Ustawa z dnia 5.01.2011 r. o kierujących pojazdami1)
o przepisie
art./§
pełną treść
widoczną część
powiązane
powiązane
Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem
Egzaminatorzy i inne osoby dokonujące sprawdzenia kwalifikacji
Art. 58. 1. Egzaminatorem jest osoba, która:
1) posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;
2) posiada przez okres co najmniej 3 lat prawo jazdy kategorii B oraz przez okres co najmniej roku, odpowiednio do zakresu przeprowadzanego egzaminu:
a) prawo jazdy właściwej kategorii lub
b) pozwolenie na kierowanie tramwajem;
2a) ukończyła 23 lata;
3) posiada uprawnienia egzaminatora w zakresie prawa jazdy kategorii B od co najmniej 3 lat, w przypadku osoby ubiegającej się o uprawnienia do egzaminowania na pozostałe kategorie prawa jazdy;
4) posiada ważne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania czynności egzaminatora;
5) posiada ważne orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania czynności egzaminatora;
6) ukończyła z wynikiem pozytywnym kurs kwalifikacyjny potwierdzony zaświadczeniem o jego ukończeniu;
7) złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed komisją weryfikacyjną powołaną przez ministra właściwego do spraw transportu;
8) daje rękojmię należytego wykonywania swoich obowiązków;
9) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za:
a) przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,
b) przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej,
c) przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów,
d) prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie po użyciu innego podobnie działającego środka,
e) przestępstwo umyślne przeciwko życiu i zdrowiu lub
f) przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności;
10) jest wpisana do ewidencji egzaminatorów.
2. Ewidencję egzaminatorów prowadzi marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce zamieszkania, który:
1) wpisuje do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, za opłatą, osobę spełniającą wymagania, o których mowa w ust. 1 pkt 1-9;
2) nadaje egzaminatorowi numer ewidencyjny;
3) odmawia wpisu do ewidencji, w drodze decyzji administracyjnej, w przypadku gdy osoba:
a) nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 1 pkt 1-9,
b) została skreślona z ewidencji w związku z dopuszczeniem się rażącego naruszenia przepisów w zakresie egzaminowania - w okresie, o którym mowa w art. 71 ust. 4,
c) nie zdała egzaminu, o którym mowa w art. 71 ust. 5.
*)2a. Ewidencja egzaminatorów jest prowadzona w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców.
_______________________
*) Uwaga od redakcji: Na podstawie art. 22 pkt 3 ustawy z dnia 26.05.2023 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1123), art. 58 ust. 2a wchodzi w życie w dniu określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 18 ww. ustawy.
3. W ewidencji egzaminatorów umieszcza się następujące dane egzaminatora:
1) numer ewidencyjny;
2) imię i nazwisko;
2a) datę i miejsce urodzenia;
3) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię, numer i nazwę dokumentu tożsamości oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument;
4) adres zamieszkania;
5) poszczególne rodzaje uprawnień wynikające z ukończonego kursu kwalifikacyjnego, złożonego z wynikiem pozytywnym egzaminu oraz posiadanego prawa jazdy, w zakresie których może przeprowadzać egzamin, a także daty ich uzyskania;
6) nazwę i adres wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego, w którym jest on zatrudniony;
7) datę ważności legitymacji.
4. (uchylony)
5. Za przeprowadzenie egzaminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 7, pobiera się opłatę, która stanowi dochód budżetu państwa.
6. Opłata, o której mowa w ust. 2 pkt 1, stanowi dochód samorządu województwa.
Art. 59. Egzaminator posiadający uprawnienie do egzaminowania w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) B, C lub D oraz posiadający dodatkowo uprawnienia do kierowania pojazdami odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii B+E, C+E, D+E - jest uprawniony do egzaminowania w zakresie prawa jazdy kategorii T oraz odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii B+E, C1+E, C+E, D1+E lub D+E;
2) C lub D oraz posiadający dodatkowo uprawnienia do kierowania w zakresie prawa jazdy C1+E lub D1+E - jest uprawniony do egzaminowania odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii C1+E lub D1+E;
3) B, C lub D - jest uprawniony do egzaminowania odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii B1, C1 lub D1;
4) A - jest uprawniony do egzaminowania odpowiednio w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1 lub A2.
Art. 60. Do badań lekarskich i badań psychologicznych kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów stosuje się odpowiednio przepisy art. 34.
Art. 61. 1. Wojewódzki ośrodek ruchu drogowego prowadzi kurs kwalifikacyjny, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 6, w zakresie poszczególnych kategorii prawa jazdy, a w przypadku pozwolenia na kierowanie tramwajem - we współpracy z podmiotem wykonującym przewozy tramwajem.
2. W kursie kwalifikacyjnym prowadzonym dla kandydatów na egzaminatorów uczestniczyć mogą wyłącznie osoby spełniające wymagania, o których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 1-5, 8 i 9.
3. Kurs kwalifikacyjny obejmuje:
1) zajęcia teoretyczne w zakresie:
a) nauki podstaw techniki jazdy,
b) przepisów ruchu drogowego,
c) zasad przeprowadzania egzaminu państwowego,
d) problematyki:
- wypadków drogowych,
- psychologii transportu,
- etyki zawodu egzaminatora,
e) wiedzy na temat problemów i szkód związanych z nadużywaniem alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu
- prowadzone w formie wykładów i ćwiczeń przez osoby posiadające specjalistyczną wiedzę w tym zakresie;
2) zajęcia praktyczne z techniki jazdy i prowadzenia egzaminu - prowadzone przez osoby posiadające specjalistyczną wiedzę i umiejętności w tym zakresie;
3) uczestnictwo w co najmniej 20 egzaminach państwowych w charakterze obserwatora oraz przeprowadzenie co najmniej 10 takich egzaminów pod kierunkiem egzaminatora wyznaczonego przez dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego - odpowiednio w zakresie każdej kategorii prawa jazdy objętej kursem kwalifikacyjnym.
4. Egzaminator rozszerzający posiadane uprawnienia do egzaminowania kandydatów na kierowców jest obowiązany do ukończenia kursu kwalifikacyjnego w zakresie odpowiedniej kategorii prawa jazdy.
5. Dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego wydaje kandydatowi na egzaminatora lub egzaminatorowi zaświadczenie o ukończeniu kursu kwalifikacyjnego, jeżeli uczestniczył we wszystkich przewidzianych w programie zajęciach.
Art. 62. 1. Dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego wydaje legitymację egzaminatora osobie zatrudnionej w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego spełniającej wymagania, o których mowa w art. 58, określając ważność tej legitymacji na okres wynikający z terminów badań lekarskich i psychologicznych, o których mowa w art. 60.
2. Dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego przedłuża ważność legitymacji egzaminatora na okres wynikający z terminów badań lekarskich i psychologicznych, o których mowa w art. 60, po przedstawieniu przez egzaminatora ważnych orzeczeń.
3. Dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego corocznie organizuje 3-dniowe warsztaty doskonalenia zawodowego dla egzaminatorów, według programu zatwierdzonego przez marszałka województwa.
4. Udział w warsztatach doskonalenia zawodowego jest:
1) nieodpłatny - dla egzaminatorów zatrudnionych w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego;
2) odpłatny - dla egzaminatorów niezatrudnionych w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego.
5. Dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego wydaje egzaminatorowi zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w tych warsztatach.
Art. 63. 1. Egzaminator jest obowiązany:
1) przekazywać marszałkowi województwa:
a) nazwę i adres wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego, w którym jest zatrudniony - najpóźniej do dnia rozpoczęcia wykonywania swoich obowiązków,
b) informację o zmianie danych, o których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 9 oraz ust. 3 pkt 2-5 - w terminie 14 dni od dnia ich zmiany;
2) corocznie uczestniczyć w warsztatach, o których mowa w art. 62 ust. 3;
3) do dnia 7 stycznia każdego roku przedkładać marszałkowi województwa zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo, w roku ubiegłym, w warsztatach, o których mowa w art. 62 ust. 3;
4) rzetelnie i bezstronnie wykonywać swoje obowiązki;
5) poszerzać wiedzę zawodową i podnosić kwalifikacje;
6) posiadać w czasie przeprowadzania egzaminów legitymację egzaminatora oraz okazywać ją na żądanie uprawnionego podmiotu.
1a. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, nie dotyczy osoby, która uzyskała po raz pierwszy uprawnienia egzaminatora w tym samym roku, w którym byłaby obowiązana uczestniczyć w warsztatach doskonalenia zawodowego.
2. Egzaminator w czasie wykonywania obowiązków zawodowych podlega ochronie przysługującej funkcjonariuszowi publicznemu.
3. Egzaminator zatrudniony w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego nie może podejmować zajęć zarobkowych bez zgody dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego.
4. Egzaminator zatrudniony w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego nie może jednocześnie prowadzić szkoleń dla osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami.
5. Do egzaminatora zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego stosuje się przepisy art. 4, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 10 ust. 1, 3 i 4 oraz art. 14 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1090).
6. Egzaminator zatrudniony w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego jest obowiązany informować na bieżąco dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego, w którym wykonuje czynności egzaminatora, o:
1) osobach, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 1;
2) instruktorach lub wykładowcach, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2;
3) właścicielach lub osobach zarządzających podmiotami, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 3.
7. Informację, o której mowa w ust. 6, składa się pisemnie w formie oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej wynikającej z art. 233 Kodeksu karnego.
Art. 63a. W przypadku egzaminatora posiadającego uprawnienia instruktora lub wykładowcy obowiązek, o którym mowa w art. 63 ust. 1 pkt 2, uznaje się za spełniony także po dostarczeniu marszałkowi województwa, w trybie art. 63 ust. 1 pkt 3, zaświadczenia lub kopii zaświadczenia potwierdzającego uczestnictwo w warsztatach, o których mowa w art. 35 ust. 6.
Art. 64. 1. Egzamin, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 7, jest przeprowadzany przez komisję weryfikacyjną powołaną przez ministra właściwego do spraw transportu.
2. Do komisji, o której mowa w ust. 1, są powoływani:
1) przewodniczący komisji - przedstawiciel ministra właściwego do spraw transportu;
2) członkowie komisji - osoby posiadające uprawnienia egzaminatora w zakresie wszystkich kategorii prawa jazdy do przeprowadzenia egzaminu w zakresie kategorii A, B, C, D i T prawa jazdy lub uprawnienia egzaminatora w zakresie pozwolenia na kierowanie tramwajem do przeprowadzenia egzaminu w zakresie pozwolenia do kierowania tramwajem;
3) sekretarz komisji.
3. Komisja przeprowadza egzamin w składzie:
1) przewodniczący komisji;
2) nie mniej niż 2 i nie więcej niż 6 członków komisji;
3) sekretarz komisji.
4. (uchylony)
5. Przewodniczący komisji, przed egzaminem, ustala skład komisji.
6. Osoby, o których mowa w ust. 2 pkt 2, muszą posiadać co najmniej 10-letnią praktykę w przeprowadzaniu egzaminów na prawo jazdy lub 3-letnią praktykę w przeprowadzaniu egzaminów na pozwolenie na kierowanie tramwajem.
7. Szczegółową organizację oraz tryb działania komisji określa wewnętrzny regulamin zatwierdzony przez ministra właściwego do spraw transportu.
7a. Część teoretyczna egzaminu, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 7, jest przeprowadzana:
1) przy użyciu pytań egzaminacyjnych pochodzących z katalogu pytań zatwierdzonego przez ministra właściwego do spraw transportu; katalog pytań oraz pytania zawarte w teście egzaminacyjnym nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej;
2) z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 51 ust. 2a pkt 1; dostawca tego systemu teleinformatycznego zapewnia jego dostosowanie do potrzeb realizacji tego egzaminu.
7b. Na wniosek osoby, która uzyskała negatywny wynik egzaminu, podmiot organizujący egzamin udostępnia tej osobie do wglądu pytania egzaminacyjne, na które osoba ta udzieliła nieprawidłowej odpowiedzi, wraz z informacją o brzmieniu odpowiedzi prawidłowych.
7c. Katalog pytań, o którym mowa w ust. 7a pkt 1, zawiera nie więcej niż 1500 pytań.
8. Minister właściwy do spraw transportu zapewnia z części budżetu państwa, której jest dysponentem, środki na prowadzenie działalności komisji i jej obsługę.
Art. 65. 1. Sprawdzenia niezbędnych umiejętności osoby ubiegającej się o kartę rowerową dokonuje:
1) nauczyciel posiadający specjalistyczne przeszkolenie z zakresu ruchu drogowego organizowane nieodpłatnie w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego;
2) policjant lub policjant w stanie spoczynku, posiadający specjalistyczne przeszkolenie z zakresu ruchu drogowego;
3) egzaminator;
4) instruktor.
2. Sprawdzenie umiejętności odbywa się w jednostce prowadzącej zajęcia w obecności nauczyciela, rodzica lub opiekuna.
Art. 66. 1. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz Ministrem Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowe wymagania w stosunku do jednostek przeprowadzających egzaminy państwowe dotyczące wyposażenia, warunków lokalowych oraz placu manewrowego z uwzględnieniem odpowiednio wymagań określonych w art. 28 ust. 2 pkt 1;
2) szczegółowy program kursu kwalifikacyjnego;
3) ramowy program 3-dniowych warsztatów doskonalenia zawodowego dla egzaminatorów;
4) szczegółowe warunki, tryb, zakres i sposób:
a) organizacji i przeprowadzania egzaminu państwowego oraz wzory stosowanych dokumentów,
b) organizacji i przeprowadzania kursu kwalifikacyjnego oraz wzory stosowanych dokumentów,
c) organizacji obiegu oraz postępowania z dokumentami dotyczącymi osób przystępujących do egzaminu państwowego oraz do kursu kwalifikacyjnego,
d) prowadzenia dokumentacji przez wojewódzki ośrodek ruchu drogowego;
5) szczegółowe warunki i zakres egzaminu, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 7;
6) wysokość:
a) (uchylona)
b) opłaty za egzamin, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 7, przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 400 zł za egzamin przeprowadzany w zakresie uprawnień poszczególnych kategorii prawa jazdy lub uprawnienia do kierowania tramwajem,
c) opłaty za wpis do ewidencji egzaminatorów, przy czym jej wysokość nie może przekroczyć 50 zł,
d) stawek wynagrodzenia członków komisji weryfikacyjnej powoływanej przez ministra właściwego do spraw transportu;
7) wzór i sposób nadawania numeru ewidencyjnego egzaminatora;
8) wzór legitymacji egzaminatora.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się odpowiednio:
1) obowiązujące w tym zakresie przepisy Unii Europejskiej;
2) konieczność zapewnienia właściwych i bezpiecznych warunków przeprowadzania egzaminu państwowego gwarantujących obiektywne i pełne sprawdzenie wiedzy i umiejętności osób przystępujących do tego egzaminu;
3) konieczność zapewnienia właściwych kwalifikacji członków komisji powoływanej przez dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego gwarantujących obiektywne i pełne sprawdzenie wiedzy i umiejętności osób niepełnosprawnych przystępujących do egzaminu państwowego;
4) konieczność zapewnienia wysokich kwalifikacji egzaminatorów oraz członków komisji weryfikacyjnej powoływanej przez ministra właściwego do spraw transportu;
5) konieczność zabezpieczenia obiegu dokumentów związanych z egzaminem przed dostępem i możliwością ingerencji osób nieupoważnionych;
6) koszty rzeczowe i osobowe związane z prowadzeniem ewidencji egzaminatorów;
7) nakład pracy członków komisji weryfikacyjnej;
8) potrzebę zapewnienia ujednoliconych procedur nadawania egzaminatorom numerów ewidencyjnych;
9) potrzebę ujednolicenia dokumentów i ich prawidłowego zabezpieczenia przed podrobieniem lub przerobieniem.