Ustawa z dnia 14.12.2016 r. Prawo oświatowe
o przepisie
art./§
pełną treść
widoczną część
powiązane
powiązane
Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem
Zarządzanie szkołami i placówkami publicznymi
Art. 43. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania koordynuje i realizuje politykę oświatową państwa i współdziała w tym zakresie z wojewodami oraz z innymi organami i jednostkami organizacyjnymi właściwymi w sprawach funkcjonowania systemu oświaty.
Art. 44. 1. Szkoły i placówki podejmują niezbędne działania w celu tworzenia optymalnych warunków realizacji działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej, zapewnienia każdemu uczniowi warunków niezbędnych do jego rozwoju, podnoszenia jakości pracy szkoły lub placówki i jej rozwoju organizacyjnego.
2. Działania, o których mowa w ust. 1, dotyczą:
1) efektów w zakresie kształcenia, wychowania i opieki oraz realizacji celów i zadań statutowych;
2) organizacji procesów kształcenia, wychowania i opieki;
3) tworzenia warunków do rozwoju i aktywności, w tym kreatywności, uczniów;
4) współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym;
5) zarządzania szkołą lub placówką.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, w odniesieniu do różnych typów szkół i rodzajów placówek, wymagania wobec szkół i placówek, dotyczące prawidłowości i skuteczności działań, o których mowa w ust. 1, w zakresie:
1) przebiegu procesów kształcenia, wychowania i opieki;
2) umożliwienia każdemu uczniowi rozwoju na miarę jego indywidualnych możliwości;
3) podejmowania przez szkołę lub placówkę działań podnoszących jakość jej pracy;
4) angażowania uczniów, rodziców i nauczycieli w działania szkoły lub placówki;
5) współpracy ze środowiskiem lokalnym;
6) uzyskiwanych efektów kształcenia i wychowania;
7) aktywności uczniów i ich rozwoju osiąganego adekwatnie do potrzeb i możliwości;
8) doskonalenia pracy szkoły lub placówki przy zaangażowaniu społeczności szkolnej i środowiska lokalnego.
Art. 44a. 1. W celu wspierania realizacji działań, o których mowa w art. 44 ust. 1 i 2, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania udostępnia szkołom i placówkom narzędzie informatyczne oraz zapewnia jego funkcjonowanie, w tym:
1) zapewnia ochronę przed nieuprawnionym dostępem do narzędzia informatycznego;
2) zapewnia integralność danych w narzędziu informatycznym;
3) przeciwdziała uszkodzeniom narzędzia informatycznego;
4) zapewnia rozliczalność działań dokonywanych na danych przetwarzanych w narzędziu informatycznym.
2. Dyrektor szkoły lub placówki, która korzysta z narzędzia informatycznego, udostępnia uczniowi, a w przypadku ucznia niepełnoletniego - także jego rodzicom, oraz nauczycielowi identyfikator (login) i hasło dostępu, które umożliwiają rozpoczęcie korzystania przez ucznia i nauczyciela z narzędzia informatycznego.
3. Identyfikator (login) i hasło dostępu, które umożliwiają rozpoczęcie korzystania z narzędzia informatycznego, mogą być używane wyłącznie przez ucznia, a w przypadku ucznia niepełnoletniego - ucznia lub jego rodziców, albo nauczyciela, którym dyrektor szkoły albo placówki je udostępnił.
4. Dostęp do narzędzia informatycznego posiadają również osoby, które korzystają z narzędzia informatycznego niezależnie od struktury organizacyjnej szkoły lub placówki, o której mowa w art. 60a ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej, w szczególności w celu uzupełniania wiedzy dla rozwoju umiejętności z zakresu kształcenia ogólnego oraz kwalifikacji zawodowych i specjalistycznych.
5. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może zlecić wykonanie zadań, o których mowa w ust. 1, lub ich części jednostce organizacyjnej podległej temu ministrowi lub przez niego nadzorowanej.
6. Informację o miejscu udostępnienia narzędzia informatycznego minister właściwy do spraw oświaty i wychowania zamieszcza na stronie internetowej urzędu obsługującego tego ministra.
7. W narzędziu informatycznym, o którym mowa w ust. 1, przetwarza się:
1) dane ucznia:
a) imię (imiona) i nazwisko ucznia,
b) informacje o: uczęszczaniu ucznia do szkoły lub placówki oraz oddziale, semestrze i klasie, do której uczeń uczęszcza,
c) adres poczty elektronicznej ucznia, o ile go posiada,
d) wizerunek i głos udostępniany przez ucznia w czasie rzeczywistym za pośrednictwem transmisji audiowizualnej,
e) treści wytworzone przez ucznia z wykorzystaniem funkcjonalności narzędzia informatycznego;
2) dane nauczyciela:
a) imię (imiona) i nazwisko nauczyciela,
b) numer PESEL nauczyciela, a w przypadku nauczyciela nieposiadającego numeru PESEL - serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz datę urodzenia,
c) informacje o zatrudnieniu nauczyciela w szkole lub placówce oraz nazwie i adresie siedziby tej szkoły lub placówki,
d) adres poczty elektronicznej nauczyciela, o ile go posiada,
e) wizerunek i głos udostępniany przez nauczyciela w czasie rzeczywistym za pośrednictwem transmisji audiowizualnej,
f) treści wytworzone przez nauczyciela z wykorzystaniem funkcjonalności narzędzia informatycznego;
3) dane osoby, która korzysta z narzędzia informatycznego niezależnie od struktury organizacyjnej szkoły lub placówki, o której mowa w art. 60a ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej:
a) imię (imiona) i nazwisko osoby,
b) adres poczty elektronicznej osoby,
c) wizerunek i głos udostępniany przez osobę w czasie rzeczywistym za pośrednictwem transmisji audiowizualnej,
d) treści wytworzone przez osobę z wykorzystaniem funkcjonalności narzędzia informatycznego.
8. Dane ucznia oraz dane nauczyciela, o których mowa odpowiednio w ust. 7 pkt 1 lit. a i b oraz pkt 2 lit. a-c, są pozyskiwane zgodnie z art. 60a ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej.
9. Adres poczty elektronicznej ucznia albo nauczyciela jest przekazywany odpowiednio przez ucznia, a w przypadku ucznia niepełnoletniego - przez jego rodzica, albo przez nauczyciela, w szczególności w celu wykorzystania funkcjonalności narzędzia informatycznego przeznaczonych do komunikowania się.
10. Dane, o których mowa w ust. 7 pkt 3, za zgodą osoby, o której mowa w ust. 7 pkt 3, są przetwarzane w celu korzystania ze wszystkich funkcjonalności narzędzia informatycznego.
11. Dane ucznia, o których mowa w ust. 7 pkt 1 lit. a-c i e, są przechowywane w bazie danych narzędzia informatycznego przez okres 3 miesięcy od dnia zakończenia:
1) korzystania przez dziecko z wychowania przedszkolnego w danym przedszkolu lub oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej;
2) uczęszczania do danej szkoły lub placówki albo na kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych.
12. Dane nauczyciela, o których mowa w ust. 7 pkt 2 lit. a-d i f, są przechowywane w bazie danych narzędzia informatycznego przez okres 3 miesięcy od dnia zakończenia roku szkolnego, w którym rozwiązano stosunek pracy z tym nauczycielem.
13. Dane ucznia, o których mowa w ust. 7 pkt 1 lit. a-c i e, na wniosek ucznia, a w przypadku ucznia niepełnoletniego - jego rodzica, są przechowywane w bazie danych narzędzia informatycznego przez okres 12 miesięcy od dnia zakończenia:
1) korzystania przez dziecko z wychowania przedszkolnego w danym przedszkolu lub oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej;
2) uczęszczania do danej szkoły lub placówki albo na kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych.
14. Dane nauczyciela, o których mowa w ust. 7 pkt 2 lit. a-d i f, na jego wniosek są przechowywane w bazie danych narzędzia informatycznego przez okres 6 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy z tym nauczycielem.
15. Dane, o których mowa w ust. 7 pkt 3 lit. a, b i d, są przechowywane w bazie danych narzędzia informatycznego do czasu usunięcia ich przez osobę, o której mowa w ust. 7 pkt 3, lub po upływie 6 miesięcy od dnia ostatniej aktywności tej osoby w narzędziu informatycznym.
16. Dane, o których mowa w ust. 7 pkt 1 lit. d, pkt 2 lit. e i pkt 3 lit. c, są przetwarzane w bazie danych narzędzia informatycznego w czasie rzeczywistym i nie podlegają utrwaleniu i przechowywaniu w tej bazie.
17. Przepisy ust. 1-3, ust. 7 pkt 1 i 2, ust. 8, 9, 11-14 i 16 stosuje się odpowiednio do innych form wychowania przedszkolnego.
18. Przepisy ust. 1-3, ust. 7 pkt 1 i 2, ust. 8, 9, 11-14 i 16 stosuje się odpowiednio do szkół i zespołów szkół w Polsce, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c tiret pierwsze.
19. Przepisy ust. 1, 4, ust. 7 pkt 3, ust. 10, 15 i 16 stosuje się odpowiednio do:
1) szkół polskich;
2) szkół i zespołów szkół w Polsce, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c tiret drugie;
3) szkół i zespołów szkół przy przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym i przedstawicielstwie wojskowym Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c.
Art. 44b. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może prowadzić system teleinformatyczny - Portal Edukacji i Nauki, zwany dalej "Portalem".
2. Portal stanowi ujednolicony punkt dostępu do usług i narzędzi z zakresu oświaty i wychowania oraz szkolnictwa wyższego i nauki, wykorzystujący dane udostępniane i gromadzone przez podmioty wykonujące zadania z zakresu oświaty i wychowania oraz szkolnictwa wyższego i nauki w rejestrach publicznych, systemach teleinformatycznych, ewidencjach, bazach danych oraz innych zasobach informatycznych.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, we współpracy z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, zapewnia funkcjonowanie Portalu, w tym:
1) zapewnia ochronę przed nieuprawnionym dostępem do Portalu;
2) zapewnia integralność danych w Portalu;
3) umożliwia dokonywanie aktualizacji danych w Portalu;
4) przeciwdziała uszkodzeniom Portalu;
5) zapewnia rozliczalność działań dokonywanych na danych przetwarzanych w Portalu.
4. W Portalu tworzy się konto internetowe, zwane dalej "Kontem", dla:
1) nauczycieli i nauczycieli akademickich,
2) osób zatrudnionych w podmiotach systemu szkolnictwa wyższego i nauki, prowadzących działalność naukową,
3) studentów i absolwentów studiów,
4) osób ubiegających się o stopień doktora lub doktora habilitowanego oraz osób posiadających stopień doktora lub doktora habilitowanego,
5) uczniów, a w przypadku uczniów niepełnoletnich - także ich rodziców,
6) absolwentów szkół ponadpodstawowych, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2,
7) osób zatrudnionych w jednostkach systemu oświaty i systemu szkolnictwa wyższego i nauki, które będą po stronie tych jednostek uczestniczyć w świadczeniu usług, o których mowa w ust. 7,
8) innych osób posiadających uzasadniony interes w posiadaniu Konta, w tym osób, które nie posiadają numeru PESEL i których tożsamość jest potwierdzana na podstawie dokumentu tożsamości
- zwanych dalej "użytkownikami".
5. Dostęp do danych przetwarzanych w Portalu posiadają:
1) podmioty wykonujące zadania z zakresu oświaty i wychowania, o których mowa w art. 2;
2) podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 1a;
3) Centralna Komisja Egzaminacyjna i okręgowe komisje egzaminacyjne;
4) podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki - w zakresie osób zatrudnionych lub kształcących się w danym podmiocie - w celu efektywnego i prawidłowego wykonywania swoich zadań;
5) Rada Doskonałości Naukowej - w zakresie danych osób ubiegających się o stopień doktora habilitowanego - w celu wykonywania zadań statutowych Rady Doskonałości Naukowej;
6) jednostki organizacyjne podległe ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania lub przez niego nadzorowane;
7) minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki oraz jednostki organizacyjne podległe temu ministrowi lub przez niego nadzorowane - w celu realizacji polityki naukowej państwa;
8) jednostki współpracujące z podmiotami, o których mowa w pkt 1-6, na mocy porozumień lub umów;
9) organy prowadzące jednostki systemu oświaty i systemu szkolnictwa wyższego i nauki.
6. Dostęp do danych przetwarzanych w Portalu posiadają również, w zakresie swoich danych, osoby, o których mowa w ust. 4.
7. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania oraz minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki za pośrednictwem Konta świadczą usługi umożliwiające:
1) zapewnienie użytkownikowi Konta, a w przypadku użytkownika niepełnoletniego - także jego rodzicom, dostępu do informacji dotyczących użytkownika zgromadzonych w innych systemach teleinformatycznych prowadzonych przez podmioty wykonujące zadania z zakresu oświaty i wychowania oraz szkolnictwa wyższego i nauki;
2) składanie oświadczeń, wniosków oraz innych dokumentów do jednostek systemu oświaty lub podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki oraz udzielanie upoważnień;
3) gromadzenie dokumentacji przez jednostki systemu oświaty oraz podmioty systemu szkolnictwa wyższego i nauki, jeżeli nie jest to zastrzeżone dla sposobów i miejsc określonych w odrębnych przepisach;
4) generowanie elektronicznych poświadczeń dyplomów ukończenia studiów i suplementów, dyplomów doktorskich i dyplomów habilitacyjnych;
5) przekazywanie informacji zgromadzonych w systemach prowadzonych przez podmioty wykonujące zadania z zakresu oświaty i wychowania oraz szkolnictwa wyższego i nauki do innych podmiotów na potrzeby realizacji usług udostępnianych i świadczonych przez Portal.
8. Dostęp do danych dla podmiotów, o których mowa w ust. 5 pkt 1-3, 6, 8 i 9, jest realizowany w celu wykonywania przez nie zadań wymienionych w art. 1.
9. Dostęp do danych użytkownika dla podmiotów innych niż wymienione w ust. 5 w celu wykonywania zadań innych niż wymienione w ust. 8 wymaga odrębnej zgody tego użytkownika.
10. Dokumentacja, o której mowa w ust. 7 pkt 2, może być składana za pośrednictwem Portalu, jeżeli sposób jej złożenia nie jest zastrzeżony dla trybów określonych w odrębnych przepisach.
11. Dostęp do Konta następuje za pośrednictwem Portalu po uwierzytelnieniu w sposób określony w art. 20a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 307) lub w sposób określony w art. 4 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel (Dz. U. poz. 1234).
12. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:
1) wykaz rejestrów publicznych, systemów teleinformatycznych, ewidencji, baz danych lub innych zasobów informatycznych, z których administrator Portalu może pobrać dane, oraz jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania lub ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego i nauki lub nadzorowanych przez tych ministrów prowadzących te rejestry publiczne, systemy teleinformatyczne, ewidencje, bazy danych lub inne zasoby informatyczne,
2) warunki korzystania z Konta, w tym sposób uwierzytelniania użytkowników w Portalu,
3) wykaz oświadczeń, wniosków, upoważnień oraz innych dokumentów, które mogą być składane do jednostek systemu oświaty lub podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki,
4) wykaz dokumentacji gromadzonej w Portalu przez jednostki systemu oświaty oraz podmioty systemu szkolnictwa wyższego i nauki
- mając na uwadze adekwatność zakresu danych do potrzeb związanych z usługami świadczonymi w Portalu oraz uwarunkowania pozwalające na zapewnienie możliwości pobierania tych danych.
13. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może powierzyć obsługę organizacyjno-techniczną Portalu, w tym wykonanie niektórych lub wszystkich zadań związanych z prowadzeniem Portalu, jednostce organizacyjnej podległej temu ministrowi lub przez niego nadzorowanej, lub - za zgodą ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki - jednostce organizacyjnej podległej ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego i nauki lub przez niego nadzorowanej. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania zapewnia środki finansowe na wykonywanie zadań związanych z obsługą organizacyjno-techniczną Portalu. W zakresie funkcjonalności Portalu związanych ze szkolnictwem wyższym i nauką finansowanie może zapewnić również minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki.
14. Informację o miejscu udostępnienia Portalu minister właściwy do spraw oświaty i wychowania oraz minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki zamieszczają na stronie internetowej urzędów obsługujących tych ministrów.
15. Zakres danych użytkowników, przetwarzanych w Portalu, obejmuje:
1) dane ucznia:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) informacje o: uczęszczaniu ucznia do szkoły lub placówki oraz oddziale, semestrze i klasie, do której uczeń uczęszcza,
c) numer PESEL,
d) adres poczty elektronicznej, o ile go posiada;
2) dane absolwenta:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) numer PESEL,
c) adres poczty elektronicznej, o ile go posiada,
d) datę (rok) uzyskania świadectwa dojrzałości,
e) nazwę okręgowej komisji egzaminacyjnej, która wydała świadectwo dojrzałości,
f) wyniki egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów w części pisemnej i części ustnej,
g) informację o poziomie egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów;
3) dane nauczyciela:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) numer PESEL, a w przypadku nauczyciela nieposiadającego numeru PESEL - serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz datę urodzenia,
c) informacje o zatrudnieniu nauczyciela w szkole lub placówce oraz nazwie i adresie siedziby tej szkoły lub placówki,
d) adres poczty elektronicznej, o ile go posiada;
4) dane innej osoby:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) adres poczty elektronicznej,
c) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL - serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz datę urodzenia;
5) dane nauczycieli akademickich, innych osób prowadzących zajęcia, osób prowadzących działalność naukową oraz osób biorących udział w jej prowadzeniu, o których mowa w art. 343 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także adresy poczty elektronicznej tych osób;
6) dane dotyczące studentów, o których mowa w art. 344 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także adresy poczty elektronicznej tych osób;
7) dane osób ubiegających się o stopień doktora, o których mowa w art. 345 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także adresy poczty elektronicznej tych osób;
8) dane osób ubiegających się o stopień doktora habilitowanego, o których mowa w art. 348 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także adresy poczty elektronicznej tych osób;
9) dane, o których mowa w art. 347 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
10) dane dotyczące dyplomów cyfrowych, o których mowa w art. 347a ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
16. Administratorem danych przetwarzanych w Portalu jest minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Dokonując powierzenia, o którym mowa w ust. 13, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może powierzyć danej jednostce również pełnienie roli administratora Portalu.
17. Ilekroć w przepisach odrębnych jest mowa o konieczności przedstawienia certyfikatu, dyplomu lub innego dokumentu potwierdzającego ukończenie studiów albo nabycie kwalifikacji, należy przez to rozumieć również możliwość przedstawienia poświadczenia wygenerowanego za pośrednictwem Portalu. W tym przypadku w aktach przechowuje się certyfikat, dyplom lub dokument, w wersji cyfrowej wygenerowanej za pośrednictwem Portalu.
18. Dokument wygenerowany za pośrednictwem Portalu uznaje się za równoważny z certyfikatem, dyplomem lub innym dokumentem potwierdzającym ukończenie studiów albo nabycie kwalifikacji.
19. Użytkowanie Portalu jest dobrowolne i bezpłatne.
Art. 44c. 1. Dokumenty, o których mowa w art. 44b ust. 7 pkt 2-5, składa się za pośrednictwem Portalu w postaci elektronicznej.
2. Dokumenty, o których mowa w art. 44b ust. 7 pkt 2, 3 i 5, mogą być opatrzone podpisem zaufanym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem osobistym.
3. Ilekroć w przepisie szczególnym jest mowa o obowiązku przekazywania, przedkładania, składania, sporządzania lub dołączania wniosku lub dokumentu, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej według określonego wzoru dokumentu, wymóg ten należy uznać za spełniony, jeżeli wniosek lub dokument zostanie złożony za pośrednictwem Konta, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, na formularzu elektronicznym, którego zakres informacyjny jest zgodny ze wzorem dokumentu wynikającym z przepisów szczególnych.
4. Doręczenie pism może nastąpić za zgodą użytkownika na Konto w Portalu.
Art. 44d. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w celu gromadzenia i przechowywania danych niezbędnych do udostępniania użytkownikowi wyników egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów w części pisemnej i części ustnej lub wygenerowania w postaci elektronicznej potwierdzenia ukończenia studiów albo nabytych kwalifikacji może tworzyć i prowadzić w systemie teleinformatycznym Portfel Poświadczeń Cyfrowych.
2. Portfel Poświadczeń Cyfrowych udostępnia się za pośrednictwem Portalu.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może zlecić prowadzenie Portfela Poświadczeń Cyfrowych, w tym administrowanie tym Portfelem, podmiotom, o których mowa w art. 44b ust. 13.
Art. 45. 1. Szkoła lub placówka może realizować eksperyment pedagogiczny, który polega na modyfikacji istniejących lub wdrożeniu nowych działań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu nowatorskich rozwiązań programowych, organizacyjnych, metodycznych lub wychowawczych, w ramach których są modyfikowane warunki, organizacja zajęć edukacyjnych lub zakres treści nauczania, w szczególności określone w art. 14 ust. 1 pkt 3-5.
2. Celem eksperymentu pedagogicznego realizowanego w szkole lub placówce jest rozwijanie kompetencji i wiedzy uczniów oraz nauczycieli.
3. Eksperyment pedagogiczny jest przeprowadzany pod opieką podmiotu w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 4-6, 7 i 8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, zwanego dalej "jednostką naukową", a w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego albo klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego - pod opieką jednostki naukowej właściwej dla danego zawodu.
4. Eksperyment pedagogiczny realizowany w szkole lub placówce nie może prowadzić do zmiany typu szkoły lub rodzaju placówki.
4a. Eksperyment pedagogiczny realizowany w szkole prowadzącej kształcenie zawodowe nie może polegać na nauczaniu zawodu określonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego albo klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego w innym typie szkoły niż typ szkoły wskazany w tych klasyfikacjach.
5. Eksperyment pedagogiczny nie może naruszać uprawnień ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w niniejszej ustawie, ustawie o systemie oświaty oraz ustawie o finansowaniu zadań oświatowych, a także w zakresie uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły oraz warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów, określonych w odrębnych przepisach.
6. Postępowanie rekrutacyjne do szkół, placówek lub oddziałów, w których jest przeprowadzany eksperyment pedagogiczny, odbywa się na podstawie przepisów ustawy. Minister, udzielając zgody, o której mowa w ust. 8, może także wyrazić zgodę na inne zasady postępowania rekrutacyjnego.
7. Eksperyment pedagogiczny może obejmować całą szkołę lub placówkę, oddział, grupę lub wybrane zajęcia edukacyjne.
8. Prowadzenie eksperymentu pedagogicznego w szkole lub placówce wymaga zgody ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku szkoły artystycznej - ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
8a. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania wyraża zgodę na prowadzenie eksperymentu pedagogicznego, po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego dla zawodu, a w przypadku zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego - ministra, który ze względu na zakres działu administracji rządowej, którym kieruje, jest właściwy dla zawodu, którego dotyczy wniosek, o którym mowa w ust. 9.
8b. Minister, o którym mowa w ust. 8a, może wydać opinię pozytywną, negatywną albo pozytywną pod warunkiem wprowadzenia we wniosku zmian wskazanych przez tego ministra.
8c. W przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego zgoda ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, o której mowa w ust. 8a, obejmuje przypisanie do kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie oraz do zawodu poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji. Dokonując przypisania poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji do kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie oraz zawodu, stosuje się przepisy art. 21 ust. 1-3 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.
9. Dyrektor szkoły lub placówki, na podstawie uchwały rady pedagogicznej i po uzyskaniu opinii rady rodziców, występuje do ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku szkoły artystycznej - do ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, z wnioskiem o wyrażenie zgody na prowadzenie eksperymentu pedagogicznego w szkole lub placówce, w terminie do dnia 31 marca roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym jest planowane rozpoczęcie tego eksperymentu.
10. Wniosek, o którym mowa w ust. 9, składa się za pośrednictwem kuratora oświaty, a w przypadku szkoły artystycznej - za pośrednictwem specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1, którzy dołączają swoją opinię.
11. Wniosek, o którym mowa w ust. 9, określa cel, założenia, czas trwania i sposób realizacji eksperymentu pedagogicznego, a w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego albo klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego - także uzasadnienie potrzeby prowadzenia kształcenia w danym zawodzie. Do wniosku dołącza się:
1) opinię jednostki naukowej dotyczącą założeń eksperymentu pedagogicznego wraz ze zgodą tej jednostki na sprawowanie opieki nad przebiegiem eksperymentu;
2) zgodę rady pedagogicznej wyrażoną w uchwale, o której mowa w ust. 9, opinię rady szkoły lub placówki oraz opinię rady rodziców;
3) w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego albo klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego:
a) podstawę programową kształcenia w zawodzie, sporządzoną z uwzględnieniem charakterystyk poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji pierwszego i drugiego stopnia, oraz propozycję przypisania poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji do kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie,
b) program nauczania zawodu,
c) tygodniowy lub semestralny rozkład zajęć,
d) pozytywną opinię wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie zgodnie z potrzebami rynku pracy, o której mowa w art. 22 ust. 5 pkt 5 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 735, 1429, 1723 i 1737),
e) pozytywną opinię dotyczącą zawartości merytorycznej programu nauczania zawodu wydaną przez:
- jednostkę naukową właściwą dla zawodu oraz
- organizację pracodawców, samorząd gospodarczy lub inną organizację gospodarczą, stowarzyszenie lub samorząd zawodowy, lub pracodawcę, właściwych dla zawodu, którego dotyczy wniosek, o którym mowa w ust. 9,
f) harmonogram realizacji eksperymentu pedagogicznego oraz informację o niezbędnych warunkach prowadzenia eksperymentu, w tym warunkach lokalowych, finansowych, wyposażeniu oraz kadrze,
g) przykładowe zestawy zadań egzaminacyjnych - w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego.
11a. W przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego wniosek może dotyczyć wyłącznie jednego cyklu kształcenia, w którym będzie prowadzony eksperyment.
11b. W przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego egzamin zawodowy jest przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej, o której mowa w ust. 11 pkt 3 lit. a. Przepisy dotyczące egzaminu zawodowego stosuje się odpowiednio.
11c. W przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego egzamin dyplomowy jest przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej, o której mowa w ust. 11 pkt 3 lit. a. Przepisy dotyczące egzaminu dyplomowego stosuje się odpowiednio.
12. Jeżeli planowany eksperyment pedagogiczny wymaga przyznania szkole lub placówce dodatkowych środków budżetowych, do wniosku dołącza się pisemną zgodę organu prowadzącego szkołę lub placówkę na finansowanie planowanych działań.
12a. Dyrektor szkoły lub placówki prowadzącej eksperyment pedagogiczny przekazuje organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny, nie później niż do dnia 30 września, sprawozdanie z realizacji eksperymentu w poprzednim roku szkolnym, zawierające wyniki i wnioski z przeprowadzonego przez dyrektora szkoły lub placówki nadzoru pedagogicznego w zakresie realizowanego eksperymentu pedagogicznego, a w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego albo klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego - także informację o realizacji harmonogramu, o którym mowa w ust. 11 pkt 3 lit. f. Do sprawozdania dołącza się opinię jednostki naukowej sprawującej opiekę nad przebiegiem eksperymentu pedagogicznego.
13. Dyrektor szkoły lub placówki prowadzącej eksperyment pedagogiczny przekazuje bezpośrednio po jego zakończeniu ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku szkoły artystycznej - ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, sprawozdanie zawierające wnioski z przeprowadzonego eksperymentu pedagogicznego, a w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego albo klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego - także wnioski dotyczące potrzeby wprowadzenia tego zawodu do tej klasyfikacji. Do sprawozdania dołącza się opinię jednostki naukowej, która sprawuje opiekę nad przebiegiem eksperymentu pedagogicznego, a w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego albo klasyfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego - także opinię organizacji pracodawców, samorządu gospodarczego lub innej organizacji gospodarczej, stowarzyszenia lub samorządu zawodowego, pracodawcy, właściwych dla danego zawodu.
13a. W przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego wnioski dotyczące potrzeby wprowadzenia tego zawodu do tej klasyfikacji minister właściwy do spraw oświaty i wychowania przekazuje do ministra właściwego dla zawodu.
14. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 13, dyrektor szkoły lub placówki przekazuje także organowi prowadzącemu oraz organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny.
15. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 13, składa się za pośrednictwem kuratora oświaty, a w przypadku szkoły artystycznej - za pośrednictwem specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1, którzy dołączają swoją opinię.
Art. 46. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:
1) ogólne cele i zadania kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego,
2) klasyfikację zawodów szkolnictwa branżowego, określającą:
a) branże oraz zawody przyporządkowane do branż,
b) kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie,
c) poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub kwalifikacji pełnej, o której mowa w art. 8 pkt 3a, 4a, 5a i 7a ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji,
d) ministra właściwego dla zawodu,
e) typy szkół ponadpodstawowych, w których może odbywać się kształcenie w zawodzie,
f) kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie, w zakresie których kształcenie może być prowadzone na kwalifikacyjnym kursie zawodowym lub kursie umiejętności zawodowych,
g) szczególne uwarunkowania związane z kształceniem w zawodzie lub kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, w szczególności związane z formą kształcenia lub kształceniem osób niepełnosprawnych,
3) podstawy programowe kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego,
4) dodatkowe umiejętności zawodowe w zakresie wybranych zawodów oraz zestawy celów kształcenia i treści nauczania opisanych w formie oczekiwanych efektów kształcenia: wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych w odniesieniu do tych umiejętności
- z uwzględnieniem wniosku ministra właściwego dla zawodu, o którym mowa w ust. 2, klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy w zakresie nazwy i symbolu cyfrowego zawodu oraz możliwości podnoszenia kwalifikacji, kierując się potrzebą zapewnienia wysokiej jakości kształcenia zawodowego i dostosowania go do potrzeb rynku pracy.
2. Zmiany w przepisach wydanych na podstawie ust. 1, w zakresie wprowadzenia, zmiany albo wykreślenia zawodu, kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub dodatkowych umiejętności zawodowych, następują na wniosek ministra właściwego dla zawodu.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, określa:
1) nazwę zawodu i symbol cyfrowy zawodu odpowiadające nazwie i symbolowi cyfrowemu zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy, jeżeli zostały określone w tej klasyfikacji, nazwę kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub dodatkowych umiejętności zawodowych;
2) opis zawodu, kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub dodatkowych umiejętności zawodowych, wraz z propozycją zestawu oczekiwanych efektów kształcenia niezbędnych dla zawodu, kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub dodatkowych umiejętności zawodowych, oraz kryteriów weryfikacji tych efektów, sporządzonego z uwzględnieniem charakterystyk poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji pierwszego i drugiego stopnia, a w przypadku wprowadzenia lub zmiany dotyczącej zawodu lub kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie - także propozycję przypisania poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji do kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub kwalifikacji pełnej, o której mowa w art. 8 pkt 3a, 4a, 5a i 7a ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji;
3) uzasadnienie potrzeby wprowadzenia, wykreślenia lub zmiany dotyczącej zawodu, kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub dodatkowych umiejętności zawodowych, zawierające w szczególności analizę potrzeb rynku pracy w zakresie zawodu, kwalifikacji lub dodatkowych umiejętności;
4) informację o możliwości podnoszenia kwalifikacji w ramach systemu oświaty;
5) informację o potencjalnych miejscach realizacji praktycznej nauki zawodu w zawodzie lub kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie oraz informację o potencjalnych miejscach przeprowadzania egzaminu zawodowego w części praktycznej;
6) ministra właściwego dla zawodu;
7) typy szkół ponadpodstawowych, w których może odbywać się kształcenie w zawodzie;
8) kwalifikację wyodrębnioną w zawodzie, w zakresie której kształcenie może być prowadzone na kwalifikacyjnym kursie zawodowym lub kursie umiejętności zawodowych;
9) branżę, do której jest przyporządkowany zawód;
10) zawód o charakterze pomocniczym albo uzasadnienie braku możliwości kształcenia w takim zawodzie.
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, dołącza się opinię organizacji pracodawców reprezentatywnych w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2232, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o Radzie Dialogu Społecznego", oraz opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
5. Wprowadzenie zawodu do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego nie może nastąpić, jeżeli wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w tym zawodzie są tożsame ze wszystkimi kwalifikacjami wyodrębnionymi w zawodzie określonym w tej klasyfikacji.
6. Ministrowie właściwi dla zawodów mogą wspomagać materialnie i organizacyjnie szkoły prowadzące kształcenie zawodowe oraz placówki i centra, o których mowa w art. 2 pkt 4, w zakresie realizacji kształcenia zawodowego, w tym stosowania nowoczesnych technik i technologii w procesie kształcenia zawodowego odpowiednio do potrzeb rynku pracy.
7. Organizacje pracodawców, samorządy gospodarcze lub inne organizacje gospodarcze, stowarzyszenia lub samorządy zawodowe, sektorowe rady do spraw kompetencji oraz ogólnopolskie organizacje jednostek samorządu terytorialnego mogą występować do właściwych ministrów z propozycją wprowadzenia do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego zawodu, wykreślenia zawodu lub dokonania zmiany dotyczącej zawodu, kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub dodatkowych umiejętności zawodowych.
8. Dokonując w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, przypisania poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji do kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach lub kwalifikacji pełnej, o której mowa w art. 8 pkt 3a, 4a, 5a i 7a ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, stosuje się odpowiednio przepisy art. 21 ust. 1-3 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.
Art. 46a. 1. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, klasyfikację zawodów szkolnictwa artystycznego, określającą:
1) zawody,
2) specjalności lub specjalizacje realizowane w ramach kształcenia w zawodach,
3) poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji dla kwalifikacji pełnej, o której mowa w art. 8 pkt 6 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji,
4) typy szkół artystycznych, w których może odbywać się kształcenie w zawodzie
- z uwzględnieniem klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy w zakresie nazwy i symbolu cyfrowego zawodu, kierując się potrzebą dostosowania oferty edukacyjnej szkół artystycznych do potrzeb rynku pracy w zakresie zawodów szkolnictwa artystycznego.
2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w drodze rozporządzenia, podstawy programowe kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego, uwzględniając potrzebę rozwijania zainteresowań i uzdolnień artystycznych uczniów oraz potrzeby rynku pracy w zakresie zawodów szkolnictwa artystycznego.
3. Dokonując w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, przypisania poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji do kwalifikacji pełnej, o której mowa w art. 8 pkt 6 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, stosuje się odpowiednio przepisy art. 21 ust. 1-3 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.
Art. 46b. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania ustala prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy.
2. Prognoza, o której mowa w ust. 1, jest ustalana w oparciu o dane Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie opracowane w szczególności na podstawie statystyki publicznej, w tym na podstawie badania dotyczącego zapotrzebowania rynku pracy na absolwentów szkół prowadzących kształcenie w zawodach szkolnictwa branżowego prowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny, oraz danych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie ubezpieczeń społecznych i danych systemu informacji oświatowej, o którym mowa w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej, oraz po zasięgnięciu opinii sektorowych rad do spraw kompetencji i Rady Programowej do spraw kompetencji, a także ministrów właściwych dla zawodów szkolnictwa branżowego.
3. Prognozę, o której mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w terminie do dnia 1 lutego danego roku.
4. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego ustala wykaz zawodów szkolnictwa branżowego o szczególnym znaczeniu dla kultury i dziedzictwa narodowego. Wykaz zawodów podlega ogłoszeniu, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Art. 46c. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, wykaz dziedzin zawodowych wraz z przyporządkowanymi do nich zawodami określonymi w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, uwzględniając potrzeby rynku pracy oraz specyfikę poszczególnych zawodów szkolnictwa branżowego i ich powiązanie z daną dziedziną zawodową.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania informuje organy prowadzące branżowe centra umiejętności tworzące ogólnopolską sieć branżowych centrów umiejętności, o której mowa w art. 8a ust. 7, o zamiarze usunięcia dziedziny zawodowej lub zawodu przyporządkowanego do danej dziedziny zawodowej z wykazu, o którym mowa w ust. 1, z co najmniej rocznym wyprzedzeniem.
3. Branżowe centrum umiejętności, które prowadziło działalność w dziedzinie zawodowej usuniętej z wykazu, o którym mowa w ust. 1, przestaje z dniem usunięcia tej dziedziny zawodowej z wykazu, o którym mowa w ust. 1, wchodzić w skład ogólnopolskiej sieci branżowych centrów umiejętności, o której mowa w art. 8a ust. 7.
4. W przypadku określonym w ust. 3 organ prowadzący branżowe centrum umiejętności likwiduje to centrum lub przekształca to centrum w inną placówkę lub szkołę prowadzącą kształcenie zawodowe.
Art. 47. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:
1) podstawę programową:
a) wychowania przedszkolnego,
b) kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
c) kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego,
d) kształcenia ogólnego dla technikum,
e) kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia,
f) kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy,
g) kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły II stopnia,
h) kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej
- uwzględniając w szczególności zestawy celów kształcenia i treści nauczania, umiejętności uczniów, a także zadania wychowawczo-profilaktyczne szkoły, odpowiednio do poszczególnych etapów edukacyjnych i typów szkół;
2) (uchylony)
3) ramowe plany nauczania dla poszczególnych typów szkół, w tym:
a) tygodniowy, a w przypadku szkół prowadzących zajęcia w formie zaocznej - semestralny, wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, z wyjątkiem wymiaru godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego w branżowej szkole II stopnia,
b) minimalny tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych,
c) minimalny wymiar godzin zajęć z zakresu doradztwa zawodowego,
d) maksymalny tygodniowy wymiar i przeznaczenie godzin, które organ prowadzący może dodatkowo przyznać w roku szkolnym na realizację zajęć edukacyjnych, w szczególności dodatkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z języka migowego, lub na zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
e) przeznaczenie godzin stanowiących różnicę między sumą godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego a minimalną liczbą godzin kształcenia zawodowego dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie określoną w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, w szczególności na przygotowanie uczniów do uzyskania dodatkowych umiejętności zawodowych, kwalifikacji wolnorynkowej lub kwalifikacji sektorowej funkcjonującej w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji lub dodatkowych uprawnień zawodowych,
f) tygodniowy, a w przypadku szkół prowadzących zajęcia w formie zaocznej - semestralny, wymiar i przeznaczenie godzin do dyspozycji dyrektora szkoły,
g) warunki i sposób realizacji zajęć edukacyjnych
- uwzględniając zakres celów kształcenia i treści nauczania określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, potrzebę dostosowania oferty edukacyjnej szkół do potrzeb i zainteresowań uczniów oraz potrzeb rynku pracy, a także realizację zajęć edukacyjnych, o których mowa w art. 109 ust. 2, oraz możliwość przygotowania uczniów do uzyskania umiejętności przydatnych do wykonywania określonego zawodu;
4) (uchylony)
5) zasady organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach, które powinny tworzyć warunki dla zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, w szczególności wspomagać rozwój uczniów i efektywność uczenia się;
6) organizację roku szkolnego, uwzględniającą w szczególności terminy rozpoczynania i kończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych, przerw świątecznych i ferii szkolnych;
7) sposób prowadzenia przez szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzaje tej dokumentacji, uwzględniające w szczególności ewidencję dzieci i młodzieży podlegających obowiązkowi szkolnemu i obowiązkowi nauki, a także stanowiące podstawę wydawania uczniom świadectw i dyplomów;
8) warunki i sposób organizowania przez szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki, z uwzględnieniem celów edukacyjnych i wychowawczych oraz bezpieczeństwa uczniów.
1a. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, ramowe plany nauczania dla poszczególnych typów szkół i placówek artystycznych, w tym:
1) tygodniowy, a w przypadku policealnej szkoły artystycznej - semestralny, wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
2) minimalny tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych,
3) maksymalny tygodniowy wymiar i przeznaczenie godzin, które organ prowadzący może dodatkowo przyznać w roku szkolnym na realizację zajęć edukacyjnych, w szczególności dodatkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z języka migowego, lub na zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
4) tygodniowy, a w przypadku policealnej szkoły artystycznej - semestralny, wymiar i przeznaczenie godzin do dyspozycji dyrektora szkoły,
5) warunki i sposób realizacji zajęć edukacyjnych
- uwzględniając zakres celów kształcenia i treści nauczania określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa artystycznego, potrzebę dostosowania oferty edukacyjnej szkół i placówek artystycznych do potrzeb i zainteresowań uczniów oraz potrzeb rynku pracy, a także realizację zajęć edukacyjnych, o których mowa w art. 109 ust. 2.
2. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, organizację roku szkolnego w szkołach w okręgowych ośrodkach wychowawczych, w zakładach poprawczych i w schroniskach dla nieletnich, z uwzględnieniem w szczególności specyfiki organizacji pracy wychowawczej i resocjalizacyjnej w tych ośrodkach, zakładach i schroniskach oraz zapewnienia wykonywania orzeczeń sądowych.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:
1) organizację kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą;
2) warunki i sposób wspomagania wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą oraz dzieci pracowników migrujących nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub nauczanych w innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą, uwzględniając w szczególności:
a) kierowanie nauczycieli do pracy za granicą,
b) przekazywanie niezbędnych podręczników i pomocy dydaktycznych służących temu nauczaniu,
c) organizowanie w kraju i za granicą doskonalenia zawodowego nauczycieli prowadzących nauczanie języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim za granicą,
d) organizowanie kolonii i innych form letniego wypoczynku dzieci i młodzieży polonijnej,
e) współpracę tych szkół oraz organizacji społecznych ze szkołami w Polsce;
3) zakres i warunki przyznawania świadczeń przysługujących nauczycielom polskim skierowanym lub delegowanym do pracy za granicą w celach, o których mowa w pkt 1 i 2, uwzględniając w szczególności częściowy zwrot kosztów utrzymania i zakwaterowania oraz kosztów podróży, a także wyposażenie nauczycieli w niezbędne podręczniki, środki dydaktyczne i inne pomoce niezbędne w procesie nauczania w miejscu zatrudnienia.
4. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może określić przypadki, w których uczniowi można przedłużyć oraz skrócić okres nauki w szkole, biorąc pod uwagę konieczność realizacji w tym okresie podstawy programowej kształcenia ogólnego lub podstawy programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego.
4a. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1a, minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania może określić przypadki, w których uczniowi można przedłużyć oraz skrócić okres nauki w szkole artystycznej, biorąc pod uwagę konieczność realizacji w tym okresie podstawy programowej kształcenia ogólnego lub podstawy programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa artystycznego.
5. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może wyłączyć stosowanie niektórych przepisów niniejszej ustawy, ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do szkół i zespołów szkół, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c, oraz szkół polskich, w zakresie wynikającym ze szczególnych warunków funkcjonowania tych szkół, zespołów szkół i szkół polskich, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania.
Art. 48. Przepisy ustawy nie naruszają uprawnień Ministra Obrony Narodowej do zakładania, prowadzenia i nadzorowania szkół na podstawie przepisów o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
Art. 49. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, wykaz szkół i placówek, które prowadzą minister właściwy do spraw wewnętrznych i Minister Obrony Narodowej.
Art. 50. 1. Kuratora oświaty, na wniosek wojewody, powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może odwołać kuratora oświaty także z własnej inicjatywy.
2. Kandydata na stanowisko kuratora oświaty wyłania się w drodze konkursu.
3. Konkurs ogłasza i przeprowadza wojewoda.
4. Ogłoszenie konkursu następuje nie później niż w ciągu miesiąca od dnia, w którym nastąpiło odwołanie kuratora oświaty.
5. Do konkursu może przystąpić osoba, która posiada:
1) wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny;
2) stopień nauczyciela mianowanego lub nauczyciela dyplomowanego;
3) co najmniej siedmioletni staż pracy w charakterze nauczyciela.
6. Konkurs przeprowadza komisja konkursowa powołana przez wojewodę. W skład komisji konkursowej wchodzą:
1) trzej przedstawiciele ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
2) dwaj przedstawiciele wojewody;
3) po jednym przedstawicielu organizacji związkowych zrzeszających nauczycieli, reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, oraz po jednym przedstawicielu organizacji związkowych, reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, w skład których wchodzą organizacje związkowe zrzeszające nauczycieli.
7. Do czasu powołania na stanowisko kuratora oświaty osoby wyłonionej w drodze konkursu albo ustalonej zgodnie z ust. 8 minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po zasięgnięciu opinii wojewody, wyznacza osobę pełniącą obowiązki kuratora oświaty.
8. Jeżeli do konkursu nie przystąpił żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie został wyłoniony żaden kandydat, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po zasięgnięciu opinii wojewody, może powołać na stanowisko kuratora oświaty ustaloną przez siebie osobę spełniającą warunki, o których mowa w ust. 5.
9. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, regulamin konkursu na stanowisko kuratora oświaty, wzór ogłoszenia o konkursie, tryb pracy komisji konkursowej oraz sposób głosowania, a także możliwość unieważnienia konkursu w przypadku naruszenia przepisów dotyczących jego przeprowadzania, kierując się sprawnością i efektywnością prac komisji.
10. Na wniosek kuratora oświaty, po zasięgnięciu opinii wojewody, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania powołuje i odwołuje wicekuratorów oświaty.
11. Stanowisko wicekuratora oświaty może zajmować osoba, która posiada:
1) wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny;
2) stopień nauczyciela mianowanego lub nauczyciela dyplomowanego;
3) co najmniej siedmioletni staż pracy w charakterze nauczyciela.
Art. 51. 1. Kurator oświaty, w imieniu wojewody, wykonuje zadania i kompetencje w zakresie oświaty określone w ustawie i przepisach odrębnych na obszarze województwa, a w szczególności:
1) sprawuje nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi przedszkolami, innymi formami wychowania przedszkolnego, szkołami, placówkami oraz kolegiami pracowników służb społecznych, które znajdują się na obszarze danego województwa, z zastrzeżeniem art. 53 ust. 2a;
2) wydaje decyzje administracyjne w sprawach określonych w ustawie;
3) współdziała z radami oświatowymi powołanymi na podstawie art. 78;
4) wykonuje zadania organu wyższego stopnia w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803) w stosunku do:
a) organów jednostek samorządu terytorialnego - w sprawach publicznych szkół i placówek, zakładanych i prowadzonych przez osoby prawne i osoby fizyczne, oraz niepublicznych szkół i placówek,
b) dyrektorów szkół - w sprawach z zakresu obowiązku szkolnego i obowiązku nauki oraz w sprawach skreślenia uczniów z listy uczniów;
5) realizuje politykę oświatową państwa, a także współdziała z organami jednostek samorządu terytorialnego w tworzeniu i realizowaniu odpowiednio regionalnej i lokalnej polityki oświatowej, zgodnych z polityką oświatową państwa;
6) opracowuje programy wykorzystania środków na dofinansowanie doskonalenia nauczycieli, wyodrębnionych w budżecie wojewody, po zasięgnięciu opinii związków zawodowych, reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego;
7) organizuje olimpiady, konkursy, turnieje, przeglądy oraz inne formy współzawodnictwa i prezentacji osiągnięć uczniów szkół na obszarze województwa;
8) współdziała z okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi;
9) współdziała z placówkami doskonalenia nauczycieli, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i bibliotekami pedagogicznymi w realizacji zadań dotyczących diagnozowania, na podstawie wyników nadzoru pedagogicznego, potrzeb w zakresie doskonalenia nauczycieli;
10) wspomaga działania w zakresie organizowania egzaminów w szkołach;
11) opiniuje plany pracy publicznych placówek doskonalenia nauczycieli, z wyjątkiem placówek prowadzonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, ministra właściwego do spraw rolnictwa i ministra właściwego do spraw zdrowia;
12) opiniuje arkusze organizacji publicznych szkół i placówek, z wyjątkiem szkół i placówek prowadzonych przez ministrów, w zakresie ich zgodności z przepisami, przedstawiane przez organy prowadzące szkoły i placówki przed zatwierdzeniem arkuszy;
13) współdziała z organami jednostek samorządu terytorialnego w zakresie kształtowania i rozwoju bazy materialnej szkół i placówek;
14) współdziała z właściwymi organami, organizacjami i innymi podmiotami w sprawach dotyczących warunków rozwoju dzieci i młodzieży, w tym w przeciwdziałaniu zjawiskom patologii społecznej, a także może wspomagać działania tych podmiotów;
15) nadzoruje i wspomaga organizację wypoczynku, o którym mowa w art. 92a-92t ustawy o systemie oświaty, na obszarze województwa;
15a) koordynuje organizację dokształcania teoretycznego uczniów będących młodocianymi pracownikami;
16) wykonuje inne zadania określone w przepisach odrębnych, w szczególności w zakresie obronności.
2. Programy operacyjne, o których mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2024 r. poz. 324), w ustawie z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. z 2020 r. poz. 818), oraz programy, o których mowa w ustawie z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (Dz. U. poz. 1079), a także programy rządowe, o których mowa w art. 90u ustawy o systemie oświaty, mogą określać zadania, które kurator oświaty wykonuje w imieniu wojewody.
3. Stanowiska kuratora i wicekuratora oświaty nie można łączyć z mandatem radnego.
Art. 52. 1. Kurator oświaty wykonuje swoje zadania i kompetencje przy pomocy kuratorium oświaty.
2. Kuratoria oświaty są państwowymi jednostkami budżetowymi.
3. Wojewoda, na wniosek kuratora oświaty, może tworzyć delegatury kuratorium oświaty. Kierownik delegatury może, z upoważnienia kuratora oświaty, prowadzić sprawy na obszarze działania delegatury, w tym sprawować nadzór pedagogiczny i wydawać decyzje administracyjne.
4. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia, organizację kuratoriów oświaty oraz zasady tworzenia ich delegatur.
Art. 53. 1. Nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi szkołami i placówkami artystycznymi, placówkami, o których mowa w art. 2 pkt 8, dla uczniów szkół artystycznych oraz placówkami doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, który w tym celu, a także w celu realizacji zadań organu prowadzącego w odniesieniu do szkół i placówek przez siebie prowadzonych, tworzy, w drodze rozporządzenia, specjalistyczną jednostkę nadzoru oraz określa jej organizację i zakres powierzonych zadań związanych ze sprawowaniem nadzoru pedagogicznego oraz zadań organu prowadzącego.
1a. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, może powierzyć specjalistycznej jednostce nadzoru, o której mowa w ust. 1, również zadania placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych.
1b. Specjalistyczna jednostka nadzoru, o której mowa w ust. 1, w ramach nadzoru pedagogicznego może również prowadzić badania jakości kształcenia artystycznego w publicznych szkołach artystycznych oraz niepublicznych szkołach artystycznych posiadających uprawnienia publicznej szkoły artystycznej, mające na celu w szczególności ocenę poziomu osiągania przez uczniów efektów kształcenia artystycznego określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46a ust. 2.
1c. Badania jakości kształcenia artystycznego, o których mowa w ust. 1b, mogą być przeprowadzane przez nauczycieli szkół artystycznych, nauczycieli akademickich lub artystów o uznanym dorobku artystycznym w zakresie właściwym dla danego zawodu szkolnictwa artystycznego, którzy posiadają kwalifikacje w zakresie zgodnym z zakresem objętym danym badaniem jakości kształcenia artystycznego, upoważnionych przez dyrektora specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w ust. 1.
1d. Specjalistyczna jednostka nadzoru, o której mowa w ust. 1, ogłasza w terminie do dnia 30 września w Biuletynie Informacji Publicznej informacje o formach, zakresie i terminach badań jakości kształcenia artystycznego, o których mowa w ust. 1b, zaplanowanych na dany rok szkolny.
1e. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w drodze rozporządzenia, tryb i formy badań jakości kształcenia artystycznego, o których mowa w ust. 1b, uwzględniając wymogi sprawności, skuteczności i efektywności tych badań.
1f. (uchylony)
2. Minister właściwy do spraw rolnictwa sprawuje nadzór pedagogiczny nad publicznymi szkołami rolniczymi, placówkami rolniczymi, branżowymi centrami umiejętności i placówkami doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych, przez siebie prowadzonymi, minister właściwy do spraw środowiska - nad publicznymi szkołami leśnymi i branżowymi centrami umiejętności przez siebie prowadzonymi, a minister właściwy do spraw zdrowia - nad publiczną placówką doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym przez siebie prowadzoną. W tym celu, a także w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 10 ust. 1, w odniesieniu do szkół i placówek przez siebie prowadzonych odpowiednio minister właściwy do spraw rolnictwa, minister właściwy do spraw środowiska lub minister właściwy do spraw zdrowia mogą, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, utworzyć specjalistyczną jednostkę nadzoru oraz określić jej organizację i zakres powierzonych zadań związanych ze sprawowaniem nadzoru pedagogicznego.
2a. Minister Obrony Narodowej sprawuje nadzór pedagogiczny nad realizacją szkolenia, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ust. 6, w szkołach ponadpodstawowych prowadzących oddziały przygotowania wojskowego.
3. Specjalistyczne jednostki nadzoru, o których mowa w ust. 1 i 2, są państwowymi jednostkami budżetowymi finansowanymi odpowiednio z budżetu ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, ministra właściwego do spraw rolnictwa, ministra właściwego do spraw środowiska lub ministra właściwego do spraw zdrowia.
4. Przepisy ust. 1 i 2 nie naruszają uprawnień kuratora oświaty w zakresie nadzoru pedagogicznego nad nauczaniem przedmiotów ogólnokształcących w szkołach artystycznych, a także nad nauczaniem przedmiotów ogólnokształcących w szkołach rolniczych i w szkołach leśnych prowadzonych przez odpowiednio ministra właściwego do spraw rolnictwa lub ministra właściwego do spraw środowiska.
5. W odniesieniu do publicznych szkół i placówek artystycznych minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania wydaje przepisy, o których mowa w art. 47 ust. 1 pkt 6 i 7.
6. (uchylony)
Art. 54. 1. W przypadku publicznych i niepublicznych szkół prowadzących kształcenie w zawodach dla żeglugi morskiej kurator oświaty sprawuje nadzór pedagogiczny, we współdziałaniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej, w zakresie realizowania w procesie kształcenia w tych szkołach postanowień Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz. U. z 1984 r. poz. 201, z 1999 r. poz. 286, z 2013 r. poz. 1092, z 2018 r. poz. 1866 i 2088 oraz z 2019 r. poz. 103).
2. W przypadku publicznych i niepublicznych szkół prowadzących kształcenie w zawodach podstawowych dla żeglugi śródlądowej kurator oświaty sprawuje nadzór pedagogiczny, we współdziałaniu z ministrem właściwym do spraw żeglugi śródlądowej w zakresie realizacji programów nauczania do zawodów podstawowych dla żeglugi śródlądowej.
3. W przypadku publicznych i niepublicznych szkół prowadzących kształcenie w zawodach podstawowych dla rybołówstwa kurator oświaty sprawuje nadzór pedagogiczny, we współdziałaniu z ministrem właściwym do spraw rybołówstwa, w zakresie realizowania w procesie kształcenia w tych szkołach postanowień konwencji dotyczących wymagań w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht.
Art. 55. 1. Nadzór pedagogiczny polega na:
1) obserwowaniu, analizowaniu i ocenianiu przebiegu procesów kształcenia i wychowania oraz efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek;
2) ocenianiu stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek;
3) udzielaniu pomocy szkołom i placówkom, a także nauczycielom w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;
4) inspirowaniu nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów.
2. W zakresie wymienionym w ust. 1 pkt 1 i 2 nadzorowi podlega w szczególności:
1) posiadanie przez nauczycieli wymaganych kwalifikacji do prowadzenia przydzielonych im zajęć;
2) realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania;
3) przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów, a także przestrzeganie przepisów dotyczących obowiązku szkolnego oraz obowiązku nauki;
4) przestrzeganie statutu szkoły lub placówki;
5) przestrzeganie praw dziecka i praw ucznia oraz upowszechnianie wiedzy o tych prawach;
6) zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.
3. Nauczyciele, o których mowa w art. 60 ust. 8, wykonujący czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego mają prawo:
1) wstępu do szkół i placówek;
2) wglądu do prowadzonej przez szkołę lub placówkę dokumentacji dotyczącej przebiegu nauczania, wychowania i opieki oraz organizacji pracy;
3) wglądu do znajdujących się w szkole lub placówce dokumentów nauczycieli potwierdzających kwalifikacje do prowadzenia przydzielonych im zajęć oraz dokumentów osób, o których mowa w art. 15, potwierdzających przygotowanie do prowadzenia danych zajęć;
4) udziału w posiedzeniu rady pedagogicznej, po uprzednim powiadomieniu dyrektora szkoły;
5) wstępu w charakterze obserwatora na zajęcia dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze i inne zajęcia organizowane przez szkołę lub placówkę;
6) przeprowadzania badań służących ocenie efektywności działalności dydaktycznej, wychowawczej oraz opiekuńczej szkół i placówek.
4. Nauczyciele, o których mowa w art. 60 ust. 8, mogą wydawać dyrektorom szkół i placówek zalecenia wynikające z przeprowadzonych czynności wraz z terminem ich realizacji.
5. Dyrektor szkoły lub placówki, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń, o których mowa w ust. 4, może zgłosić wobec nich zastrzeżenia do organu sprawującego nadzór pedagogiczny.
6. Dyrektor szkoły lub placówki, w terminie 30 dni od dnia otrzymania zaleceń, o których mowa w ust. 4, a w przypadku wniesienia zastrzeżeń zgodnie z ust. 5 - w terminie 30 dni od dnia otrzymania pisemnego zawiadomienia o nieuwzględnieniu zastrzeżeń, jest obowiązany powiadomić:
1) organ sprawujący nadzór pedagogiczny o sposobie realizacji zaleceń;
2) organ prowadzący szkołę lub placówkę o otrzymanych zaleceniach oraz o sposobie ich realizacji.
7. W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działalności szkoły lub placówki, organ sprawujący nadzór pedagogiczny niezależnie od środków, o których mowa w ust. 4, zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach organ prowadzący szkołę lub placówkę.
8. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny może wydawać organowi prowadzącemu szkołę lub placówkę zalecenia wynikające z czynności nadzoru. Przepisy ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
9. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny może przetwarzać dane osobowe pracowników i uczniów szkół i placówek w zakresie niezbędnym do wykonywania nadzoru pedagogicznego.
Art. 56. 1. Jeżeli szkoła lub placówka albo organ prowadzący prowadzi działalność z naruszeniem przepisów niniejszej ustawy lub ustawy o systemie oświaty albo rozporządzeń wydanych na ich podstawie, organ sprawujący nadzór pedagogiczny może polecić, w drodze decyzji, usunięcie uchybień w wyznaczonym terminie, z zastrzeżeniem ust. 7.
2. W przypadku stwierdzenia niedostatecznych efektów kształcenia lub wychowania w szkole lub placówce organ sprawujący nadzór pedagogiczny poleca dyrektorowi szkoły lub placówki opracowanie, w uzgodnieniu z organem prowadzącym, programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania. Wdrożenie programu następuje w terminach określonych w harmonogramie, zaakceptowanych przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Program musi uwzględnić uwagi i wnioski zgłoszone przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny.
3. Jeżeli dyrektor szkoły lub placówki nie usunie w wyznaczonym terminie uchybień, o których mowa w ust. 1, nie opracuje lub nie wdroży w określonych w harmonogramie terminach programu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania albo nie uwzględni w tym programie zgłoszonych uwag i wniosków, organ sprawujący nadzór pedagogiczny występuje do organu prowadzącego szkołę lub placówkę z wnioskiem o odwołanie dyrektora szkoły lub placówki z końcem albo w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia. Wniosek złożony w tej sprawie przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest wiążący dla organu prowadzącego szkołę lub placówkę.
4. W przypadku szkoły i placówki prowadzonych przez ministra, w sytuacji określonej w ust. 3, właściwy minister odwołuje dyrektora szkoły lub placówki z końcem albo w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia.
5. W przypadku szkoły prowadzonej przez osobę prawną lub fizyczną, z wyjątkiem szkoły prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego, niewykonanie polecenia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, może stanowić podstawę cofnięcia, w drodze decyzji, zezwolenia na założenie tej szkoły. Cofnięcie zezwolenia na założenie szkoły jest równoznaczne z postawieniem jej w stan likwidacji.
6. Jeżeli szkoła lub placówka prowadzone przez jednostkę samorządu terytorialnego, a także sama jednostka samorządu terytorialnego, nie usunie uchybień, o których mowa w ust. 1, organ sprawujący nadzór pedagogiczny zawiadamia o tym fakcie wojewodę sprawującego nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego.
7. Przepisów ust. 1 i 6 nie stosuje się, jeżeli naruszenie, o którym mowa w ust. 1, nastąpiło w uchwale lub zarządzeniu organu jednostki samorządu terytorialnego. W tym przypadku kurator oświaty jest obowiązany niezwłocznie powiadomić o tym naruszeniu wojewodę.
Art. 57. 1. Organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, z uwzględnieniem odrębnych przepisów.
2. W zakresie wymienionym w ust. 1 nadzorowi podlega w szczególności:
1) prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole lub placówce środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem;
2) przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów;
3) przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki.
3. Do wykonywania nadzoru, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 55 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz ust. 4-6.
4. Organ prowadzący szkołę lub placówkę, nieposiadający uprawnień do sprawowania nadzoru pedagogicznego, może występować w sprawach dydaktyczno-wychowawczych i opiekuńczych z wnioskami do dyrektora szkoły lub placówki i organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Dyrektor lub organ, który otrzymał wniosek, jest obowiązany do udzielenia odpowiedzi w terminie 14 dni.
Art. 58. Organ prowadzący szkołę lub placówkę, a w zakresie działalności dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej również organ sprawujący nadzór pedagogiczny, mogą ingerować w działalność szkoły lub placówki wyłącznie w zakresie i na zasadach określonych w ustawie. W przypadku szkół przy zakładach karnych ingerencja ta jest dopuszczalna również w zakresie realizacji celów wykonania kary pozbawienia wolności określonych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 127, z 2022 r. poz. 2600 oraz z 2023 r. poz. 818, 1606 i 1860), a w przypadku szkół w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich - w zakresie realizacji celów określonych w ustawie z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700 oraz z 2023 r. poz. 289 i 1860).
Art. 59. Przepisy art. 57 stosuje się odpowiednio do wychowania przedszkolnego prowadzonego w innych formach wychowania przedszkolnego.
Art. 60. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania:
1) sprawuje nadzór pedagogiczny nad szkołami i placówkami, o których mowa w art. 8 ust. 5;
2) nadzoruje i koordynuje wykonywanie nadzoru pedagogicznego na terenie kraju, w szczególności nadzoruje działalność kuratorów oświaty w tym zakresie;
3) podejmuje działania służące zapewnieniu sprawności i efektywności nadzoru pedagogicznego, w szczególności:
a) opracowuje i modyfikuje narzędzia nadzoru pedagogicznego,
b) opracowuje programy szkoleń osób realizujących zadania w zakresie nadzoru pedagogicznego oraz organizuje takie szkolenia,
c) analizuje i opracowuje dane dotyczące nadzoru pedagogicznego,
d) opracowuje corocznie i ogłasza na stronie internetowej obsługującego go urzędu informacje o wynikach nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratorów oświaty.
2. W celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 3, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania prowadzi elektroniczną platformę nadzoru pedagogicznego i administruje nią. Do dostępu do elektronicznej platformy nadzoru pedagogicznego są upoważnione osoby realizujące zadania w zakresie nadzoru pedagogicznego, nauczyciele, uczniowie, rodzice i przedstawiciele organów prowadzących szkoły lub placówki.
3. W celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 oraz w art. 43, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w szczególności:
1) ustala podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa, w tym zadania z zakresu nadzoru pedagogicznego;
2) kontroluje sprawność i efektywność nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratorów oświaty oraz przestrzeganie przepisów obowiązujących w tym zakresie, a także może wydawać na piśmie kuratorom oświaty wiążące ich wytyczne i polecenia, z wyjątkiem indywidualnych spraw rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej;
3) może żądać od kuratorów oświaty informacji, dokumentów i sprawozdań okresowych lub dotyczących określonej sprawy albo rodzaju spraw;
4) może organizować szkolenia, narady i konferencje kuratorów oświaty;
5) może ogłaszać w wydawanym przez siebie dzienniku urzędowym zalecane standardy wyposażenia szkół niezbędne do nauczania przedmiotów ogólnokształcących.
4. Minister Sprawiedliwości i podporządkowane organy sprawują nadzór pedagogiczny nad okręgowymi ośrodkami wychowawczymi, zakładami poprawczymi i schroniskami dla nieletnich oraz nad szkołami w tych ośrodkach, zakładach i schroniskach, a także nad szkołami i placówkami przy zakładach karnych i aresztach śledczych, z wyjątkiem nadzoru nad nauczaniem przedmiotów ogólnokształcących, który sprawuje kurator oświaty.
5. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może powierzyć wykonywanie zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i ust. 2, prowadzonej przez siebie placówce doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym.
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, może powierzyć podległej sobie jednostce organizacyjnej sprawowanie nadzoru pedagogicznego nad szkołami polskimi oraz szkołami i zespołami szkół, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c, a także wykonywanie w odniesieniu do nich zadań organu prowadzącego, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1-6, oraz zadań związanych z awansem zawodowym nauczycieli tych szkół, o którym mowa w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela.
6a. Przepisy dotyczące wydawania decyzji w sprawach nadania albo odmowy nadania stopnia awansu zawodowego nauczycielom szkół polskich oraz szkół i zespołów szkół, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c, przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania stosuje się odpowiednio do kierownika jednostki organizacyjnej, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie ust. 6. Do decyzji podjętych przez kierownika tej jednostki stosuje się odpowiednio przepis art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.
7. Dyrektor szkoły lub placówki oraz inni nauczyciele zajmujący stanowiska kierownicze, z zastrzeżeniem art. 62 ust. 2, sprawują nadzór pedagogiczny w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w tych szkołach i placówkach, a w szkołach i placówkach prowadzących kształcenie zawodowe oraz u pracodawców, u których jest organizowana praktyczna nauka zawodu, także w stosunku do instruktorów praktycznej nauki zawodu.
8. Kurator oświaty oraz organy, o których mowa w ust. 1 i 4 oraz w art. 53 i art. 54, sprawują nadzór pedagogiczny przy pomocy nauczycieli zatrudnionych na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w kuratoriach oświaty oraz w urzędach tych organów lub podporządkowanych im jednostkach organizacyjnych.
9. Kurator oświaty oraz organy, o których mowa w ust. 1 i 4 oraz w art. 53 i art. 54, mogą zlecać wyspecjalizowanym instytucjom lub osobom posiadającym odpowiednie kwalifikacje prowadzenie badań i opracowywanie ekspertyz służących ocenie efektywności działalności dydaktycznej, wychowawczej oraz opiekuńczej szkół i placówek.
10. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, Ministrem Sprawiedliwości, ministrem właściwym do spraw rolnictwa, ministrem właściwym do spraw środowiska, ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej, ministrem właściwym do spraw żeglugi śródlądowej, ministrem właściwym do spraw rybołówstwa, ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, Ministrem Obrony Narodowej oraz ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb sprawowania oraz formy nadzoru pedagogicznego, zakres danych gromadzonych na elektronicznej platformie nadzoru pedagogicznego, sposób i zakres dostępu do elektronicznej platformy nadzoru pedagogicznego osób realizujących zadania w zakresie nadzoru pedagogicznego, nauczycieli, uczniów, rodziców i przedstawicieli organów prowadzących szkoły lub placówki, wykaz stanowisk, o których mowa w ust. 8, kwalifikacje niezbędne do sprawowania nadzoru pedagogicznego, a także kwalifikacje osób, o których mowa w ust. 9, uwzględniając wymogi sprawności, skuteczności i efektywności nadzoru pedagogicznego.
Art. 61. Przepisy art. 44 ust. 1 i 2, art. 55 i art. 56 oraz przepisy wydane na podstawie art. 44 ust. 3 stosuje się odpowiednio do przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego i szkoły polskiej oraz szkoły i zespołu szkół, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c.
Art. 62. 1. Szkołą lub placówką kieruje nauczyciel mianowany lub dyplomowany, któremu powierzono stanowisko dyrektora.
2. Szkołą lub placówką może również kierować osoba niebędąca nauczycielem powołana na stanowisko dyrektora przez organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny.
3. Osoba, o której mowa w ust. 2, nie może sprawować nadzoru pedagogicznego. W przypadku powołania takiej osoby na stanowisko dyrektora nadzór pedagogiczny sprawuje nauczyciel zajmujący inne stanowisko kierownicze w szkole lub placówce.
4. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w stosunku do szkół i placówek artystycznych - minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia, wymagania, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach szkół i rodzajach placówek, uwzględniając w szczególności kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danej szkole lub placówce, przygotowanie w zakresie zarządzania, ocenę pracy i spełnianie warunków zdrowotnych do zajmowania stanowiska kierowniczego.
Art. 63. 1. Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza organ prowadzący szkołę lub placówkę.
2. Na stanowisko dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, publicznej placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych oraz publicznej placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych oraz publicznej placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 1 lit. b, ust. 6, ust. 7 pkt 2 i ust. 14, powołuje i odwołuje z tego stanowiska właściwy minister prowadzący placówkę. Przepisów ust. 10-22 nie stosuje się. Powołanie i odwołanie następuje na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy dotyczących nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania.
3. Kandydata na stanowisko dyrektora placówki, o której mowa w ust. 2, wyłania się w drodze konkursu.
4. Jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, właściwy minister prowadzący placówkę, o której mowa w ust. 2, powołuje na stanowisko dyrektora placówki ustalonego przez siebie kandydata.
5. Do czasu powołania na stanowisko dyrektora placówki, o której mowa w ust. 2, zgodnie z ust. 3 lub 4 właściwy minister prowadzący placówkę może powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora placówki wicedyrektorowi albo innemu pracownikowi tej placówki.
6. Stanowisko dyrektora placówki, o której mowa w ust. 2, może zajmować osoba:
1) która posiada wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny;
2) która posiada staż pracy określony w przepisach wydanych na podstawie ust. 7;
3) która posiada doświadczenie związane z prowadzeniem działań na rzecz rozwoju szkół i placówek lub doświadczenie na stanowisku kierowniczym;
4) która spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym;
5) która ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych;
6) która nie była karana karą dyscyplinarną oraz nie toczy się przeciwko niej postępowanie dyscyplinarne;
7) która nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
8) przeciwko której nie toczy się postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego;
9) która nie była karana zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 104);
10) która nie była karana karą porządkową, o której mowa w art. 108 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.
7. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, ministrem właściwym do spraw rolnictwa oraz ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, staż pracy wymagany od osoby zajmującej stanowisko dyrektora placówki, o której mowa w ust. 2, sposób i tryb przeprowadzania konkursu oraz skład i tryb pracy komisji konkursowej, uwzględniając sposób ogłaszania konkursu, sposób wyłaniania kandydata, sposób sprawowania nadzoru nad prawidłowością postępowania konkursowego oraz tryb unieważnienia konkursu.
8. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 7, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, ministrem właściwym do spraw rolnictwa oraz ministrem właściwym do spraw zdrowia może określić dodatkowe wymagania, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko odpowiednio:
1) dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, o której mowa w art. 8 ust. 5 pkt 1 lit. b;
2) dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, o której mowa w art. 8 ust. 6;
3) dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych, o której mowa w art. 8 ust. 7 pkt 2;
4) dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym, o której mowa w art. 8 ust. 14.
9. Przepisy ust. 2-6 oraz przepisy wydane na podstawie ust. 7 i 8 stosuje się także do dyrektora zespołu szkół i placówek oraz dyrektora zespołu placówek, w skład których wchodzi co najmniej jedna placówka, o której mowa w ust. 2.
10. Kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu. Kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora.
11. Wymogu przeprowadzania konkursu na stanowisko dyrektora nie stosuje się do szkół i placówek publicznych prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego.
12. Jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, organ prowadzący powierza to stanowisko ustalonemu, w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny, kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej.
13. Do czasu powierzenia stanowiska dyrektora zgodnie z ust. 10 lub 12 organ prowadzący może powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora szkoły wicedyrektorowi, a w szkołach, w których nie ma wicedyrektora, nauczycielowi tej szkoły, jednak nie dłużej niż na okres 10 miesięcy.
14. W celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje komisję konkursową w składzie:
1) po trzech przedstawicieli:
a) organu prowadzącego szkołę lub placówkę,
b) organu sprawującego nadzór pedagogiczny,
2) po dwóch przedstawicieli:
a) rady pedagogicznej,
b) rady rodziców,
3) po jednym przedstawicielu organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, wyłonionym spośród członków ich jednostek organizacyjnych albo jednostek organizacyjnych organizacji związkowych wchodzących w skład reprezentatywnych organizacji związkowych, zrzeszających nauczycieli, obejmujących swoim zakresem działania szkołę lub placówkę, w której konkurs się odbywa
- z zastrzeżeniem ust. 15.
14a. W przypadku szkoły lub placówki prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego przedstawicielem organu prowadzącego szkołę lub placówkę, o którym mowa w ust. 14 pkt 1 lit. a, może być również członek organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego, wskazany przez ten organ stanowiący.
15. Łączna liczba przedstawicieli organów, o których mowa w ust. 14 pkt 1, nie może być mniejsza niż łączna liczba przedstawicieli, o których mowa w ust. 14 pkt 2 i 3.
16. Jeżeli w składzie komisji konkursowej łączna liczba przedstawicieli organów, o których mowa w ust. 14 pkt 1, byłaby mniejsza niż łączna liczba przedstawicieli, o których mowa w ust. 14 pkt 2 i 3, liczbę przedstawicieli tych organów zwiększa się proporcjonalnie, tak aby ich łączna liczba nie była mniejsza niż łączna liczba przedstawicieli, o których mowa w ust. 14 pkt 2 i 3, uwzględniając udział przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny w liczbie równej liczbie przedstawicieli organu prowadzącego szkołę lub placówkę.
17. Przepisy ust. 14-16 stosuje się również w przypadku konkursu na stanowisko dyrektora zespołu szkół lub placówek, w tym nowo zakładanego zespołu szkół lub placówek, z tym że:
1) dwóch przedstawicieli rady pedagogicznej wyłania się spośród przedstawicieli rad pedagogicznych wszystkich szkół lub placówek wchodzących w zespół lub łączonych w zespół;
2) dwóch przedstawicieli rady rodziców wyłania się spośród rad rodziców uczniów wszystkich szkół lub placówek wchodzących w zespół lub łączonych w zespół.
18. W przypadku szkół i placówek nowo zakładanych skład komisji konkursowej określa organ prowadzący szkołę lub placówkę, uwzględniając udział przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny w liczbie równej liczbie przedstawicieli organu prowadzącego szkołę lub placówkę.
19. W przypadku szkół i placówek, o których mowa w art. 74 i art. 82 ust. 1, w skład komisji nie wchodzą odpowiednio przedstawiciele rady pedagogicznej i rady rodziców.
20. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku szkół artystycznych i placówek, o których mowa w art. 2 pkt 8, dla uczniów szkół artystycznych - minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia, regulamin konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki oraz tryb pracy komisji konkursowej, uwzględniając w szczególności sposób ogłaszania konkursu oraz sposób nadzorowania prawidłowości postępowania konkursowego przez organ prowadzący szkołę lub placówkę.
21. Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza się na 5 lat szkolnych. W uzasadnionych przypadkach można powierzyć to stanowisko na krótszy okres, jednak nie krótszy niż 1 rok szkolny.
22. Przepisy ust. 1-21 stosuje się odpowiednio do osoby, o której mowa w art. 62 ust. 2.
23. Przepisy ust. 1-22 i art. 64 nie dotyczą szkół prowadzonych przez Ministra Obrony Narodowej i Ministra Sprawiedliwości lub podporządkowane im organy.
Art. 64. 1. Jeżeli w szkole utworzono stanowisko wicedyrektora lub inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich dokonuje dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły oraz rady pedagogicznej.
2. Umowa o pracę na stanowisku nauczyciela, zawarta na czas określony krótszy niż okres powierzenia stanowiska kierowniczego, ulega przedłużeniu na okres powierzenia.
3. W przypadku osób, o których mowa w art. 62 ust. 2, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 65. 1. W placówce, w której zgodnie z ramowym statutem może być utworzone stanowisko wicedyrektora i inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich dokonuje dyrektor placówki, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady placówki oraz rady pedagogicznej.
2. Umowa o pracę na stanowisku nauczyciela, zawarta na czas określony krótszy niż okres powierzenia stanowiska kierowniczego, ulega przedłużeniu na okres powierzenia.
3. W przypadku osób, o których mowa w art. 62 ust. 2, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 66. 1. Organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce:
1) odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w razie:
a) złożenia przez nauczyciela rezygnacji, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem,
b) ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art. 57 ust. 2 w trybie określonym przepisami w sprawie oceny pracy nauczycieli - bez wypowiedzenia,
c) złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wniosku, o którym mowa w art. 56 ust. 3;
2) w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, a w przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 8, dla uczniów szkół artystycznych prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego - ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia.
2. Opinię, o której mowa w ust. 1 pkt 2, wydaje się w terminie 21 dni od dnia otrzymania wystąpienia organu, o którym mowa w ust. 1.
Art. 67. 1. Przepisy art. 66 stosuje się odpowiednio do osoby, o której mowa w art. 62 ust. 2.
2. Przepisów art. 66 nie stosuje się do dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, publicznej placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, publicznej placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych oraz publicznej placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym, o których mowa odpowiednio w art. 8 ust. 5 pkt 1 lit. b, ust. 6, ust. 7 pkt 2 i ust. 14.
Art. 68. 1. Dyrektor szkoły lub placówki w szczególności:
1) kieruje działalnością szkoły lub placówki oraz reprezentuje ją na zewnątrz;
2) sprawuje nadzór pedagogiczny, z zastrzeżeniem art. 62 ust. 2;
3) sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne;
4) realizuje uchwały rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej, podjęte w ramach ich kompetencji stanowiących;
5) dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły lub placówki zaopiniowanym przez radę szkoły lub placówki i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także może organizować administracyjną, finansową i gospodarczą obsługę szkoły lub placówki;
6) wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę lub placówkę;
7) wykonuje inne zadania wynikające z przepisów szczególnych;
8) współdziała ze szkołami wyższymi w organizacji praktyk pedagogicznych;
9) stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki;
10) odpowiada za realizację zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ucznia;
11) współpracuje z pielęgniarką albo higienistką szkolną, lekarzem i lekarzem dentystą, sprawującymi profilaktyczną opiekę zdrowotną nad dziećmi i młodzieżą, w tym udostępnia imię, nazwisko i numer PESEL ucznia celem właściwej realizacji tej opieki;
12) wdraża odpowiednie środki techniczne i organizacyjne zapewniające zgodność przetwarzania danych osobowych przez szkołę lub placówkę z przepisami o ochronie danych osobowych.
2. Dyrektor szkoły lub placówki może, w drodze decyzji, skreślić ucznia z listy uczniów w przypadkach określonych w statucie szkoły lub placówki. Skreślenie następuje na podstawie uchwały rady pedagogicznej, po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego.
3. Przepis ust. 2 nie dotyczy ucznia objętego obowiązkiem szkolnym. W uzasadnionych przypadkach uczeń ten, na wniosek dyrektora szkoły, może zostać przeniesiony przez kuratora oświaty do innej szkoły.
3a. W przypadku ucznia szkoły artystycznej objętego obowiązkiem szkolnym, dyrektor szkoły artystycznej może skreślić ucznia z listy uczniów w trybie określonym w ust. 2, po uzyskaniu pozytywnej opinii specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1.
4. Dyrektor szkoły lub placówki skreśla ucznia z listy uczniów na pisemny wniosek rodziców lub pełnoletniego ucznia.
5. Dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje w sprawach:
1) zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki;
2) przyznawania nagród oraz wymierzania kar porządkowych nauczycielom i innym pracownikom szkoły lub placówki;
3) występowania z wnioskami, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły lub placówki, w sprawach odznaczeń, nagród i innych wyróżnień dla nauczycieli oraz pozostałych pracowników szkoły lub placówki.
6. Dyrektor szkoły lub placówki w wykonywaniu swoich zadań współpracuje z radą szkoły lub placówki, radą pedagogiczną, rodzicami i samorządem uczniowskim.
7. Dyrektor szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, z wyjątkiem szkoły artystycznej, w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę ustala zawody, w których kształci szkoła, po:
1) uzyskaniu opinii wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie zgodnie z potrzebami rynku pracy, o której mowa w art. 22 ust. 5 pkt 5 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, oraz
2) nawiązaniu współpracy odpowiednio z pracodawcą lub osobą prowadzącą indywidualne gospodarstwo rolne, których działalność jest związana z danym zawodem lub branżą, w ramach umowy, porozumienia lub ustaleń, o których mowa w art. 120a ust. 1, obejmujących co najmniej jeden cykl kształcenia w danym zawodzie.
7a. Opinia wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie, o której mowa w ust. 7 pkt 1, nie jest wymagana w przypadku:
1) rozpoczynania kształcenia w zawodzie o charakterze pomocniczym, jeżeli szkoła posiada opinię o zasadności kształcenia w zawodzie, dla którego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, przewidziano zawód o charakterze pomocniczym;
2) organizowania w branżowej szkole I stopnia oddziału wyłącznie dla uczniów będących młodocianymi pracownikami.
7b. Uzyskanie ponownej opinii wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie, o której mowa w ust. 7 pkt 1, jest wymagane w przypadku gdy zawód ten nie jest wskazany przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w prognozie, o której mowa w art. 46b ust. 1.
7c. Współpraca, o której mowa w ust. 7 pkt 2, polega w szczególności na:
1) tworzeniu klas patronackich;
2) przygotowaniu propozycji programu nauczania zawodu;
3) realizacji kształcenia zawodowego, w tym praktycznej nauki zawodu;
4) wyposażeniu warsztatów lub pracowni szkolnych;
5) organizacji egzaminu zawodowego;
6) doskonaleniu nauczycieli kształcenia zawodowego, w tym organizowaniu szkoleń branżowych;
7) realizacji doradztwa zawodowego i promocji kształcenia zawodowego.
7d. Przepisów ust. 7 pkt 2 i ust. 7c, nie stosuje się do branżowych szkół II stopnia.
8. Uprawnienia, o których mowa w ust. 5, nie przysługują dyrektorom jednooddziałowych przedszkoli oraz kierownikom szkół podstawowych (szkół filialnych) podporządkowanych organizacyjnie innej szkole. Uprawnienia te przysługują odpowiednio organowi prowadzącemu przedszkole lub dyrektorowi szkoły, któremu szkoła filialna jest organizacyjnie podporządkowana.
9. W przypadku nieobecności dyrektora szkoły lub placówki zastępuje go wicedyrektor, a w szkołach i placówkach, w których nie utworzono stanowiska wicedyrektora - inny nauczyciel tej szkoły lub placówki, wyznaczony przez organ prowadzący.
Art. 69. 1. W szkole lub placówce zatrudniającej co najmniej 3 nauczycieli działa rada pedagogiczna, która jest kolegialnym organem szkoły lub placówki w zakresie realizacji jej statutowych zadań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki.
2. Nauczyciele szkół zatrudniających mniej niż 3 nauczycieli są członkami rady pedagogicznej szkoły, której jest podporządkowana szkoła filialna.
3. W skład rady pedagogicznej wchodzą: dyrektor szkoły lub placówki i wszyscy nauczyciele zatrudnieni w szkole lub placówce oraz pracownicy innych zakładów pracy pełniący funkcję instruktorów praktycznej nauki zawodu lub prowadzący pracę wychowawczą z młodocianymi pracownikami w placówkach zbiorowego zakwaterowania, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza stanowi podstawowe zajęcie.
3a. W zebraniach rady pedagogicznej mogą również brać udział, z głosem doradczym, osoby zapraszane przez jej przewodniczącego za zgodą lub na wniosek rady pedagogicznej, w tym przedstawiciele stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły lub placówki, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe - również przedstawiciele pracodawców, organizacji pracodawców, samorządu gospodarczego lub innych organizacji gospodarczych, stowarzyszeń lub samorządów zawodowych oraz sektorowych rad do spraw kompetencji.
4. Przewodniczącym rady pedagogicznej jest dyrektor szkoły lub placówki.
5. Zebrania rady pedagogicznej są organizowane przed rozpoczęciem roku szkolnego, w każdym okresie (semestrze) w związku z klasyfikowaniem i promowaniem uczniów, po zakończeniu rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych oraz w miarę bieżących potrzeb. Zebrania mogą być organizowane na wniosek organu sprawującego nadzór pedagogiczny, z inicjatywy dyrektora szkoły lub placówki, rady szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę albo co najmniej 1/3 członków rady pedagogicznej.
6. Przewodniczący prowadzi i przygotowuje zebrania rady pedagogicznej oraz jest odpowiedzialny za zawiadomienie wszystkich jej członków o terminie i porządku zebrania zgodnie z regulaminem rady.
7. Dyrektor szkoły lub placówki przedstawia radzie pedagogicznej, nie rzadziej niż dwa razy w roku szkolnym, ogólne wnioski wynikające ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego oraz informacje o działalności szkoły.
8. Na wniosek dyrektora szkoły pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania albo higienistka szkolna przedstawia na posiedzeniach rady pedagogicznej zagadnienia z zakresu edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia uczniów, z zachowaniem w tajemnicy informacji o stanie zdrowia uczniów.
Art. 70. 1. Do kompetencji stanowiących rady pedagogicznej należy:
1) zatwierdzanie planów pracy szkoły lub placówki po zaopiniowaniu przez radę szkoły lub placówki;
2) podejmowanie uchwał w sprawie wyników klasyfikacji i promocji uczniów;
3) podejmowanie uchwał w sprawie eksperymentów pedagogicznych w szkole lub placówce, po zaopiniowaniu ich projektów przez radę szkoły lub placówki oraz radę rodziców;
4) ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego nauczycieli szkoły lub placówki;
5) podejmowanie uchwał w sprawach skreślenia z listy uczniów;
6) ustalanie sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym sprawowanego nad szkołą lub placówką przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, w celu doskonalenia pracy szkoły lub placówki.
2. Rada pedagogiczna opiniuje w szczególności:
1) organizację pracy szkoły lub placówki, w tym tygodniowy rozkład zajęć edukacyjnych, oraz organizację kwalifikacyjnych kursów zawodowych, jeżeli szkoła lub placówka takie kursy prowadzi;
2) projekt planu finansowego szkoły lub placówki będącej jednostką budżetową;
3) wnioski dyrektora o przyznanie nauczycielom odznaczeń, nagród i innych wyróżnień;
4) propozycje dyrektora szkoły lub placówki w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.
Art. 71. 1. Dyrektor szkoły lub placówki wstrzymuje wykonanie uchwał, o których mowa w art. 70 ust. 1, niezgodnych z przepisami prawa.
2. O wstrzymaniu wykonania uchwały dyrektor niezwłocznie zawiadamia organ prowadzący szkołę lub placówkę oraz organ sprawujący nadzór pedagogiczny.
3. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny uchyla uchwałę w razie stwierdzenia jej niezgodności z przepisami prawa po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego szkołę lub placówkę. Rozstrzygnięcie organu sprawującego nadzór pedagogiczny jest ostateczne.
Art. 72. 1. Rada pedagogiczna przygotowuje projekt statutu szkoły lub placówki albo jego zmian i przedstawia do uchwalenia radzie szkoły lub placówki.
2. Rada pedagogiczna może wystąpić z wnioskiem o odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora lub z innego stanowiska kierowniczego w szkole lub placówce.
3. W przypadku określonym w ust. 2, organ uprawniony do odwołania jest obowiązany przeprowadzić postępowanie wyjaśniające i powiadomić o jego wyniku radę pedagogiczną w ciągu 14 dni od dnia otrzymania wniosku.
Art. 73. 1. Uchwały rady pedagogicznej są podejmowane zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy jej członków.
1a. Uchwały rady pedagogicznej podejmowane w sprawach związanych z osobami pełniącymi funkcje kierownicze w szkole lub placówce lub w sprawach związanych z opiniowaniem kandydatów na takie stanowiska podejmowane są w głosowaniu tajnym.
2. Rada pedagogiczna ustala regulamin swojej działalności. Zebrania rady pedagogicznej są protokołowane.
3. Osoby biorące udział w zebraniu rady pedagogicznej są obowiązane do nieujawniania spraw poruszanych na zebraniu rady pedagogicznej, które mogą naruszać dobra osobiste uczniów lub ich rodziców, a także nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki.
Art. 73a. 1. Jeżeli rada pedagogiczna nie podejmie uchwały, o której mowa w art. 70 ust. 1 pkt 2, o wynikach klasyfikacji i promocji uczniów rozstrzyga dyrektor szkoły.
2. W przypadku gdy dyrektor szkoły nie podejmie rozstrzygnięcia, o którym mowa w ust. 1, o wynikach klasyfikacji i promocji uczniów rozstrzyga nauczyciel wyznaczony przez organ prowadzący szkołę.
3. W przypadku szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego zadania i kompetencje organu prowadzącego, określone w ust. 2, wykonuje odpowiednio wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu, zarząd województwa.
4. Dokumentację dotyczącą klasyfikacji i promocji uczniów oraz ukończenia przez nich szkoły, w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, podpisuje odpowiednio dyrektor szkoły lub nauczyciel wyznaczony przez organ prowadzący szkołę.
Art. 74. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, typy szkół i placówek, w których nie tworzy się rady pedagogicznej ze względu na specyficzną organizację pracy szkoły lub placówki.