Ustawa z dnia 11.03.2022 r. o obronie Ojczyzny1)
o przepisie
art./§
pełną treść
widoczną część
powiązane
powiązane
Uwaga od redakcji:
Zmiany, które wchodzą w życie w wybranej wersji czasowej - zaznaczono kolorem
Militaryzacja i ochrona obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa
Art. 600. 1. W przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stanu wojennego, ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, Rada Ministrów może objąć militaryzacją jednostki przewidziane do militaryzacji, na które nałożono obowiązek realizacji zadań szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa.
2. Zadaniami, o których mowa w ust. 1, są:
1) produkcja lub naprawa wyrobów, wykonywanie usług oraz prace wdrożeniowe i ekspertyzy niezbędne do zabezpieczenia potrzeb obronnych państwa;
2) wykonywanie przewozów wojskowych oraz logistyczne wsparcie Sił Zbrojnych i sojuszniczych sił wzmocnienia w ramach obowiązków państwa-gospodarza;
3) funkcjonowanie systemów łączności, transportu, energetyki oraz gazownictwa i sektora paliwowego, a także wykonywanie funkcji wynikających ze zwierzchnictwa w polskiej przestrzeni powietrznej;
4) budowa, rozbudowa i odtwarzanie infrastruktury obronnej państwa oraz osłony technicznej infrastruktury transportowej, a także gromadzenie i utrzymywanie rezerw strategicznych na potrzeby osłony technicznej tej infrastruktury;
5) informacyjne zabezpieczenie funkcjonowania systemu obronnego państwa;
6) utrzymanie bezpieczeństwa i porządku wewnętrznego;
7) ochrona obiektów o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa lub obronności państwa;
8) zabezpieczenie logistyczne wsparcia wykonywania zadań na rzecz bezpieczeństwa lub obronności;
9) zabezpieczenie funkcjonowania systemów sieci wodociągowych lub kanalizacyjnych.
3. Objęcie militaryzacją i odstąpienie od militaryzacji jednostek przewidzianych do militaryzacji następuje na wniosek Prezesa Rady Ministrów, ministra właściwego ze względu na przedmiot działania podmiotu przewidzianego do militaryzacji, wojewodę właściwego ze względu na miejsce realizacji zadań przez jednostkę przewidzianą do militaryzacji, centralny organ administracji rządowej, kierownika urzędu centralnego lub Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
4. Po objęciu militaryzacją jednostki przewidziane do militaryzacji realizują zadania szczególnie ważne dla obronności lub bezpieczeństwa państwa.
5. Wykaz jednostek przewidzianych do militaryzacji prowadzi Minister Obrony Narodowej.
6. Wpisu do wykazu dokonuje Minister Obrony Narodowej na podstawie wniosków zgłaszanych przez organy, o których mowa w ust. 3. Wniosek zawiera co najmniej oznaczenie organu wnioskującego oraz informacje dotyczące jednostki ze wskazaniem limitu osób, które w tej jednostce będą powołane do służby.
7. Wniosek sporządza się z zachowaniem przepisów ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych.
8. Wnioski, o których mowa w ust. 6, podlegają rozpatrzeniu przez Ministra Obrony Narodowej pod względem ich zgodności z zadaniami na rzecz obronności lub bezpieczeństwa państwa nałożonymi na wnioskodawcę.
9. W wykazie uwzględnia się informacje dotyczące jednostek przewidzianych do militaryzacji, w tym informacje dotyczące organów, którym podlegają te jednostki, oraz limity osób, które przewiduje się powołać do służby w jednostkach zmilitaryzowanych.
Art. 601. 1. Jednostki przewidziane do militaryzacji podlegają kontroli stanu przygotowania do militaryzacji, zarządzanej przez:
1) Prezesa Rady Ministrów - w stosunku do ministrów, wojewodów, centralnego organu administracji rządowej, kierownika państwowego urzędu centralnego albo Prezesa Narodowego Banku Polskiego;
2) organy, o których mowa w pkt 1 - w stosunku do kierowników jednostek organizacyjnych, które im podlegają.
2. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z odpowiednim ministrem lub wojewodą może zarządzić dodatkową kontrolę w odniesieniu do jednostek wykonujących zadania na rzecz Sił Zbrojnych.
3. Kontrola może być zarządzona również na wniosek organu, według którego ustaleń przygotowuje się jednostki do objęcia ich militaryzacją.
Art. 602. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób i tryb ustalania jednostek przewidzianych do militaryzacji,
2) tryb ustalania limitów osób, o których mowa w art. 600 ust. 9,
3) czynności:
a) organu wnioskującego o objęcie militaryzacją,
b) organu, który objął jednostkę przygotowaniami do militaryzacji,
c) kierownika jednostki przewidzianej do militaryzacji,
d) kierownika jednostki zmilitaryzowanej,
4) zakres danych i wzór wniosku o wpis do wykazu,
5) tryb przeprowadzania kontroli stanu przygotowania jednostek przewidzianych do militaryzacji
- uwzględniając prawidłowe wykonywanie zadań szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa oraz konieczność zapewnienia sprawności i efektywności postępowania.
Art. 603. 1. Jednostki przewidziane do militaryzacji w sprawach przygotowania do objęcia militaryzacją podlegają Prezesowi Rady Ministrów, właściwym ministrom ze względu na przedmiot ich działania lub wojewodom właściwym ze względu na miejsce realizacji zadań przez jednostkę przewidzianą do militaryzacji, centralnym organom administracji rządowej, kierownikowi urzędu centralnego albo Prezesowi Narodowego Banku Polskiego.
2. Przygotowania jednostek przewidzianych do militaryzacji do realizacji zadań są finansowane ze środków własnych tych jednostek.
3. Koszty realizacji zadań, o których mowa w art. 600 ust. 2, są finansowane z budżetu państwa, z części będącej w dyspozycji organu wnioskującego o objęcie jednostki militaryzacją.
Art. 604. 1. Z dniem objęcia militaryzacją jednostki przewidziane do militaryzacji stają się jednostkami zmilitaryzowanymi, a kierownicy jednostek przewidzianych do militaryzacji stają się kierownikami jednostek zmilitaryzowanych.
2. Jednostki zmilitaryzowane podlegają organom wskazanym w wykazie, o którym mowa w art. 600 ust. 5.
3. Rada Ministrów, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, może przydzielić jednostki zmilitaryzowane organom innym niż wskazane w wykazie, o którym mowa w art. 600 ust. 5, albo Siłom Zbrojnym.
4. Jednostki zmilitaryzowane wykonują zadania ustalone przez organy, którym podlegają.
Art. 605. 1. Do służby w jednostkach zmilitaryzowanych mogą być przeznaczone osoby, którym nadano przydział organizacyjno-mobilizacyjny.
2. Ustalenie przeznaczenia osób wskazanych w ust. 1 następuje w drodze nadania im przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych do tych jednostek. Przydziały nadaje się również po objęciu jednostek militaryzacją.
3. Przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych nie nadaje się osobom, które:
1) przekroczyły wiek określony w odpowiednich przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym;
2) nie ukończyły 18 lat życia;
3) są żołnierzami w czynnej służbie wojskowej;
4) mają nadane przydziały mobilizacyjne albo pracownicze przydziały mobilizacyjne;
5) są funkcjonariuszami Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Straży Ochrony Kolei i Państwowej Straży Pożarnej, jeżeli osoby te na mocy odrębnych przepisów pełnią służbę w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny;
6) zostały uznane za stale lub długotrwale niezdolne do pracy w gospodarstwie rolnym na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników lub za całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji albo całkowicie niezdolne do pracy na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub zaliczone do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
7) zostały skazane prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności.
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób i tryb nadawania przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych do jednostek przewidzianych do militaryzacji i zmilitaryzowanych,
2) sposób sporządzania zapotrzebowania na uzupełnienie potrzeb jednostek przewidzianych do militaryzacji i zmilitaryzowanych,
3) wzór karty przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego
- mając na uwadze konieczność zapewnienia jednolitości i sprawności postępowania w sprawach nadawania przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych.
Art. 606. 1. Osoby, którym nadano przydziały organizacyjno-mobilizacyjne, podlegają powołaniu w terminie i miejscu określonych w wezwaniu.
2. Osoby, którym nadano przydziały organizacyjno-mobilizacyjne do jednostek przewidzianych do militaryzacji z chwilą objęcia ich militaryzacją, stają się osobami pełniącymi służbę w jednostce zmilitaryzowanej.
3. Do służby w jednostkach objętych militaryzacją mogą być powoływane, w drodze nadania przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych, inne osoby, jeżeli posiadają kwalifikacje przydatne do tej służby.
Art. 607. 1. Kierownik jednostki zmilitaryzowanej zwalnia ze służby w tej jednostce:
1) osoby, które osiągnęły wiek określony w odpowiednich przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym;
2) osoby, które utraciły zdolność do wykonywania zawodu.
2. Kierownik jednostki zmilitaryzowanej może zwolnić ze służby w tej jednostce inne osoby niż określone w ust. 1, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami jednostki zmilitaryzowanej.
Art. 608. 1. Dotychczasowy stosunek pracy osób przeznaczonych do pełnienia służby w jednostkach zmilitaryzowanych ulega zawieszeniu z dniem powołania ich do tej służby. Jednocześnie powstaje z mocy prawa stosunek służbowy militaryzacji, zwany dalej "stosunkiem służby", uregulowany przepisami niniejszego rozdziału.
2. Osoby pełniące służbę w jednostce zmilitaryzowanej nie mogą rozwiązać stosunku służby z tą jednostką.
3. Stosunek służby oraz jego skutki prawne wygasają z dniem zwolnienia ze służby w jednostce zmilitaryzowanej.
4. Okres pełnienia służby w jednostce zmilitaryzowanej wlicza się do okresu zatrudnienia w zakresie wszystkich uprawnień wynikających ze stosunku pracy.
Art. 609. 1. Do osób pełniących służbę w jednostkach zmilitaryzowanych, w zakresie nieuregulowanym w przepisach niniejszej ustawy, stosuje się przepisy prawa pracy oraz inne przepisy obowiązujące w tych jednostkach.
2. Osobom pełniącym służbę w jednostkach zmilitaryzowanych w przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stanu wojennego, ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny przysługują bezpłatne świadczenia zdrowotne. Koszty tych świadczeń pokrywa się z części budżetu państwa, której dysponentem jest organ, któremu podlega jednostka zmilitaryzowana.
Art. 610. 1. Osoby pełniące służbę w jednostce zmilitaryzowanej mogą być wyznaczane przez kierownika jednostki na inne stanowiska służby, niż zajmowały w dniu powołania do tej służby.
2. Osoby pełniące służbę w jednostce zmilitaryzowanej mogą być przenoszone do innej jednostki zmilitaryzowanej. Przeniesienie następuje w drodze nadania przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego.
3. Jeżeli przeniesienie, o którym mowa w ust. 2, miałoby nastąpić do jednostki zmilitaryzowanej mającej siedzibę w innej miejscowości, przepisu ust. 2 nie stosuje się do:
1) kobiet w ciąży oraz osób przebywających na urlopach związanych z rodzicielstwem;
2) osób sprawujących opiekę nad:
a) dziećmi do lat 16,
b) wspólnie z nimi zamieszkałymi osobami obłożnie chorymi lub osobami, wobec których orzeczono stałą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, lub uznanymi za całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, lub zaliczonymi do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jeżeli opieki tej nie można powierzyć innej osobie.
Art. 611. 1. Wysokość środków finansowych przeznaczonych na wynagrodzenia osób pełniących służbę w jednostce zmilitaryzowanej ustala kierownik jednostki przewidzianej do militaryzacji, w uzgodnieniu z organem wskazanym w art. 603 ust. 1.
2. Osoby pełniące służbę w jednostce zmilitaryzowanej otrzymują wynagrodzenie według zajmowanego stanowiska służbowego ujętego w etacie jednostki zmilitaryzowanej.
Art. 612. Organ, któremu podlega jednostka zmilitaryzowana, może ustalać indywidualny wymiar i rozkład czasu służby, z uwzględnieniem potrzeb jednostki zmilitaryzowanej.
Art. 613. 1. Rada Ministrów uznaje obiekty za szczególnie ważne dla obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz zapewnia warunki do wykonywania zadań dotyczących przygotowywania i prowadzenia szczególnej ochrony tych obiektów.
2. Przygotowywanie szczególnej ochrony obiektów obejmuje prace koncepcyjne, planistyczne, organizacyjne, logistyczne, techniczne, szkoleniowe i kontrolne mające na celu:
1) opracowanie, uzgadnianie i aktualizowanie planów szczególnej ochrony obiektów;
2) zapewnienie zasobów, w tym ludzkich, finansowych i materiałowych, niezbędnych do prowadzenia szczególnej ochrony obiektów;
3) utworzenie systemu kierowania szczególną ochroną obiektów, zorganizowanie współdziałania oraz określenie sposobu prowadzenia szczególnej ochrony obiektów;
4) osiągnięcie gotowości do prowadzenia szczególnej ochrony obiektów.
3. Prowadzenie szczególnej ochrony obiektów obejmuje:
1) bezpośrednią ochronę fizyczną obiektów i ich zabezpieczenie techniczne;
2) przedsięwzięcia realizowane w ramach systemu alarmowania i powiadamiania oraz wymiany informacji o zagrożeniach;
3) działania obronne prowadzone przez Siły Zbrojne, obejmujące w szczególności rozbudowę inżynieryjną terenu na podejściach i wewnątrz bronionego obiektu, system ognia broni palnej, powszechną obronę przeciwlotniczą oraz ochronę przed skażeniami;
4) inne działania mające na celu ochronę obiektu, które wynikają z jego specyfiki i charakteru zagrożeń dla jego funkcjonowania.
4. Szczególna ochrona obiektów jest przygotowywana przez organy, instytucje, formacje, przedsiębiorców lub jednostki organizacyjne, w których właściwości znajdują się obiekty.
5. Szczególna ochrona obiektów jest prowadzona przez tworzone w tym celu jednostki zmilitaryzowane.
6. Szczególna ochrona obiektów może być przygotowywana i prowadzona we współdziałaniu z:
1) Policją oraz Państwową Strażą Pożarną - w zakresie określonym przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
2) Siłami Zbrojnymi - w zakresie określonym przez Ministra Obrony Narodowej.
Art. 614. Z wnioskiem do Rady Ministrów o uznanie obiektu za szczególnie ważny dla bezpieczeństwa lub obronności państwa mogą występować:
1) Prezes Rady Ministrów, ministrowie i przewodniczący komitetów wchodzących w skład Rady Ministrów - w stosunku do obiektów:
a) będących w ich właściwości,
b) organów, formacji i jednostek organizacyjnych im podległych lub przez nich nadzorowanych,
c) instytucji państwowych oraz przedsiębiorców i innych jednostek organizacyjnych - według właściwości wynikającej z ustaw;
2) organy administracji rządowej nadzorowane przez Prezesa Rady Ministrów - w stosunku do obiektów będących w ich właściwości;
3) Prezes Narodowego Banku Polskiego - w stosunku do obiektów będących w jego właściwości;
4) Prezes Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego - w stosunku do obiektów będących w jego właściwości;
5) wojewodowie - w stosunku do obiektów:
a) będących w ich właściwości,
b) jednostek organizacyjnych im podporządkowanych lub przez nich nadzorowanych,
c) przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie województwa, które nie są we właściwości innych organów,
d) będących we właściwości organów jednostek samorządu terytorialnego oraz utworzonych przez te organy jednostek organizacyjnych - po zasięgnięciu opinii organów wykonawczych właściwych jednostek samorządu terytorialnego.
Art. 615. Na podstawie ustaleń Rady Ministrów, o których mowa w art. 613, Minister Obrony Narodowej prowadzi i aktualizuje wykaz obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa.
Art. 616. Obiekty szczególnie ważne dla obronności lub bezpieczeństwa państwa kategoryzuje się z uwagi na ich znaczenie oraz pełnioną funkcję dla systemu bezpieczeństwa państwa.
Art. 616a. 1. Zakazuje się, bez zezwolenia, fotografowania, filmowania lub utrwalania w inny sposób obrazu lub wizerunku:
1) obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów resortu obrony narodowej nieuznanych za obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów infrastruktury krytycznej, jeżeli zostały oznaczone znakiem graficznym wyrażającym ten zakaz, zwanym dalej "znakiem zakazu fotografowania";
2) osób lub ruchomości znajdujących się w obiektach, o których mowa w pkt 1.
2. Zakazu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli czynności wymienione w tym przepisie są wykonywane w ramach ochrony obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
3. O oznaczeniu obiektu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, znakiem zakazu fotografowania decyduje organ właściwy w zakresie ochrony tego obiektu, uwzględniając zagrożenia dla bezpieczeństwa obiektu.
4. Obiekty objęte zakazem, o którym mowa w ust. 1, oznacza się znakiem zakazu fotografowania w sposób i w miejscach zapewniających widoczność tych znaków dla osób postronnych. Oznaczenia obiektu dokonuje podmiot władający obiektem.
5. Zezwolenia na fotografowanie, filmowanie lub utrwalanie w inny sposób obrazu obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, wizerunku osób lub ruchomości, o których mowa w ust. 1 pkt 2, udziela organ, o którym mowa w ust. 3, mając na uwadze konieczność zapewnienia bezpieczeństwa obiektu oraz interes bezpieczeństwa i obronności.
6. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb oraz terminy wydawania zezwoleń, o których mowa w ust. 5, oraz wzór znaku zakazu fotografowania, sposób jego uwidocznienia, utrwalenia i rozmieszczenia w lub na obiektach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, mając na uwadze zapewnienie sprawności postępowania oraz jednoznaczności, widoczności i czytelności zakazu w lub na obiekcie.
Art. 617. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje obiektów szczególnie ważnych dla obronności lub bezpieczeństwa państwa i ich kategorie,
2) tryb uznawania obiektów za szczególnie ważne dla obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz utraty przez nie takiego charakteru,
3) czynności w zakresie przygotowywania szczególnej ochrony obiektów,
4) zakres danych i wzór wniosku o uznanie obiektu za szczególnie ważny dla bezpieczeństwa lub obronności państwa
- mając na uwadze znaczenie obiektów dla obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz konieczność zapewnienia prawidłowości przygotowania i prowadzenia ochrony tych obiektów.