Art. 200. 1. (uchylony)

2. Zadaniem organu nadzoru jest:

1) sprawowanie nadzoru nad działalnością funduszy;

1a) analiza kształtu rynku emerytalnego w zakresie otwartych funduszy, dobrowolnych funduszy, pracowniczych programów emerytalnych, PPK, IKE oraz IKZE w Polsce, poziomu zabezpieczenia interesów członków funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych i uczestników PPK, zagrożeń dla konkurencji na rynku otwartych funduszy emerytalnych, rozwoju dobrowolnych i kapitałowych oszczędności emerytalnych, maksymalizacji poziomu oszczędności emerytalnych oraz przedkładanie propozycji stosownych zmian przepisów prawa w tym zakresie;

2) (uchylony)

3) sprawowanie nadzoru nad funkcjonowaniem pracowniczych programów emerytalnych;

3a) sprawowanie nadzoru nad funkcjonowaniem PPK zgodnie z ustawą z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych;

4) pogłębianie wiedzy społeczeństwa na temat celów i zasad działalności funduszy, ze szczególnym uwzględnieniem praw przysługujących ich członkom;

5) pogłębianie wiedzy społeczeństwa na temat celów i zasad funkcjonowania pracowniczych programów emerytalnych, ze szczególnym uwzględnieniem praw uczestników takich programów;

6) współdziałanie z organami administracji rządowej, Narodowym Bankiem Polskim, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, towarzystwami, podmiotami działającymi na rzecz funduszy oraz związkami pracodawców, związkami zawodowymi i innymi organizacjami społecznymi w zakresie kształtowania polityki państwa zapewniającej bezpieczny rozwój funduszy i pracowniczych programów emerytalnych;

7) udzielanie informacji Narodowemu Bankowi Polskiemu w zakresie niezbędnym do wykonywania nadzoru nad bankami pełniącymi funkcje depozytariuszy i bankami będącymi akcjonariuszami towarzystw;

8) (uchylony)

8a) współdziałanie z zagranicznymi organami nadzoru w ramach realizacji transgranicznej działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad tymi instytucjami;

9) podejmowanie innych działań przewidzianych przepisami niniejszej ustawy.

Art. 204a. 1. Organ nadzoru może przeprowadzić kontrolę działalności funduszu, towarzystwa, depozytariusza, a także osoby trzeciej, której fundusz lub towarzystwo powierzyły wykonywanie niektórych czynności.

2. Osoba upoważniona przez organ nadzoru ma prawo wstępu do pomieszczeń:

1) towarzystwa - w celu sprawdzenia, czy działalność towarzystwa lub funduszu jest zgodna z prawem, statutem towarzystwa lub funduszu lub interesem członków funduszu;

2) depozytariusza - w celu sprawdzenia, czy jego działalność związana z przechowywaniem aktywów funduszu jest zgodna z prawem lub z umową o przechowywanie aktywów funduszu lub interesem członków funduszu;

3) osoby trzeciej, której fundusz lub towarzystwo powierzyły wykonywanie niektórych czynności - w celu sprawdzenia, czy jej działalność związana z wykonywaniem niektórych czynności na rzecz funduszu lub towarzystwa jest zgodna z prawem lub interesem członków funduszu.

1) wglądu do wszelkich ksiąg, dokumentów i innych nośników informacji;

2) żądania sporządzenia oraz wydania kopii tych dokumentów i nośników informacji;

3) żądania udzielenia informacji przez członków władz statutowych, pracowników kontrolowanego przedsiębiorcy albo podmiotów lub innych osób związanych z kontrolowanym przedsiębiorcą albo podmiotem umową zlecenia, umową o dzieło lub innym stosunkiem prawnym o podobnym charakterze;

4) żądania zabezpieczenia dokumentów i innych dowodów.

4. Czynności kontrolne podejmowane przez pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego są wykonywane po okazaniu legitymacji służbowej oraz doręczeniu upoważnienia wydanego przez organ nadzoru.

5. Kontrolę przeprowadza co najmniej dwóch kontrolujących.

6. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 4, zawiera co najmniej:

1) wskazanie podstawy prawnej;

2) oznaczenie organu kontroli;

3) datę i miejsce wystawienia;

4) imię i nazwisko pracownika organu kontroli uprawnionego do wykonania kontroli oraz numer jego legitymacji służbowej;

5) wskazanie osoby kierującej kontrolą;

6) firmę przedsiębiorcy albo nazwę podmiotu objętego kontrolą;

7) określenie zakresu przedmiotowego kontroli;

8) wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli;

9) podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji;

10) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy albo podmiotu.

7. Zmiana zakresu przedmiotowego kontroli, terminu oraz pracownika organu kontroli wymaga wystawienia nowego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli przedsiębiorcy. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

8. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli kierujący kontrolą doręcza kontrolowanemu przedsiębiorcy albo podmiotowi najpóźniej przed podjęciem przez kontrolujących pierwszych czynności kontrolnych.

Art. 204b. 1. Powiadomienie, o którym mowa w art. 204 ust. 3 oraz art. 204j ust. 1, powinno zawierać:

1) oznaczenie organu nadzoru;

2) datę wydania;

3) oznaczenie podmiotu, do którego kierowane jest powiadomienie;

4) wskazanie stwierdzonych nieprawidłowości oraz termin do ich usunięcia;

5) uzasadnienie faktyczne i prawne;

6) pouczenie o prawie zgłoszenia zastrzeżeń;

7) pouczenie o treści art. 204 ust. 8;

8) podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania powiadomienia.

2. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, oraz powiadomienie o rozpatrzeniu zastrzeżeń, o którym mowa w art. 204 ust. 5, jest czynnością nadzorczą, która nie rozstrzyga co do istoty jakiejkolwiek sprawy ani nie dotyczy uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.

3. W razie wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję administracyjną, o której mowa w art. 204 ust. 8, sąd administracyjny może wstrzymać jej wykonanie, również wtedy, gdy skarżący uprawdopodobni, iż ocena działalności towarzystwa, depozytariusza lub osoby trzeciej, której fundusz lub towarzystwo powierzyło wykonywanie niektórych czynności, zawarta w powiadomieniu, o którym mowa w art. 204 ust. 3 albo art. 204j ust. 1, rażąco narusza prawo.

Art. 204d. 1. Kontrolujący podlega wyłączeniu od udziału w kontroli, jeżeli ustalenia kontroli mogłyby oddziaływać na jego prawa lub obowiązki albo prawa lub obowiązki jego małżonka lub osoby pozostającej z nim faktycznie we wspólnym pożyciu, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia albo osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli.

2. Powody wyłączenia kontrolującego trwają mimo ustania małżeństwa, wspólnego pożycia, przysposobienia, opieki lub kurateli.

3. Kontrolujący może być wyłączony również w razie stwierdzenia innych przyczyn, które mogłyby wywołać wątpliwości co do jego bezstronności.

4. Jeżeli okoliczności, o których mowa w ust. 1 i 3, ujawnią się w toku kontroli, kontrolujący powstrzymuje się od dalszych czynności i zawiadamia o tym niezwłocznie organ nadzoru.

5. Wyłączony kontrolujący podejmuje jedynie czynności niecierpiące zwłoki ze względu na interes publiczny lub ważny interes podmiotu kontrolowanego.

6. O wyłączeniu od udziału w kontroli postanawia organ nadzoru z urzędu albo na wniosek kontrolowanego przedsiębiorcy albo podmiotu lub na wniosek kontrolującego.

7. Organ nadzoru, postanawiając o wyłączeniu kontrolującego, uzupełnia skład kontrolujących. Przepis art. 204a ust. 7 stosuje się odpowiednio.

Art. 204e. 1. Kontrola przeprowadzana jest w siedzibie kontrolowanego przedsiębiorcy albo podmiotu, lub w miejscu wykonywania działalności, w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności przez kontrolowanego przedsiębiorcę albo podmiot.

2. Kontrola lub poszczególne czynności kontrolne, za zgodą kontrolowanego przedsiębiorcy albo podmiotu, mogą być przeprowadzane również w siedzibie organu, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.

3. Kontrolowany przedsiębiorca albo podmiot zapewnia kontrolującym warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli, a w szczególności udostępnia urządzenia techniczne oraz, w miarę możliwości, oddzielne pomieszczenia z odpowiednim wyposażeniem.

4. Kontrolowany przedsiębiorca albo kierownik podmiotu lub upoważniona przez nich osoba może uczestniczyć w czynnościach, o których mowa w art. 204a ust. 3 pkt 3.

5. W okresie trwania kontroli kontrolowany przedsiębiorca albo podmiot wypełnia obowiązki, o których mowa w art. 204a ust. 3, w terminach i formach wskazanych przez kierującego kontrolą lub w jego zastępstwie innego kontrolującego.

Art. 204f. 1. Ustaleń kontroli dokonuje się na podstawie dowodów.

2. Do dowodów zalicza się:

1) dokumenty;

2) dane i informacje umieszczone w systemach informatycznych kontrolowanego przedsiębiorcy albo podmiotu;

3) informacje udzielone przez osoby, o których mowa w art. 204a ust. 3 pkt 3;

4) oświadczenia osób trzecich;

5) wyniki oględzin;

6) inne materiały, które mogą przyczynić się do stwierdzenia stanu faktycznego w zakresie objętym kontrolą.

3. Informacje pisemne sporządzane przez kontrolowanego przedsiębiorcę albo podmiot na potrzeby przeprowadzanej kontroli powinny być podpisane przez osoby upoważnione do ich sporządzania. W przypadku odmowy podpisania kontrolujący sporządza stosowną adnotację.

4. Zgodność z oryginałem odpisów, kserokopii i wyciągów z dokumentów potwierdza osoba upoważniona do reprezentowania kontrolowanego przedsiębiorcy albo podmiotu.

5. W razie niebezpieczeństwa utraty dowodów kierujący kontrolą lub w jego zastępstwie inny kontrolujący może wskazać sposób zabezpieczenia dowodów przez przechowywanie ich w miejscu prowadzenia działalności przez kontrolowanego przedsiębiorcę albo podmiot w oddzielnym, zamkniętym i opieczętowanym pomieszczeniu.

6. O zwolnieniu dowodów spod zabezpieczenia decyduje kierujący kontrolą lub w jego zastępstwie inny kontrolujący.

Art. 204g. 1. Osoba przeprowadzająca kontrolę jest obowiązana z dokonanych czynności sporządzić i podpisać protokół kontroli. Protokół podpisuje kontrolowany przedsiębiorca albo podmiot, albo osoba upoważniona do ich reprezentowania.

2. Protokół zawiera w szczególności:

1) firmę i adres kontrolowanego przedsiębiorcy albo nazwę i siedzibę kontrolowanego podmiotu;

2) imiona i nazwiska oraz stanowiska służbowe kontrolujących;

3) wskazanie osoby kierującej kontrolą;

4) numer i datę upoważnienia do przeprowadzenia kontroli;

5) imiona i nazwiska oraz stanowiska służbowe osób składających oświadczenia oraz udzielających informacji w toku kontroli;

6) określenie przedmiotu i zakresu kontroli;

7) opis dokonanych czynności oraz ustalenia stanu faktycznego;

8) wzmiankę o poinformowaniu podmiotu kontrolowanego o jego prawach i obowiązkach, przez pouczenie o prawie, sposobie i terminie zgłoszenia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli;

9) wykaz załączników z podaniem nazwy każdego załącznika;

10) datę i miejsce sporządzenia protokołu.

Art. 204h. 1. Protokół kontroli sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden egzemplarz kierujący kontrolą, lub w jego zastępstwie inny kontrolujący, przekazuje kontrolowanemu przedsiębiorcy albo podmiotowi.

2. Osoba upoważniona do reprezentowania kontrolowanego przedsiębiorcy albo podmiotu potwierdza odbiór protokołu, umieszczając pisemne oświadczenie w protokole.

3. Kierujący kontrolą lub w jego zastępstwie inny kontrolujący oraz kontrolowany przedsiębiorca albo podmiot, albo osoba przez nich upoważniona, parafują każdą stronę protokołu.

4. Jeżeli kontrolowany przedsiębiorca albo podmiot odmawia lub uchyla się od odebrania protokołu kontroli, organ nadzoru wzywa pisemnie podmiot kontrolowany do złożenia oświadczenia o odbiorze protokołu, wyznaczając termin nie krótszy niż 7 dni na dokonanie tej czynności. W przypadku bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu protokół uważa się za odebrany z upływem ostatniego dnia tego terminu.

5. Po potwierdzeniu odbioru protokołu kontroli nie dokonuje się w protokole żadnych poprawek i dopisków.

6. Oczywiste omyłki pisarskie lub rachunkowe prostuje kierujący kontrolą lub w jego zastępstwie inny kontrolujący, parafując sprostowania. Organ nadzoru o sprostowaniu oczywistych omyłek informuje pisemnie podmiot kontrolowany.

Art. 204i. 1. W terminie 14 dni od dnia potwierdzenia odbioru protokołu kontroli kontrolowany przedsiębiorca albo podmiot może zgłosić organowi nadzoru pisemne, umotywowane zastrzeżenia i uwagi do treści protokołu oraz stanowisko w sprawach objętych zakresem kontroli.

2. O sposobie rozpatrzenia zastrzeżeń organ nadzoru informuje kontrolowanego przedsiębiorcę albo podmiot w terminie 14 dni od dnia ich doręczenia.

Art. 204j. 1. Po podpisaniu protokołu kontroli, organ nadzoru powiadamia pisemnie kontrolowanego przedsiębiorcę albo podmiot o stwierdzonych nieprawidłowościach i wyznacza termin do ich usunięcia. Przepisy art. 204 ust. 4-8 stosuje się odpowiednio.

2. W przypadku stwierdzenia w wyniku kontroli rażących nieprawidłowości, organ nadzoru może nałożyć na kontrolowanego przedsiębiorcę albo podmiot karę pieniężną w wysokości do 500.000 zł, bezpośrednio po ich stwierdzeniu.

Art. 204k. Organ nadzoru może nakazać dobrowolnemu funduszowi lub pracowniczemu funduszowi będącemu funduszem zdefiniowanej daty zmianę statutu funduszu w terminie określonym przez organ nadzoru, jeżeli statut funduszu zawiera postanowienia niezgodne z przepisami ustawy lub ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych lub postanowienia niezabezpieczające należycie interesu członków funduszu.

Art. 204l. Organ nadzoru może nakazać dobrowolnemu funduszowi lub pracowniczemu funduszowi będącemu funduszem zdefiniowanej daty zmianę umowy z depozytariuszem o przechowywanie aktywów funduszu, jeżeli umowa zawiera postanowienia niezgodne z przepisami ustawy lub ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych lub postanowienia niezabezpieczające należycie interesu członków funduszu.

Art. 207b. Organ nadzoru, przynajmniej raz na dwa lata, przekazuje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych informację o obowiązujących w prawie polskim wymogach dotyczących działalności pracowniczych funduszy emerytalnych.

Art. 207c