianie dodatkowych wymagań przez ośrodek szkolenia kierowców, przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 600 zł.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się odpowiednio:
1) potrzebę zapewnienia ujednoliconych procedur oznaczania ośrodków szkolenia kierowców i innych podmiotów prowadzących szkolenie;
2) potrzebę ujednolicenia dokumentów;
3) koszty rzeczowe i osobowe związane z:
a) prowadzeniem rejestru przedsiębiorców,
b) wykonywaniem nadzoru nad ośrodkami szkolenia kierowców,
c) postępowaniem sprawdzającym spełnianie dodatkowych wymagań oraz z wydaniem poświadczenia.
3. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz Ministrem Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowe wymagania w zakresie wyposażenia dydaktycznego, warunków lokalowych i placu manewrowego:
a) ośrodków szkolenia kierowców i innych podmiotów prowadzących szkolenie osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem,
b) ośrodków szkolenia kierowców i innych podmiotów prowadzących szkolenie osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem, spełniających dodatkowe wymagania w zakresie, o którym mowa w art. 31 ust. 1;
2) szczegółowy program oraz szczegółowe warunki, tryb, zakres i sposób prowadzenia:
a) szkolenia osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem,
b) szkolenia:
- kandydatów na instruktorów i instruktorów,
- kandydatów na wykładowców i wykładowców,
c) warsztatów doskonalenia zawodowego dla instruktorów i wykładowców;
3) szczegółowe warunki i tryb:
a) postępowania z dokumentami dotyczącymi osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem i kandydatów na instruktorów oraz wzory stosowanych dokumentów,
b) prowadzenia dokumentacji przez ośrodki szkolenia kierowców;
4) wzory dokumentów związanych z prowadzeniem szkolenia.
4. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 3, uwzględnia się odpowiednio:
1) obowiązujące w tym zakresie przepisy Unii Europejskiej;
2) potrzebę zapewnienia należytych wymagań organizacyjno-technicznych do przeprowadzania kursów i zajęć w zależności od rodzaju i zakresu szkolenia;
3) zakres wiedzy i umiejętności niezbędny do bezpiecznego i sprawnego uczestnictwa w ruchu drogowym osoby posiadającej prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem;
4) potrzebę zapewnienia sprawności procedur administracyjnych i należytej ochrony dokumentacji związanej z prowadzeniem szkolenia;
5) konieczność ujednolicenia stosowanych dokumentów.
Instruktorzy i wykładowcy
Art. 33. 1. Instruktorem jest osoba, która:
1) (uchylony)
2) posiada prawo jazdy:
a) kategorii A co najmniej przez okres 2 lat - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami, którzy uzyskują uprawnienia instruktora wyłącznie w zakresie prawa jazdy kategorii A,
b) kategorii B co najmniej przez okres 2 lat - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami ubiegających się o uprawnienia do prowadzenia szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii B,
c) kategorii B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E odpowiednio do zakresu prowadzonych zajęć co najmniej przez okres roku oraz co najmniej 3-letnie doświadczenie w prowadzeniu szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii B - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami rozszerzających uprawnienia do prowadzenia szkolenia o jedną z wymienionych kategorii,
d) kategorii T co najmniej przez okres 2 lat - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami, którzy uzyskują uprawnienia instruktora wyłącznie w zakresie prawa jazdy kategorii T;
3) posiada prawo jazdy kategorii B co najmniej przez okres 2 lat oraz pozwolenie na kierowanie tramwajem - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem;
4) posiada ważne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania czynności instruktora;
5) posiada ważne orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania czynności instruktora;
6) ukończyła z wynikiem pozytywnym kurs dla kandydatów na instruktorów i posiada zaświadczenie o jego ukończeniu - dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi;
7) złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający kwalifikacje przed komisją powołaną przez wojewodę;
8) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za:
a) przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,
b) przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej,
c) przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów,
d) prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie po użyciu innego podobnie działającego środka,
e) przestępstwo umyślne przeciwko życiu i zdrowiu,
f) przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności;
9) jest wpisana do ewidencji instruktorów.
1a. Wymóg, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, uznaje się za spełniony, jeżeli:
1) kandydat na instruktora w zakresie prawa jazdy kategorii C lub C+E posiada co najmniej 5-letnie udokumentowane doświadczenie w wykonywaniu międzynarodowego przewozu drogowego rzeczy na stanowisku kierowcy pojazdu, dla którego jest wymagane posiadanie prawa jazdy kategorii C i C+E;
2) kandydat na instruktora w zakresie prawa jazdy kategorii D lub D+E posiada co najmniej 5-letnie udokumentowane doświadczenie w wykonywaniu międzynarodowego transportu drogowego osób albo transportu osób w komunikacji miejskiej na stanowisku kierowcy pojazdu, dla którego jest wymagane posiadanie prawa jazdy kategorii D i D+E.
2. Ewidencję instruktorów prowadzi starosta właściwy ze względu na miejsce ich zamieszkania, który:
1) wpisuje do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, za opłatą, osobę spełniającą wymagania, o których mowa w ust. 1 pkt 2-8;
2) nadaje instruktorowi numer ewidencyjny;
3) odmawia wpisu do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, w przypadku gdy osoba:
a) nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 1 pkt 2-8, lub
b) została skreślona z ewidencji w związku z dopuszczeniem się rażącego naruszenia przepisów w zakresie szkolenia - w okresie, o którym mowa w art. 46 ust. 5.
*)2a. Ewidencja instruktorów jest prowadzona w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców.
_______________________
*) Uwaga od redakcji: Na podstawie art. 22 pkt 3 ustawy z dnia 26.05.2023 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1123), art. 33 ust. 2a wchodzi w życie w dniu określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 18 ww. ustawy.
3. W ewidencji instruktorów umieszcza się następujące dane instruktora:
1) numer ewidencyjny;
2) imię i nazwisko;
2a) datę i miejsce urodzenia;
3) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument;
4) adres zamieszkania;
5) wynikające z ukończonego kursu i zakresu złożonego egzaminu, poszczególne rodzaje uprawnień, w zakresie których może prowadzić szkolenie, oraz daty ich uzyskania;
6) numer ewidencyjny ośrodka szkolenia kierowców lub numer ewidencyjny innego podmiotu, w którym prowadzi szkolenie;
7) datę ważności legitymacji.
3a. Starosta, wpisując osobę do ewidencji instruktorów w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) A - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1 i A2;
2) B, C lub D - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii B1, C1 lub D1;
3) C+E lub D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii B+E oraz odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii C1+E lub D1+E;
4) B+E, C+E lub D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii T;
5) C+E posiadającą uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii D oraz prawo jazdy kategorii D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii D+E.
4. Za przeprowadzenie egzaminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 7, pobiera się opłatę przeznaczoną na organizację tego egzaminu i wynagrodzenia członków komisji.
5. Opłata, o której mowa w ust. 2 pkt 1, stanowi dochód powiatu.
Art. 34. 1. Orzeczenie lekarskie o istnieniu lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania czynności instruktora wydaje, po przeprowadzeniu badania lekarskiego, uprawniony lekarz posiadający prawo do wykonywania badań lekarskich, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 oraz z 2024 r. poz. 878), zwanej dalej "Kodeksem pracy", oraz posiadający uprawnienia do przeprowadzania badań lekarskich w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.
2. Badanie lekarskie, o którym mowa w ust. 1, jest wykonywane w zakresie i na zasadach określonych w Kodeksie pracy, z zastrzeżeniem ust. 5.
3. Zakres badań lekarskich, o których mowa w ust. 1, obejmuje ponadto ustalenie istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.
4. Orzeczenie psychologiczne o istnieniu lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania czynności instruktora wydaje uprawniony psycholog, o którym mowa w art. 84 ust. 1, po przeprowadzeniu badania psychologicznego.
5. Badanie lekarskie, o którym mowa w ust. 1, i badanie psychologiczne, o którym mowa w ust. 4, przeprowadza się przed przystąpieniem do kursu, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 6, a następnie okresowo dla osób w wieku:
1) do 60 lat - co 5 lat;
2) powyżej 60 lat - co 30 miesięcy.
6. Terminy badań, o których mowa w ust. 5, mogą ulec skróceniu, jeżeli lekarz lub psycholog w wyniku badań, o których mowa w ust. 1 lub 4, stwierdzi u osoby badanej stan zdrowia wskazujący na możliwość wystąpienia przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami przed upływem terminów, o których mowa w ust. 5.
7. Skierowanie na badanie lekarskie i badanie psychologiczne dla instruktorów wydaje odpowiedni podmiot prowadzący szkolenie.
Art. 35. 1. Kurs dla kandydatów na instruktorów może prowadzić:
1) ośrodek szkolenia kierowców posiadający poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań - odpowiednio do zakresu posiadanego poświadczenia;
2) jednostka wojskowa - w zakresie szkolenia instruktorów na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
3) jednostka organizacyjna służb podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych - w zakresie szkolenia osób na potrzeby tych służb;
4) podmiot wykonujący przewozy tramwajem - w zakresie szkolenia instruktorów osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania tramwajem;
5) wojewódzki ośrodek ruchu drogowego spełniający wymagania, o których mowa w art. 31 ust. 1 pkt 3-5.
2. Kurs dla kandydatów na instruktorów jest prowadzony w zakresie uprawnień poszczególnych kategorii prawa jazdy, przy czym w przypadku rozszerzania posiadanych uprawnień instruktora osoba ta uczestniczy jedynie w kursie uzupełniającym.
3. Kurs dla kandydatów na instruktorów obejmuje:
1) zajęcia teoretyczne w zakresie:
a) nauki podstaw techniki jazdy,
b) przepisów ruchu drogowego,
c) zasad prowadzenia zajęć dydaktycznych,
d) problematyki:
- wypadków drogowych,
- psychologii transportu,
- etyki zawodu instruktora,
e) wiedzy na temat problemów i szkód związanych z nadużywaniem alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu
- prowadzone w formie wykładów i ćwiczeń przez osoby posiadające specjalistyczną wiedzę w tym zakresie;
2) zajęcia praktyczne z techniki jazdy i prowadzenia nauki jazdy pojazdem odpowiednim do rodzaju szkolenia - prowadzone przez osoby posiadające specjalistyczną wiedzę i umiejętności w tym zakresie;
3) kontrolne sprawdzenie poziomu osiągniętej wiedzy i umiejętności - przeprowadzane w formie egzaminu.
4. Kurs uzupełniający dla instruktorów obejmuje:
1) zajęcia teoretyczne i praktyczne uzupełniające wiedzę i umiejętności, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 2, w zakresie właściwym dla uprawnień instruktora w danej kategorii prawa jazdy;
2) kontrolne sprawdzenie poziomu osiągniętej wiedzy i umiejętności przeprowadzane w formie egzaminu.
5. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, wydaje kandydatowi na instruktora lub instruktorowi zaświadczenie o ukończeniu odpowiedniego kursu, jeżeli osoba ta:
1) uczestniczyła we wszystkich przewidzianych w programie zajęciach;
2) uzyskała pozytywny wynik egzaminu, o którym mowa odpowiednio w ust. 3 pkt 3 lub ust. 4 pkt 2.
6. Podmiot, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-3, posiadający poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C i D lub podmiot wykonujący przewozy tramwajem - w zakresie szkolenia instruktorów osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania tramwajem, lub wojewódzki ośrodek ruchu drogowego spełniający wymagania, o których mowa w art. 31 ust. 1 pkt 3-5, w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C i D organizuje warsztaty doskonalenia zawodowego według programu określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 32 ust. 3 pkt 2 lit. c i zapewnia udział w warsztatach wszystkim zainteresowanym instruktorom i wykładowcom oraz wydaje zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w tych warsztatach.
7. Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio do kandydatów na wykładowców i wykładowców, z wyjątkiem przepisów odnoszących się do obowiązku ukończenia szkolenia praktycznego.
Art. 36. 1. Starosta wydaje instruktorowi legitymację instruktora, określając jej ważność na okres wynikający z terminów badań lekarskich i psychologicznych, o których mowa w art. 34.
2. Starosta przedłuża okres ważności legitymacji na okres wynikający z terminów badań lekarskich i psychologicznych, o których mowa w art. 34, po przedstawieniu przez instruktora ważnych orzeczeń.
Art. 37. 1. Instruktor jest obowiązany:
1) przekazywać staroście:
a) numer ewidencyjny ośrodka szkolenia lub numer ewidencyjny innego podmiotu, w którym prowadzi szkolenie - najpóźniej do dnia rozpoczęcia prowadzenia zajęć,
b) informację o zmianie danych, o których mowa w art. 33 ust. 3 pkt 2-5 - w terminie 14 dni od dnia ich zmiany;
2) corocznie uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego, o których mowa w art. 35 ust. 6;
3) do dnia 7 stycznia każdego roku przedkładać staroście zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w roku ubiegłym w warsztatach, o których mowa w art. 35 ust. 6;
4) rzetelnie i bezstronnie wykonywać swoje obowiązki;
5) poszerzać wiedzę zawodową i podnosić kwalifikacje;
6) posiadać w czasie prowadzenia zajęć praktycznych legitymację instruktora oraz okazywać ją na żądanie uprawnionego podmiotu.
1a. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, nie dotyczy osoby, która uzyskała po raz pierwszy uprawnienia instruktora w tym samym roku, w którym byłaby obowiązana uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego.
2. Koszty okresowych badań lekarskich i psychologicznych oraz koszt uczestnictwa w warsztatach ponosi:
1) podmiot prowadzący szkolenie osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do kierowania odpowiednio motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem - w przypadku gdy instruktor jest przez niego zatrudniony;
2) jednostka wojskowa lub jednostka organizacyjna służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych - w przypadku gdy instruktor pełni w niej służbę lub jest w niej zatrudniony;
3) zainteresowana osoba - w pozostałych przypadkach.
Art. 38. 1. Wykładowcą jest osoba, która:
1) spełnia wymagania, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7 i 8, oraz posiada zaświadczenie o ukończeniu z wynikiem pozytywnym kursu dla kandydatów na instruktorów lub wykładowców;
2) jest wpisana do ewidencji wykładowców.
2. Ewidencję wykładowców prowadzi starosta właściwy ze względu na miejsce ich zamieszkania, który:
1) wpisuje do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, za opłatą, osobę spełniającą wymagania, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 6-8;
2) wydaje zaświadczenie o wpisie do ewidencji;
3) nadaje wykładowcy numer ewidencyjny;
4) odmawia wpisu do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, w przypadku gdy osoba:
a) nie spełnia wymagań, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 6-8, lub
b) została skreślona z ewidencji w związku z dopuszczeniem się rażącego naruszenia przepisów w zakresie szkolenia - w okresie, o którym mowa w art. 46 ust. 5.
*)2a. Ewidencja wykładowców jest prowadzona w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców.
_______________________
*) Uwaga od redakcji: Na podstawie art. 22 pkt 3 ustawy z dnia 26.05.2023 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1123), art. 38 ust. 2a wchodzi w życie w dniu określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 18 ww. ustawy.
3. W ewidencji wykładowców umieszcza się następujące dane wykładowcy:
1) numer ewidencyjny;
2) imię i nazwisko;
2a) datę i miejsce urodzenia;
3) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument;
4) adres zamieszkania;
5) wynikające z zakresu złożonego egzaminu poszczególne rodzaje uprawnień, w zakresie których może prowadzić szkolenie, oraz daty ich uzyskania;
6) numer ewidencyjny ośrodka szkolenia kierowców lub numer ewidencyjny innego podmiotu, w którym prowadzi szkolenie;
7) datę wydania zaświadczenia o wpisie do ewidencji.
3a. Starosta, wpisując osobę do ewidencji wykładowców w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) A - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1 i A2;
2) B, C lub D - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii B1, C1 lub D1;
3) C+E lub D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii B+E oraz odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii C1+E lub D1+E;
4) B+E, C+E lub D+E - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii T;
5) C+E posiadającą uprawnienia do prowadzenia szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii D - wpisuje z urzędu uprawnienia do szkolenia w zakresie prawa jazdy kategorii D+E.
4. Opłata, o której mowa w ust. 2 pkt 1, stanowi dochód powiatu.
5. Wykładowca jest obowiązany:
1) przekazywać staroście:
a) numer ewidencyjny ośrodka szkolenia lub numer ewidencyjny innego podmiotu, w którym prowadzi szkolenie - najpóźniej do dnia rozpoczęcia prowadzenia zajęć,
b) informację o zmianie danych, o których mowa w ust. 3 pkt 2-5 - w terminie 14 dni od dnia ich zmiany;
2) corocznie uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego, o których mowa w art. 35 ust. 6;
3) do dnia 7 stycznia każdego roku przedkładać staroście zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w warsztatach;
4) rzetelnie i bezstronnie wykonywać swoje obowiązki;
5) poszerzać wiedzę zawodową i podnosić kwalifikacje;
6) posiadać w czasie prowadzenia nauki teoretycznej zaświadczenie o wpisie do ewidencji wykładowców oraz okazywać je na żądanie uprawnionego podmiotu.
6. Obowiązek, o którym mowa w ust. 5 pkt 2 i 3, nie dotyczy osoby, która uzyskała po raz pierwszy uprawnienia wykładowcy w tym samym roku, w którym byłaby obowiązana uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego.
7. Wymóg, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7, w odniesieniu do wykładowcy uznaje się za spełniony, jeżeli osoba uzyskała pozytywny wynik egzaminu sprawdzającego kwalifikacje instruktora.
Art. 38a. W przypadku instruktora lub wykładowcy, posiadającego uprawnienia egzaminatora, obowiązek, o którym mowa w art. 37 ust. 1 pkt 2 oraz w art. 38 ust. 5 pkt 2, uznaje się za spełniony także po dostarczeniu staroście, w terminie określonym w art. 37 ust. 1 pkt 3 lub art. 38 ust. 5 pkt 3, zaświadczenia lub kopii zaświadczenia potwierdzającego uczestnictwo w warsztatach, o których mowa w art. 62 ust. 3.
Art. 39. 1. Egzamin dla kandydatów na instruktorów i instruktorów, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7, przeprowadza komisja egzaminacyjna powołana przez wojewodę.
2. Komisja, o której mowa w ust. 1, działa w składzie:
1) przewodniczący komisji - przedstawiciel wojewody;
2) 3 członków komisji posiadających:
a) uprawnienia egzaminatora w zakresie prawa jazdy kategorii A, B i C lub instruktora nauki jazdy w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C i C+E, wyższe wykształcenie, prawo jazdy kategorii A, B, C i C+E oraz co najmniej 5-letnią praktykę w szkoleniu lub egzaminowaniu kandydatów na kierowców - jedna osoba,
b) uprawnienia instruktora w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C, D, B+E, C+E, D+E i T - druga osoba,
c) wyższe wykształcenie pedagogiczne - trzecia osoba;
3) sekretarz komisji.
3. Członkowie komisji egzaminacyjnej przeprowadzający egzamin w zakresie pozwolenia na kierowanie tramwajem posiadają co najmniej:
1) uprawnienia egzaminatora lub instruktora nauki jazdy w zakresie pozwolenia na kierowanie tramwajem, wyższe wykształcenie oraz co najmniej 5-letnią praktykę w szkoleniu lub egzaminowaniu kandydatów na motorniczych - jedna osoba;
2) uprawnienia instruktora w zakresie pozwolenia na kierowanie tramwajem - druga osoba;
3) wyższe wykształcenie pedagogiczne - trzecia osoba.
4. Okres posiadania uprawnień egzaminatora lub instruktora w zakresie jednej z określonych w ust. 2 i 3 kategorii prawa jazdy lub pozwolenia nie może być krótszy niż 5 lat.
5. Szczegółową organizację oraz tryb działania komisji określa wewnętrzny regulamin zatwierdzony przez wojewodę.
6. Wojewoda zapewnia środki na prowadzenie działalności komisji i jej obsługę.
7. Na egzaminie, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7, stosuje się pytania egzaminacyjne pochodzące z katalogu pytań zatwierdzonego przez ministra właściwego do spraw transportu. Katalog pytań oraz pytania zawarte w teście egzaminacyjnym nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 902).
7a. Katalog pytań zawiera nie więcej niż 1500 pytań.
8. Na wniosek osoby, która uzyskała negatywny wynik egzaminu, podmiot organizujący egzamin udostępnia tej osobie do wglądu pytania egzaminacyjne, na które osoba ta udzieliła nieprawidłowej odpowiedzi, wraz z informacją o brzmieniu odpowiedzi prawidłowych.
Art. 40. 1. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowe warunki i zakres egzaminu dla kandydatów na instruktorów i instruktorów oraz kandydatów na wykładowców i wykładowców;
2) sposób tworzenia i nadawania numeru ewidencyjnego instruktora i wykładowcy;
3) wzór:
a) wniosku:
- o wpis do ewidencji instruktorów,
- o wpis do ewidencji wykładowców,
b) legitymacji instruktora,
c) zaświadczenia o wpisie do ewidencji wykładowców,
d) (uchylona)
e) zaświadczeń, o których mowa w art. 35 ust. 5 i 6;
4) wysokość:
a) stawek wynagrodzenia członków komisji powoływanej przez wojewodę,
b) opłaty, o której mowa w art. 33 ust. 4, przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 400 zł za egzamin przeprowadzany dla jednej kategorii prawa jazdy,
c) opłaty, o której mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1 i art. 38 ust. 2 pkt 1, przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 50 zł.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się odpowiednio:
1) potrzebę zapewnienia należytych warunków organizacyjno-technicznych do przeprowadzania egzaminów dla kandydatów na instruktorów i kandydatów na wykładowców;
2) potrzebę zapewnienia wysokich kwalifikacji członków komisji egzaminacyjnej, instruktorów i wykładowców;
3) potrzebę zapewnienia ujednoliconych procedur nadawania numerów ewidencyjnych instruktorom i wykładowcom;
4) potrzebę ujednolicenia dokumentów i ich prawidłowego zabezpieczenia przed podrobieniem lub przerobieniem;
5) nakład pracy członków komisji egzaminacyjnej;
6) koszty rzeczowe i osobowe związane z organizacją i przeprowadzaniem egzaminów oraz z prowadzeniem ewidencji instruktorów i ewidencji wykładowców.
Zajęcia dla osób ubiegających się o wydanie karty rowerowej
Art. 41. 1. W podstawie programowej kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 1 lit. b-h ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, zawiera się treści umożliwiające przygotowanie ucznia szkoły podstawowej do ubiegania się o wydanie karty rowerowej.
2. Zajęcia dla uczniów przygotowujących się do ubiegania o wydanie karty rowerowej prowadzą nauczyciele posiadający kwalifikacje określone w art. 9 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela.
3. Dyrektor szkoły może zawrzeć porozumienie z wojewódzkim ośrodkiem ruchu drogowego lub ośrodkiem szkolenia kierowców posiadającym poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań, o których mowa w art. 31, o nieodpłatnym uczestnictwie uczniów w zajęciach organizowanych przez ten ośrodek dla osób ubiegających się o wydanie karty rowerowej.
4. Zajęcia dla osób ubiegających się o wydanie karty rowerowej, a niebędących uczniami szkoły podstawowej, są prowadzone w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego lub w ośrodku szkolenia kierowców posiadającym poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań, o których mowa w art. 31 ust. 1.
5. Koszty uczestnictwa uczniów w zajęciach, o których mowa w ust. 3, są pokrywane ze środków własnych wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego lub ośrodka szkolenia kierowców.
Art. 42. 1. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:
1) wymagania oraz sposób organizacji zajęć dla osób niebędących uczniami szkoły podstawowej, ubiegających się o wydanie karty rowerowej;
2) tryb i warunki przeprowadzania egzaminu w zakresie karty rowerowej;
3) kwalifikacje osób prowadzących zajęcia dla osób niebędących uczniami szkoły podstawowej;
4) wzór karty rowerowej.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się odpowiednio:
1) konieczność przygotowania osób uzyskujących kartę rowerową do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym;
2) potrzebę ujednolicenia wzorów dokumentów;
3) specyfikę ruchu pojazdów jednośladowych, w tym istniejące zagrożenia ze strony innych uczestników ruchu;
4) konieczność zapewnienia odpowiednich kwalifikacji osób prowadzących zajęcia.
Nadzór nad szkoleniem
Art. 43. 1. Starosta, o którym mowa w art. 28 ust. 3, sprawuje nadzór w zakresie zgodności prowadzenia szkolenia osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do kierowania motorowerem lub pojazdami silnikowymi, kursu dla kandydatów na instruktorów i kandydatów na wykładowców oraz dla instruktorów i wykładowców, z wymaganiami określonymi w przepisach ustawy, w ramach którego:
1) rozpatruje skargi dotyczące działalności ośrodka szkolenia kierowców;
2) prowadzi kontrolę działalności ośrodka szkolenia kierowców;
3) wydaje zalecenia pokontrolne;
4) wydaje decyzję o zakazie prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców;
5) skreśla instruktora lub wykładowcę z ewidencji;
6) sporządza analizę, przetwarza oraz podaje do publicznej wiadomości wyniki analizy statystycznej, w zakresie:
a) średniej zdawalności osób szkolonych w danym ośrodku,
b) liczby uwzględnionych skarg złożonych na dany ośrodek.
2. Przy sprawowaniu nadzoru ze starostą współpracują:
1) starostowie, na których obszarze działania znajduje się infrastruktura ośrodka;
2) Policja - w zakresie kontroli wykonywania praktycznej nauki jazdy prowadzonej poza ośrodkiem szkolenia kierowców;
3) wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego - w zakresie pomocy merytorycznej oraz przekazywania informacji o wynikach egzaminu państwowego uzyskiwanych przez osoby, które ukończyły szkolenie w danym ośrodku szkolenia kierowców;
4)*) administrator danych i informacji zgromadzonych w ewidencji - w zakresie przekazywania informacji o naruszeniach przepisów ruchu drogowego popełnionych przez kierowców, którzy ukończyli szkolenie w danym ośrodku szkolenia kierowców.
3. W przypadku podjęcia współpracy w zakresie pomocy merytorycznej, o której mowa w ust. 2 pkt 3, starosta zawiera porozumienie z dyrektorem wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego określające warunki udziału przedstawiciela wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego w kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt 2, oraz zasady finansowania tej współpracy.
4. Przedstawiciel wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego nie może uczestniczyć w kontroli działalności ośrodka szkolenia kierowców jeżeli pozostaje w stosunkach prawnych, o których mowa w art. 24 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572), odpowiednio z właścicielem lub z osobą zarządzającą tym ośrodkiem.
_________________
*) Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9.05.2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 957 oraz z 2021 r. poz. 1997 i 2328), przepisu nie stosuje się do czasu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq ustawy z dnia 20.06.1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047, 919, 1053, 1088, 1123, 1193, 1234, 1394, 1720, 1723 i 2029 oraz z 2024 r. poz. 834). Na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy wymienionej jako pierwsza w zdaniu pierwszym, minister właściwy do spraw informatyzacji ogłasza w swoim dzienniku urzędowym komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 44. 1. Starosta, o którym mowa w art. 28 ust. 3, kontroluje ośrodek szkolenia kierowców:
1) co najmniej raz w roku lub
2) jeżeli na nieprawidłowy przebieg szkolenia wskazują:
a) analiza statystyczna zdawalności osób szkolonych w tym ośrodku lub
b) analiza statystyczna naruszeń przepisów ruchu drogowego popełnionych przez osoby przeszkolone w tym ośrodku, w okresie 2 lat od dnia uzyskania przez te osoby prawa jazdy określonej kategorii, lub
c) złożone na ośrodek skargi.
2. Starosta kontroluje ośrodek szkolenia kierowców wpisany do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców w innym powiecie, którego infrastruktura jest zlokalizowana na obszarze działania tego starosty:
1) co najmniej raz w roku lub
2) jeżeli na nieprawidłowy przebieg szkolenia wskazują złożone na ośrodek skargi, lub
3) na wniosek starosty, który wpisał ośrodek szkolenia kierowców do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców.
3. Analizę statystyczną, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a i b, sporządza starosta na podstawie danych uzyskanych:
1) z wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego - w zakresie informacji o wynikach egzaminu państwowego uzyskiwanych przez osoby, które ukończyły szkolenie w danym ośrodku szkolenia kierowców;
2)*) od administratora danych i informacji zgromadzonych w ewidencji - w zakresie informacji o naruszeniach przepisów ruchu drogowego popełnionych przez kierowców, którzy ukończyli szkolenie w danym ośrodku szkolenia kierowców.
4. Starosta, w ramach kontroli działalności ośrodka szkolenia kierowców, sprawdza:
1) spełnianie przez przedsiębiorcę prowadzącego ośrodek szkolenia kierowców wymagań, o których mowa w art. 28 ust. 2 oraz odpowiednio w art. 31 ust. 1;
2) zgodność prowadzonego kursu lub zajęć z:
a) przepisami określającymi zasady i warunki prowadzenia szkolenia,
b) informacją lub danymi, o których mowa w art. 27 ust. 1 pkt 1,
c) dokumentami, o których mowa w art. 27 ust. 1 pkt 6;
3) kwalifikacje osób prowadzących szkolenie.
5. Kontrolę ośrodka szkolenia kierowców przeprowadza upoważniona przez starostę osoba, która ma prawo:
1) żądania od kierownika ośrodka szkolenia kierowców i jego pracowników pisemnych lub ustnych wyjaśnień, udostępniania dokumentów i innych nośników informacji oraz udostępniania wszelkich danych mających związek z przedmiotem kontroli;
2) wstępu na teren ośrodka szkolenia kierowców i do pomieszczeń, gdzie są prowadzone zajęcia, w dniach i godzinach, w których jest lub powinna być wykonywana przez ośrodek działalność, oraz do pojazdów wykorzystywanych do nauki jazdy;
3) uczestnictwa w przeprowadzanych zajęciach.
6. Po przeprowadzeniu kontroli osoba ją przeprowadzająca sporządza pisemny protokół z dokonanych czynności i stwierdzonego w ich wyniku stanu faktycznego. Protokół podpisuje osoba reprezentująca przedsiębiorcę, która może wnieść do protokołu ewentualne zastrzeżenia lub odmówić jego podpisania. W przypadku odmowy podpisania protokołu sporządza się stosowną adnotację w protokole.
7. W przypadku gdy protokół, o którym mowa w ust. 6, dotyczy infrastruktury ośrodka szkolenia kierowców prowadzonego przez przedsiębiorcę wpisanego na terenie innego powiatu do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców, starosta dokonujący kontroli przesyła ten protokół, w terminie 7 dni od jej zakończenia, organowi prowadzącemu rejestr, w którym ten przedsiębiorca jest wpisany.
_________________
*) Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9.05.2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 957 oraz z 2021 r. poz. 1997 i 2328), przepisu nie stosuje się do czasu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq ustawy z dnia 20.06.1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047, 919, 1053, 1088, 1123, 1193, 1234, 1394, 1720, 1723 i 2029 oraz z 2024 r. poz. 834). Na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy wymienionej jako pierwsza w zdaniu pierwszym, minister właściwy do spraw informatyzacji ogłasza w swoim dzienniku urzędowym komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w zdaniu pierwszym.